Η αγωνία για τον «κόφτη-plus», οι μικρές ανάσες από την εκτέλεση του Προϋπολογισμού και η δυσφορία για τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση των οροσήμων για τα 2,8 δισ. ευρώ συνθέτουν το σκηνικό που θα αντιμετωπίσει τη Δευτέρα στο Eurogroup ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος.
To κερασάκι στην τούρτα είναι οι γραπτές αντεγκλήσεις για τη διοίκηση των τραπεζών και την υλοποίηση του προγράμματος, θέματα που αναμένεται να μπουν στο τραπέζι του Συμβουλίου τη Δευτέρα το βράδυ.
Βρυξέλλες και Βερολίνο έθεσαν ήδη σε κίνηση το σχέδιο «χωρίς ανάσα» έναντι του υπουργείου Οικονομικών. Αυτό φάνηκε από την προκαταβολική πίεση που ασκήθηκε στο EuroWorking Group αυτή την εβδομάδα αλλά και από την επίσκεψη του προέδρου του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ στην Αθήνα «ντάλα καλοκαίρι», δηλαδή τον Αύγουστο, για να εκτιμηθεί η πορεία των 15 οροσήμων που οδηγούν στην εκκρεμούσα υπο-δόση των 2,8 δισ. ευρώ.
Γκρίνια υπάρχει και μάλιστα σκωπτική στους διαδρόμους των Βρυξελλών όπου λέγεται ότι η κυβέρνηση «έχει κατεβάσει τα μολύβια».
Ο κ. Τσακαλώτος κόβει «μαχαίρι» την κουβέντα για καθυστερήσεις και αντιτίθεται απέναντι στις διαρροές.
«Παρακόβει»


Εν τω μεταξύ, κόφτης «σοκ» που μπορεί να φτάσει σε μεικτές περικοπές ακόμη και τα 5 δισ. ευρώ, ώστε να εξοικονομηθούν 3,6 δισ. ευρώ «καθαρά», απειλεί μισθωτούς και συνταξιούχους. Πώς έγινε γνωστό; Οχι από την κυβέρνηση. «Ξαφνικά» η Κομισιόν έδωσε αυτή την εβδομάδα στη δημοσιότητα το τεχνικό μνημόνιο (MoU) το οποίο υπέγραψε η κυβέρνηση και φέρει ημερομηνία 16 Ιουνίου, αλλά όλως περιέργως κάποιοι «ξέχασαν» στο υπουργείο Οικονομικών να ενημερώσουν για το λεπτομερές περιεχόμενο των δεσμεύσεων…
Η αποκάλυψη από την ανάρτηση του κειμένου σε ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περιλαμβάνει… μαργαριτάρια:

1. Αν προκύψει κόφτης, παρά το γεγονός ότι η ρητορεία της κυβέρνησης έκανε λόγο για περικοπές ως 2% του ΑΕΠ (3,6 δισ. ευρώ), το κείμενο που υπέγραψε (Σελίδα 16, Σημείο 38, «Definition») λέει την αλήθεια.
Ποια είναι αυτή; Οτι το ποσό αυτό θα αφορά την καθαρή εξοικονόμηση για τον Προϋπολογισμό, άρα θα πρέπει να συνυπολογίζεται και η δημοσιονομική επίπτωση των περικοπών και οι απώλειες από φόρους και εισφορές. Πιο απλά, κόβεις παραπάνω για να «πιάσεις» το καθαρό ποσό των 3,6 δισ. ευρώ. Το πόσο παραπάνω θα φανεί από το μείγμα.
Ετσι, για παράδειγμα, για να εξοικονομηθεί καθαρό ποσό 1,6 δισ. ευρώ από τις περικοπές μισθών στο Δημόσιο πρέπει το ύψος της περικοπής των μισθών να φθάσει στα 3 δισ. ευρώ καθώς η Κομισιόν εκτιμά (και η Αθήνα υπέγραψε) ότι το 45% «χάνεται στον δρόμο» εφόσον είναι λογικό να μειώνονται, μετά το μαχαίρι στους μισθούς, οι εισφορές που θα εισπράξουν τα ταμεία, ο φόρος που θα έβαζε στα ταμεία το υπουργείο Οικονομικών και βεβαίως η δυνατότητα των δημοσίων υπαλλήλων να καταναλώσουν με κομμένους μισθούς.
Ενδεικτικά η δαπάνη για τους μισθούς και τις συντάξεις του Δημοσίου θα φτάσει σύμφωνα με τον Προϋπολογισμό του 2016 τα 18,1 δισ. ευρώ, ενώ αν αφαιρέσει κανείς τους συνταξιούχους του Δημοσίου το κονδύλι για τις συντάξεις των υπόλοιπων Ταμείων προσεγγίζει τα 24 δισ. ευρώ σύμφωνα με τη βάση δεδομένων «Ηλιος» του υπουργείου Εργασίας.
Αυτές είναι οι δύο βασικές περιοχές δαπανών, σύνολο περί τα 42 δισ. ευρώ, που απειλούνται από τον κόφτη. Βάσει των κειμένων αν η κυβέρνηση αναγκαστεί να κόψει π.χ. 100 ευρώ τα 45 πρέπει να κοπούν από μισθούς, τα 15 από συντάξεις, τα 19 από καταναλωτικές δαπάνες του κράτους για αγαθά και υπηρεσίες. Για τα υπόλοιπα 21 ευρώ μπορεί να γίνει συζήτηση με την τρόικα.

2. Παρά τις διαβεβαιώσεις ότι «το θέμα θα συζητηθεί», το τεχνικό μνημόνιο πιστοποιεί ότι η κυβέρνηση έχει δεχθεί να περάσει το σύνολο των ΔΕΚΟ στην αρμόδια υπομονάδα του Υπερταμείου. Ετσι, η κρυφή μέχρι πρότινος λίστα περιλαμβάνει εκτός από την ΕΥΔΑΠ, την ΕΥΑΘ και το Αττικό Μετρό, τη ΔΕΗ (!), τον ΑΔΜΗΕ, την ΕΛΒΟ και την ΕΑΒ για την οποία είχε δοθεί μάχη να παραμείνει σε ελληνικά χέρια καθώς είναι μια εταιρεία με διεθνές κύρος και έχει ανεκτέλεστες παραγγελίες από κολοσσούς όπως η Lockheed – Martin και η EADS.
Υφεση και έσοδα


Πώς γλιτώνουμε τον κόφτη; Μόνο αν η κυβέρνηση πιάσει τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος 0,5% του ΑΕΠ για το 2016. Οι αισιόδοξοι στο οικονομικό επιτελείο «ορκίζονται» ότι ο στόχος θα πιαστεί, ενώ ο κ. Τσακαλώτος επιμένει ότι δεν θα χρειαστεί «ποτέ». Βεβαίως την ίδια επιμονή είχε διακηρύξει σε συνεντεύξεις Τύπου για τη μείωση του αφορολογήτου φτάνοντας ως και στην απειλή παραίτησης… Το αφορολόγητο, βεβαίως, μειώθηκε.
Το ΙΟΒΕ εξέφρασε ανησυχία αυτή την εβδομάδα για τον κίνδυνο να «πέσει» ο κόφτης λόγω της ευρύτερης οικονομικής συγκυρίας και του κινδύνου για ύφεση 1%, υπερτριπλάσια των υπολογισμών του Μνημονίου (0,3%). Πέρα από το Brexit οι άλλοι λόγοι είναι η διάψευση των προσδοκιών διευθέτησης του χρέους που θα τόνωνε την εμπιστοσύνη και τις επενδύσεις και βεβαίως η υφεσιακή επίδραση του νέου κύματος φόρων, περικοπών και μείωσης του αφορολογήτου.

«Δεν κατέστη εφικτό» από τις διαπραγματεύσεις», αναφέρει το Ινστιτούτο, «να επιτευχθεί μια συμφωνία σχετικά με το δημόσιο χρέος» και πιστοποιεί ότι η πλειονότητα των δημοσιονομικών παρεμβάσεων που αποφασίστηκαν αφορά το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών άμεσα ή έμμεσα: περικοπή συντάξεων πάνω από ένα όριο, μείωση αφορολόγητου εισοδήματος, αλλαγή συντελεστών φορολογίας εισοδήματος, αύξηση ΦΠΑ και ασφαλιστικών εισφορών κ.ά.

ΚΑΤΑΙΓΙΔΑ
28 δισ. ευρώ φόροι το β΄ εξάμηνο
Σύμφωνα με τη Γραμματεία Εσόδων, παρά τα 2 δισ. ευρώ επιπλέον των μέτρων του Μνημονίου τον Αύγουστο του 2015 τα έσοδα στο εξάμηνο είναι αυξημένα σε σύγκριση με τον στόχο μόλις κατά 4,9 εκατ. ευρώ, δηλαδή μόνο 1,33%!

Το πρόβλημα είναι ότι για να αποφευχθεί ο κόφτης πρέπει να μπουν στα δημόσια ταμεία ως το τέλος του έτους 40 δισ. ευρώ. Τα 28 δισ. ευρώ πρέπει να έλθουν από φόρους.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ