Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης – Το κίνημα του Βλαδιμηρέσκου

Ο Υψηλάντης ελπίζει ακόμα στον Οβρένοβιτς. Φαντάζεται ότι το κίνημα του Βλαδιμηρέσκου μπορεί να τον παρασύρει. Στέλνει τώρα το κείμενο της συνθήκης, με τον Αριστείδη Παπά, να το υπογράψει. Αποφασίζουν να περάσει ο ηρωικός αυτός απόστολος στο Αδά Καλέ, νησάκι στο Δούναβη κι από κει, διά Βουλγαρίας, στη Σερβία. Αλλά τα πράγματα σφίγγουν πολύ τώρα. Ο φοβερός Χουρσίτ, ο ερημωτής της Σερβίας, παίρνει στα χέρια του τον αγώνα κατά του Αλή πασά. Και φοβούνται ότι θα τον εξοντώσει γλήγορα. Οι Άγγλοι κινούν επιτήδεια στα μάτια του σουλτάνου το φάντασμα του εσωτερικού κινδύνου. Τον συνδύαζαν με το δυνάμωμα του ρωσικού στρατού στον Προύθο και με την πίεση του πρεσβευτού Στρογανόφ να λύσει τα εκκρεμή ζητήματα. Ο Υψηλάντης είχε κάθε μέρα συνεντεύξεις με το διοικητή της Βεσσαραβίας Ιντζόφ, που δεν απέκλειε το ενδεχόμενο περιπλοκής. Αλλά την απόφαση του αρχηγού να κινηθεί αμέσως στις ηγεμονίες δυνάμωσε η ελπίδα, ότι άμα εισβάλει αυτός, θ’ αποφασίσουν οι εταίροι να επαναστατήσουν στην Κωνσταντινούπολη και οι αρχιερείς κι οι πρόκριτοι του Μωριά θα εμψυχωθούν και θα ριχτούν στον αγώνα. Ίσως ν’ άφηνε τους δισταγμούς του κι ο Οβρένοβιτς.

Αλλά τον Υψηλάντη πιέζει τώρα και η παραλυσία των φιλικών στης ηγεμονίες, ο τρόπος της στρατολογίας κι η άλλη των ανεπιτήδεια ενέργεια. Ο Ρίζος Νερουλάς του γράφει τρομαγμένος: «Το άτακτον κίνημα της καταγραφής γίνεται ημέρα τη ημέρα ατακτότερον, έφθασεν εις σημείον να μάθουν το μυστήριον της φιλικής εταιρείας και αυτά τα μικρά παιδιά. Δεν άφησαν μήτε φούρναρη, μήτε μπακάλη που να μην τον κατέγραψαν. Το μυστικόν της αδελφότητος έγινε γνωστόν εις όλους τους εντοπίους». Του στέλνει και δεύτερο γράμμα: «Προς Θεού, του λέει, δώσατε σφοδράν προσταγήν να φερθούν με φρόνησιν και μυστικότητα, τουλάχιστον εις το εξής, μέχρι της ρητής εκείνης ημέρας. Καμία από τας διαταγάς σας δεν εμπήκεν εις τάξιν. Ο Καραβιάς ήρχισεν εις το Γαλάτσι ν’ ατακτεί, τον καταγγέλλει ο Τοπουντζής ότι έχει αχρείους σκοπούς».