Η συνολική επιστροφή των μισθών στα προ της κρίσης επίπεδα αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση στον χώρο της εργασίας και κατά το 2023 αναμένεται να γίνουν τα πρώτο βήματα προς την κατεύθυνση αυτή. Ως «επιστροφή των μισθών» θεωρείται η αναπροσαρμογή όχι μόνο του κατώτατου μισθού αλλά και των υπολοίπων αμοιβών, στις οποίες έως τώρα δεν περνούν οι αυξήσεις που δίδονται στα κατώτατα όρια.
Ταυτοχρόνως, περιλαμβάνεται η επαναφορά των τριετιών που έχουν «παγώσει» για τους εργαζομένους μετά το 2012, όπως και η αποκατάσταση του νομικού καθεστώτος που ίσχυε για τις συλλογικές συμβάσεις προ της οικονομικής κρίσης και της ισχύος των μνημονίων. Από αυτά η κυβέρνηση φαίνεται να ικανοποιεί μόνο το θέμα της επιστροφής των κατώτατων ορίων των αμοιβών στα προ της κρίσης επίπεδα, ενώ δέχεται πιέσεις από τα συνδικάτα να επαναφέρει τις συλλογικές συμβάσεις.
Ο κατώτατος μισθός
Ο πρωθυπουργός κ. Κ. Μητσοτάκης από τα βήμα της ΔΕΘ ανακοίνωσε ότι τον Ιανουάριο του 2023 θα ξεκινήσει – εκ νέου – η διαδικασία αναπροσαρμογής του κατώτατου μισθού, ενώ ο νέος μισθός θα ισχύσει από την 1η Μαΐου του επόμενου έτους. Στόχος είναι οι αποδοχές να επανέλθουν στα προ μνημονίων επίπεδα, δηλαδή ο κατώτατος να ανέλθει σε 751 ευρώ μεικτά. Πρόσφατη έρευνα της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ΣΕΣ) δείχνει ότι εφέτος η αξία των κατώτατων μισθών στην Ευρώπη έχουν υποστεί δραματική πτώση κατά 19% εξαιτίας του υψηλού πληθωρισμού. Συγκεκριμένα, οι νόμιμοι κατώτατοι μισθοί αυξήθηκαν κατά μέσο όρο 7,6% κατά το τελευταίο έτος στις 21 χώρες της ΕΕ που διαθέτουν κατώτατο μισθό. Ωστόσο, στις ίδιες χώρες, το ποσοστό του πληθωρισμού αυξήθηκε 12,4% κατά μέσο όρο. Αυτό σημαίνει ότι η πραγματική αξία των κατώτατων μισθών έχει μειωθεί 4,8% κατά μέσο όρο.
Οι τριετίες
Η ραγδαία αποκλιμάκωση των ποσοστών της ανεργίας που καταγράφονται τους τελευταίους μήνες, επαναφέρει στο προσκήνιο το θέμα των μισθολογικών τριετιών για όλους και όχι μόνο για όσους είχαν την απαραίτητη προϋπηρεσία προ του 2012, κάτι που ισχύει σήμερα. O υπουργός Εργασίας κ. Κ. Χατζηδάκης εκτιμούσε ότι στις αρχές του επομένου έτους – 2023 – η ανεργία θα «πέσει» κάτω από το 10%. Γεγονός που αποτελεί προϋπόθεση για την πλήρη επαναφορά των τριετιών. Αυτό προβλέπεται στον μνημονιακό νόμο με τον οποίο μειώθηκαν οι κατώτατες αμοιβές το 2012. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε προσαύξηση μισθού κατά 30% για τους εργαζομένους που έχουν την απαραίτητη προϋπηρεσία (τρεις τριετίες). Να σημειωθεί ότι σήμερα τα ποσοστά των τριετιών λαμβάνουν μόνο οι εργαζόμενοι που είχαν συμπληρώσει την απαραίτητη προϋπηρεσία (μία, δύο ή τρεις τριετίες) μέχρι τον Φεβρουάριο του 2012.
Συλλογικές συμβάσεις
Η επαναφορά των μισθών προϋποθέτει την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων. Η κυβέρνηση δέχεται πιέσεις για επαναφορά και νομικού καθεστώτος που ίσχυε για τις συλλογικές συμβάσεις προ της οικονομικής κρίσης και της ισχύος των μνημονίων. Κάτι τέτοιο θα σηματοδοτούσε την οστική λήξη της δύσκολης αυτής περιόδου και θα έδινε το έναυσμα για ουσιαστικότερη βελτίωση των αμοιβών, ικανοποιώντας και το πάγιο αίτημα της ΓΣΕΕ, σύμφωνα με το οποίο το ύψος των αμοιβών θα πρέπει να καθορίζεται μέσω των διαπραγματεύσεων των εργοδοτικών και εργατικών οργανώσεων.
Το παρόν ρεπορτάζ δημοσιεύτηκε στο Ειδικό Αφιέρωμα για την Οικονομία της Έντυπης Έκδοσης του Βήματος, την Κυριακή 25 Αυγούστου 2022
