Τι πρέπει να προσέχουν οι καρδιοπαθείς το καλοκαίρι

Οι ειδικοί της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας (ΕΚΕ) στοχεύοντας στην πρόληψη εστιάζουν σε εκείνα τα μέτρα προστασίας που θα πρέπει να λαμβάνουν όταν η θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι υψηλή

Το καλοκαίρι μπορεί να άργησε μερικές εβδομάδες, με τις συνθήκες που επικράτησαν τον περασμένο μήνα  να συνέθεσαν ένα παράδοξο καιρικό παζλ με φθινοπωρινά και καλοκαιρινά κομμάτια, όμως ούτε εφέτος θα αποφύγουμε τις παραδοσιακά υψηλές θερινές θερμοκρασίες. Οι ειδικοί της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας (ΕΚΕ) στοχεύοντας στην πρόληψη εστιάζουν σε εκείνα τα μέτρα προστασίας που θα πρέπει να λαμβάνουν οι καρδιοπαθείς όταν η θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι υψηλή στο ενημερωτικό κείμενο που ακολουθεί.

Αναλυτικότερα και όπως σημειώνουν, τους θερινούς μήνες στην Ελλάδα αντιμετωπίζουμε συχνά το πρόβλημα της υψηλής θερμοκρασίας περιβάλλοντος με κύριες επιπλοκές τις κράμπες από υπερθερμία, την εξάντληση και σπανιότερα την πολυ-οργανική ανεπάρκεια λόγω υπερθερμίας (heat shock). Επίσης έχει παρατηρηθεί μια αύξηση στη συχνότητα εισαγωγών οξέων καρδιαγγειακών συμβαμάτων σε περιόδους καύσωνα, που φαίνεται να συσχετίζονται με την παρατηρούμενη αύξηση των συγκεντρώσεων των σωματιδίων στην ατμόσφαιρα, του SO2 αλλά και του όζοντος που προάγουν τη φλεγμονώδη διεργασία.

Τα σύνδρομα υπερθερμίας όμως μπορεί να παρατηρηθούν και σε σχετικά χαμηλότερες θερμοκρασίες περιβάλλοντος (>32oC) με υψηλή σχετική υγρασία (>60%) κυρίως σε ηλικιωμένα άτομα, σε αλκοολικούς ή πάσχοντες από ψυχικές ασθένειες, άτομα που λαμβάνουν αντιψυχωσικά φάρμακα, διουρητικά, αντιχολινεργικά, ή σε άτομα που ζουν σε μη καλά αεριζόμενους χώρους χωρίς κλιματισμό.

Οι μηχανισμοί του οργανισμού

Τα σύνδρομα αυτά είναι πιο συνήθη να εκδηλωθούν κατά τις πρώτες μέρες του καύσωνα όπου ο οργανισμός δεν έχει ακόμα εγκλιματιστεί. Ο εγκλιματισμός χρειάζεται 7 με 14 ημέρες έκθεσης. Ο ιδρώτας, σύμφωνα με τους ειδικούς της ΕΚΕ,  είναι ο πιο αποτελεσματικός φυσικός μηχανισμός ενάντια στη θερμοπληξία και μπορεί να παρατηρηθεί με μικρή ή και καμία μεταβολή της βασικής θερμοκρασίας του σώματος. Οσο ο ιδρώτας παραμένει, το άτομο μπορεί να αντέξει ιδιαίτερες υψηλές θερμοκρασίες, αρκεί να αντικαθιστά το νάτριο και το νερό που χάνεται.

Ετσι ο οργανισμός σε κατάσταση υψηλής θερμοκρασίας περιβάλλοντος ενεργοποιεί διάφορους θερμορυθμιστικούς μηχανισμούς προκειμένου να εμποδίσει την άνοδο της θερμοκρασίας του και να αποβάλει την περίσσεια θερμότητας:

   Προκαλείται αγγειοδιαστολή ώστε τα αγγεία που βρίσκονται κοντά στο δέρμα να αποβάλουν θερμότητα προς το περιβάλλον.

   Αντισταθμιστικά, η καρδιά αυξάνει τη συχνότητά της, ώστε να διατηρήσει σταθερή την παροχή αίματος στα όργανα (ταχυκαρδία).

   Ενεργοποιούνται οι ιδρωτοποιοί αδένες και η θερμότητα αποβάλλεται με εξάτμιση.

   Αυξάνονται η συχνότητα και το βάθος της αναπνοής για την αποβολή του θερμού αέρα.

Η πολλή ζέστη μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα που μπορεί να κυμαίνονται από αδυναμία, εξάντληση, κράμπες, μέχρι και την, απειλητική για τη ζωή, θερμοπληξία. Οι καρδιοπαθείς (ιδίως οι ηλικιωμένοι) ανήκουν στηνομάδα υψηλού κινδύνου.

Υποπτα συμπτώματα

Οι ενοχλήσεις που θα πρέπει να οδηγήσουν τους καρδιολογικούς ασθενείς στον γιατρό τους:

   Θωρακική δυσφορία που επεκτείνεται στην κάτω γνάθο και ενδεχομένως αντανακλά στην πλάτη ή το χέρι (δηλωτικά στηθαγχικού πόνου).

   Δύσπνοια.

   Αδυναμία / Καταβολή δυνάμεων.

   Ελαττωμένο επίπεδο συνείδησης / Σύγχυση.

   Αίσθημα παλμών / Ταχυκαρδία.

   Κεφαλαλγία / Ζάλη.

   Εκδηλώσεις θερμοπληξίας. Πρόδρομα συμπτώματα είναι η δίψα, η αδυναμία, η ζάλη, ο ίλιγγος, ο πονοκέφαλος και η ναυτία. Οψιμα ο ασθενής παρουσιάζει απώλεια των αισθήσεων, σύγχυση, σπασμούς, λήθαργο και κώμα.

Γενικές οδηγίες

   Αποφυγή του ήλιου κατά τις ώρες υψηλής ακτινοβολίας (11.00-16.00).

   Αποφυγή της βαριάς σωματικής εργασίας και της υπερβολικής άθλησης, ιδιαίτερα σε χώρους με υψηλή θερμοκρασία ή υγρασία.

   Αποφυγή των πολύωρων ταξιδιών με αστικά μέσα συγκοινωνίας κατά τη διάρκεια της υψηλής ζέστης.

   Κατανάλωση άφθονων υγρών (έως 1,5 – 2 λίτρα).

   Αποφυγή των μεγάλων γευμάτων.

   Περιορισμός των οινοπνευματωδών ποτών όπως και των ποτών που περιέχουν πολλή καφεΐνη.

   Εάν η εφίδρωση είναι μεγάλη, προσθήκη αλατιού σε μικρές ποσότητες στη διατροφή για να εξισορροπηθεί η απώλεια ηλεκτρολυτών.

  Κατανάλωση άφθονων φρούτων και λαχανικών.

  Κατά τη διάρκεια της ημέρας αρκετά ντους με χλιαρό νερό.

  Τροποποίηση της αντιυπερτασικής αγωγής. Οι υπερτασικοί το καλοκαίρι χρειάζονται μικρότερες δόσεις φαρμάκων γιατί η πίεση μειώνεται με τη ζέστη.

  Τροποποίηση της αγωγής καρδιακής ανεπάρκειας. Αναπροσαρμογή της δοσολογίας φαρμάκων όπως τα διουρητικά και τα αγγειοδιασταλτικά γιατί υπάρχει ο κίνδυνος των ηλεκτρολυτικών διαταραχών και της αφυδάτωσης.

  Το ταξίδι με αεροπλάνο ή άλλο μέσο απαγορεύεται στους ασθενείς με πρόσφατο οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου ή ασταθή στηθάγχη, πρόσφατη επέμβαση bypass ή απορρύθμιση καρδιακής ανεπάρκειας.

  Γενικά όσοι έχουν μόνιμους καρδιακούς βηματοδότες μπορούν να ταξιδέψουν με αεροπλάνο. Ομως κάποια είδη βηματοδοτών και εμφυτεύσιμων απινιδωτών απορρυθμίζονται από τα συστήματα ασφαλείας του αεροδρομίου. Καλό είναι οι ασθενείς να έχουν μαζί τους «την ταυτότητα» του βηματοδότη ή απινιδωτή.

  Κάθε καρδιοπαθής πρέπει οπωσδήποτε να έχει όλα τα απαραίτητα φάρμακα που χρειάζεται μαζί του, το όνομα και τα τηλέφωνα του γιατρού του και τις απαραίτητες πληροφορίες για την πάθηση και την περίθαλψή του.

Εν κατακλείδι, η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία συνιστά στους πολίτες την αποφυγή έκθεσης σε περιβάλλον υψηλής θερμοκρασίας, την καλή ενυδάτωση και καλή διατροφή, ενώ για τους ασθενείς με καρδιολογικά νοσήματα που λαμβάνουν αντιυπερτασική αγωγή και διουρητικά υπογραμμίζει την ανάγκη αναζήτησης συμβουλής από τον θεράποντα καρδιολόγο τους για το ισοζύγιο υγρών που θα ακολουθούν.

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.