Ο δρόμος προς την κλιματική ουδετερότητα δείχνει να πολλαπλασιάζει γεωμετρικά τις απόψεις για τη θεσμική όσο και την ουσιαστική προσέγγισή του.
Το κοινό αίτημα
Ο Σύνδεσμος Ευρωπαίων Κατασκευαστών Αυτοκινήτου (ACEA) ζητεί επισήμως σε ανακοίνωσή του με «αποδέκτη» την Κομισιόν «βραχυπρόθεσμα έκτακτα μέτρα ανακούφισης» για τις αυτοκινητοβιομηχανίες εν όψει των αυστηρότερων προδιαγραφών εκπομπών ρύπων που θα ισχύσουν από 1ης Ιανουαρίου 2025 μειώνοντας σε 95 γρ./χλμ. το όριο εκπομπών CO2 ανά εταιρεία και πωληθέντα οχήματα σε ετήσια βάση.
Σύμφωνα με τον ACEA η ισχύς των νέων προδιαγραφών θα έχει ως αποτέλεσμα – συνδυαστικά και με την κάμψη πωλήσεων σε EV στην ευρωπαϊκή αγορά αλλά και το απαιτητικό λόγω ενδογενών όσο και εξωγενών παραγόντων επιχειρηματικό περιβάλλον στην Ευρώπη – δυσθεώρητα πρόστιμα λόγω μη συμμόρφωσης για τις αυτοκινητοβιομηχανίες που εκτιμώνται σε 13 δισεκατομμύρια ευρώ για την κατηγορία επιβατικών και σε τρία δισεκατομμύρια ευρώ για αυτήν των vans. Ποσά που σύμφωνα με τον ACEA θα μπορούσαν κάλλιστα να επενδυθούν αποδοτικότερα προκειμένου να επιτευχθεί η στροφή προς την ηλεκτροκίνηση, αν και υπάρχει σαφές έλλειμμα σε υποδομές και στη βούληση να δημιουργηθούν τα απαιτούμενα συστήματα ανεφοδιασμού που θα διευκολύνουν τη μετάβαση.
Για το ζήτημα έχει ήδη τοποθετηθεί η συντριπτική πλειονότητα των κορυφαίων στελεχών της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας που με δεδομένο ότι οι πωλήσεις ηλεκτρικών το α’ εξάμηνο του 2024 στην Ευρώπη εκπροσωπούν μόλις το 12,5% της πίτας, έχουν δηλώσει σε κάθε τόνο ότι δεν μπορείς να αναγκάσεις το κοινό να ενστερνιστεί μια επιλογή, ιδίως όταν δεν υφίστανται οι συνθήκες που να την υποστηρίζουν.
Η εξαίρεση
Ο μοναδικός όμιλος που δεν συμμερίζεται την άποψη του ACEA είναι το πολυσυλλεκτικό Stellantis Group, καθώς όπως σημείωσε ο επικεφαλής του Carlos Tavares «οι κανόνες είναι γνωστοί εδώ και αρκετά χρόνια και οι άνθρωποί μας είναι έτοιμοι για αυτούς». Συμπλήρωσε δε: «Είναι σαν να βρισκόμαστε λίγο πριν την εκκίνηση ενός αγώνα και κάποιος να λέει “σταματήστε, θέλω να αλλάξουν οι κανόνες”. Παρ’ όλα αυτά το πρόβλημα της υπερθέρμανσης του πλανήτη παραμένει».
Σύμφωνα με τον ίδιο ο λόγος που αυτοκινητοβιομηχανίες ζητούν μια αναβολή για τις προδιαγραφές εκπομπών ρύπων είναι ότι τα ηλεκτροκίνητα έχουν μικρότερο περιθώριο κέρδους σε σχέση με τα αυτοκίνητα με κινητήρες εσωτερικής καύσης, και με δεδομένες τις απαιτούμενες υψηλότερες επενδύσεις.
«Αυτό που σας λένε οι αυτοκινητοβιομηχανίες είναι ότι αν διπλασιάσουν τις πωλήσεις ηλεκτροκίνητων, θα φέρουν σε δύσκολη θέση τους εαυτούς τους» τόνισε χωρίς περιστροφές το Νο 1 του ομίλου Stellantis που έχει θέσει εαυτόν εκτός ACEA από το 2022.
Εκτός του ομίλου από το 2026, οπότε και λήγει το συμβόλαιό του, ενδέχεται να βρεθεί ωστόσο και ο Carlos Tavares καθώς σύμφωνα με σχετικές ανακοινώσεις από μέρους του προέδρου και βασικού μετόχου της Stellantis μέσω της Exor, John Elkann, εκκίνησε τις διαδικασίες εύρεσης διαδόχου.
Αν και οι επίσημες τοποθετήσεις κάνουν λόγο για μια τυπική η διαδικασία η οποία μπορεί να οδηγήσει και στην παραμονή του Πορτογάλου στο τιμόνι του Group, η αλήθεια είναι ότι από την ανακοίνωση των τελευταίων οικονομικών αποτελεσμάτων του ομίλου και τις αιτιάσεις αμερικανών αντιπροσώπων για την υποβάθμιση των αμερικανοτραφών μαρκών του ομίλου συνδυαστικά και με τη χαμηλή απόδοσή τους στην ευμεγέθη τοπική αγορά, τα παράπονα για τον ισχυρό άνδρα του ομίλου πληθαίνουν.
Στην εδώ πλευρά του Ατλαντικού συγκεντρώνει επίσης τα βέλη του ιταλικού σκέλους του ομίλου καθώς οι εργαζόμενοι με την «άτυπη» στήριξη της ιταλικής κυβέρνησης διαμαρτύρονται ήδη για τη χαμηλή παραγωγικότητα των τοπικών εργοστασίων λόγω των μειωμένων πωλήσεων σε EV.
O ιταλικός παράγοντας
Εκτός από τις πιέσεις που ασκεί στον όμιλο Stellantis προκειμένου να δεσμευτεί να αυξήσει την παραγωγή του σε ιταλικό έδαφος σε ένα εκατομμύριο μονάδες έως το τέλος της δεκαετίας, η ιταλική κυβέρνηση σχεδιάζει να υποβάλει επισήμως στα αρμόδια όργανα της ΕΕ πρόταση για την αναθεώρηση της απαγόρευσης της διάθεσης αυτοκινήτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης από το 2035 και εφεξής, όπως προβλέπει το λεγόμενο – και ήδη ψηφισθέν από το 2023 – «Green Deal» που αρχικά προώθησε η Κομισιόν. «Θεωρούμε απολύτως αναγκαία προτεραιότητα να τροποποιηθεί η κατεύθυνση της ευρωπαϊκής πολιτικής για τη βιομηχανία.
Ο κλάδος της αυτοκινητοβιομηχανίας είναι μία από τις εξαιρέσεις που πρέπει να γίνουν στο Green Deal» δήλωσε χαρακτηριστικά ο ιταλός υπουργός Βιομηχανίας Adolfo Urso, ενώ λίγες ημέρες νωρίτερα η πρωθυπουργός της χώρας G. Meloni χαρακτήρισε ως «τυπικό δείγμα αυτοκαταστροφικής συμπεριφοράς» την πολιτική και την επιθυμία της ΕΕ να απαγορεύσει τη διάθεση αυτοκινήτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης, τονίζοντας ότι «η ώθηση της βιομηχανίας προς μια πράσινη μετάβαση δεν μπορεί να σημαίνει την εξάρθρωση ολόκληρων κλάδων.
Σε κάθε περίπτωση, όπως έχει ήδη ανακοινωθεί από την Κομισιόν το 2026 θα υπάρξει επανεξέταση του σχετικού ευρωπαϊκού νομοθετικού πλαισίου, η οποία όταν ανακοινώθηκε, ανέφερε την εκ νέου αξιολόγηση της τεχνολογίας των υβριδικών και το κατά πόσο αυτά θα μπορούσαν να εξαιρεθούν από την καθολική απαγόρευση.
