Η είδηση διαδόθηκε ταχύτατα: Αποφασισμένος να εφαρμοστεί ο νόμος σχετικά με τους «αιώνιους φοιτητές» και να διαγραφούν από το νέο ακαδημαϊκό έτος, τον Σεπτέμβριο, από τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ εμφανίστηκε εκ νέου ο Ανδρέας Λοβέρδος». Ο υπουργός Παιδείας τονίζει και επαναλαμβάνει ότι τον Σεπτέμβριο δεν θα είναι πια φοιτητές όσοι είναι πολύ παλαιοί. Ποιοι είναι αυτοί; Πρακτικώς είναι όσοι είναι παλαιότεροι από το έτος εγγραφής 2003-2004. Και ασφαλώς πολλοί θα επικροτήσουν αυτή την αυτόματη διαγραφή και θα σκεφθούν ίσως «καιρός είναι να μας αδειάζουν τη γωνιά, και πολύ τους κρατήσαμε». Είναι όμως έτσι τα πράγματα;
Στις εξετάσεις βλέπουμε συχνά παλαιότερους φοιτητές να λαμβάνουν μέρος. Αυτό φαίνεται όχι τόσο από την εμφάνιση όσο από τη χρονολογία του αριθμού μητρώου που αναγράφεται στο γραπτό μαζί με το ονοματεπώνυμο. Η καθυστέρηση έχει πολλές αιτίες: λόγοι υγείας, άσκηση επαγγέλματος, δημιουργία οικογένειας, υποχρεωτική διαμονή για επαγγελματικούς ή οικογενειακούς λόγους μακριά από το Πανεπιστήμιο, αδιαφορία για τις σπουδές ή και αμέλεια.
Και δεν φθάνει μόνον αυτό. Η προσπάθεια επανασύνδεσης με το Πανεπιστήμιο είναι επίπονη. Οποιος διορθώνει γραπτά με παλαιότερα νούμερα συχνά βρίσκεται στο αδιέξοδο να μη γνωρίζει ο εξεταζόμενος ακόμη και το αντικείμενο του μαθήματος. Αληθεύει πάντως ότι ο εξεταστής είναι συνήθως πιο γενναιόδωρος στους παλαιότερους: Αρκετές φορές έχουν κοπεί, σκεπτόμαστε. Γιατί το ελληνικό σύστημα έχει και αυτό το παράδοξο. Ο καθένας δικαιούται να δώσει απεριόριστες φορές εξετάσεις. Μέχρι να πει ο νόμος, έως εδώ, σε διαγράφω.
Αυτό είναι το οξύμωρο: από εκεί που μπορεί να δίνει ο φοιτητής εξετάσεις όσες φορές θέλει να φθάνουμε στο άλλο άκρο και να εκδιώκεται ακόμη και ανεξέταστος.
Υπάρχει όντως πρόβλημα με τους αρχαίους φοιτητές, που δεν φαίνεται πάντως να στοιχίζουν και τόσο στο Δημόσιο. Αλλά άλλο είναι να μην έχουν εμφανιστεί εδώ και χρόνια στο Πανεπιστήμιο και άλλο να ταξιδεύουν έστω και από μακριά, να παρουσιάζονται, να εξετάζονται, να δείχνουν ότι θέλουν να αποφοιτήσουν. Ακόμη και όταν τρέχει η παραγραφή για μια απαίτησή μας και ενδιαφερθούμε να την ασκήσουμε, διακόπτουμε με την ενέργειά μας την παραγραφή της. Και εδώ μιλάμε για ανθρώπους…
Μπορεί η Πολιτεία να βρει τη χρυσή τομή και να συνδυάσει τη φιλάνθρωπη αντιμετώπιση με την καταδίκη της αδιαφορίας προς τις σπουδές: Δεν πρέπει να διαγράψει όσους προσπαθούν. Ακόμη και με ένα αποτέλεσμα κάτω από τη βάση δείχνουν ότι ενδιαφέρονται να φθάσουν στο τέρμα. Ετσι δεν φέρνει και τους διδάσκοντες στη δύσκολη θέση να τους περάσουν ακόμη και με λευκό γραπτό επειδή αλλιώς διαγράφονται. Από την άλλη μεριά, αν εδώ και ένα εύλογο χρονικό διάστημα δεν έχει παρουσιαστεί καθόλου ένας φοιτητής στο Πανεπιστήμιο δείχνει με τη στάση του ότι το έχει εγκαταλείψει.
Δεν είναι ορθό να εξομοιωθεί η πλήρης αδιαφορία με το ενδιαφέρον για τις σπουδές που θέλει ενθάρρυνση, έστω και αν προχωρεί με πιο αργά βήματα. Και μια χελώνα δικαιούται μια ευκαιρία για το τέρμα. Ο υπουργός Παιδείας ως πανεπιστημιακός δάσκαλος οφείλει να το αναγνωρίσει και να το ενθαρρύνει επειδή οι άνθρωποι δεν διαγράφονται.
Η κυρία Ρόη Δ. Παντελίδου είναι καθηγήτρια του Αστικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ