Το μνημόνιο της επόμενης μέρας… και τα σενάρια πρόωρης κάλπης

H προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση στη Βουλή φανέρωσε στους πάντες ότι παρά τους πρωθυπουργικούς όρκους περί του αντιθέτου έχουμε εισέλθει σε μακρά προεκλογική περίοδο, με άγνωστο ακόμη τον χρόνο διεξαγωγής των εκλογών. Ο κ. Τσίπρας εμφανώς πια, διά των λόγων του κυρίως, «χτίζει» το επιχείρημα της επόμενης εκλογικής αναμέτρησης.

Με την τελευταία ομιλία του περιέγραψε ακριβώς τον πυρήνα της διεκδίκησής του και προσδιόρισε βεβαίως τις εκλογικές στοχεύσεις του. Κατ’ αυτόν, η κυβέρνηση πέτυχε εκεί όπου οι παλαιές πολιτικές δυνάμεις απέτυχαν. Μπόρεσε δηλαδή να χειριστεί τη μεγάλη οικονομική κρίση, δρώντας σε ένα ασφυκτικό οικονομικό και πολιτικό πλαίσιο που άλλοι είχαν προσδιορίσει.

Οι ίδιος ισχυρίστηκε, και θα ισχυρίζεται σταθερά από εδώ και πέρα, ότι παρά τους πολλούς περιορισμούς κατάφερε να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις που ανέλαβε πριν από τρία χρόνια έναντι εταίρων και δανειστών, ότι ολοκλήρωσε επιτυχώς τον αυστηρό κύκλο των αξιολογήσεων, ότι δημιούργησε τις προϋποθέσεις τόσο για την έξοδο από τα απεχθή μνημόνια όσο και για τη ρύθμιση του χρέους, στοιχεία που επιτρέπουν την ασφαλή και αυτόνομη επανένταξη της ελληνικής οικονομίας στο διεθνές οικονομικό σύστημα.

Επαίρεται λοιπόν ότι η άλλοτε αποκλεισμένη και απομονωμένη Αριστερά δεν είναι απλώς μια διεκδικητική δύναμη, αλλά μια δύναμη εξουσίας ικανή να χειρίζεται με ευθύνη κρίσιμες υποθέσεις της χώρας. Και επιπλέον ότι πέτυχε στο έργο αυτό σε συνθήκες μεγάλης αντίθεσης και πολέμου από τις καθεστωτικές πολιτικές δυνάμεις του τόπου, έχοντας απέναντι τον ευρύ κύκλο του νεοφιλελευθερισμού και των μεγάλων συμφερόντων, με μόνο σύμμαχο τον ελληνικό λαό και ιδιαιτέρως τα φτωχότερα στρώματα αυτού, με τα οποία συνειδητά συμμάχησε και συμμαχεί προκειμένου να βγάλει τη χώρα από τα μεγάλα αδιέξοδα.

Στη βάση αυτών των ισχυρισμών θα κινηθεί στην επόμενη μακρά προεκλογική περίοδο, διατηρώντας γι’ αυτόν το στοιχείο του αιφνιδιασμού.

Με τους φτωχότερους δηλώνει ότι θα συμπορευθεί ο κ. Τσίπρας, αυτούς κατά βάση πιστεύει ότι εκπροσωπεί, αυτούς πρώτα θα επιχειρήσει να καλύψει όταν διά του υπουργού Οικονομικών Ευ. Τσακαλώτου υπερασπίζεται πολιτικές ενεργού ζήτησης και δηλώνει ότι δεν χρειάζεται να μεγαλώσεις την πίτα για να μοιράσεις στον φτωχό λαό, αλλά διά της μοιρασιάς από το παρόν περίσσευμα να πετύχεις την ανάπτυξη που χρειάζεται ο τόπος.

Για τον Πρωθυπουργό, λοιπόν, στην παρούσα φάση προέχουν το κλείσιμο της τέταρτης αξιολόγησης, η παρεπόμενη εξ αυτής ρύθμιση του χρέους, η έξοδος τον Αύγουστο από τα μνημόνια και η απόκτηση βαθμών ελευθερίας στην άσκηση δημοσιονομικής πολιτικής από την κυβέρνηση από το φθινόπωρο και μετά.

Λογικά μέχρι τότε οποιοδήποτε σενάριο εκλογών απορρίπτεται. Ωστόσο, είναι κοινό μυστικό ότι στα υπουργικά γραφεία δεν υπάρχει άλλη συζήτηση παρά αυτή της επιλογής του καταλληλότερου χρόνου για τη διενέργεια των επόμενων εκλογών.

Γενικώς η αίσθηση που υπάρχει είναι ότι από τα εγκαίνια της Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης, δηλαδή από τις αρχές του προσεχούς Σεπτεμβρίου, η χώρα θα εισέλθει σε τροχιά εκλογών. Ο χρόνος θα εξαρτηθεί από το επίπεδο προπαρασκευής αυτών και από τις δυνατότητες διανομής «μερισμάτων» προς τις ασθενέστερες κοινωνικές τάξεις.

Ηδη ο υπουργός Οικονομικών κινείται ακριβώς προς αυτή την κατεύθυνση. Οπως είπε και στη Βουλή, με τον προϋπολογισμό του 2019 θα προβλεφθούν διάφορες δυνατότητες διανομής παροχών.

Η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος υψηλότερου του 3,5% το 2018, κατά τα φαινόμενα, θα τις επιτρέψει.

Στην τεχνική συμφωνία με την τρόικα υπάρχουν, άλλωστε, σχετικές προβλέψεις. Τα περιβόητα αντίμετρα, τα αντισταθμιστικά δηλαδή μέτρα της προβλεπόμενης από την 1-1-2019 νέας μείωσης των συντάξεων, είναι συγκεκριμένα και εν πολλοίς επιλεγμένα, παρότι ακόμη τελούν υπό την έγκριση των εταίρων, οι οποίοι ωστόσο, παρά τις πολιτικές και ιδεολογικές διαφορές, πιστεύουν ότι ο Τσίπρας τούς κάνει τη δουλειά, τους εξυπηρετεί γενικώς και γι’ αυτό θα τον ελέγχουν μεν, αλλά δεν θα τον αδειάσουν όπως έπραξαν με τον Αντώνη Σαμαρά το 2014.

Η κυβέρνηση θα θελήσει λοιπόν με τον προϋπολογισμό του 2019 να προβλέψει την καταβολή της δέκατης τρίτης σύνταξης στους συνταξιούχους, όπως και την καταβολή επιδόματος στέγασης σε πλήθος φτωχών ενοικιαστών. Ακόμη θα αποπειραθεί κάποιες εκπτώσεις στον ΕΝΦΙΑ για τους φτωχότερους και επιπλέον υπολογίζει ότι με τη νέα σχέση, μία προς μία, μεταξύ προσλήψεων και αποχωρήσεων θα αποκτήσει τη δυνατότητα να «τακτοποιήσει» ικανό αριθμό νέων ψηφοφόρων στο ελληνικό Δημόσιο.

Ουσιαστικά οι επιτελείς του κ. Τσίπρα πιστεύουν ότι με τα παραπάνω θα καλύψουν μεγάλο τμήμα της χειμαζόμενης ελληνικής κοινωνίας. Εχουν στη διάθεσή τους στοιχεία που βεβαιώνουν ότι το 50% του ελληνικού πληθυσμού έχει εισόδημα μικρότερο των 10.000 ευρώ ετησίως και πως αυτός ο κύκλος συγκροτεί τη βασική δεξαμενή πιθανών ψηφοφόρων για τον ΣΥΡΙΖΑ. Με αυτούς λοιπόν θα επιχειρήσει να συμμαχήσει, αυτούς θα προσπαθήσει να πείσει και με αυτούς θα διεκδικήσει την ανατροπή των δυσμενών προγνωστικών.

Στη βάση της ανωτέρω περιγραφείσης προπαρασκευής αναπτύσσεται τελευταίως το αποκληθέν «σενάριο της γαλοπούλας». Σύμφωνα με αυτό, ο Πρωθυπουργός, αφού θα έχει εξασφαλίσει τα παραπάνω, θα επιδιώξει μια έντονη πολιτική αντιπαράθεση με τον κ. Μητσοτάκη στην κοινοβουλευτική συζήτηση επί του νέου προϋπολογισμού για το 2019. Εκεί και στον βαθμό που ο κ. Μητσοτάκης θα διατυπώνει για ακόμη μια φορά το πάγιο αίτημά του για διεξαγωγή εκλογών, θα ανταποκριθεί με έναν τρόπο. Θα αφήσει να εννοηθεί ότι μπορεί και να αποδεχθεί το αίτημά του. Θα αφήσει δηλαδή την ιδέα να συζητείται και να ζυμώνεται στα χριστουγεννιάτικα τραπέζια των ελληνικών οικογενειών, υπό την επίδραση πάντα των παροχών που θα έχουν αποδοθεί πριν από τις γιορτές. Και στις αρχές Ιανουαρίου θα προκηρύξει αιφνιδιαστικά εκλογές για τα τέλη Ιανουαρίου, ώστε να συμπέσουν με την πρώτη μεγάλη νίκη της 25ης Ιανουαρίου 2015.

Για τους εμπνευστές του εν λόγω σεναρίου, οι συμβολισμοί είναι ισχυροί καθώς θα παραπέμπουν στη συμπλήρωση τεσσάρων χρόνων από την πρώτη αριστερή κυβέρνηση και ο αιφνιδιασμός της αντοπολίτευσης θα είναι πλήρης και ικανός να περιορίσει την απόσταση από τη Νέα Δημοκρατία, ακόμη και να την υπερκεράσει.

Κανείς δεν μπορεί να βεβαιώσει την ύπαρξη, πολύ περισσότερο την αποδοχή του «σεναρίου της γαλοπούλας» από τον Πρωθυπουργό. Ωστόσο, ταιριάζει με το προνόμιό του να καθορίζει αυτός τον χρόνο των εκλογών και βεβαίως με την αδιάψευστη πια προπαρασκευή που εξελίσσεται μπροστά στα μάτια όλων.