Το 2018 χαρακτηρίζεται έτος-καμπή για τη ναυτιλία, καθώς έχοντας πια ανακάμψει από την άβυσσο της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008 και την «τέλεια καταιγίδα» και την κατάρρευση των τιμών που βίωσε μετά την αυξημένη προσφορά τονάζ και την επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης και του εμπορίου βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με την εφαρμογή πλήθους περιβαλλοντικών κανονισμών. Για το 2019 ο μεγαλύτερος κίνδυνος αφορά το ενδεχόμενο κλιμάκωσης των εμπορικών πολέμων και του προστατευτισμού, καθώς θα μπορούσε να πλήξει το παγκόσμιο εμπόριο και την ανάπτυξη.

«Το ελεύθερο εμπόριο είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη της ναυτιλίας, αφού περίπου το 80% των αγαθών μεταφέρονται μέσω πλοίων» εκτιμούσε η Fitch. Και σημείωνε πως το 2019 το μη ευνοϊκό διεθνές  περιβάλλον θα αντισταθμιστεί εν μέρει από ενδείξεις καλύτερης διαχείρισης της χωρητικότητας, η οποία είναι το «κλειδί» για μια βιώσιμη ισορροπία στους ναύλους, που θα στηρίζουν σταθερά την κερδοφορία, αναμένοντας πως τη νέα χρονιά  καλύτερη εικόνα θα εμφανίσουν τα κοντέινερ και τα πλοία μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου.

Το αυστηρό ρυθμιστικό πλαίσιο για τα καύσιμα θα μπορούσε να αυξήσει τα λειτουργικά κόστη και τις απαιτήσεις κεφαλαιουχικών δαπανών, εκτός εάν μετακυλιστεί το κόστος στους πελάτες, αν και η αγορά τάνκερ μπορεί να ωφεληθεί από αυτές τις ρυθμίσεις, καθώς αναμένεται να αυξήσουν το θαλάσσιο εμπόριο καυσίμων χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο.

Το περιβάλλον

Σε πρόσφατο ναυτιλιακό συνέδριο της Capital Link στην Αθήνα, ο Αναστάσιος Παπαγιαννόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της Common Progress και πρόεδρος της BIMCO, της μεγαλύτερης ναυτιλιακής ένωσης στον κόσμο, εκτίμησε ότι η ναυτιλία βρίσκεται εν μέσω μιας εκ των εντονότερων μεταβατικών περιόδων όλων των εποχών. Πέραν της μετάβασης σε καύσιμα με χαμηλή περιεκτικότητα σε θείο, έρχεται μια εποχή εστιασμένη στο περιβάλλον, με περισσότερες κανονιστικές ρυθμίσεις, ενώ θα πρέπει να γίνουν επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες και σε νέες ιδέες ώστε να αντιμετωπιστούν οι επερχόμενες προκλήσεις.

Παράλληλα, σε πρόσφατο ναυτιλιακό συνέδριο της Capital Link στη Νέα Υόρκη, δηλώνοντας «συγκρατημένα αισιόδοξος», ο κ. Ευάγγελος Χατζής, CFO της Danaos Corporation, εκτιμά ότι η ναυτιλιακή αγορά τηρεί αυτή τη στιγμή στάση αναμονής, καθώς σύμφωνα με τις εκτιμήσεις το 2019 δεν θα είναι μια σπουδαία χρονιά, αλλά το 2020 εμφανίζεται να είναι ένα πολλά υποσχόμενο έτος για την ανάκαμψη της αγοράς.

Σύμφωνα τον Νίκο Μπορνόζη, πρόεδρο της Capital Link Inc., οι προσδοκίες για την αγορά χύδην ξηρού φορτίου το 2019 παραμένουν σταθερές, με την αύξηση του στόλου ξηρού φορτίου χύδην να είναι χαμηλή και τη ζήτηση, συγκεκριμένα από την Κίνα, για τα δύο βασικά σιδηρομεταλλεύματα εμπορευμάτων και τον άνθρακα να παραμένει ισχυρή. Στα δεξαμενόπλοια αργού πετρελαίου, οι spot ναύλοι για τα μεγάλα πετρελαιοφόρα (VLCC) ήταν καλύτεροι από τους αναμενόμενους και οι προοπτικές της αγοράς συνεχίζουν να βελτιώνονται, καθώς η αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου συνεχίζεται.

Οι spot ναύλοι για δεξαμενόπλοια μεταφοράς προϊόντων βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, αλλά οι προοπτικές για τον κλάδο είναι ευοίωνες. Σε αυτό συμβάλλουν το χαμηλό ποσοστό νέων παραγγελιών, η αυξανόμενη παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου και η προσθήκη νέων διυλιστηρίων, που συνολικά αναμένεται να δημιουργήσουν το 2019 μεταφορική ζήτηση μεγαλύτερη από την προσφορά πλοίων.

Οι ναύλοι επίσης για δεξαμενόπλοια μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) συνέχισαν να ενισχύονται τους τελευταίους μήνες λόγω των υψηλών τιμών και των νέων έργων υγροποίησης του LNG. Οι spot ναύλοι είναι πλέον στο υψηλότερο επίπεδο από το 2012.

Προοπτικές

Οι προοπτικές για την αγορά μεταφορέων LNG παραμένουν ελκυστικές, καθώς αρκετές εγκαταστάσεις εξαγωγής LNG προγραμματίζονται να ενεργοποιηθούν στο άμεσο μέλλον.

Τα ποσοστά ναύλων αερίου LPG έχουν επίσης ανακάμψει σημαντικά από το χαμηλό σημείο του Σεπτεμβρίου του 2017. Οσον αφορά την αγορά του LPG, η επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης του στόλου αναμένεται να συμβάλει στη δημιουργία καλύτερης ναυλαγοράς το 2019.

Στον τομέα των containers, η αγορά θα συμβαδίσει με την αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ. Από την άλλη πλευρά, οι νέες παραδόσεις πλοίων είναι ελεγχόμενες, αλλά εάν η ζήτηση περιοριστεί θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια ασθενέστερη ναυλαγορά.

Στα $105 δισ. η αξία του στόλου

Η ναυτιλιακή βιομηχανία της χώρας μας, η οποία παίζει κεντρικό ρόλο στην παγκόσμια ναυτιλιακή σκακιέρα μια και ο ελληνόκτητος στόλος αντιπροσωπεύει σχεδόν το 20% του παγκόσμιου και το 50% της ΕΕ σε όρους χωρητικότητας, ενώ έχει και την υψηλότερη αποτίμηση στον κόσμο (105 δισ. δολάρια), βρίσκεται, σύμφωνα με αναλυτές, αντιμέτωπη με τρεις μεγάλες προκλήσεις:
Η πρώτη αφορά τον μετασχηματιστικό αντίκτυπο της τεχνολογίας και της ψηφιοποίησης, η δεύτερη τη σπουδαιότητα και την αναγκαιότητα της ναυτικής εκπαίδευσης και η τρίτη τη συμμόρφωση με τους νέους περιβαλλοντικούς κανονισμούς και το πώς αυτοί θα επηρεάσουν τη ναυτιλία από την επιχειρησιακή, επενδυτική και χρηματοοικονομική άποψη.
Η Ελλάδα πάντως παραμένει η υπ’ αριθμόν 1 χώρα σε αριθμό πλοιοκτητών σε όλους τους τομείς της ναυτιλιακής δραστηριότητας.