Με δύο ταχύτητες θα κινείται ο νέος φόρος ακινήτων. Οι ιδιοκτήτες διαμερισμάτων, μικρών οικοπέδων και αγροτεμαχίων που δεν ξεπερνούν τα 20 στρέμματα θα επιβαρυνθούν αναλογικά λιγότερο σε σύγκριση με εκείνους που διαθέτουν μεγάλη ακίνητη περιουσία.

Στο υπουργείο Οικονομικών, μετά τις αντιδράσεις του συνόλου σχεδόν της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Νέας Δημοκρατίας αλλά και σημαντικού αριθμού βουλευτών του ΠαΣοΚ, που διαμήνυσαν στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών ότι αν έλθει το φορολογικό νομοσχέδιο στη Βουλή χωρίς αλλαγές δεν πρόκειται να το ψηφίσουν, προχωρούν άμεσα σε «λίφτινγκ» των διατάξεων που αφορούν τις εξαιρέσεις ευπαθών ομάδων (άνεργοι, πολύτεκνοι, άτομα με ειδικές ανάγκες κτλ.) και σε αλλαγές στους συντελεστές φορολογίας μικροκαλλιεργητών και ιδιοκτητών οικοπέδων που ουσιαστικά φορολογούνται για πρώτη φορά.
Οι αλλαγές θα οδηγήσουν στην ελάφρυνση των μικρών κλήρων και των ιδιοκτητών αγροτεμαχίων που δεν λαμβάνουν επιδοτήσεις, καθώς και των οικοπεδούχων, μέσω της αλλαγής των συντελεστών. Επίσης από τη νέα φορολογία θα εξαιρούνται οι άνεργοι βάσει νέων εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων και τα άτομα με εισοδήματα κάτω από τα όρια της φτώχειας.
Ωστόσο αυτό που επισημαίνουν αρμόδια στελέχη του υπουργείου Οικονομικών είναι ότι η τελική απόδοση του φόρου δεν αλλάζει από τον αρχικό σχεδιασμό. Δηλαδή τα βεβαιωμένα ποσά θα συνεχίσουν να διαμορφώνονται σε 3,5 δισ. ευρώ και οι εισπράξεις σε τουλάχιστον 2,9 δισ. ευρώ.
Η εξίσωση την οποία καλούνται να λύσουν οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών είναι δύσκολη, καθώς οι εσωτερικές αλλαγές που θα γίνουν είναι πιθανόν να μετακυλήσουν τις φορολογικές επιβαρύνσεις σε άλλες κοινωνικές ομάδες, που και αυτές αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ρευστότητας και κατ’ επέκταση βιωσιμότητας.
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι από την πρόβλεψη για βεβαίωση φόρων ακινήτων 3,5 δισ. ευρώ το 2014, τα 2,2 δισ. ευρώ αφορούν αστικά ακίνητα και τα υπόλοιπα 789 εκατ. ευρώ οικόπεδα φυσικών προσώπων, 160 εκατ. ευρώ αγροτικά κτίσματα, 140 εκατ. ευρώ αγροτεμάχια και 300 εκατ. ευρώ οικόπεδα νομικών προσώπων, βιομηχανικών και επαγγελματικών κτιρίων.

Νέα κλίμακα για τα αγροτεμάχια


Είναι προφανές ότι από τη σύγκριση των εσόδων που προσδοκά το υπουργείο Οικονομικών από τη νέα φορολογία αστικών ακινήτων με τα έσοδα που θα εισπράξει το κράτος το 2013 μέσω του «χαρατσιού» της ΔΕΗ προκύπτει πως συνολικά δεν υπάρχει καμία ελάφρυνση. Αντίθετα, όσοι έχουν οικόπεδα και αγροτεμάχια θα κληθούν να πληρώσουν επιπλέον φόρους 1,1 δισ. ευρώ.
Οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών έχουν λάβει εντολή να επεξεργαστούν μια νέα κλίμακα φορολογίας των αγροτεμαχίων ανάλογα με την καλλιέργεια, καθώς και να υπάρχει χαμηλότερη φορολογία σε κατ’ επάγγελμα αγρότες που δεν λαμβάνουν αγροτικές επιδοτήσεις. Επίσης πρόκειται να αυξηθούν σημαντικά, ακόμη και κατά 50%, τα όρια εισοδήματος που εφαρμόζονται, προκειμένου οι ευπαθείς ομάδες να «γλιτώσουν» τη νέα φορολογία.
Παράλληλα εξετάζεται το ενδεχόμενο να υπάρξουν ελαφρύνσεις σε ιδιοκτήτες μη ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων και φοροαπαλλαγές σε όσους έχουν διατηρητέα ακίνητα ή ακίνητα που έχουν δεσμευθεί από το Δημόσιο.
Πάντως οι ιδιοκτήτες ακινήτων επισημαίνουν τις αδικίες του νέου φόρου και τις δραματικές επιπτώσεις του σχεδιαζόμενου Ενιαίου Φόρου Ακινήτων στην κοινωνία, στην οικονομία, στις συναλλαγές και στην απονομή της Δικαιοσύνης.
Δικηγόροι, συμβολαιογράφοι και παράγοντες της αγοράς τονίζουν την ανάγκη να ληφθούν διορθωτικά μέτρα προκειμένου:
–Να αντιμετωπιστούν τα σοβαρά ζητήματα αντισυνταγματικότητας του νέου φόρου.
–Να μειωθούν οι συντελεστές φορολογίας για τα ξενοίκιαστα ακίνητα, τα αστικά οικόπεδα και τα διατηρητέα κτίρια.
–Να αποποινικοποιηθεί άμεσα η αντικειμενική αδυναμία καταβολής των φόρων.
Τροχοπέδη στις συναλλαγές


Οι εκπρόσωποι παραγόντων της αγοράς επισημαίνουν εξάλλου ότι η διάταξη του νομοσχεδίου με την οποία οι ιδιοκτήτες, προκειμένου να κάνουν οποιοδήποτε συμβόλαιο, άσκηση αγωγής ή άλλης δικαστικής ενέργειας, καλούνται να προσκομίζουν πιστοποιητικά από τις ΔΟΥ που να πιστοποιούν ότι έχουν αναγράψει το ακίνητο στη δήλωση ενιαίου φόρου ακινήτων και ότι έχουν καταβάλει τον αναλογούντα φόρο όχι μόνο για το προκείμενο ακίνητο, αλλά και για όλα τα υπόλοιπα ακίνητά τους, αποτελεί στην πραγματικότητα τροχοπέδη στις εμπράγματες συναλλαγές και στην απονομή της δικαιοσύνης.
Πάντως όλοι συμφωνούν ότι ο φόρος υπολογίζεται σε τιμές ζώνης που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, ενώ για πρώτη φορά φορολογούνται οικόπεδα και αγροτεμάχια από το πρώτο τετραγωνικό χωρίς κανένα αφορολόγητο. Μέχρι στιγμής από τη νέα φορολογία δεν «γλιτώνουν» τα ημιτελή κτίσματα, οι θέσεις στάθμευσης, τα ξενοίκιαστα διαμερίσματα κτλ.
Οποιος έχει ένα διαμέρισμα και ένα αγροτεμάχιο ή ένα οικόπεδο θα πληρώσει περισσότερα από το «χαράτσι» της ΔΕΗ, ενώ πενταπλάσιος είναι ο φόρος αν στο αγροτεμάχιο υπάρχει κτίσμα.

Προς διεύρυνση φοροαπαλλαγών σε ευπαθείς ομάδες
Στη διεύρυνση των εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων ώστε να ενταχθούν περισσότεροι ιδιοκτήτες ακινήτων που ανήκουν στις λεγόμενες ευπαθείς ομάδες πρόκειται να προχωρήσει πριν από την κατάθεση του τελικού νομοσχεδίου το υπουργείο Οικονομικών.
Ανεργοι, πολύτεκνοι, άτομα με ειδικές ανάγκες και πτωχοί θα εξαιρούνται από τη νέα φορολογία ή θα μειώνεται στο 50% ο φόρος ακινήτων καθώς το αρχικό σχέδιο που περιλαμβάνεται στο σχέδιο νόμου που είχε δοθεί για διαβούλευση ουσιαστικά δεν εξαιρούσε κανέναν.
Σύμφωνα με τις αρχικές προτάσεις, τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια για να έχει κάποιος έκπτωση 50% από τον νέο φόρο ακινήτων είναι τα εξής:
Οι άγαμοι δεν θα πρέπει να έχουν εισόδημα άνω των 7.000 ευρώ ετησίως και οι έγγαμοι χωρίς παιδιά 8.000 ευρώ ετησίως. Στην περίπτωση των παιδιών το εισοδηματικό κριτήριο αυξάνεται κατά 1.000 ευρώ ως εξής:
  • Εγγαμος με ένα παιδί: Ως 9.000 €
  • Εγγαμος με δύο παιδιά: Ως 10.000
Επίσης, η συνολική επιφάνεια των κτισμάτων δεν πρέπει να ξεπερνά τα 150 τ.μ., ενώ αν ο άγαμος ή το παντρεμένη ζευγάρι έχουν συνολική επιφάνεια οικοπέδων άνω των 500 τετραγωνικών μέτρων εξαιρούνται των ευνοϊκών ρυθμίσεων.

Στην περίπτωση που κάποιος είναι ιδιοκτήτης αγροτεμαχίων, η συνολική επιφάνεια δεν πρέπει να είναι άνω των 6 στρεμμάτων.

Ωστόσο, ακόμη και αν πληρούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις μπορεί οι ιδιοκτήτες ακινήτων να μην λάβουν έκπτωση 50% διότι έχουν οφειλές στην Εφορία ή σε ασφαλιστικό ταμείο ακόμη και 1 ευρώ.
Ομως, όπως επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς, τα παραπάνω εισοδηματικά κριτήρια πολύ λίγοι θα τα «πιάσουν» καθώς καραδοκούν τα τεκμήρια διαβίωσης και αν κάποιος είναι παντρεμένος, έχει ένα σπίτι που μένει και ένα Ι.Χ. αυτοκίνητο ξεπερνάει σε κάθε περίπτωση τα παραπάνω εισοδηματικά όρια.
Για να υπάρξει πλήρης απαλλαγή από τον νέο φόρο ακινήτων θα πρέπει η οικογένεια να έχει από τρία παιδιά και άνω και το ετήσιο εισόδημά της να μην ξεπερνά τις 11.000 ευρώ (για τα τρία παιδιά), τις 12.000 ευρώ για τέσσερα παιδιά, τις 13.000 ευρώ για πέντε παιδιά κ.ο.κ.
Και στην περίπτωση των τριτέκνων και πολυτέκνων ισχύει το όριο επιφάνειας κτισμάτων ως 150 τ.μ., οικοπέδων ως 500 τ.μ. και αγροτεμαχίων ως 6 στρεμμάτων.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ