Το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών είναι ένα από τα πιο εξωστρεφή Πανεπιστήμια της χώρας με υψηλή διεθνή αναγνώριση. Αυτό σε σημαντικό ποσοστό οφείλεται στην έμφαση που διαχρονικά δίνεται στην ερευνητική αριστεία καθώς και στη διεθνή παρουσία των μελών της ακαδημαϊκής του κοινότητας.
Τα τελευταία χρόνια η διεθνοποίηση αποτελεί κεντρικό στόχο του ΟΠΑ. Μάλιστα, υλοποιήθηκε μια στρατηγική διεθνοποίησης με έμφαση στις διεθνείς συνεργασίες με ποιοτικά ιδρύματα του εξωτερικού οι οποίες και στηρίχθηκαν σε μια σειρά από στρατηγικές προτεραιότητες. Αυτές, συχνά ξεκινούν από δράσεις μικρής δέσμευσης (π.χ. επισκέψεις μικρής διάρκειας) και ολοκληρώνονται με δράσεις μεγάλης δέσμευσης (π.χ. Δημιουργία Ξενόγλωσσου Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών). Οι προτεραιότητες αυτές είναι οι παρακάτω:
Ενίσχυση του επιτυχημένου Προγράμματος Erasmus+. Σημαντική συνεισφορά στη διεθνοποίηση του Ιδρύματος από το 1987 μέχρι σήμερα, διαδραματίζει το Πρόγραμμα Erasmus+ μέσω του οποίου έχουν υλοποιηθεί περισσότερες από 230 διιδρυματικές συμφωνίες. Η ιδιαίτερη έμφαση που δόθηκε στο Πρόγραμμα οδήγησε σε χρηματοδότηση, η οποία για το ακαδημαϊκό έτος 2023/24 ανέρχεται στα €2.033.190,00, σε σύγκριση με τη χρηματοδότηση των €846.680,00 το ακαδημαϊκό έτος 2017/18. Ταυτόχρονα το ΟΠΑ κατέγραψε σημαντική αύξηση τόσο των εισερχομένων φοιτητών (από 325 το 2019-20 σε περισσότερους από 500 το 2024-25) όσο και των εξερχομένων φοιτητών (από 265 το 2019-20 σε περίπου 400 το 2024-25).
Επισκέψεις μικρής διάρκειας. Τα τελευταία χρόνια το ΟΠΑ φιλοξένησε ομάδες προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών από κορυφαία πανεπιστήμια των ΗΠΑ. Σε κάποιες περιπτώσεις (όπως αυτή του Indiana University Bloomington) αναπτύχθηκαν επί σειρά ετών επιτυχημένες συνεργασίες μεταξύ προπτυχιακών φοιτητών, με στόχο την από κοινού μελέτη ελληνικών νεοφυών επιχειρήσεων και την παρουσίαση προτάσεων βελτίωσης προς τη διοίκησή τους. Παράλληλα το ΟΠΑ φιλοξένησε το 2024 για τέταρτη συνεχή χρονιά το Executive MBA του William and Mary, ενός από τα πιο ιστορικά πανεπιστήμια των ΗΠΑ. Οι φοιτητές του Executive MBA είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα, ειδικά σχεδιασμένο για αυτούς. Παρόμοια προγράμματα αναπτύχθηκαν ή αναπτύσσονται για το Drexel University και το University of Georgia, δίνοντας στους φοιτητές μας (προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς) τη δυνατότητα συμμετοχής σε διεθνείς συνεργασίες.
Θερινά Σχολεία και Κοινά Συνέδρια. Το ΟΠΑ φιλοδοξεί να αποτελέσει κόμβο διεθνών θερινών σχολείων για ιδρύματα του εξωτερικού. Επιτυχημένο παράδειγμα αυτής της προσπάθειας αποτελεί τα τελευταία τρία έτη το θερινό σχολείο του Τμήματος Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας σε συνεργασία με το Michigan State University. Παράλληλα το ΟΠΑ σε συνεργασία με το Stevens Institute of Technology διοργάνωσε το 2023 ένα διεθνές συνέδριο με θέμα «Leading and Managing in the Digital Era». Στόχος η ανάπτυξη θερινών σχολείων με πανεπιστήμια των ΗΠΑ και της Κίνας.
Το ΟΠΑ ως Ευρωπαϊκός Κόμβος εξαμηνιαίας εκπαίδευσης προπτυχιακών φοιτητών ποιοτικών πανεπιστημίων του εξωτερικού (Study Abroad Programs). Το 2024, το ΟΠΑ έγινε για πρώτη φορά στην ιστορία του ευρωπαϊκός κόμβος εκπαίδευσης για προπτυχιακούς φοιτητές του Kelley School of Business, Indiana University, υποδεχόμενο τον Ιανουάριο του 2024 τους πρώτους έντεκα αμερικανούς φοιτητές, οι οποίοι παρακολούθησαν για ένα ολόκληρο εξάμηνο μαθήματα στο ΟΠΑ, τα οποία σχεδιάστηκαν ειδικά γι’ αυτούς και για τα οποία έλαβαν πιστωτικές μονάδες στο ίδρυμά τους. Το πρόγραμμα έδωσε τη δυνατότητα σε φοιτητές από τις ΗΠΑ να σπουδάσουν στην Ελλάδα, γνωρίζοντας τη χώρα και διευρύνοντας τους διεθνείς ορίζοντές τους. Τέτοια προγράμματα ενισχύουν την εμπειρία του ΟΠΑ στην ανάπτυξη ποιοτικών διεθνών συνεργασιών.
Συνάπτοντας Συνεργασίες Dual Master’s Degrees σε μεταπτυχιακό επίπεδο. Το ΟΠΑ πρωτοπόρησε στη δημιουργία μεταπτυχιακών προγραμμάτων. Σήμερα ηγείται στη μεταπτυχιακή εκπαίδευση στους τομείς που θεραπεύει, παρέχοντας έναν μεγάλο αριθμό ποιοτικών μεταπτυχιακών προγραμμάτων, μεταξύ των οποίων και οκτώ αγγλόφωνα. Στο πεδίο των αγγλόφωνων μεταπτυχιακών έχουν συναφθεί τρεις συνεργασίες dual degree με Ιδρύματα του εξωτερικού (Pavia University Italy, Stevens University USA, EDHEC France). Μέσω των συμφωνιών αυτών οι μεταπτυχιακοί φοιτητές του ΟΠΑ έχουν τη δυνατότητα να λαμβάνουν διπλό πτυχίο. Πιστεύουμε, ότι η περαιτέρω υλοποίηση τέτοιων συνεργασιών σε μεταπτυχιακό επίπεδο όχι μόνο θα προσελκύσει περισσότερους διεθνείς φοιτητές στο Ίδρυμα, αλλά θα προσφέρει και στους φοιτητές μας μοναδικές διεθνείς εκπαιδευτικές εμπειρίες.
Δημιουργία Ξενόγλωσσου Προπτυχιακού Προγράμματος. Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της επόμενης τετραετίας είναι η υλοποίηση ξενόγλωσσου Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών στην αγγλική γλώσσα, το οποίο έχει εγκριθεί από τη Σύγκλητο και αναμένεται να ξεκινήσει το ακαδημαϊκό έτος 2025-26.
Συνοψίζοντας
Η διεθνοποίηση των ελληνικών πανεπιστημίων είναι ένας μακρύς και επίπονος δρόμος, στον οποίο λίγα ιδρύματα έχουν μέχρι σήμερα αφιερώσει την αναγκαία προσοχή και πόρους. Η αναζήτηση της διεθνοποίησης δεν θα πρέπει να εστιάζει σε συνεργασίες με ιδρύματα χαμηλού κύρους. Αντίθετα παρουσιάζεται η ευκαιρία δημιουργίας μιας στρατηγικής διεθνοποίησης με έμφαση στην ποιότητα. Προς τον σκοπό αυτόν κινείται το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Όμως, η όποια στρατηγική διεθνοποίησης δεν είναι εύκολα υλοποιήσιμη. Τα διεθνή ιδρύματα διαθέτουν πολυπληθή και εξαιρετικά οργανωμένα Τμήματα Διεθνούς Ανάπτυξης και εμπειρία πολλών ετών. Κατά συνέπεια, οφείλουμε όχι μόνο να αναζητήσουμε τους αναγκαίους πόρους, αλλά και να συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε ένθερμα τη διεθνοποίηση, η οποία θα μετασχηματίσει τα Ιδρύματά μας με πληθώρα θετικών επιπτώσεων για το σύνολο της ακαδημαϊκής μας κοινότητας.
Ο κύριος Βασίλης Παπαδάκης, είναι Καθηγητής και Αντιπρύτανης Διεθνούς Συνεργασίας και Ανάπτυξης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.