Πυρετώδεις διαπραγματεύσεις διεξάγονταν μέχρι αργά χθες (ώρα Ελλάδος) στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη για το Μακεδονικό. Οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδος και πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας Νίκος Κοτζιάς και Νίκολα Ντιμιτρόφ είχαν μαραθώνια συνάντηση στον 15ο όροφο του κτιρίου του ΟΗΕ υπό τον Μάθιου Νίμιτς, ειδικό απεσταλμένο του Γενικού Γραμματέα, στην προσπάθεια να γεφυρωθούν οι εναπομείνασες διαφορές και να ανοίξει ο δρόμος για την επίλυση του ονοματολογικού. Πλέον, οι δύο πλευρές προσπαθούσαν να βρουν την ονομασία που θα ξεκλείδωνε τον γρίφο. Ωστόσο, αν και η Αθήνα θεωρεί ότι τα Σκόπια εμφανίζονται πιο έτοιμα από πριν να αποδεχθούν την εφαρμογή μιας νέας ονομασίας για εσωτερική και διεθνή χρήση (erga omnes), τίποτε δεν εγγυάται κάτι τέτοιο.
Η συνάντηση Κοτζιά – Ντιμιτρόφ – Νίμιτς είναι η πρώτη μετά την κατάθεση της πρότασης για το όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας του Ιλιντεν» (Republika Ilindenska Makedonija) από την πλευρά των Σκοπίων. Οπως είχε δηλώσει ο σκοπιανός πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ μετά τη συνάντησή του με τον έλληνα ομόλογό του Αλέξη Τσίπρα στη Σόφια στις 17 Μαΐου, η πρόταση-πακέτο συνέδεε το νέο όνομα με την εφαρμογή του erga omnes και την αλλαγή του Συντάγματος. Παράλληλα, διασφαλιζόταν η «μακεδονική ταυτότητα και γλώσσα». Ως την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές δεν ήταν σαφές αν η πΓΔΜ θα δεχόταν τη σύνδεση ενός άλλου ονόματος με τη ρήτρα erga omnes.
Η Αθήνα, αν και δεν υπήρξε κάθετα αρνητική στο «Republika Ilindenska Makedonija», εμφανίζεται πλέον, μετά την αντίθετη στάση των κομμάτων της αντιπολίτευσης, να προτιμά η συζήτηση να διεξαχθεί μέσα στο πλαίσιο της Δέσμης Ιδεών του κ. Νίμιτς. Ο πολύπειρος αμερικανός διαπραγματευτής είχε προτείνει πέντε ονόματα στη σλαβική γλώσσα που θα μπορούσαν φυσικά να μεταφράζονται: Ανω Μακεδονία, Βόρεια Μακεδονία, Μακεδονία του Βαρδάρη, Νέα Μακεδονία και Δημοκρατία της Μακεδονίας – Σκόπια. Με την εξαίρεση του τελευταίου, τα υπόλοιπα τέσσερα ονόματα παραμένουν στο τραπέζι. Τις τελευταίες ημέρες, αρμόδιες πηγές σημείωναν ότι μια ονομασία όπως το «Νέα Μακεδονία» θα μπορούσε να είναι το «κλειδί» επίλυσης της χρονίζουσας εκκρεμότητας.
«Δεν είχαμε καλύτερη ευκαιρία τα τελευταία 25 χρόνια, ούτε θα έχουμε καλύτερη ευκαιρία την επόμενη περίοδο. Αν χάσουμε την ευκαιρία, τα επόμενα 10 χρόνια θα είναι πιο δύσκολη η διαπραγμάτευση και θα έχει ακόμη μικρότερες πιθανότητες λύσης. Με τη δημιουργικότητα που δείχνουμε θέλουμε να βρεθεί λύση που θα είναι αποδεκτή και από τις δύο πλευρές» δήλωσε ο κ. Ζάεφ σε τηλεοπτική συζήτηση που είχε το βράδυ της περασμένης Τετάρτης ο σκοπιανός πρωθυπουργός με τον ηγέτη του αντιπολιτευόμενου VMRO – DPMNE Χρίστιαν Μισκόφσκι. Νωρίτερα, σε δηλώσεις του μετά τη συνάντηση που είχε με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, ο κ. Κοτζιάς εμφανίστηκε μάλλον συγκρατημένος. «Ούτε αισιόδοξος, ούτε απαισιόδοξος είμαι, αλλά έχω τη θέληση να βρω λύση» είπε ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών.
Αν μπορέσει να βρεθεί συμβιβαστική λύση στη Νέα Υόρκη, θα ανοίξει ο δρόμος για μια νέα συνάντηση των κ.κ. Τσίπρα και Ζάεφ, ίσως στις αρχές Ιουνίου στις Πρέσπες, όπου οι δύο πρωθυπουργοί θα υπέγραφαν μια συμφωνία.
Ηδη πάντως τα χρονικά περιθώρια εν όψει των Συνόδων Κορυφής της ΕΕ, στις 28-29 Ιουνίου, και του ΝΑΤΟ, στις 11-12 Ιουλίου, είναι ασφυκτικά.
