Ενας πολύτιμος χάρτης που θα αποκαλύπτει την ένταση και συνεπώς την επικινδυνότητα της υπεριώδους ακτινοβολίας ανά πάσα στιγμή της ημέρας σε κάθε γωνιά της χώρας μας αναμένεται να ενεργοποιηθεί το επόμενο διάστημα. Με τον τρόπο αυτόν οι έλληνες παραθεριστές αλλά και οι τουρίστες θα έχουν στη διάθεσή τους σύντομα – στα τέλη Ιουνίου (σύμφωνα με τον σχεδιασμό) – ένα πολύτιμο «εργαλείο» για την προστασία τους από τις βλαβερές συνέπειες του ήλιου.
Την αποκάλυψη αυτή κάνει στο «Βήμα» ο καθηγητής και πρόεδρος της Ελληνικής Δερματολογικής και Αφροδισιολογικής Εταιρείας Δημήτρης Ρηγόπουλος. Ειδικότερα και όπως ο ίδιος εξηγεί, η Α’ Πανεπιστημιακή Κλινική Αφροδισίων & Δερματικών Νόσων, νοσοκομείο «Α. Συγγρός» και η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους και την τεχνογνωσία τους για τη δημιουργία ενός application με τον τίτλο «UV SAFE» (συμβατό με smartphones και Αndroids) που θα επιτρέπει στους ενδιαφερομένους να ελέγχουν τον δείκτη υπεριώδους ακτινοβολίας σε κάθε περιοχή της χώρας.
Σκανάροντας
την ακτινοβολία
«Στόχος της δωρεάν αυτής εφαρμογής είναι να γνωστοποιεί τον δείκτη της υπεριώδους ακτινοβολίας, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις κατά τόπους κλιματολογικές συνθήκες – π.χ. σε περίπτωση νέφωσης. Για την καλύτερη κατανόηση, η διαβάθμιση της επικινδυνότητας θα γίνεται με τη χρήση χρωματικών σημάνσεων, ενώ παράλληλα θα παρέχονται και πολύτιμες συμβουλές που θα ανανεώνονται συχνά – όπως για παράδειγμα ότι είναι απαραίτητη η χρήση καπέλου ή εξειδικευμένες συστάσεις για συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού όπως είναι οι έγκυοι και τα παιδιά» προσθέτει ο καθηγητής.
Μάλιστα και δεδομένου ότι το application «UV SAFE» θα αποτελέσει έναν χρήσιμο οδηγό και για τους τουρίστες που επισκέπτονται τη χώρα μας κάθε καλοκαίρι για να απολαύσουν τις θάλασσές μας αλλά και τον ήλιο μας, ήδη τυπώνεται ενημερωτικό υλικό που θα διανεμηθεί σε ξενοδοχεία.
Παράλληλα, θα μπορεί κάποιος να έχει πρόσβαση μέσω της ιστοσελίδας του νοσοκομείου «Α. Συγγρός», ενώ έχει υποβληθεί σχετικό αίτημα για να συμπεριληφθεί στην ιστοσελίδα του υπουργείου Υγείας και του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Αλλωστε, όπως διαπιστώνει ο κ. Ρηγόπουλος, παρά τις σχετικές καμπάνιες ενημέρωσης, οι Ελληνες δεν φαίνεται να συμμορφώνονται με τα μέτρα προστασίας και πρόληψης – με νούμερο ένα τη χρήση αντηλιακού. «Οπως υπάρχει το αντιεμβολιαστικό κίνημα, υπάρχει και το αντι-αντηλιακό κίνημα. Ορισμένοι πιστεύουν ότι η χρήση αντηλιακού εμποδίζει τη σύνθεση της βιταμίνης D με αποτέλεσμα να το απορρίπτουν. Ακόμη όμως και εάν υποθέσουμε ότι ένας άνθρωπος κάνει χρήση αντηλιακού όλες τις ημέρες του έτους, καλύπτοντας παράλληλα όλο του το σώμα, η αναπλήρωση είναι εύκολη με τα συμπληρώματα διατροφής και τις φυσικές πηγές πρόσληψής της».
Και συνεχίζει: «Στην πραγματικότητα, όμως, η ποσότητα, η έκταση και η επανάληψη της χρήσης αντηλιακού δεν εκτελείται σε βαθμό που να οδηγεί σε ανεπάρκεια της βιταμίνης D. Ιδίως δε εάν συνυπολογίσει κανείς ότι σύμφωνα με εκτιμήσεις χρειάζονται περίπου 15 έως και 30 λεπτά έκθεσης στον ήλιο της ραχιαίας επιφάνειας, των άκρων και της περιοχής V του στήθους για τη σύνθεση της πολύτιμης αυτής βιταμίνης».
Οι επιπτώσεις
της έκθεσης στον ήλιο
Ετσι λοιπόν στο κρίσιμο ερώτημα «Πώς μπορούμε να αποφύγουμε τις βλαβερές συνέπειες του ήλιου;» η απάντηση του ειδικού είναι η αυτονόητη: «Η χρήση αντηλιακού». Και επισημαίνει ότι αυξημένες πιθανότητες να παρουσιάσουν μελάνωμα έχουν οι άνθρωποι με μεγάλη έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία σε σύντομο χρονικό διάστημα, ενώ όσοι εκτίθενται χρονίως κινδυνεύουν από καρκίνο του δέρματος και προκαρκινικές καταστάσεις.
Ο ήλιος μπορεί να προκαλέσει επίσης φωτογήρανση, ηλιακά εγκαύματα και διάφορα δερματικά προβλήματα. Και καθώς οι καρκίνοι του δέρματος και γενικότερα οι επιπτώσεις από την έκθεση στον ήλιο είναι βλάβες που χρειάζονται χρόνια για να εμφανιστούν, είναι κρίσιμη η πρόληψη από νεαρή ηλικία.
Ειδικότερα τα ηλιακά εγκαύματα και κυρίως σε νεαρή ηλικία (κάτω από 18 ετών) αυξάνουν τον κίνδυνο για εµφάνιση δερµατικού καρκίνου, επειδή τα κύτταρα του ανοσοποιητικού δεν κατορθώνουν να επιδιορθώσουν όλες τις βλάβες στο DNA και κάποιες αναπαράγονται στα νέα δερµατικά κύτταρα.
Με το πέρασµα του χρόνου, οι βλάβες αυτές αθροίζονται και μπορεί κάποια στιγμή τα δερματικά κύτταρα να αρχίσουν να αναπαράγονται ανεξέλεγκτα δίνοντας το έναυσμα για την εμφάνιση του καρκίνου. Μελέτες έχουν δείξει πως ένα ηλιακό έγκαυμα κάθε δύο χρόνια τριπλασιάζει τον κίνδυνο για εμφάνιση κακοήθους µελανώµατος, που είναι η πιο επιθετική µορφή καρκίνου του δέρµατος.
Η σωστή χρήση
του αντηλιακού
Παρ’ όλα αυτά και παρότι το αντηλιακό αποτελεί ασπίδα προστασίας, η επιλογή του δεν είναι εύκολη υπόθεση, καθώς κρίσιμες παράμετροι είναι ο δείκτης προστασίας, η σωστή ποσότητα αλλά και η τακτική επανάληψη κατά τη διάρκεια της ημέρας – ανάλογη της φυσικής δραστηριότητας.
Πιο συγκεκριμένα, παιδιά πάνω από 6 μηνών (σημειώνεται ότι τα μωρά έως και 6 μηνών δεν πρέπει να εκτίθενται στον ήλιο) καλό είναι να χρησιμοποιούν «ενισχυμένα» αντηλιακά με συστατικά όπως υαλουρονικό, βιταμίνη Ε & προβιταμίνη Β5, με ανακλαστικά και 100% φυσικά φίλτρα, να φοράνε καπέλο και να αποφεύγουν την έκθεση στον ήλιο τις «κακές» ώρες 12.00 με 17.00, ακόμα και με τη χρήση αντηλιακού.
Οι ενήλικοι μπορούν να χρησιμοποιούν αντηλιακά που περιέχουν ανακλαστικά και απορροφητικά φίλτρα, αλλά έχουν και αντιγηραντική δράση. Κάθε δύο ώρες, ακόμα και όταν αναγράφεται ότι είναι αδιάβροχα, θα πρέπει να ανανεώνονται – δεδομένου δε ότι όσο χαμηλότερο δείκτη προστασίας έχει ένα αντηλιακό, τόσο συχνότερα χρειάζεται ανανέωση.
Επιπλέον, για να έχει δράση θα πρέπει να χρησιμοποιείται σε ιδανική ποσότητα – δηλαδή, 2 mg ανά τετραγωνικό εκατοστό. Εξίσου σημαντικό είναι όμως είναι να εκπαιδευτούν οι άνθρωποι ώστε να υπολογίζουν την επικινδυνότητα του ήλιου, αποφεύγοντας έτσι να εκτεθούν στις ακτίνες του τις ώρες 12.00 έως και 17.00 (ιδίως χωρίς προστασία).
