Απογοήτευση από τον ΣΥΡΙΖΑ, έλλειψη ενθουσιασμού για τη ΝΔ. Οι πολίτες, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση της Κάπα Research για «Το Βήμα της Κυριακής», κρατούν εμφανείς αποστάσεις από τα δύο μεγάλα κόμματα, χωρίς να ενισχύουν προς το παρόν άλλους σχηματισμούς και ειδικά ακραίους. Παράλληλα καταγράφεται μια πρωτοφανής χαλάρωση της κομματικής ταύτισης, μόνο οι μισοί από τους ψηφοφόρους του Σεπτεμβρίου του 2015 θα ψηφίσουν ξανά το ίδιο κόμμα, οι υπόλοιποι δηλώνουν ότι θα επιλέξουν άλλο κόμμα ή και την αποχή!
Διαμορφώνεται νέο πολιτικό τοπίο
Παρότι η ΝΔ προηγείται του ΣΥΡΙΖΑ κατά 5,2 μονάδες, έχοντας ποσοστό 30,8% έναντι 25,6% με την αναγωγή στην αδιευκρίνιστη ψήφο, η οποία φθάνει στο 32,4%, το πραγματικό συμπέρασμα της έρευνας προκύπτει από την ανάλυση των ποιοτικών στοιχείων. Και αυτά δείχνουν ότι ένα νέο πολιτικό τοπίο εκκολάπτεται, στο οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ, έχοντας την εξουσία, διατηρεί την πρωτοβουλία των κινήσεων, οι ευκαιρίες όμως είναι ανοιχτές για τη ΝΔ προκειμένου να ηγεμονεύσει πολιτικά αλλά και για τον μεσαίο χώρο ώστε να ενδυναμωθεί και να ανακάμψει εκλογικά. Μένει να ξεκαθαρίσει ποια πολιτική δύναμη θα κεφαλαιοποιήσει τη μεταστροφή της κοινωνίας και θα εγγυηθεί τη σταθερότητα προκειμένου η χώρα να βγει οριστικά από τη δοκιμασία των τελευταίων ετών.
Ο συσχετισμός δύναμης των δύο μεγάλων κομμάτων, όπως δείχνει η έρευνα, βρίσκεται στο επίπεδο του Μαΐου του 2012. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και το «μαύρο κουτί» της αδιευκρίνιστης ψήφου. Από το συνολικό ποσοστό του 32,4%, η πλειονότητα (36,9%) δηλώνει ότι οι απόψεις της κλίνουν προς το Κέντρο, το 32,2% ότι κλίνει προς την Αριστερά και το 32,4% προς τη Δεξιά. Υπάρχει και ένα ανένταχτο 18,7%. Τι θα καθορίσει τη στάση του; Η πορεία της κυβέρνησης και του Αλέξη Τσίπρα, απαντά το 37,6%, η πορεία της ΝΔ και του Κυριάκου Μητσοτάκη, δηλώνει το 12,1%. Οι εξελίξεις στην Κεντροαριστερά αφορούν μόνο το 10,9%. Κάτι άλλο αναζητεί το 25,7%. Αυτά τα ευρήματα δείχνουν ότι αν ο μεσαίος χώρος καταφέρει να αποκτήσει ενιαία και αξιόπιστη εκπροσώπηση, μπορεί να γίνει ο παράγοντας που θα αλλάξει το πολιτικό παιχνίδι.
Τι ζητούν οι πολίτες από την κυβέρνηση; Αφενός σταθερότητα, ιδίως μετά το τέλος της αξιολόγησης που κρίνεται θετικά από το 62,5% και συμπαρασύρει προς τα πάνω το ποσοστό εκείνων που επιθυμούν να μείνει η χώρα στο ευρώ (67% έναντι 60,3% τον Απρίλιο). Και αφετέρου ενασχόληση με τη δύσκολη καθημερινότητά τους. Και από την αντιπολίτευση; Να διατυπώνει εναλλακτικές προτάσεις, λέει το 63,4% –το 27% απαντά «να κάνει ό,τι μπορεί για να πέσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ». Η πλειονότητα των πολιτών δεν επιθυμεί πρόωρες εκλογές. Μάλιστα, σε σύγκριση με τον Απρίλιο, αυξήθηκε το ποσοστό όσων ζητούν να δοθεί περισσότερος χρόνος στην κυβέρνηση, από 48,1% σε 56,2%, ενώ στην προσφυγή στις κάλπες επιμένει το 35,5% (ήταν 41% πριν από δύο μήνες).
Η ΝΔ δεν έχει καταφέρει να περάσει την πολιτική της πρόταση στην κοινή γνώμη, εισπράττει όμως τη δυσαρέσκεια καθώς στην παράσταση νίκης προηγείται με 61,4%, με τον ΣΥΡΙΖΑ στο 20,6%. Ο κ. Μητσοτάκης προηγείται κατά μία μονάδα (29,1%) του κ. Τσίπρα (28%) στην ερώτηση «Ποιος είναι καταλληλότερος για Πρωθυπουργός;» και είναι ο δημοφιλέστερος πολιτικός, με ποσοστό 34,4% έναντι 27,5% του κ. Τσίπρα.
Τα κόμματα που ενισχύουν τα ποσοστά τους είναι το ΚΚΕ (από το 4,9% τον Απρίλιο πήγε στο 5,1% και με την αναγωγή φθάνει στο 7,5%), η Ενωση Κεντρώων (από 2,6% βρίσκεται στο 3,1% με την αναγωγή 4,6%) και η Πλεύση Ελευθερίας που μετριέται κοντά στο όριο εισόδου στη Βουλή (2,2%, με την αναγωγή 3,2%). Στην τρίτη θέση βρίσκεται η ΧΑ, στην τέταρτη κονταροχτυπιούνται η Δημοκρατική Συμπαράταξη (7,4%) με το ΚΚΕ (7,5%) και στην πέμπτη η Ενωση Κεντρώων (4,6%) με έναν ενδεχόμενο συνασπισμό Κωνσταντοπούλου – Λαφαζάνη (5%).
Η αρχή του τέλους των ψευδαισθήσεων
Η στροφή της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ προς τη «μνημονιακή» λύση σηματοδοτεί την αρχή του τέλους των ψευδαισθήσεων για την πλειονότητα της ελληνικής κοινωνίας, η οποία –μόλις δύο μήνες πριν –θεωρούσε ότι η προσφυγή της Ελλάδας στους διεθνείς μηχανισμούς στήριξης δεν ήταν απαραίτητη και ζητούσε από την κυβέρνηση να προχωρήσει σε ρήξη με τους εταίρους εάν δεν γίνονταν σεβαστές οι κόκκινες γραμμές της κατά τη διαπραγμάτευση.
Τώρα που έκλεισε αυτό το κεφάλαιο, ήρθε η ώρα των πολιτών, οι οποίοι ιεραρχούν ως εξής τις προτεραιότητες που πρέπει να έχει η κυβέρνηση: πρώτη στη λίστα είναι η μείωση της ανεργίας (55,3%), έπεται η καθημερινότητα του πολίτη (37,3%) και ακολουθούν η προσέλκυση επενδύσεων (28,85%), η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής (27,9%), της φτώχειας (27,7%) και της διαφθοράς (22,1%). Είναι αξιοσημείωτο, πάντως, ότι η Παιδεία και οι διαρθρωτικές αλλαγές στο κράτος, που θα σηματοδοτούσαν την πραγματική μετάβαση σε μια νέα εποχή, βρίσκονται χαμηλά στη λίστα των βασικών προτεραιοτήτων, όπως και η Υγεία. Παράλληλα, στο θεσμικό επίπεδο το 58,9% θεωρεί απαραίτητη τη συνταγματική αναθεώρηση, ενώ το 35,7% εκτιμά ότι είναι περιττή.
ΑΝΟΙΧΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ
Ενα νέο πολιτικό τοπίο εκκολάπτεται, στο οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ, έχοντας την εξουσία, διατηρεί την πρωτοβουλία των κινήσεων, οι ευκαιρίες όμως είναι ανοιχτές για τη ΝΔ προκειμένου να ηγεμονεύσει πολιτικά αλλά και για τον μεσαίο χώρο ώστε να ενδυναμωθεί και να ανακάμψει εκλογικά.
Τα ευρήματα δείχνουν ότι αν ο μεσαίος χώρος καταφέρει να αποκτήσει ενιαία και αξιόπιστη εκπροσώπηση, μπορεί να γίνει ο παράγοντας που θα αλλάξει το πολιτικό παιχνίδι.
Η Παιδεία και οι διαρθρωτικές αλλαγές στο κράτος, που θα σηματοδοτούσαν την πραγματική μετάβαση σε μια νέα εποχή, βρίσκονται χαμηλά στη λίστα των βασικών προτεραιοτήτων.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ