Νέους εμπορικούς θαλάσσιους δρόμους χαράσσουν τα πλοία που μεταφέρουν πετρέλαιο, άνθρακα, σιτηρά και υγροποιημένο φυσικό αέριο λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, με θετικές επιπτώσεις στους ναύλους, σχεδόν σε όλους τους ναυτιλιακούς κλάδους. Ο βασικός δείκτης της ναυλαγοράς χύδην ξηρού φορτίου, ο Baltic Dry Index (BDI), που μετράει την αξία των ναύλων στη μεταφορά άνθρακα, σιδηρομεταλλεύματος, σιτηρών κ.ά., σκαρφάλωσε στις 23 Μαΐου στο υψηλότερο επίπεδο της χρονιάς και έκλεισε στις 3.369 μονάδες, επίπεδο που «είχε να δει» από τον Δεκέμβριο του 2021. Τα φορτία έρχονται τώρα στην Ευρώπη από πιο μακρινές περιοχές σε σχέση με τη Ρωσία και την Ουκρανία που ήταν οι βασικοί προμηθευτές της Γηραιάς Ηπείρου. Σύμφωνα με το Centre for Research on Energy and Clean Air (CREA), τους δύο πρώτους μήνες από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία οι εισαγωγές άνθρακα της ΕΕ από τη Ρωσία έχουν μειωθεί κατά 40%.
Κερδισμένες οι ΗΠΑ, οι οποίες, σύμφωνα με στοιχεία του Γραφείου Απογραφής, έχουν αυξήσει τις εξαγωγές θερμικού άνθρακα σε υψηλό έτους των 3,4 εκατ. τόνων μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και οι προβλέψεις αναφέρουν ότι θα αυξηθούν περισσότερο.
Την ίδια στιγμή, και η Ινδία αυξάνει τις εισαγωγές άνθρακα υπό τον φόβο ελλείψεων. Συγκεκριμένα, το υπουργείο Ενέργειας της Ινδίας ζήτησε από τα κρατίδια να δώσουν παραγγελίες για εισαγωγή άνθρακα, έτσι ώστε το καύσιμο να φτάσει στα εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής από αυτόν τον μήνα, καθώς η αυξανόμενη έλλειψη άνθρακα είχε οδηγήσει σε κρίση ηλεκτρικής ενέργειας στο παρελθόν.
Οι ρώσοι πωλούν εκτός ΕΕ
Επίσης, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει φέρει τα πάνω κάτω στους εμπορικούς θαλάσσιους δρόμους του αργού πετρελαίου και των δεξαμενοπλοίων. Αν και μέχρι τώρα δεν υπήρξε τεράστια μείωση του όγκου των ρωσικών εξαγωγών αργού, εν τούτοις η τεράστια πολιτική πίεση που ασκήθηκε από τη Δύση προς πλοιοκτήτες και εισαγωγείς αργού είχαν σαν αποτέλεσμα ένα μέρος του φορτίου να βρει εναλλακτικές διόδους. Σύμφωνα με τον οίκο Poten, οι ρώσοι παραγωγοί πωλούν το αργό σε άλλες περιοχές εκτός Ευρώπης, κυρίως της Ασίας. Η Ινδία μάλιστα αγοράζει τώρα τους τελευταίους μήνες περισσότερο αργό από τη Ρωσία, κυρίως από τη Μαύρη Θάλασσα αλλά περιστασιακά και από τη Βαλτική, ενώ η Κίνα παραμένει μεγάλος πελάτης αν και δεν έχει αυξήσει σημαντικά τις αγορές της από την έναρξη της σύγκρουσης Ρωσίας – Ουκρανίας. Κάτι που πιθανώς σχετίζεται περισσότερο με την έξαρση της πανδημίας στην αχανή αυτή χώρα και τα εκτεταμένα lockdowns που προκαλούν και μια αξιοσημείωτη επιβράδυνση της ζήτησης πετρελαίου.Ωστόσο μόλις η Κίνα χαλαρώσει την πολιτική μηδενικής ανοχής στην πανδημία η ζήτηση για ρωσικό αργό θα αυξηθεί, ειδικά με βάση τις τρέχουσες μειωμένες τιμές. Σύμφωνα πάντως με τον οίκο Poten σημειώθηκε πτώση της παραγωγής αργού από τη Ρωσία από τα 7 εκατ. βαρέλια την ημέρα στα 5 εκατ. βαρέλια.
Την ίδια στιγμή και η Ευρώπη ψάχνει για εναλλακτικούς προμηθευτές. Ηδη τον Μάρτιο του 2022 ο οίκος Gibson καταγράφει αξιοσημείωτες αυξήσεις στον όγκο φορτίων από τις ΗΠΑ, τη Δυτική Αφρική, τη Βόρεια Θάλασσα και τη Μέση Ανατολή προς την Ευρώπη σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα το 2021 και το 2020.
Ανοδος εισαγωγών LNG
Ανοδο των εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) προς την Ευρώπη αναμένουν για τα επόμενα χρόνια αναλυτές αλλά και ναυτιλιακές εταιρείες που διαχειρίζονται στόλο με πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG Carriers).Παράλληλα οι αναλυτές μιλούν για μία μεγάλη πρόκληση που αντιμετωπίζει το LNG καθώς η ζήτηση αυξάνεται, όχι όμως ανάλογα και η προσφορά, με αποτέλεσμα την άνοδο της τιμής του φυσικού αερίου, γεγονός που το καθιστά λιγότερο συμφέρον σε σχέση με τον άνθρακα.
Οι εισαγωγές LNG στην ευρωπαϊκή περιοχή αναμένεται να αυξηθούν καθώς εντείνονται οι ανησυχίες όσον αφορά τη μείωση εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου. Ο στόχος της Ευρώπης να διαφοροποιηθεί από το ρωσικό φυσικό αέριο αναμένεται επίσης να υποστηρίξει την ανάπτυξη νέων έργων LNG τα επόμενα χρόνια, κυρίως στις ΗΠΑ. Ομως ενώ η ζήτηση αυξάνεται, ωστόσο η προσφορά δεν είναι ανάλογη, καθώς καταγράφεται έλλειμμα σε Terminal LNG αλλά και σε πλοία.
