Last season’s fruit is eaten
And the fullfed beast shall kick the empty pail.
For last year’s words belong to last year’s language
And next year’s words await another voice.
Ο καρπός της περασμένης εποχής φαγώθηκε
Και το χορτάτο κτήνος θα κλωτσήσει το άδειο μαστέλο.
Γιατί τα λόγια της περσινής χρονιάς ανήκουν στη γλώσσα του περσινού χρόνου
Και τα λόγια του επόμενου περιμένουν μιαν άλλη φωνή.
(T. S. Eliot, Little Gidding,
απόδοση: Α. Κοσματόπουλος)
Με τα λόγια της επόμενης χρονιάς, ας μιλήσουμε για ανάγκες και προσδοκίες, προτεραιότητες και δράσεις: κοινωνικές, οικονομικές, θεσμικές.
Πρώτη: Η αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, η δραστική μείωση των τιμών ενέργειας και του ενεργειακού πληθωρισμού. Με έμφαση στην κοινή ωφέλεια, τη ρυθμιστική παρέμβαση και την εποπτεία της αγοράς, με παρέμβαση στη λειτουργία των χρηματιστηρίων ενέργειας και θέσπιση ανώτατου συντελεστή κέρδους στην παραγωγή και ανώτατου ορίου τιμής λιανικής. Με εξοικονόμηση και αξιοποίηση κατά προτεραιότητα των εγχώριων ενεργειακών πόρων, μείωση έμμεσων φόρων και προστασία των ευάλωτων ομάδων στο φάσμα της ενεργειακής φτώχειας. Και με το βλέμμα στραμμένο στην ενεργειακή δημοκρατία, τις νέες τεχνολογίες, την ιδιοπαραγωγή και ιδιοκατανάλωση.
Δεύτερη: Η ενίσχυση του εισοδήματος. Με σοβαρή αύξηση του κατώτατου μισθού και μηχανισμό τιμαριθμικής αναπροσαρμογής σε ετήσια βάση για μισθούς ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, επιστροφή των αναδρομικών στους συνταξιούχους, αύξηση του αφορολογήτου και νέο πτωχευτικό κώδικα με προστασία της πρώτης κατοικίας, της αγροτικής γης και της επαγγελματικής στέγης.
Τρίτη: Η στήριξη του κοινωνικού κράτους για την ανάκτηση της εργασίας, την επαναφορά των ρυθμίσεων για την αιτιολογημένη απόλυση, για το οκτάωρο, τις βασικές αρχές των συλλογικών διαπραγματεύσεων, τη δήλωση των ωραρίων και των υπερωριών και την εφαρμογή σταδιακά του 35ώρου χωρίς μείωση των αποδοχών. Με ένα νέο ισχυρό και σύγχρονο ΕΣΥ, προσλήψεις υγειονομικών, αναμόρφωση του μισθολογίου του ιατρικού και υγειονομικού προσωπικού, ενίσχυση των τοπικών μονάδων υγείας και διεύρυνση υπηρεσιών του ΕΟΠΥΥ. Με σεβασμό και αγάπη (επιτέλους) για τη δημόσια Παιδεία χωρίς τερτίπια «εξορθολογισμού» και «επιμόρφωσης» άνευ αντικρίσματος, με αύξηση της χρηματοδότησης και Εθνικό Σχέδιο Φοιτητικής Στέγης. Με μεγαλύτερη μέριμνα για τα ΑΜΕΑ και διευκόλυνση της λειτουργίας και επικοινωνίας του αναπήρου με το Δημόσιο.
Τέταρτη: Η Παραγωγική Ανασυγκρότηση. Για τη Δίκαιη και Βιώσιμη Ενεργειακή Μετάβαση με ανακατεύθυνση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης στη χρηματοδότηση για επενδύσεις, εκσυγχρονισμό και επέκταση των υποδομών του ηλεκτρικού δικτύου και ενισχυμένο πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης και εξοικονόμησης ενέργειας, ισχυρό ρυθμιστικό πλαίσιο για τη διαφάνεια των τραπεζικών συναλλαγών και τη λειτουργία των εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων.
Πέμπτη: Ισχυρό Δημοκρατικό Κράτος. Στη Δικαιοσύνη, με αποκατάσταση της εμπιστοσύνης της κοινωνίας στη λειτουργία της Δικαιοσύνης και της ορθής νομοθέτησης, με μόνιμες νομοπαρασκευαστικές επιτροπές και κατάργηση κάθε ποινικής ασυλίας, με πρώτη την ασυλία των τραπεζικών στελεχών. Αλλά και στα ΜΜΕ, με θεσμικό πλαίσιο εξασφάλισης της ελεύθερης έκφρασης και έλεγχο της χρηματοδότησης.
Εκτη: Η αντιμετώπιση της δημογραφικής πρόκλησης. Με στήριξη της γυναίκας και της μητέρας, αναδιαμόρφωση του επιδόματος παιδιού και μεταφορά αποκλειστικά στη μητέρα, εξίσωση της άδειας μητρότητας στις εργαζόμενες ιδιωτικού και δημόσιου τομέα και επέκταση του επιδόματος μητρότητας στις αυτοαπασχολούμενες, ελεύθερες επαγγελματίες και αγρότισσες από τους 4 στους 9 μήνες. Με εξασφάλιση της πρόσβασης σε βρεφονηπιακούς σταθμούς για όλα τα παιδιά και σχολικά γεύματα για όλα τα παιδιά νηπιαγωγείου και δημοτικού. Με μέτρα για τη στέγαση νέων ζευγαριών αλλά και την κοινωνική ένταξη των μεταναστών.
Τα οράματα και οι προσδοκίες μπορούν να μετουσιώνονται σε δράσεις και θεσμούς. Και η δικαιοσύνη μπορεί να τέμνει οριζόντια τα μικρά και τα μεγάλα του βίου και της πόλης. Και επειδή τα λόγια της περσινής χρονιάς ανήκουν στη γλώσσα του περσινού χρόνου και τα λόγια του επόμενου περιμένουν μιαν άλλη φωνή, ας φωνάξουμε όπως ο Ελιοτ:
Between two worlds become much like each other,
So I find words I never thought to speak
In streets I never thought I should revisit
[…]
Τhe day was breaking. In the disdivd street
He left me, with a kind of valediction,
And faded on the blowing of the horn.
Ανάμεσα σε δύο κόσμους που ο ένας ίδιος γίνεται με τον άλλον,
Βρίσκω λέξεις που δεν σκέφτηκα ποτέ να πω
Σε δρόμους που δεν σκέφτηκα ποτέ πως θα επισκεφτώ ξανά
[…]
Η μέρα χάραζε. Στον δρόμο τον κατεστραμμένο
Με άφησε, σαν να με αποχαιρετούσε,
Και χάθηκε στον ήχο του συναγερμού.
Ο κ. Νικόλας Φαραντούρης είναι καθηγητής του Ευρωπαϊκού Δικαίου & Δικαίου της Ενέργειας, κάτοχος της Ευρωπαϊκής Εδρας Jean Monnet και διευθυντής Μεταπτυχιακών στην Ενέργεια στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς. Σύμβουλος του προέδρου ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.
