Ενα ονειρικό ή παράλογο, καθώς και εσκεμμένα θαμπό ή θολό στοιχείο παρεισδύει στα ρεαλιστικά διηγήματα του Γιάννη Πατσώνη, όπως τα παρακολουθούμε στις συλλογές του Κυλιόμενες σκάλες (1982) και Τα μάτια των περαστικών (1984), όπου καλούνται να εικονογραφήσουν μια σταθερά αποσπασματική (με ποικίλα περιγράμματα και πολλαπλές αφαιρέσεις) πραγματικότητα. Το πραγματικό, ωστόσο, δεν χάνεται ποτέ από το βάθος του ορίζοντα και στα δύο αυτά βιβλία. Εστω και εντελώς υποτονικό ή θρυμματισμένο, συνεχίζει να δηλώνει τη συλλογική και την ατομική παρουσία του: με την τοπιογραφία και τα ήθη του βορειοελλαδίτικου αστικού τοπίου, με τα καμώματα του μικροαστικού εγώ, με τις σχέσεις εξάρτησης στις οποίες υποβάλλει η ελληνική οικογένεια τα μέλη της. Ο συγγραφέας θα επανακάμψει τριάντα και πλέον χρόνια μετά τις πρώτες πεζογραφικές δοκιμές του με κάτι εντελώς διαφορετικό: το Σκεύος μετανοίας (2017), ένα συναξάρι για τον βίο του νεομάρτυρα Αγαθάγγελου, που γεννήθηκε στην Αίνο της Θράκης το 1800 και αποκεφαλίστηκε τον Απρίλιο του 1819 στη Σμύρνη. Ο ρεαλισμός θα επικρατήσει τώρα καθ’ ολοκληρίαν στην αφήγηση, μένοντας ταυτοχρόνως μακριά από την αγιολογική και την αγιογραφική γλώσσα του συναξαριού, με το πρόσωπο του πρωταγωνιστή να μετατρέπεται σε κέντρο μιας πολύτροπης εσωτερικής και εξωτερικής περιπλάνησης.
Μια ατέρμονη εσωτερική και εξωτερική περιπλάνηση αντιπροσωπεύει και η ζωή των ηρώων στην καινούργια συλλογή διηγημάτων του Πατσώνη, που έχει τίτλο Ανεμοδείκτες στην Επτάλοφο. Ο λόγος του ρεαλισμού ανατέμνει τώρα τα παθήματα που επιφέρει η πολιτική βία της Ιστορίας ενώ από την άλλη πλευρά δοκιμάζεται στο τραχύ πεδίο του άμεσου παρόντος και της καθημερινότητας.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
