Ελληνική ναυτιλία και εθνική οικονομία

Oι προσδοκίες για τη ναυτιλία το 2014 είναι σημαντικά υψηλότερες από την απόδοση του 2013, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ενωσης Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ), κυρίως λόγω της συνεχιζόμενης πολιτικής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ και της μείωσης των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Η οικονομία των ΗΠΑ αναμένεται να αναπτυχθεί κατά ένα υγιές ποσοστό του 3% και οι ευρωπαϊκές κατά 1,3%. Η Κίνα αναμένεται να επωφεληθεί και από τις δύο ανωτέρω εξελίξεις και συνεπώς η ζήτηση πρώτων υλών και πετρελαίου θα είναι σημαντικά υψηλότερη έναντι του 2013, εκτιμά η ΕΕΕ. Σε γενικές γραμμές, υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι η ανάκαμψη είναι επί θύραις στη ναυτιλιακή αγορά.

Συνεπώς υφίσταται συγκρατημένη αισιοδοξία για την εξισορρόπηση της ναυτιλιακής αγοράς μεταξύ προσφοράς και ζήτησης.

Η ελληνική οικονομική κρίση από το 2009 επιτέλους πλησιάζει στο τέλος της, αναφέρει η ΕΕΕ, επισημαίνοντας ότι «τα δημοσιονομικά και δομικά μέτρα των τελευταίων δύο ετών αρχίζουν να παράγουν αποτελέσματα και το τελευταίο τέταρτο του 2013 εμφανίστηκαν οι πρώτες ενδείξεις ανάπτυξης».

Το πρωτογενές πλεόνασμα που επιτεύχθηκε το 2013 θα δώσει έναυσμα σε νέες εξελίξεις το 2014 όσον αφορά το ελληνικό δημόσιο χρέος, που τώρα ανέρχεται στο 172% του ΑΕΠ, και η Ελλάδα σε κάθε περίπτωση θα ελαφρυνθεί από μέρος του χρέους της, επισημαίνει η ΕΕΕ και προσθέτει ότι η Ελλάδα και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχουν τη βεβαιότητα πως έπειτα από πέντε χρόνια βαθιάς ύφεσης η ελληνική οικονομία θα αναπτυχθεί κατά ένα ήπιο ποσοστό 0,6% το 2014 και θα επανέλθει σε πιο εύρωστα ποσοστά από το 2015. Η επιχειρηματική και καταναλωτική εμπιστοσύνη βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο των τελευταίων έξι ετών και το Χρηματιστήριο Αθηνών για το πρώτο τέταρτο του 2014 ήταν το αποδοτικότερο χρηματιστήριο της Ευρώπης.

Η πιστωτική ασφυξία στις τραπεζικές χρηματοδοτήσεις, που οφείλεται στην αδυναμία του ελληνικού τραπεζικού συστήματος να διαχειρισθεί το χαρτοφυλάκιο των επισφαλών δανείων και το «κούρεμα» των χαρτοφυλακίων των τραπεζών τους σε ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου και σε δάνεια με κρατική εγγύηση, αναμένεται ότι θα διορθωθεί το 2014 μέσω σημαντικών αυξήσεων κεφαλαίου και των τεσσάρων μεγάλων τραπεζών. Η ακόμη και μέτρια επανέναρξη του τραπεζικού δανεισμού θα επηρεάσει θετικά τους προσεχείς ρυθμούς ανάπτυξης. Παράλληλα μεγάλες διεθνείς τράπεζες κλείνουν τα τμήματα ναυτιλιακής χρηματοδότησής τους και πωλούν τα σχετικά χαρτοφυλάκιά τους.

Η έντονη πιστωτική ασφυξία πολλών δυτικών οικονομιών οδήγησε σε νέες μορφές ναυτιλιακής χρηματοδότησης. Τα κεφάλαια επενδύσεων σε μετοχές (equity funds) και τα hedge funds ανέλαβαν σημαντικά αυξανόμενο μερίδιο χρηματοδότησης της ναυτιλίας και η μόνη μεγάλη οικονομία που ακόμη ενθαρρύνει την άμεση χρηματοδότηση του ναυτιλιακού τομέα είναι η Κίνα.

Παρά τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις κατά το δεύτερο ήμισυ του 2012, το 2013 ήταν ένας σχετικά απογοητευτικός χρόνος από πλευράς παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης, παρά το γεγονός ότι το δεύτερο ήμισυ ήταν καλύτερο από το πρώτο. Μόνο οι ΗΠΑ υπερέβησαν τις προσδοκίες.

Οι ευρωπαϊκές οικονομίες παρέμειναν στάσιμες και η κινεζική οικονομία είχε απόδοση χαμηλότερη της αναμενομένης. Η άμεση επίπτωση αυτής της τάσης έγινε ιδιαίτερα αισθητή στην αγορά των ξηρών φορτίων.

Μειωμένη βιομηχανική παραγωγή χρειάστηκε μειωμένες ποσότητες πρώτων υλών και οδήγησε σε μειωμένα φορτία μεταφερόμενα διά θαλάσσης. Επιπροσθέτως, σοβαρές διαφοροποιήσεις στις συναλλαγματικές ισοτιμίες ορισμένων χωρών BRICs (Βραζιλία, Ινδία, Κίνα) είχαν περαιτέρω επίπτωση στο παγκόσμιο εμπόριο.