Πριν ξεκινήσω να γράφω αυτό το κείμενο, να σας απαριθμήσω λίγο τι είχα κάνει πιο πριν: είχα ξυπνήσει στις 6.00 για να ετοιμαστώ, να ξυπνήσω το γιο μου για να πάει στο σχολείο, να φύγω για το ραδιόφωνο, όπου μετά από δύο ώρες θα γύριζα στο σπίτι να μαγειρέψω κάτι γρήγορα για να βρουν να φάνε πατέρας και γιος, -ευτυχώς ο άνδρας μου είχε βάλει ένα πλυντήριο πιάτων- να φρεσκαριστώ και να πάω στο Grace για να συνεχίσω τη δουλειά μου και να γράψω αυτό το κείμενο.
Μετά από σεντόνια κειμένων, ατελείωτα τηλεφωνήματα, συζητήσεις και συναντήσεις, θα γυρίσω σπίτι, να συμμαζέψω το σπίτι γιατί θα έρθει ο καθηγητής που κάνει ιδιαίτερα φιλολογικά στο παιδί, να πάω σούπερ μάρκετ – ευτυχώς ο σύζυγός μου μαγείρεψε κάτι για βράδυ επειδή γύρισε νωρίτερα- να δω το παιδί μου, να βάλω ένα πλυντήριο ρούχων, προετοιμάσω την αυριανή μου εκπομπή, να καθαρίσω την κουζίνα, να κάνω ένα μπάνιο και να πέσω για ύπνο. Αυτά τα δύο τελευταία είναι ο δικός μου προσωπικός χρόνος. Δεν προλαβαίνω να πάω βόλτες, να δω τις φίλες μου, να κάνω beaute. Κάπως έτσι είναι οι καθημερινές μου, με τη συνεργασία του άνδρα μου –γιατί είμαι και τυχερή που νιώθει ότι πρέπει, συμβιώνοντας στο ίδιο σπίτι να έχει μερίδιο στο νοικοκυριό χωρίς να το δηλώνει κανένας από τους δύο ως επάγγελμα. Χωρίς να νιώθει ότι βοηθάει εμένα. Αλλά ότι συμβάλλει εξίσου στο σπίτι. Αυτά επειδή είμαι τυχερή.
Αυτά όλα δεν σας τα λέω για να μου πείτε μπράβο. Σας το λέω γιατί κάπου μπορεί να ταυτιζόμαστε. Κάπου μπορεί να σας βρίσκω. Σας τα λέω επίσης γιατί όσο γράφω αυτές τις γραμμές, τραγουδάω από μέσα μου το «Είμαι η Μαίρη Παναγιωταρά. Μια εργαζόμενη γυναίκα μια καλή νοικοκυρά». Εγώ βέβαια το αλλάζω από πείσμα και λέω ότι είμαι μια κακή νοικοκυρά. Και αυτό είναι το δικό μου παράσημο. Δικαίωμά μου, ε; Και τι σας νοιάζει; Σωστά. Όμως αν βγαίνει κάποια γυναίκα και μας λέει ότι το να είσαι νοικοκυρά είναι επάγγελμα και θα μας μιλήσει για τη ζωή της, γιατί όχι και εγώ;
Γιατί δεν είναι επάγγελμα, το να είσαι νοικοκυρά. Κακώς ακούστηκε. Κακώς ακούγεται. Κακώς πολιτογραφήθηκε. Το να είσαι νοικοκύρης άνθρωπος είναι ένα διακριτικό στη ζωή σου, αδιακρίτως φύλου το 2025, μια υποχρέωση απέναντι στον εαυτό σου και τους άλλους για να έχεις ένα συμμαζεμένο σπίτι και να μπορείς να λειτουργήσεις μέσα σ’ αυτό.
Νοικοκύρης οφείλει να είναι ένας άνδρας, νοικοκυρά οφείλει να είναι μια γυναίκα, νοικοκυρεμένα οφείλουμε να μάθουμε και τα παιδιά μας να είναι αγόρια και κορίτσια.
Παράσημό μου είναι ότι με τον άνδρα μου και το γιο μου μοιραζόμαστε τις υποχρεώσεις εντός σπιτιού γιατί και οι τρεις κουραζόμαστε από τις δουλειές και τα μαθήματα. Είναι δύσκολο το νοικοκυριό γι' αυτό και όταν δεν προλαβαίνει κανένας από τους τρεις μας, ναι, μπαίνουμε στη διαδικασία να πληρώσουμε ως οικογένεια για να μας καθαρίσει κάποια κυρία το σπίτι. Τότε είναι επάγγελμα. Όπως και επειδή δεν μπορούμε να κάνουμε τα λογιστικά μας μόνοι μας (δεν έχουμε σπουδές στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο), συνεργαζόμαστε με έναν λογιστή. Γιατί δεν είμαστε λογιστές επειδή έχουμε υποχρέωση να κάνουμε τα λογιστικά μας.
Περίμενα αρκετά πριν γράψω αυτό το κείμενο γιατί ήθελα να δω πώς θα εξελιχθεί η τηλεοπτική κόντρα της Αντελίνας Βαρθακούρη (Τελώνη είναι το δικό της επίθετο) με τη Σίσσυ Χρηστίδου (αυτό ήταν πάντα το δικό της επίθετο). Όχι γιατί χρειάζεται να πάρω θέση αλλά για να καταλάβω λίγο και εγώ το λεγόμενο «Πού βαδίζουμε κύριοι/κυρίες;».
Παράσημο είναι ότι κάνω ό, τι μπορώ καλύτερο για μένα και την οικογένειά μου και ότι από το πρωί μέχρι το βράδυ κινούμαι και δουλεύω με ένα κοτσάκι που ξαναφτιάχνω συχνά πυκνά όταν κάτι το αναστατώνει.
Ναι, βάζω πρώτα το «ό, τι μπορώ καλύτερα για μένα», γιατί πρέπει να είμαι εγώ καλά για να είναι και η οικογένειά μου στο μέτρο που με αφορά.
Περίμενα αρκετά πριν γράψω αυτό το κείμενο γιατί ήθελα να δω πώς θα εξελιχθεί η τηλεοπτική κόντρα της Αντελίνας Βαρθακούρη (Τελώνη είναι το δικό της επίθετο) με τη Σίσσυ Χρηστίδου (αυτό ήταν πάντα το δικό της επίθετο). Όχι, γιατί χρειάζεται να πάρω θέση αλλά για να καταλάβω λίγο και εγώ το λεγόμενο «Πού βαδίζουμε κύριοι/κυρίες;».
Γιατί είναι και πρέπει να γίνεται απόλυτα σεβαστός ο τρόπος, με τον οποίο θέλει μια οικογένεια να λειτουργήσει. Με γεια τους, με χαρά τους να μην εργάζεται ο ένας από τους δύο αν αυτό είναι προς συμφέρον της οικογένειας, αν αυτό το έχουν συμφωνήσει μεταξύ τους, αν έχουν την οικονομική δυνατότητα, και δεν μας πέφτει λόγος. Όμως επειδή δεν ζούμε στη δεκαετία του '50, τότε που το μεγάλο επίτευγμα ήταν ότι καταφέραμε ως γυναίκες να ψηφίσουμε για πρώτη φορά και επειδή το 2025 απέχει 75 χρόνια από τότε και οι γυναίκες εργάζονται, συνδυάζουν δύσκολα μεν αλλά συνδυάζουν εργασία και μητρότητα, είναι single moms που πρέπει να εργάζονται γιατί δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς, έχουν υποχρεώσεις και δεν έχουν βοήθεια, έχουν σύντροφο/ σύζυγο έναν άνθρωπο που τις κακοποιεί με όλους τους “διεστραμμένα ευφάνταστους” τρόπους, καλό θα ήταν δηλώσεις όπως της κυρίας Βαρθακούρη ότι «έχω παράσημο μου ότι είμαι νοικοκυρά, ότι υπηρετώ τον άνδρα μου, ότι είμαι κατώτερη από αυτόν και ένα τίποτα χωρίς αυτόν» και ούτε λίγο ούτε πολύ έτσι χτίζονται οι σωστές βάσεις μιας οικογένεια», να μην λέγονται.
Είναι δηλώσεις που μπορεί να κανονικοποιούν την έμφυλη ανισότητα. Και επειδή έγινε λόγος για τις παλιές γυναίκες, ξέρετε αυτές οι γυναίκες δεν ήθελαν να γίνουν σοφές, ελεύθερες ήθελαν να είναι, ανεξάρτητες και ευτυχισμένες.
Είναι δηλώσεις που μας πάνε πίσω στα χρόνια. Είναι δηλώσεις που διχάζουν τις γυναίκες σε νοικοκυρομάχους και νοικοκυρολάτρεις και αυτό είναι το πιο επικίνδυνο. Είναι δηλώσεις που εκφράζουν –ασυνείδητα, χωρίς πρόθεση αλλά και χωρίς έλεος- την ελληνική εκδοχή του διαρκώς εξαπλούμενου Τραμπισμού που φτάνει με δρασκελιές και στα μέρη μας και θελει τις γυναίκες desperate housewives, γυναίκες-τρόπαια, γυναίκες που υπολείπονται των ανδρών, γυναίκες που ευχαριστιούνται την υποτίμησή τους από τους άνδρες για να γίνονται αποδεκτές από αυτές.
Είναι δηλώσεις που μπορεί να κανονικοποιούν την έμφυλη ανισότητα. Και επειδή έγινε λόγος για τις παλιές γυναίκες, ξέρετε αυτές οι γυναίκες δεν ήθελαν να γίνουν σοφές, ελεύθερες ήθελαν να είναι, ανεξάρτητες και ευτυχισμένες. Έγιναν σοφές από ανάγκη και από την πατριαρχική καταπίεση που τους ασκούνταν. Και θα μου πείτε «Η Αντελίνα τα έκανε όλα αυτά με τις δηλώσεις της;». Δεν είναι μόνον οι δηλώσεις της, είναι και οι γυναίκες που την ακούν να τα λέει και συνεχίζουν να πιστεύουν ότι καλά κάνουν που «ποτίζουν» τις ρίζες της πατριαρχίας. Σ’ αυτό το ταξίδι προς την έμφυλη ισότητα, που είναι αγώνας για τα ανθρώπινα δικαιώματα, δεν υπολείπεται καμία και κανέν@. Είμαστε όλοι από την ίδια μεριά. Όλοι γυρίζουμε την ίδια σελίδα της αλλαγής. Ή όχι.
Για το μόνο που χαίρομαι από αυτό το τηλεοπτικό beef είναι ότι μέσω της Σίσσυς Χρηστίδου ξαναπροσγειωθήκαμε στο 2025 και στα βασικά μας αιτήματα. Αιτήματα που δεν έχουν ιδεολογικό πρόσημο αλλα είναι μια κοινωνική ανάγκη.
Κατά τα άλλα εκείνοι και εκείνες που επιλέγουν να ζουν σε άλλες εποχές ή στην Αμερική του Donald Trump ή ακόμα και στον δικό τους μικρόκοσμο, ας το κάνουν χωρίς πολλές φανφάρες, χωρίς πολλές δηλώσεις και ας αφήσουν εμάς να αγωνιζόμαστε (και γι’ αυτές) για έναν κόσμο που θα τις αφήσει πίσω.
