Η Ζέτα Δούκα, η Παναγιώτα Βλαντή και η Παυλίνα Βουλγαράκη μίλησαν ανοιχτά και τώρα μιλούν σε όλες μας

Δεν γίνεται παρά να νιώθεις ένα δέος μπροστά στη δύναμη των γυναικών που βρίσκουν το θάρρος να μιλήσουν για την κακοποίηση σωματική, σεξουαλική, ψυχολογική που υπέστησαν από έναν άνδρα που ένιωσε ότι μπορεί να έχει εξουσία επάνω σε μία γυναίκα.

Τρεις τέτοιες γυναίκες που άνοιξαν το δρόμο για όλες μας, μιλούν στον απόηχο της δικής τους αποκάλυψης για τη βία που υπέστησαν, και δίνουν θάρρος και δύναμη για όσες θέλουν να μιλήσουν ανοιχτά.

Ζέτα Δούκα

Από τότε που αποκαλύψατε τη δική σας ιστορία, πως είναι να βλέπετε από απόσταση αυτό που σας συνέβη;

Είμαι ήρεμη με τη συνείδησή μου και η εξελιξη της υπόθεσης, αν κι έχει δρόμο ακόμη μπροστά της στο νομικό κομμάτι, απέδειξε ότι δεν ήμουν, ούτε είμαι μόνη. Τουναντίον! Η απόσταση δεν καθαρίζει το τοπίο, ο χρόνος το κάνει. Καθεται η σκόνη, πέφτουν οι μάσκες και τα προσχήματα και βλέπεις πιο καθαρά τα θέματα στην πραγματική τους διάσταση.

Με την αποκάλυψη του τραυματικού σας βιώματος, δώσατε ώθηση και «φωνή» και σε άλλες γυναίκες.Η εξομολόγησή αυτή πώς βοήθησε πρωτίστως όμως εσάς;

Σαφώς! Ο,τιδήποτε κάνουμε, το κάνουμε επειδή το έχουμε ανάγκη εμείς, επειδή εμείς το επιλέγουμε. Επέλεξα τη λύτρωση, την κάθαρση, την αλήθεια. Και χαίρομαι που βρήκα τη δύναμη να το κάνω.

Έχετε κάποια γυναίκα που πραγματικά σας συγκίνησε, όταν σας πήρε τηλέφωνο, είτε όταν σας πλησίασε;

Ειναι πολλά και σχεδόν καθημερινά ακόμη και τώρα, τα περιστατικά των γυναικών που μοιράζονται μαζί μου, είτε στέλνοντάς μου κάποιο μήνυμα είτε διά ζώσης, τις ιστορίες κακοποίησής τους και το θάρρος τους να τις καταγγείλουν. Θα αναφέρω όμως ένα που μου έκανε τεράστια εντύπωση, ίσως γιατί ήτανε κι από τα πρώτα μετά τη δημόσια καταγγελία μου.

Ήταν από μία νεαρή γυναίκα που εργαζόταν σε ένα καφέ που επισκεπτόμουν συχνά, η οποία ήρθε με δάκρυα στα μάτια αγκαλιάζοντας με, να μου πει ότι η 50χρονη μητέρα της τους εκμυστηρεύτηκε τη σεξουαλική κακοποίηση από τον παππού της κατά τη διάρκεια της παιδικής της ηλικίας, ο οποίος δεν ζούσε πια. Μου είπε ότι ήταν η πρώτη φορά που το ομολογούσε  και έκτοτε ζήτησε ψυχοθεραπευτική βοήθεια προκειμένου να επουλώσει τα τραύματα των τόσων χρόνων…

Παρά τις αυξανόμενες καταγγελίες, τα θύματα τείνουν να πολλαπλασιάζονται μέρα με τη μέρα. Τι πιστεύετε ότι είναι αυτό που τροφοδοτεί, «θεριεύει» κι εν τέλει διαιωνίζει τη βία κατά των γυναικών στην Ελλάδα του 2024;

Ο Βίκτωρ Ουγκώ έλεγε ότι «Η κοινωνία προετοιμάζει το έγκλημα. Ο εγκληματίας το διαπράττει». Το ζήτημα είναι πολυπαραγοντικό και με βαθιές ρίζες, στην πατριαρχία, τη θρησκεία κ.α, σε παγκόσμιο επίπεδο. Η συναισθηματική παραμέληση, η έλλειψη δομημένης εκπαίδευσης και το ακατέργαστο οικογενειακό περιβάλλον, παίζουν καθοριστικό ρόλο κατά τη γνώμη μου. Μιλώντας όμως ανοιχτά, εκπαιδεύοντας σωστά ολόκληρη την κοινωνία και δη τα παιδιά μας, και σαφώς απονέμοντας δικαιοσύνη, υπάρχει ελπίδα και φως ώστε να μη μιλάμε - ευτυχώς- για «διαιώνιση»!

Τέλος, τι δεν αντέχετε να ακούτε πια από τα media, σχετικά με τον τρόπο που προσεγγίζουν θέματα έμφυλης βίας;

Θεωρώ ότι λείπει το μέτρο και η διάκριση στα Media. Λέγονται πολλά και προς πάσα κατεύθυνση με σκοπό να τα έχουν καλά με όλους και να έχουν πει όσα περισσότερα μπορούν. Κρατούν δηλαδή μία ουδέτερη φλυαρία, που δεν εξυπηρετεί τελικά κανέναν. Αυτό κάνει η πλειονότητα , είτε αφορά το διαδίκτυο είτε πιο παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης.Ευτυχώς υπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις που δείχνουν να τραβούν το ενδιαφέρον του κόσμου στη ουσία των πραγμάτων και εύχομαι να γίνουν ακόμη περισσότερες.

Παναγιώτα Βλαντή

Από τότε που αποκαλύψατε τη δική σας ιστορία, πως είναι να βλέπετε από απόσταση αυτό που σας συνέβη;

Σαφώς είμαστε λίγο πιο γαλήνιες, γιατί εκείνη την εποχή ήταν λίγο δύσκολο για εμάς. Η απόφαση ήταν πάρα πολύ δύσκολη να μιλήσουμε, γιατί δεν ξέραμε τι θα αντιμετωπίσουμε, δεν γνωρίζαμε πώς θα μας αντιμετωπίσουν. Τώρα σαφώς είμαστε πιο ήρεμες και πιο ήσυχες.

Με την αποκάλυψη του τραυματικού σας βιώματος, δώσατε ώθηση και «φωνή» και σε άλλες γυναίκες.Η εξομολόγησή αυτή πώς βοήθησε πρωτίστως όμως εσάς;

Όπως εγώ βοήθησα κάποιες γυναίκες, έτσι και εμένα με βοήθησαν. Δηλαδή μίλησε πρώτα η Ζέτα Δούκα, μετά μίλησε η Τζένη Μπότση, μαζί με την Αγγελική Λάμπρη, κλπ. Με έκανε να νιώσω μια ηρεμία, θα μπορούσα να πω. Ένιωσα ότι έπρεπε να μιλήσω. Ένιωσα ότι δεν έκανα λάθος, είχα μια σιγουριά. Βλέποντας όλο αυτό, με άλλες γυναίκες να μιλούν επίσης, κατάλαβα ότι όπως και εγώ πήρα θάρρος από τις άλλες, έτσι και από εμένα πήραν εκείνες. Επομένως μόνο θετικά νιώθω.

Έχετε κάποια γυναίκα που πραγματικά σας συγκίνησε, όταν σας πήρε τηλέφωνο, είτε όταν σας πλησίασε;

Όλες με συγκίνησαν. Ήξερα τι έχουν περάσει, μπορούσα να τις καταλάβω απόλυτα. Τις θαυμάζω όλες, γιατί μίλησαν πρώτες με θάρρος. Και κάποιες γυναίκες που δεν ήταν στη δική μου περίπτωση, οι οποίες μίλησαν για άλλους κακοποιητές, τις υποστήριξα πάρα πολύ.

Photo Credits: Ολυμπία Κρασαγάκη

Παρά τις αυξανόμενες καταγγελίες, τα θύματα τείνουν να πολλαπλασιάζονται μέρα με τη μέρα. Τι πιστεύετε ότι είναι αυτό που τροφοδοτεί και «θεριεύει» τη βία κατά των γυναικών στην Ελλάδα του 2024;

Η έμφυλη και ενδοοικογενειακή βία υπήρχε πάντα. Δυστυχώς και θα υπάρχει. Το ότι επειδή μιλήσαμε εμείς και άνοιξαν οι δρόμοι για μερικές γυναίκες, δεν σημαίνει ότι θα σταματήσουν αυτά τα φαινόμενα. Η κοινωνία έχει πάρα πολύ δρόμο ακόμη μπροστά της. Δυστυχώς, δεν θα σταματήσει εδώ αυτό. Αυτό που ίσως συμβεί, είναι κάποιες γυναίκες να τολμήσουν να μιλήσουν. Το να σταματήσεις κάτι τόσο απλά, δεν θα γίνει.

Θα ήθελα να πω πως εκτός από τις γυναίκες, υπάρχει και βία κατά των αντρών. Σίγουρα λιγότερες περιπτώσεις, αλλά υπάρχει. Έχει να κάνει με τον άνθρωπο και τις ανασφάλειες που έχει ο καθένας, και δυστυχώς προέρχονται από τον τρόπου που μεγαλώνουμε. Ακόμη και αν μεγαλώνουμε με άσχημα πρότυπα, εμείς οι ίδιοι δεν έχουμε το θάρρος να το δουλέψουμε. Δεν μπορούμε να τα δικαιολογούμε όλα στο ότι μεγαλώσαμε άσχημα και να έχουμε άλλοθι. Έχει σημασία το τι μπορείς να κάνεις εσύ για τον εαυτό σου.

Πιστεύετε πως υπάρχουν προειδοποιητικά σημάδια, που μπορούν να οδηγήσουν στη φυγή μιας γυναίκας πριν μπει στην κακοποίηση;

Ναι, υπάρχουν. Απλά όταν βρισκόμαστε σε μια ερωτική σχέση, τείνουμε να τα αγνοούμε, εξαιτίας της έλλειψης αυτοπεποίθησης, ή ίσως ανασφάλειας. Έχουμε εξιδανικεύσει τα πράγματα, υπάρχει ο έρωτας, δεν θέλουμε να γίνει κάτι αρνητικό. Αλλά δυστυχώς αυτό είναι λάθος. Τέτοια φαινόμενα βέβαια, συμβαίνουν σε όλες τις γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας και μόρφωσης. Έχει να κάνει δηλαδή, με την έλλειψη αυτοπεποίθησης από μεριάς μας, και της ανασφάλειας που έχουν οι γύρω.

Θέλετε να δώσετε μια συμβουλή στις γυναίκες, που μπορεί να έχουν μόλις κακοποιηθεί;

Καταρχάς να μιλήσει, γιατί όταν μιλάς, αποδυναμώνεις τον θύτη. Ο θύτης νιώθει πάντα Θεός. Μιλάω κυρίως για τις ερωτικές σχέσεις. Και το δεύτερο που θα έλεγα είναι πως όντως ο χρόνος γιατρεύει τα πάντα.

Τέλος, τι δεν αντέχετε να ακούτε πια από τα media, σχετικά με τον τρόπο που προσεγγίζουν θέματα έμφυλης βίας;

Υπερβολές, τραβηγμένα ρεπορτάζ και δεν αντέχω άλλο όλη αυτή την κριτική που ασκούν σε αυτούς τους ανθρώπους που έχουν υποστεί βία. Κάποιοι ασκούν κριτική τύπου «καλά δεν γνώριζε;», «καλά δεν έφευγε;», η αλήθεια είναι όμως πως έξω από τον χορό, πολλά τραγούδια λέμε. Ο καθένας έχει τον δικό του χρόνο να μιλήσει, δυστυχώς ή ευτυχώς.

Παυλίνα Βουλγαράκη

Από τότε που αποκαλύψατε τη δική σας ιστορία, έχει περάσει αρκετό διάστημα. Πώς είναι να βλέπετε από απόσταση πια, αυτό που σας συνέβη;

Εάν αλλάζει κάτι, είναι ίσως τα αντανακλαστικά σου. Συνειδητοποιείς τη δύναμη του να παίρνεις αποφάσεις από ένα πεδίο αυτοφροντίδας κι αυταγάπης κι όχι σπασμωδικά ή με γνώμονα τον φόβο. Το τραύμα όμως θα είναι πάντα εκεί. Όσος καιρός και να περάσει, το ταξίδι της θεραπείας χρειάζεται να το κάνει κανείς συνειδητά εφ' όρου ζωής.

Με την αποκάλυψη του τραυματικού σας βιώματος, δώσατε ώθηση και «φωνή» και σε άλλες γυναίκες.Η εξομολόγησή αυτή πώς βοήθησε πρωτίστως όμως εσας;

Δεν θεωρώ ότι με βοήθησε, αντιθέτως κάθε φορά που επανέρχεται το θέμα σε κάποια συνέντευξη που είναι εκτός πλαισίου, το θεωρώ άβολο και με ενοχλεί πάντα. Υπάρχει όμως ένας άτυπος όρκος να βοηθάμε η μία την άλλη. Πιο πολύ με βοήθησαν εξομολογήσεις άλλων γυναικών.

Υπήρχε κάποια/ες γυναίκα /ες που σας αποκάλυψαν οτι ήσασταν ο λόγος που μίλησαν; Μπορείτε να μας περιγράψετε τη στιγμή και πώς νιωσατε;

Ναι, υπήρξαν γυναίκες που ήρθαν σε επικοινωνία μαζί μου κι άνοιξαν την καρδιά τους. Παρότι για κάποιες δεν κατάφερα να μάθω ποτέ εάν έκαναν τελικά κάτι. Ο λόγος όμως που μιλάει κάθε γυναίκα, θεωρώ ότι είναι αυτός. Για να δώσει το χέρι της σε όσες σε όσες ακόμα ζουν στον φόβο. Να τους πει να μην απομακρύνονται και να μην κλείνονται από τον περίγυρο τους επειδή αυτό είναι ένα βάρος που καμία δεν πρέπει να κουβαλά μόνη.

Photo Credits: Έλενα Μπονέλη

Παρά τις αυξανόμενες καταγγελίες, τα θύματα τείνουν να πολλαπλασιάζονται μέρα με τη μέρα. Τι πιστεύετε ότι είναι αυτό που τροφοδοτεί, «θεριεύει» κι εν τέλει διαιωνίζει τη βία κατά των γυναικών στην Ελλάδα του 2024;

Δεν ξέρω να απαντήσω σε αυτό, νομίζω ότι είναι ένας συνδυασμός πραγμάτων. Υπάρχει η άποψη ότι η βία κατά των γυναικών έχει τη ρίζα της στην ανθρώπινη φύση και τις βιολογικές διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα. Και ότι η ανισότητα διαιωνίζεται. Επίσης ζούμε σε μια σεξιστική κοινωνία που με έναν τρόπο παράγει τη βία κατά των γυναικών. Ερευνες έχουν δείξει ότι η οικονομική κρίση αλλά κι η καραντίνα επέτειναν ένα φαινόμενο που ήδη προϋπήρχε.

Τελικά, υπάρχουν προειδοποιητικά σημάδια που μπορούν να οδηγήσουν σε φυγή μιας γυναίκας πριν πριν την κακοποίηση;

Είναι περίπλοκο αυτό για να το πούμε. Ο άλλος στην Γαλλία βίαζε κι εξέδιδε την γυναίκα του για μια δεκαετία και δεν τον υποψιάστηκε κανείς ποτέ. Για παράδειγμα η ψυχοπάθειά ή η κοινωνιοπάθεια, μπορούν να σε παραπλανήσουν μιας κι αναφερόμαστε σε άτομα που έχουν μάθει να χειραγωγούν τους άλλους πάρα πολύ καλά. Κατά τα άλλα ο δράστης στοχεύει στο να διατηρήσει την εξουσία και τον έλεγχο. Αυτό μπορεί να ξεκινήσει με ένα απλό ξέσπασμα θυμού χωρίς πραγματική αφορμή.

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε μια γυναίκα που μόλις κακοποιήθηκε;

Η εμπειρία της κακοποίησης συχνά συνοδεύεται από αισθήματα ντροπής. Η αναγνώριση της κατάστασης, να δεις καθαρά δηλαδή τι συμβαίνει, είναι συνήθως το πρώτο βήμα για να ζητήσεις βοήθεια. Μετά, το πρώτο μοίρασμα της εμπειρίας έχει μεγάλη σημασία, σηματοδοτεί την πρώτη προσπάθεια για αναζήτηση βοήθειας και επανάκτηση του ελέγχου. Να θυμάσαι ότι κανείς δεν δικαιούται να σε αγγίζει και μην κάνεις πέρα όσους εμπιστεύεσαι.

Θέλω να δώσω μια συμβουλή σε όσους βρίσκονται γύρω από μία κακοποιημένη γυναίκα. Προσπαθήστε να κρατάτε επαφή με αυτήν την γυναίκα. Να βρίσκεστε όσο πιο συχνά μπορείτε χωρίς να απαιτείτε να σας πει τίποτα ευθέως. Δώστε της καθαρά μήνυμα με την πρώτη ευκαιρία. Ότι δεν είναι μόνη, ότι δεν είναι τρελή, ότι η κακοποίηση είναι έγκλημα, ότι το να μιλάει την ενδυναμώνει. Μην προσπαθήσετε να μειώσετε τη σχέση της εάν σας μιλάει ακόμα και στοργικά για τον σύντροφό της. Χρειάζεται να νιώσει ασφαλής και να καταλάβουμε ότι μιλάμε σε έναν άνθρωπο που νιώθει και είναι εγκλωβισμένος.

Τι δεν αντέχετε πια να ακούτε από τα media στον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουν θέματα εμφυλης βιας;

Η κίτρινη προσέγγιση των πραγμάτων. Και φυσικά κάποια τέρατα που αναφέρονται εμμέσως ως ελαφρυντικά του δράστη.