Η συμφωνία με την τρόικα, η ακολουθήσασα μεγάλη πολιτική σύγκρουση στη Βουλή με την κατάθεση πρότασης μομφής του ΣΥΡΙΖΑ κατά του υπουργού Οικονομικών κ. Ι. Στουρνάρα, η ψηφοφορία στη συνέχεια του πολυνομοσχεδίου με τις εκατοντάδες διαρθρωτικές αλλαγές και ακολούθως οι πανηγυρικές συνεδριάσεις του Eurogroup και του Eco/Fin στην Αθήνα, που μετέδιδαν αισιοδοξία και βεβαιότητα εξόδου από την οικονομική κρίση και άρση του αποκλεισμού της Ελλάδας από τις αγορές, είχαν διαμορφώσει και ανάλογο πολιτικό κλίμα στη χώρα.
Οπως προκύπτει από διπλή έρευνα της Κάπα Research για τις ευρωεκλογές, η οποία διενεργήθηκε για «Tο Βήμα της Κυριακής» (σε δύο κύματα, το τριήμερο 1 έως 3 Απριλίου), η αισιοδοξία που διέτρεχε την οικονομία στο πρώτο κύμα της έρευνας ενίσχυε σημαντικά τη θέση της Νέας Δημοκρατίας και την έφερνε στην πρώτη θέση, δύο μονάδες υψηλότερα από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Συγκεκριμένα, στο πρώτο κύμα απαντήσεων που ελήφθησαν από τους ερευνητές της Κάπα, στις 1 και 2 Απριλίου, η Νέα Δημοκρατία έδειχνε να ανακάμπτει στο 21,7%, ο ΣΥΡΙΖΑ υποχωρούσε στο 19,6%, το Ποτάμι διατηρούνταν σε υψηλά επίπεδα στο 9,2%, η Χρυσή Αυγή στα χαμηλά της στο 6,9%, το ΚΚΕ στο 5,8%, η Ελιά στο 5,4%, οι Ανεξάρτητοι Ελληνες στο 3,9%, η ΔΗΜΑΡ στο 2,1%, ενώ το 6,5% δήλωνε ότι θα ψηφίσει άλλα κόμματα, λευκό – άκυρο το 1,8%, και 17,1% δήλωναν αναποφάσιστοι.
Οι ερευνητές της Κάπα Research βεβαίωναν ότι αν διατηρούνταν η ατμόσφαιρα αισιοδοξίας περί την οικονομία ως τις ευρωεκλογές, η κυβέρνηση θα επιτύγχανε σημαντική νίκη έναντι των αντιπάλων της.
Και αυτό γιατί φαινόταν να αλλάζει συνολικά το κλίμα στην ελληνική κοινωνία, η οποία έπειτα από πέντε χρόνια οικονομικής καταστροφής επιζητούσε και επιζητεί άγκυρες ελπίδας και εξόδου από τη μιζέρια της μεγάλης κρίσης.
Η αλλαγή κλίματος στην οικονομία, η επιβεβαίωση ότι πιάσαμε πάτο, ότι υπάρχουν προοπτικές εξόδου από το βαθύ πηγάδι της ύφεσης, επηρέαζε και συνεχίζει να επηρεάζει τις διαθέσεις των πολιτών.
Δεν είναι λίγοι πια εκείνοι που πιστεύουν ότι οι Ελληνες μπορούν να ονειρευτούν ξανά ένα καλύτερο μέλλον. Πρόκειται για ποιοτική αλλαγή μακράς επίδρασης. Αν διατηρηθεί στον χρόνο η ατμόσφαιρα αλλαγής και το κλίμα ελπίδας, τότε και η εκλογική συμπεριφορά θα είναι ανάλογη.
Αυτές οι θετικές εντυπώσεις έτειναν να επικρατήσουν μέχρι την αποκάλυψη της συνωμοσίας Μπαλτάκου και το σοκ που προκάλεσε συνολικά στην κοινή γνώμη.
Η Κάπα Research, υπό το βάρος των εξελίξεων, προχώρησε αυτομάτως, στις 3 Απριλίου, σε δεύτερο κύμα έρευνας, αναζητώντας την επίδραση του γεγονότος και ιδιαιτέρως για να διαπιστώσει την έκταση επηρεασμού της κοινής γνώμης από την αποκάλυψη των υπόγειων συνομιλιών του άλλοτε γενικού γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου με τον υπαρχηγό της Χρυσής Αυγής.
Οι απαντήσεις που έλαβαν οι ερευνητές της Κάπα φανερώνουν αλλαγή των διαθέσεων μερίδας πολιτών, ως αποτέλεσμα των πρώτων εντυπώσεων που επικράτησαν μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου Μπαλτάκου στο εκλογικό σώμα. Το πολιτικό σκηνικό φαίνεται να αλλάζει, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, υπό το βάρος του πολιτικού σκανδάλου, αφαιρώντας τη δυναμική πρωτιάς από τη Νέα Δημοκρατία που της έδιναν οι θετικές εξελίξεις στην οικονομία.
Συγκεκριμένα, στο δεύτερο κύμα της έρευνας η Νέα Δημοκρατία υποχωρούσε στο 20,8%, ο ΣΥΡΙΖΑ ανέβαινε στο 21,5%, το Ποτάμι υποχωρούσε στο 8,5%, καθώς φαίνεται ότι δεν ευνοείται καθόλου από το κλίμα πόλωσης, η Χρυσή Αυγή κέρδιζε και ανέβαινε στο 7,7%, το ΚΚΕ επίσης ανέβαινε στο 6,2%, η Ελιά επηρεαζόταν και υποχωρούσε στο 4,6%, οι Ανεξάρτητοι Ελληνες ανέβαιναν ελαφρώς στο 4% και η ΔΗΜΑΡ απομειωνόταν στο 1,7%.
Η επιρροή του σκανδάλου Μπαλτάκου φαντάζει σημαντική και δημιουργεί την αίσθηση ότι το πολιτικό σύστημα έχει χάσει την ευστάθειά του και κινείται σε περιβάλλον κινούμενης άμμου. Οπως λέει και ο Αλέκος Παπαδόπουλος, «το πολιτικό σύστημα μοιάζει να βρίσκεται στη διάθεση του τυχαίου γεγονότος». Πιθανώς, μάλιστα, οι παραπάνω καταγραφές να δίνουν την ευκαιρία στις πολλές τυχοδιωκτικές εκδοχές της ελληνικής πολιτικής να δράσουν ανεξέλεγκτα. Και ίσως το επόμενο διάστημα να δούμε και άλλες απόπειρες επηρεασμού της κοινής γνώμης με δόλια μέσα, σαν κι αυτά που χρησιμοποίησε ο υπαρχηγός των νεοναζί. Το ενδεχόμενο να ζήσουμε μια νέα περίοδο εκβιασμών, μέσω υποκλοπών σαν εκείνη του Μαυρίκη, μόνο απίθανο δεν είναι πια.
Ωστόσο, οι ερευνητές της Κάπα Research εκτιμούν ότι οι εξελίξεις περί την οικονομία είναι κρισιμότερες και καθοριστικότερες.
Μεσοπρόθεσμα, πιστεύουν, η επιρροή τους στην κοινή γνώμη θα αυξάνεται και, στον βαθμό που καταγραφούν γρήγορα οικονομικές εξελίξεις ικανές να επιβεβαιώσουν την έξοδο της χώρας από την κρίση και από τη διεθνή απομόνωση, πιθανώς να πολλαπλασιάζεται.
Αλλωστε, η δύναμη της ελπίδας και των προσδοκιών ήταν πάντοτε ισχυρότερη όλων στην πολιτική. Και έπειτα από πέντε χρόνια οικονομικής καταστροφής και προσωπικών απωλειών, η ελληνική κοινωνία έχει ανάγκη, ή καλύτερα αποζητεί, περισσότερο από ποτέ, μια χαραμάδα προόδου και προκοπής.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
