Με αλλαγή κουλτούρας η πραγματική Ισότητα

Η Επιτροπή Ισότητας των Φύλων (ΕΙΦ) είναι κάτι νέο για το ΟΠΑ. Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι ίσως δεν υπάρχει ανάγκη για μια τέτοια Επιτροπή, καθώς στο Ίδρυμά μας δεν υπάρχουν εμφανή προβλήματα (αν)ισότητας. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι η ενημέρωση και η επικοινωνία θεμάτων που αφορούν την Ισότητα των Φύλων δεν έχει αντικείμενο. Το αντίθετο μάλιστα. Μπορεί να προκαλέσει δεύτερες σκέψεις για θέματα που ίσως θεωρούνται δεδομένα, παγιωμένα και δύσκολο να αλλάξουν. Δεύτερες σκέψεις πάνω σε ζητήματα που ίσως δεν είχαμε καν σκεφτεί ότι μπορεί να είναι προβληματικά και να δημιουργούν εμπόδια στην επίτευξη ουσιαστικής ισότητας. Παράλληλα, να υπογραμμίσει τομείς που φαίνεται ότι η ισότητα έχει κατακτηθεί σε ικανοποιητικό βαθμό.

Οριοθετώντας το ζήτημα της ισότητας των φύλων στα δύο βιολογικά φύλα, γυναίκες και άνδρες, και σε θέματα εκπροσώπησης, προκειμένου η ισότητα να είναι ουσιαστική, δεν θα πρέπει να περιορίζεται μόνο στο τυπικό. Για παράδειγμα, υπάρχει νομοθεσία που απαιτεί συγκεκριμένη ποσόστωση γυναικών στα Διοικητικά Συμβούλια των επιχειρήσεων, καθώς και στα ψηφοδέλτια για τις δημοτικές και εθνικές εκλογές. Ωστόσο, η πραγματική ισότητα επιτυγχάνεται μόνο με αλλαγή στην κουλτούρα. Όταν, δηλαδή, χωρίς να επιβάλλονται θεσμοθετημένοι περιορισμοί, καταβάλλεται συνειδητά προσπάθεια να υπάρχει ισότιμη εκπροσώπηση τόσο των ανδρών όσο και γυναικών σε όλες τις περιπτώσεις που δημιουργούνται ομάδες, επιτροπές και συμβούλια και μάλιστα όταν κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει γίνονται παρεμβάσεις ώστε να επιτευχθεί. Θα μοιραστώ μαζί σας μια πρόσφατη προσωπική εμπειρία, που αφορά στους συμμετέχοντες στην κεντρική εισαγωγική ομιλία σε ένα ακαδημαϊκό συνέδριο. Οι τοπικοί διοργανωτές είχαν προσκαλέσει ένα panel αποκλειστικά αποτελούμενο από άνδρες. Ένας συνάδελφος – άνδρας – της οργανωτικής επιτροπής του ακαδημαϊκού δικτύου, υπό τη σκέπη του οποίου γίνονταν το συνέδριο, θεώρησε κάτι τέτοιο απαράδεκτο και απαίτησε να αλλάξει η σύνθεση του panel. Παράλληλα, σημείωσε ότι το πανεπιστήμιό του δεν καλύπτει τα έξοδα συμμετοχής σε συνέδρια όπου φαίνεται ότι δεν υιοθετούνται εμφανείς προϋποθέσεις ισότητας των φύλων, αποδοκιμάζοντας με τον τρόπο αυτόν εμπράκτως τέτοιες συμπεριφορές. Αυτό το παράδειγμα καταδεικνύει ότι για να επιτευχθεί ισότητα, τουλάχιστον στην εκπροσώπηση, απαιτούνται δυναμικές ενέργειες όταν καθίσταται εμφανές ότι κάποιες αναμενόμενες, απαραίτητες και εύλογες συμπεριφορές δεν υιοθετούνται. Τέτοιες δυναμικές ενέργειες μπορούν να γίνουν από όλες και όλους από εμάς, αρκεί να μπορούμε να αναγνωρίσουμε τις περιπτώσεις που απαιτούν παρέμβαση. Οι δράσεις της Επιτροπής Ισότητας των Φύλων θα μας επιτρέψουν να μπορούμε να αναγνωρίζουμε αυτές τις περιπτώσεις ευκολότερα και με τον τρόπο αυτόν να λειτουργήσουμε όλες και όλοι προς την κατεύθυνση της αναγκαίας αλλαγής στην κουλτούρα.