Χρονομηχανήτης παράδοσης

Ο ιδρυτής του φυσιολαογραφικού μουσείου «Λυχνοστάτης» Γιώργος Μαρκάκης εξηγεί στην εγγονή του πώς στήνεται ένα μουσείο από την αρχή. Ας δώσουμε τον λόγο στον ίδιο. Είσαι ο ιδρυτής του φυσιολαογραφικού μουσείου «Λυχνοστάτης» στη Χερσόνησο Κρήτης. Πώς γεννήθηκε μέσα σου η ιδέα για τη δημιουργία αυτού του μουσείου; «Πριν από περίπου 40 χρόνια, όταν είδα την αίθουσα υποδοχής ενός πολυτελούς ξενοδοχείου στην Κρήτη διακοσμημένη με έναν βολόσυρο, έναν χερόμυλο και ένα κρητικό υφαντό, σκέφτηκα ότι αυτά τα αντικείμενα δεν ταίριαζαν στον χώρο εκείνο, ήταν εκτός τόπου, σαν να βεβηλωνόταν η ζωή και η ιστορία που κουβαλούσαν. Ετσι αποφάσισα να στεγάσω όλη τη – μικρή αρχικά – συλλογή οικογενειακών κειμηλίων και ενθυμημάτων σ’ έναν χώρο που θα συνδύαζε την παράδοση με τη λαϊκή τέχνη αλλά και τη φύση της Κρήτης και θα λειτουργούσε κάπως σαν «χρονομηχανή», μεταφέροντας τους επισκέπτες του σε μια άλλη εποχή». Οταν αναφερόμαστε σε ένα μουσείο, το μυαλό κάποιων πηγαίνει στο παρελθόν. Πώς ένα μουσείο προσαρμόζεται στο παρόν και «κοιτάζει» το μέλλον; «Για αρκετούς η λέξη «μουσείο» είναι ακόμη συνώνυμο του παρελθόντος και της συντήρησης. Ομως τα μουσεία δεν είναι μόνο κιβωτοί μνήμης και αποθήκες αντικειμένων, αλλά ζωντανοί οργανισμοί στην υπηρεσία της κοινωνίας. Τα μουσεία μέσα από την έρευνα, τις περιοδικές εκθέσεις και τις πολιτιστικές εκδηλώσεις, τα εκπαιδευτικά προγράμματα και τις νέες τεχνολογίες, καθρεφτίζουν τη ζωντανή πραγματικότητα και συνάμα στρέφονται προς το μέλλον». Τι είναι αυτό που χαρακτηρίζει το μουσείο «Λυχνοστάτης» και του δίνει μια ιδιαίτερη φυσιογνωμία σε σχέση με άλλα μουσεία; «Το στοιχείο που διακρίνει το μουσείο είναι η αμεσότητά του, το αίσθημα μέθεξης που δημιουργεί στον επισκέπτη του. Και αυτό γιατί η παράδοση και η φύση της Κρήτης δεν παρουσιάζονται ως εκθέματα, αλλά ως ζωή που ρέει και ανασαίνει. Αυτή η βιωματική σχέση με τα πράγματα, όπως το μονοπάτι της λαϊκής ποίησης που ανοίγεται μέσα στο μουσείο, ή η δυνατότητα να μυρίσουν τα αρωματικά φυτά, να δουν τις μέλισσες να συλλέγουν τη γύρη και να επιστρέφουν στην κυψέλη τους, προσφέρει στους επισκέπτες μια πολυαισθητηριακή προσέγγιση της παραδοσιακής ζωής της Κρήτης». Ποιες είναι οι αντιδράσεις των επισκεπτών όταν έρχονται στο μουσείο; «Επειδή το μουσείο είναι πολυθεματικό (με λαογραφική, φυσιογνωστική και καλλιτεχνική συλλογή) και τα εκθέματα είναι ανοιχτά σε έναν διάλογο με τον επισκέπτη, οι επισκέπτες ενθουσιάζονται από την ιδιαίτερη αύρα της παράδοσης και τα αρώματα της κρητικής φύσης. Ετσι, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις επισκεπτών που ξαναέρχονται κατά τη διάρκεια των ολιγοήμερων διακοπών τους ή γράφουν τις εντυπώσεις τους σε στίχους – κατ’ αναλογία των μαντινάδων που παρουσιάζονται στο μουσείο – ή ζωγραφίζουν γωνιές του μουσείου. Βεβαίως, πάρα πολλοί είναι εκείνοι που αναρτούν τις εντυπώσεις σε ιστοσελίδες ταξιδιωτικών εντυπώσεων και σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης». Ποιο έκθεμα του μουσείου θεωρείς ξεχωριστό και γιατί; «Το μουσείο μας δεν εκθέτει μόνο απτά υλικά αντικείμενα και φυτά, αλλά – και αυτό είναι θα ‘λεγα, μια πρωτοτυπία του – και άυλα στοιχεία της κρητικής παράδοσης. Ετσι, στον μύλο παρουσιάζεται η ιστορία του μυλωνά, του Γιάννη, που έγραφε κάθε χρόνο στον τοίχο του μύλου του μια μαντινάδα αφιερωμένη στη γυναίκα του, την Ελένη. Αυτό το χρονικό συζυγικής αγάπης συγκινεί εμένα – αλλά και πολλούς επισκέπτες συνάμα – γιατί μέσα από το ιδίωμα της μαντινάδας εκφράζεται η γνήσια, ανυπόκριτη σχέση δύο ανθρώπων». Ποιο είναι το όνειρό σου για το μουσείο μελλοντικά; «Θα ήθελα το μουσείο να παγιώσει τη σχέση του με τα νέα παιδιά μέσα από την καλλιέργεια της οικολογικής συνείδησης και της δημιουργικής ανακύκλωσης. Αυτό δηλαδή που πράττει το μουσείο από την πρώτη μέρα της κατασκευής του, το να επαναχρησιμοποιεί τα άχρηστα υλικά σεβόμενο το περιβάλλον, να γίνει κτήμα και καθημερινή πράξη των επισκεπτών του και ειδικά των νέων που ζουν σήμερα σε συνθήκες άκρατου καταναλωτισμού». Δωρεά άνω των 4.000 βιβλίων στα σχολεία του νησιού Η Περιφέρεια της Κρήτης αρωγός στην εκπαιδευτική διαδικασία Η Περιφέρεια Κρήτης ενισχύει συστηματικά την εκπαιδευτική κοινότητα εδώ και χρόνια. Μια από τις δράσεις που ξεχώρισαν αφορά τη δωρεά σε όλα τα σχολεία του νησιού πάνω από 4.000 βιβλίων εκπαιδευτικού, ιστορικού και λαογραφικού περιεχομένου, μεταξύ των οποίων και το «Κρητικόν Λεξιλόγιον», το εμβληματικό πόνημα του Ιωάννη Κονδυλάκη. «Η δωρεά των βιβλίων», δηλώνει σχετικά ο περιφερειάρχης Σταύρος Αρναουτάκης, «γίνεται στο πλαίσιο της στήριξης που προσφέρει η Περιφέρεια Κρήτης στην εκπαιδευτική κοινότητα αλλά και του εμπλουτισμού της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Βιβλία ανυπέρβλητης ιστορικής και λαογραφικής αξίας όπως το “Κρητικόν Λεξιλόγιον” του συντοπίτη μας Ιωάννη Κονδυλάκη, ενισχύουν τις γνώσεις και την κριτική σκέψη των νέων και συντελούν στην προετοιμασία σκεπτόμενων και αντικειμενικά ενημερωμένων πολιτών». Ο περιφερειακός διευθυντής εκπαίδευσης Κρήτης Μανόλης Καρτσωνάκης προσθέτει σχετικά: «Η προσφορά των βιβλίων σε όλες τις σχολικές μονάδες της Κρήτης είναι μία αφορμή για να επιβεβαιώσουμε τις εξαιρετικές σχέσεις μεταξύ της Περιφέρειας και της Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης Κρήτης. Η στήριξη που νιώθουμε τόσο από τον περιφερειάρχη, κ. Σταύρο Αρναουτάκη, όσο και από την αντιπεριφερειάρχη Παιδείας, κυρία Εφη Κουτεντάκη, αποδεικνύεται εμπράκτως σε κάθε ευκαιρία». Το «Κρητικόν Λεξιλόγιον» του Ιωάννη Κονδυλάκη ήταν ένα από τα βιβλία που δωρήθηκαν στα σχολεία του νησιού από την Περιφέρεια Κρήτης

Ο Γιώργος Μαρκάκης μιλά για την απόφασή του να ιδρύσει το φυσιολαογραφικό μουσείο «Λυχνοστάτης»

Ο έκπτωτος ΣΥΡΙΖΑ - Πώς έχασε στη Βουλή την Αξιωματική Αντιπολίτευση

Τρόμαζει τον πλανήτη ο Πούτιν – «Νέα πράξη ρωσικής τρέλας» λέει ο Ζελένσκι

Αποστάσεις Καραμανλή από τη διαγραφή Σαμαρά – Τι λέει για την Προεδρία της Δημοκρατίας

Φως στο Τούνελ - Αμαλιάδα: Νέες αποκαλύψεις για την Ειρήνη Μουρτζούκου

Ο Καραμανλής, η στήριξη Σαμαρά και η Προεδρία της Δημοκρατίας

Ο έκπτωτος ΣΥΡΙΖΑ - Πώς έχασε στη Βουλή την Αξιωματική Αντιπολίτευση

Το ΒΗΜΑ Σήμερα : Πόσο πιθανό είναι να γίνει Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος;

Νέο καθεστώς λειτουργίας για τα Airbnb: Ερχονται αυστηρές προδιαγραφές - Εκτός αγοράς πολλά ακίνητα

«Σπίτι Ανοιχτό»: Διεκδικήστε μία δωρεάν ολική ανακαίνιση αξίας 50.000€ και διαμορφώστε ένα σπίτι βραχυχρόνιας

Φωτιά τώρα στην Εύβοια

Κριστιάνο Ρονάλντο-MrBeast: Πώς να γκρεμίσεις το ίντερνετ σε 14 λεπτά

Αποστάσεις Καραμανλή από τη διαγραφή Σαμαράι λέει για την Προεδρία της Δημοκρατίας

Δίαιτα: 16 hacks για πιο εύκολη απώλεια βάρους

Τα φουντούκια του Πούτιν, ο εφιάλτης του πυρηνικού ολέθρου και η πιθανή μπλόφα

Τα φουντούκια του Πούτιν, ο εφιάλτης του πυρηνικού ολέθρου και η πιθανή μπλόφα

ΠαΣοΚ: Σε ρόλο Αξιωματικής Αντιπολίτευσης πριν τις παραιτήσεις στον ΣΥΡΙΖΑ

Μανουσάκης: «Να πω "στοπ" ή "πάμε" και να φύγω έτσι από τη ζωή» - Αυτή είναι η ιστορία του

Ο Κίλιαν Μέρφι ή «Ο νόμος του Μέρφι»; - Οι νέες ταινίες που αξίζει να δείτε

Debate ΣΥΡΙΖΑ: Αιχμές, απορίες, υπόνοιες κι ο Κασσελάκης στο δωμάτιο

Τα παραμυθένια χωριά της Αλσατίας

Η ερευνήτρια που θεράπευσε τον εαυτό της από καρκίνο

Ο Ζοέλ Ντικέρ λύνει την «Υπόθεση Αλάσκα Σάντερς»

Γ. Μπρατάκος στο ΒΗΜΑ: Το σχέδιο για ένα σύγχρονο και ισχυρό ΕΒΕΑ

Εντουάρ Λουί στο ΒΗΜΑ: «Θέλω να ξεβολεύω τους ανθρώπους»

Ενα Booker φερμένο από το Διάστημα

Ιωάννης Μιχαλούδης: Πώς έφτιαξε μια τσάντα κατά 99% από αέρα

«Πανδαιμόνιο» με 12 πιανίστες και 6 πιάνα

Οι εμβολιασμοί σώζουν ζωές

Γενετική εξέταση ανιχνεύει σχεδόν όλες τις λοιμώξεις

«Δεύτερη ευκαιρία» για την εξωδικαστική επίλυση διαφορών - Τι προβλέπει ο νέος νόμος

Ειδήσεις

International Edition

Γνώμες

Μόνο στο Βήμα

ΒΗΜΑgazino

Grace

Podcasts

Videos

Newsletters

Συνδρομές

Special Editions