Σε μόνιμο «αγκάθι» τείνει να εξελιχθεί το επενδυτικό κενό για την ελληνική οικονομία, καθώς για την κάλυψή του θα έπρεπε να βιώσουμε μια παρατεταμένη περίοδο σημαντικής αύξησης των επενδύσεων.
Ωστόσο, η συνολική διάθεση των επιχειρήσεων για επενδύσεις, όπως προκύπτει από την έρευνα της Grant Thornton, που καταγράφει τις προσδοκίες των ελλήνων επιχειρηματιών για τους επόμενους 12 μήνες, δεν είναι η απαιτούμενη για να αρχίσει να κλείνει αυτό το επενδυτικό κενό.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι μόνο 4 στις 10 επιχειρήσεις αναμένεται να αυξήσουν τις επενδύσεις τους για μηχανολογικό εξοπλισμό και μόλις 3 στις 10 για κτίρια και γη.
Η αισιοδοξία
Μάλιστα συσχετίζοντας την αισιοδοξία για αύξηση εσόδων και κερδοφορίας που διακατέχει τους επιχειρηματίες, προβληματίζει ιδιαίτερα ότι η αισιοδοξία αυτή δεν μετουσιώνεται τελικά σε πιο έντονη διάθεση για επενδύσεις.
Την ίδια ώρα, αξίζει να αναφερθεί ότι μόλις 4 στις 10 επιχειρήσεις αναμένεται να αυξήσουν τις επενδύσεις τους σε θέματα βιωσιμότητας και κλιματικής αλλαγής, ενώ μόνο 2 στις 10 επιχειρήσεις αντιλαμβάνονται την επένδυση σε πρωτοβουλίες ESG ως μέσο για την απόκτηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος, τη μείωση του κόστους ή την αύξηση της κερδοφορίας τους.
Οι πρωτοβουλίες ESG φαντάζουν περισσότερο ως εργαλεία marketing παρά ως θέματα ουσίας και υιοθέτησης ενός καινοτόμου και βιώσιμου επιχειρηματικού μοντέλου, επισημαίνεται από την Grant Thornton.
Στο σημείο αυτό, έντονο προβληματισμό προκαλεί το γεγονός ότι σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο και ανταγωνιστικό περιβάλλον, ο αριθμός των επιχειρήσεων που δηλώνουν ότι θα προβούν σε επενδύσεις για να αναπτύξουν καινοτόμα προϊόντα και να εισαγάγουν καινοτομία στην παραγωγική διαδικασία ή τον τρόπο διανομής των προϊόντων τους βαίνει διαχρονικά μειούμενος, όταν θα ανέμενε κανείς να συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο.
Ο μοχλός ανάπτυξης
Οσον αφορά τις στρατηγικές ανάπτυξης για τους επόμενους 12 μήνες, είναι αξιοσημείωτο ότι η τεχνολογία ως στρατηγικός πυλώνας καταλαμβάνει για πρώτη φορά την πρώτη θέση, αφήνοντας πίσω τη μείωση του κόστους που παραδοσιακά συγκέντρωνε το μεγαλύτερο ενδιαφέρον.
Είναι ελπιδοφόρο για τον μετασχηματισμό και τον εκσυγχρονισμό των ελληνικών επιχειρήσεων ότι στρατηγικά έχουν προτεραιοποιήσει την τεχνολογική εξέλιξη παρά την προσπάθεια συγκράτησης του κόστους παραγωγής.
Ο αριθμός των επιχειρήσεων που αναμένεται να στραφούν σε νέα χρηματοδότηση ως εργαλείο ανάπτυξης μειώνεται, και αυτό αποδίδεται κυρίως στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Για τις επιχειρήσεις αυτές τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία μάλλον δημιουργούν δυσκολίες ως προς τον εντοπισμό των πιο κατάλληλων, ενώ παράλληλα το υψηλό επίπεδο των επιτοκίων αποτελεί σημαντική τροχοπέδη.
Ανησυχούν οι «μικροί»
Οι έλληνες επιχειρηματίες είναι περισσότερο αισιόδοξοι για την ελληνική οικονομία, με την αισιοδοξία αυτή να κυριαρχεί στους 5 από τους 10, ενώ για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας αισιόδοξοι είναι οι 4 στους 10, εκφράζοντας ανησυχίες που συνδέονται κυρίως με γεωπολιτικές εξελίξεις.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι οι 6 στους 10 επιχειρηματίες μεγάλων επιχειρήσεων είναι αισιόδοξοι, ενώ η αναλογία πέφτει στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε 4 στους 10.
Οι προσδοκίες
Η τάση αισιοδοξίας στο ελληνικό οικονομικό περιβάλλον αποτυπώνεται στην προσδοκία για αύξηση εσόδων και κερδών, την οποία συμμερίζονται οι 6 στους 10 επιχειρηματίες. Πέρυσι, η αισιοδοξία ήταν ελαφρώς αυξημένη, καθώς αφορούσε 7 στους 10. Διαπιστώνεται λοιπόν μια συγκράτηση φέτος, η οποία αξίζει να σημειωθεί ότι προέρχεται κυρίως από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Αναφορικά με την απασχόληση, οι προσδοκίες παραμένουν σταθερές με τους μισούς να δηλώνουν αισιόδοξοι, ενώ σχετικά με τις εξαγωγές οι προσδοκίες είναι οριακά αυξημένες σε σχέση με πέρυσι.
Εστιάζοντας στους απαισιόδοξους, διαπιστώνουμε αύξηση, κυρίως αναφορικά με την αρνητική εξέλιξη της απασχόλησης και των εξαγωγών, γεγονός που συμβάλλει καθοριστικά στη συγκράτηση των προσδοκιών σε σχέση με πέρυσι. Πρόκειται κυρίως για μικρομεσαίες επιχειρήσεις των οποίων η αναπτυξιακή δυναμική δείχνει σημάδια κόπωσης λόγω των διαρκών αυξήσεων στα βασικά στοιχεία του κόστους.
Κόστος παραγωγής
Οσον αφορά το κόστος παραγωγής, οι 6 στις 10 επιχειρήσεις αναμένουν ότι το 2025 θα αυξηθεί το κόστος παραγωγής τους, τάση που συνεχίζεται από το 2024, ενώ οι 2 στους 10 δηλώνουν ότι η αύξηση αυτή μάλιστα θα υπερβεί το 10%.
Για να αντιμετωπίσουν την πρόκληση αυτή οι επιχειρήσεις σχεδιάζουν να αυξήσουν τις τιμές των προϊόντων και των υπηρεσιών τους. Η αυξητική αυτή τάση στις τιμές αναμένεται να επικρατήσει συνολικά για 5 στις 10 επιχειρήσεις, παρασύροντας και επιχειρήσεις που δεν αναμένουν αύξηση του κόστους.
Χρηματοδότηση
Μόλις 5 στις 10 επιχειρήσεις αναμένεται να ζητήσουν χρηματοδότηση τους επόμενους 12 μήνες. Η χρηματοδότηση αυτή προκύπτει ότι θα χρησιμοποιηθεί κυρίως για την κάλυψη κεφαλαίου κίνησης και σε δεύτερο λόγο για επενδύσεις σε πάγιο εξοπλισμό και κτιριακές εγκαταστάσεις, ενώ ένα μικρό ποσοστό επιχειρήσεων δηλώνει ως λόγο λήψης χρηματοδότησης τον ψηφιακό μετασχηματισμό.
