Ενθαρρυντικός είναι ο πρώτος απολογισμός του πιλοτικού προγράμματος της κατ’ οίκον νοσηλείας, με το αντικαρκινικό νοσοκομείο Αγιος Σάββας να πρωτοστατεί στην προσπάθεια αυτή, χορηγώντας στους πρώτους δέκα ασθενείς την απαραίτητη θεραπεία τους στο οικείο περιβάλλον του σπιτιού τους. Ανάμεσά τους, ηλικιωμένοι χωρίς βοήθεια αλλά και άτομα με κινητικά προβλήματα, για τους οποίους κάθε απαραίτητη επίσκεψη στο νοσοκομείο αποτελούσε ένα μικρό ή μεγαλύτερο… βάσανο.
Στο μεταξύ, και εκτός σημαντικής ανατροπής, εντός του καλοκαιριού θα ξεκινήσουν σταδιακά να αλλάζουν τα δεδομένα για εκατοντάδες ακόμη ασθενείς – ενηλίκους αλλά και παιδιά – με σοβαρά νοσήματα, καθώς το σύστημα Υγείας θα διευρύνει τις υπηρεσίες ιατροφαρμακευτικής παρακολούθησης στην ασφάλεια και στη βολή του σπιτιού τους.
«Η προσθήκη νέων καινοτόμων υπηρεσιών υγείας όπως η κατ’ οίκον νοσηλεία βρίσκεται στον πυρήνα του προγράμματος για το νέο ΕΣΥ. Δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στη φροντίδα των πλέον ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού όπως οι καρκινοπαθείς, οι ασθενείς με χρόνια νευρολογικά και πνευμονολογικά νοσήματα αλλά και τα παιδιά με σοβαρές παθήσεις, που χρειάζονται συχνές και παρατεταμένες νοσηλείες. Δίνουμε τη δυνατότητα σε αυτούς τους ασθενείς να μπορούν να λαμβάνουν στο σπίτι τους ποιοτικές και ασφαλείς υπηρεσίες υγείας χωρίς τις μετακινήσεις, την ταλαιπωρία, τα έξοδα και τις πολύωρες αναμονές στους χώρους του νοσοκομείου», υπογραμμίζει στο «Βήμα» ο γενικός γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας του υπουργείου Υγείας Ιωάννης Κωτσιόπουλος.
Και συνεχίζει: «Μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης εξασφαλίστηκαν οι αναγκαίοι πόροι (14 εκατ. ευρώ) για την πρόσληψη και την εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας (γιατρών, νοσηλευτών, φυσικοθεραπευτών, διοικητικών κ.λπ.) που θα απαρτίζουν τις διεπιστημονικές ομάδες. Παράλληλα, με τη χρήση νέων τεχνολογιών τηλεϊατρικής δίνουμε τη δυνατότητα απομακρυσμένης παρακολούθησης των ασθενών σε εικοσιτετράωρη βάση από το επιστημονικό προσωπικό της μονάδας κατ’ οίκον νοσηλείας του νοσοκομείου».
Πιλοτικά σε τρία νοσοκομεία
Αναλυτικότερα, το πρόγραμμα ξεκινά πιλοτικά σε τρία νοσοκομεία, στην Αττική (Αγιος Σάββας), στη Θεσσαλονίκη (Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης) και στην Κρήτη (Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου), καθώς σε αυτά έχει ήδη γίνει η απαραίτητη προεργασία.
Σύμφωνα με τον ίδιο, στους επόμενους μήνες προγραμματίζεται η επέκτασή του σε άλλα επτά νοσοκομεία που θα επιλεγούν το επόμενο χρονικό διάστημα. Επιπλέον, στις προθέσεις του υπουργείου Υγείας βρίσκεται η ένταξη περισσότερων νοσοκομείων μέσω κονδυλίων του ΕΣΠΑ.
«Είναι πολύ σημαντικό ότι με την έκδοση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης των υπουργείων Υγείας και Οικονομικών στις 19.5.2023 διαμορφώθηκε το θεσμικό πλαίσιο που ήταν απαραίτητο για την έναρξη αυτού του σημαντικού προγράμματος. Σημειώνεται ότι για πρώτη φορά στη χώρα μας μπορεί να γίνει επισήμως νοσηλεία ασθενούς στο σπίτι υπό την ευθύνη ενός δημόσιου νοσοκομείου. Η ένταξη των ασθενών στο πρόγραμμα της κατ’ οίκον νοσηλείας θα γίνεται με αυστηρά επιστημονικά κριτήρια κατόπιν εισήγησης του θεράποντος ιατρού και απόφασης του επιστημονικά υπευθύνου της μονάδας κατ’ οίκον νοσηλείας του νοσοκομείου» συμπληρώνει ο κ. Κωτσιόπουλος.
Τα βασικά κριτήρια ένταξης
Σύμφωνα με τα όσα προβλέπει ο νομοθέτης, τα βασικά κριτήρια ένταξης ενός ασθενούς στο πρόγραμμα βασίζονται κυρίως στην πολυπλοκότητα και στη χρονιότητα της νόσου, καθώς και στην ανάγκη τεχνολογικής – εξειδικευμένης υποστήριξής του και όχι τόσο στη συγκεκριμένη διάγνωση της νόσου.
Πιο συγκεκριμένα, τα κριτήρια για τους παιδιατρικούς ασθενείς είναι η ανεπάρκεια ενός ή περισσότερων οργανικών συστημάτων που χρειάζονται ποικίλου βαθμού και χρονικής διάρκειας υποστήριξη, όπως οξυγονοεξαρτώμενοι ασθενείς, ασθενείς με τραχειοστομία ή σε μη επεμβατικό μηχανικό αερισμό, ασθενείς σε μηχανική υποστήριξη της αναπνοής, ασθενείς σε παρεντερική διατροφή ή σε παρατεταμένη ενδοφλέβια αγωγή ή σε περιτοναϊκή κάθαρση, καθώς και ασθενείς που χρειάζονται εντατική φυσικοθεραπεία ή κινητική αποκατάσταση λόγω της ασθένειας ή μετά την έξοδό τους από τη ΜΕΘ. Επιπρόσθετα, τα κριτήρια για τους ενήλικους χρονίως πάσχοντες ασθενείς είναι τα εξής:
l
Ασθενείς υπό επεμβατικό μηχανικό αερισμό με συνεχή ή περιοδική εφαρμογή αναπνευστήρα.
l
Ασθενείς με χρόνια αναπνευστική ανεπάρκεια που χρειάζεται μηχανική υποστήριξη με μη ΕΜΑ>16ωρες και σύνθετα προβλήματα υγείας.
l
Ασθενείς ύστερα από νοσηλεία σε ΜΕΘ με εμμένουσα αναπνευστική δυσχέρεια.
l
Ασθενείς με τραχειοστομία μόνιμη ή πρόσκαιρη με συνοδό νοσηρότητα.
l
Ασθενείς με διαταραχές της αναπνοής στον ύπνο με εφαρμογή συσκευής υποστήριξης αναπνοής>16ωρες και σύνθετα προβλήματα υγείας (π.χ. παχυσαρκία – υποαερισμός – ΣΑΥΥ).
l
Ασθενείς υπό χρόνια οξυγονοθεραπεία (ΧΟΘ) και συνοδό νοσηρότητα.
l
Ασθενείς με διαταραχές σίτισης (ρινογαστρικός καθετήρας – γαστροστομία/ειλεοστομία – παρεντερική διατροφή) και συνοδό νοσηρότητα.
l
Ασθενείς με ανάγκη για εντατική αναπνευστική ή κινητική φυσικοθεραπεία (π.χ. ύστερα από σοβαρό τροχαίο ή εργατικό ή άλλο ατύχημα).
l Ασθενείς με νευρολογικά νοσήματα.
l
Ογκολογικοί ασθενείς που χρήζουν νοσηλείας κατ’ οίκον ή μπορούν να λάβουν θεραπεία κατ’ οίκον.
Η αρχή έγινε στον Αγιο Σάββα
Το αντικαρκινικό – ογκολογικό νοσοκομείο Αγιος Σάββας ήδη από τις αρχές του περασμένου μήνα κατάφερε επιτυχώς να μεταφέρει νοσοκομειακές υπηρεσίες στην άνεση του σπιτιού των ασθενών. Σήμερα, το εκπαιδευμένο προσωπικό χορηγεί κατ’ οίκον 20 θεραπείες (βιολογικούς παράγοντες, ανοσοθεραπεία ή χημειοθεραπεία) την εβδομάδα σε συνολικά 10 ασθενείς.
Οπως, δε, εξηγεί στο «Βήμα» η διοικήτρια του νοσοκομείου Ολγα Μπαλαούρα, η ροή ένταξης νέων ασθενών ανά εβδομάδα στο πρόγραμμα αγγίζει τους τρεις με τέσσερις, καθώς παράλληλα εκκενώνονται θέσεις. Εκφράζει, δε, την αισιοδοξία πως στην επόμενη φάση και υπό την προϋπόθεση πως θα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία πρόσληψης επιπλέον προσωπικού, θα υπάρχει η δυνατότητα χορήγησης 80 θεραπειών κατ’ οίκον την εβδομάδα. Σύμφωνα με τα όσα περιγράφει, το καινοτόμο πρόγραμμα «Οίκοθεν», που εντάσσεται στο ευρύτερο πρόγραμμα του υπουργείου Υγείας «Hospital@home», δεν περιορίζεται μόνο στη νοσηλευτική φροντίδα (π.χ. στην περιποίηση ενός τραύματος ή στη λήψη αίματος) αλλά ενεργοποιεί ένα πιο προωθημένο δίκτυο παροχής υπηρεσιών στο σπίτι που περιλαμβάνει ιατρικές παρεμβάσεις και χορήγηση φαρμακοθεραπείας.
Σημαντική λεπτομέρεια, πάντως, είναι πως ο Αγιος Σάββας διέθετε την εμπειρία και τους πόρους, ενώ κεντρικό «κύτταρο» της προσπάθειας αυτής αποτέλεσε και η εκπόνηση λεπτομερούς μελέτης με τη συνδρομή ιδιωτικών εταιρειών. Στο πλαίσιο αυτό, το πρωτόκολλο που δημιουργήθηκε στοχεύει αφενός στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των ασθενών και αφετέρου στον εξασφάλιση παροχής υπηρεσιών με ασφάλεια.
Αυτός είναι και ο λόγος που προβλέπονται αυστηρές προϋποθέσεις, όπως να έχουν ολοκληρωθεί οι τρεις πρώτοι κύκλοι θεραπείας εντός του νοσοκομείου για την καταγραφή και άμεση αντιμετώπιση τυχόν παρενεργειών, η καλή κλινική εικόνα του ασθενούς αλλά και η συναίνεσή του.
Κάνοντας έναν πρώτο απολογισμό, η κυρία Μπαλαούρα αντλεί δεδομένα από τα θετικά σχόλια των ίδιων των ασθενών οι οποίοι εντάχθηκαν πρώτοι στο πρόγραμμα έπειτα και από την ανάλυση κοινωνικών κριτηρίων. «Στην πλειονότητά τους είναι άνθρωποι μεγάλης ηλικίας ή άτομα που δεν έχουν φροντιστές. Οπως οι ίδιοι λένε, στο πλαίσιο του προγράμματος αισθάνονται ασφαλείς, αποδεχόμενοι τη βοήθεια που τους προσφέρεται με ανακούφιση. Αποφεύγουν την αναμονή, το κόστος της μετακίνησης, την ταλαιπωρία, αντιμετωπίζοντας τις παρεχόμενες υπηρεσίες ως δώρο».
