Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μία σοβαρή κρίση διαβίωσης. Η ακρίβεια, η κοινωνική φτώχεια, η στεγαστική κρίση απειλούν το βιοτικό επίπεδο του ευρωπαίου και του έλληνα καταναλωτή. Ο κίνδυνος φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού εντοπίζεται κυρίως στη Νότια Ευρώπη και τα Βαλκάνια.

Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της Eurostat για τις συνθήκες διαβίωσης σε περιφερειακό επίπεδο, στην κορυφή βρίσκονται 19 περιφέρειες που καταγράφουν μερίδια τουλάχιστον 35% το 2023. Αυτές οι 19 περιφέρειες βρίσκονται στη Βουλγαρία, την Ισπανία, την Ιταλία, τη Ρουμανία (3 περιφέρειες η καθεμία) και σε 4 απόκεντρες περιφέρειες της Γαλλίας (4 περιφέρειες, στοιχεία 2022). Και μόλις το 2023 συμπληρώθηκε από 2 περιφέρειες στη Δυτική Ελλάδα που καταγράφουν ποσοστό 20,2%.

Στην Ελλάδα, τα υψηλότερα ποσοστά ατόμων που βρίσκονται αντιμέτωπα με τον κίνδυνο της φτώχειας ή του κοινωνικού αποκλεισμού, καταγράφηκαν το 2023:

στην Πελοπόννησο (35,7%), στη Δυτική Ελλάδα (35,2%), στη Δυτική Μακεδονία (32,7%), στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη (31,9%), στο Βόρειο Αιγαίο (30,4%),  στην Αττική (22,7%)

Μέσα σ’ αυτό το εκρηκτικό μείγμα, προστίθεται η τεράστια ακρίβεια στις τιμές, ακόμα και βασικών καταναλωτικών αγαθών και η αισχροκέρδεια των προμηθευτών. Στη χώρα μας, οι τιμές σε βασικά αγαθά την τελευταία τριετία έχουν εκτοξευθεί σχεδόν κατά 65%. Από την τακτική παρατήρησή μας, προκύπτει ότι αυτό συμβαίνει σε λάδι, χοιρινό, ρύζι, αυγά, καφέ, φέτα, είδη καθαρισμού, είδη προσωπικής υγιεινής και η λίστα δεν έχει τελειωμό.

Πιο συγκεκριμένα, η κατηγορία έλαια και λίπη την τριετία 2020-2023 παρουσίασε αύξηση 84,7%, τα λαχανικά 35,2%, τα γαλακτοκομικά και τα αυγά 33,8%, το κρέας 31,2%, το ψωμί και τα δημητριακά 25,3%.

Κάτω από 1.000 ευρώ το 70% των μισθών

Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία:

  • Το 50% των μισθωτών στον ιδιωτικό τομέα αμείβονται με λιγότερα από 800 ευρώ καθαρά τον μήνα. Δηλαδή οι μισοί μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα ζουν σε κατάσταση φτώχειας.
  • 7 στους 10 εργαζομένους αμείβονται μέχρι 950 ευρώ.
  • Μόνο 1 στους 10 αμείβεται με καθαρό μισθό πάνω από 1.450 ευρώ.
  • Μόλις 3,63% των μισθωτών αμείβεται με καθαρό μισθό πάνω από 2.025 ευρώ καθαρά.

Παράλληλα, οξύνεται όλο και περισσότερο το στεγαστικό πρόβλημα: σύμφωνα με την τελευταία έρευνα εισοδήματος της ΕΛΣΤΑΤ για το 2023, το 47,3% των ελληνικών νοικοκυριών αντιμετωπίζει δυσκολίες στην πληρωμή ενοικίου, δόσης δανείου και λογαριασμών, σε μία αγορά ακινήτων στην οποία οι τιμές πώλησης και ενοικίων έχουν υπερβεί σε ποσοστό αύξησης από το 2023 το 12% και 5,6% αντίστοιχα.

Η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών κατακλύζεται από μηνύματα καταναλωτών που διαμαρτύρονται για την ακρίβεια, την κερδοσκοπία και την αισχροκέρδεια. Η αδυναμία περιορισμού των υπέρογκων ανατιμήσεων σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες εκ μέρους της Πολιτείας αλλά και η απουσία οιουδήποτε ελεγκτικού μηχανισμού για την αντιμετώπιση φαινομένων αισχροκέρδειας ή εξαπάτησης και παραπλάνησης του καταναλωτικού κοινού, επιτείνουν το πρόβλημα και την απόγνωση.

Απαιτούνται:

Ουσιαστικοί έλεγχοι στην αγορά.

Μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στην ενέργεια.

Μείωση του ΦΠΑ στα είδη διατροφής και βασικών αναγκών του νοικοκυριού.

Αύξηση του μέσου και διάμεσου μισθού και ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων-καταναλωτών μέσω της επαναφοράς του προστατευτικού πλαισίου των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.

Συλλογικοποίηση των καταναλωτικών επιλογών και προμηθειών προκειμένου να επιτυγχάνονται οικονομίες κλίμακας και διαπραγματευτική μείωση των τιμών αγαθών και υπηρεσιών.

O κ. Απόστολος Ραυτόπουλος είναι Πρόεδρος της Ένωσης Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας.