Η απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα (από τον άνθρακα) μέχρι το 2050 είναι η νέα μεγάλη πρόκληση για τον ναυτιλιακό κλάδο. Μεγάλες διεθνείς ναυτιλιακές οργανώσεις ενώ τάσσονται υπέρ του στόχου αυτού υποστηρίζουν ότι το βάρος δεν μπορεί να πέσει μόνο στον πλοιοκτήτη αλλά πρέπει να συνδράμουν και οι κατασκευαστές μηχανών και οι παραγωγοί καυσίμων.

Για παράδειγμα, η ένωση των εφοπλιστικών φορέων των χωρών-μελών της ΕΕ, η ECSA, θεωρεί ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βάζει το κάρο μπροστά από το άλογο όταν προτείνει πρότυπα εκπομπών άνθρακα ανά πλοίο, το οποίο και θα κληθεί να πληρώσει «πρόστιμο» εάν ξεπεράσει κάποια όρια, ενώ είναι δεδομένη η ποιότητα των καυσίμων που χρησιμοποιεί.

Χρήση καυσίμων
από ανανεώσιμες πηγές

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να απευθυνθεί στους προμηθευτές καυσίμων με συγκεκριμένους επιμέρους στόχους για τη διάθεση καυσίμων χαμηλών και μηδενικών εκπομπών άνθρακα για τη ναυτιλία και για πολλαπλασιασμό της χρήσης καυσίμων από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αναφέρει σε ανακοίνωσή της η ECSA, η ένωση των εφοπλιστικών φορέων των χωρών-μελών της ΕΕ. Επίσης έκθεση της ΕΕ επισημαίνει ότι απαιτείται να καταβληθούν σημαντικές και μακροπρόθεσμες προσπάθειες προκειμένου να διασφαλιστεί η παροχή επαρκών υποδομών που θα αξιοποιηθούν για τον εφοδιασμό με εναλλακτικά καύσιμα, όπως είναι το υδρογόνο η αμμωνία, το bio-LNG, η ηλεκτρική ενέργεια, η μεθανόλη κ.λπ.

Παράλληλα η ευρωπαϊκή ναυτιλία υπογραμμίζει την ανάγκη τα όποια μέτρα περιβαλλοντικού χαρακτήρα ληφθούν για τη ναυτιλία να συνάδουν και με τις αποφάσεις που λαμβάνονται σε επίπεδο Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού, ενώ συμπληρώνει την αντίθεσή της στην ένταξη του κλάδου στο ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας ρύπων και αντιπροτείνει τη δημιουργία ενός ταμείου (fund) που θα αγοράζει δικαιώματα εκπομπών εκ μέρους όλων των ναυτιλιακών επιχειρήσεων και θα επενδύει όλα τα έσοδα αποκλειστικά στην ενεργειακή μετάβαση της ναυτιλίας προς την εποχή των μηδενικών εκπομπών άνθρακα.

Προσαρμογή στις νέες απαιτήσεις

Στην ανάγκη προσαρμογής της ναυτιλίας στις νέες περιβαλλοντικές απαιτήσεις αναφέρθηκε και ο πρόεδρος και ιδρυτής της Capital Maritime κ. Βαγγέλης Μαρινάκης μιλώντας στο πρόσφατο Φόρουμ των Δελφών. Ο κ. Μαρινάκης μεταξύ άλλων είπε ότι η ναυτιλία μεταφέρει το 90% του παγκόσμιου εμπορίου και «είναι υπεύθυνη μόνο για το 2,5% των ρύπων». Παρ’ όλα αυτά ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (IMO) έχει νομοθετήσει συγκεκριμένους στόχους μείωσης των ρύπων ως το 2050.

Ο ιδρυτής της Capital Maritime πρότεινε τα όποια μέτρα μείωσης των ρύπων ληφθούν να αφορούν και τις μηχανές των πλοίων και όχι μόνο τα πλοία. «Θα πρέπει να αναλάβουν το κομμάτι που τους αναλογεί και όσοι κατασκευάζουν τις μηχανές» είπε χαρακτηριστικά. «Επίσης να γνωρίζουν ότι από σήμερα μόνο αυτές τις μηχανές μπορούν να κατασκευάζουν». Συμπλήρωσε ότι οι βιομηχανίες αυτές θα πρέπει να επιχορηγηθούν, ώστε να παράξουν μηχανές σε προσιτή τιμή. Κάτι ανάλογο που συμβαίνει και με τα αυτοκίνητα.

Ο κ. Μαρινάκης προέβλεψε ότι θα έχουμε μεγάλες αλλαγές στη ναυτιλία προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης νέων φιλικών προς το περιβάλλον καυσίμων. Η μεγάλη περιβαλλοντική στροφή στη ναυτιλία σχετίζεται και με τις εξελίξεις στις ΗΠΑ και την ανάληψη της προεδρίας από τον κ. Μπάιντεν, «ο οποίος έχει μια εντελώς διαφορετική άποψη από τον προκάτοχό του όσον αφορά την πράσινη ενέργεια και το περιβάλλον» υπογράμμισε ο κ. Μαρινάκης και εκτίμησε ότι η στροφή θα είναι μεγαλύτερη και θα έρθει πιο γρήγορα, κάτι το οποίο είναι αναγκαίο για το περιβάλλον.

«Επενδύουμε στην πράσινη ενέργεια»

Στο ερώτημα εάν η ανάπτυξη άλλων μορφών ενέργειας, π.χ. ηλιακή ενέργεια, υδρογόνο κ.λπ., σημαίνει και το τέλος της μεταφοράς αργού πετρελαίου, ο πρόεδρος της Capital εκτίμησε ότι από τη στιγμή που στο μέλλον το βασικό καύσιμο δεν θα είναι το πετρέλαιο αλλά άλλες μορφές ενέργειας, οπωσδήποτε θα υπάρχουν άλλου είδους πλοία που θα μεταφέρουν άλλα αγαθά, όχι όμως πετρέλαιο. «Αρα το μέλλον δεν είναι στα δεξαμενόπλοια. Εμείς δεν είμαστε μόνο στα δεξαμενόπλοια και στο LNG αλλά και στα πλοία ξηρού φορτίου και στα containerships, όπου επενδύουμε και παραπάνω» υπογράμμισε. Μιλώντας για τις επενδύσεις στην ενέργεια τόνισε ότι η μεγάλη επένδυση στην ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή έγινε με γνώμονα όχι μόνο το κέρδος αλλά και την ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος. Επίσης τόνισε τη σημασία παρόμοιων «πράσινων επενδύσεων» για τους επενδυτές των εισηγμένων ναυτιλιακών εταιρειών συμφερόντων του στο αμερικανικό χρηματιστήριο, καθώς περιβαλλοντικά κριτήρια εφαρμόζονται σε όλους τους τομείς της χρηματοδότησης.