Στo αστρονομικό ποσό των 600 εκατ. ευρώ έχουν ανέλθει οι συσσωρευμένες ζημιές των τριών μεγάλων ελληνικών χαλυβουργιών –Σιδενόρ, Χαλυβουργική, Χαλυβουργία Ελλάδος –την τετραετία 2009- 2012. Ο βιομηχανικός ιστός της χώρας καταρρέει ως απόρροια της μειωμένης ζήτησης αλλά και της αδιαφορίας της Πολιτείας στις εκκλήσεις των εταιρειών να μειωθεί το ενεργειακό κόστος, το οποίο λόγω της έκτακτης ανάγκης της χώρας από το 2010 και μετά έχει εκτιναχθεί μέσα από τους ειδικούς φόρους και τα «χαράτσια».

Λόγω της πτώσης της οικοδομής, η ζήτηση στην Ελλάδα για χαλυβουργικά προϊόντα το 2013 θα πέσει κάτω από τους 300.000 τόνους, θα επιστρέψει δηλαδή στα επίπεδα της δεκαετίας του 1950, όταν ύστερα από εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ επενδύσεις με τραπεζικά δάνεια η παραγωγική ικανότητα των ελληνικών χαλυβουργιών προσεγγίζει τους 4 εκατομμύρια τόνους!
Οι ελληνικές χαλυβουργίες διαβλέποντας την ύφεση στράφηκαν από πολύ νωρίς στις εξαγωγές εκμεταλλευόμενες το υψηλό capacity που διέθεταν αλλά και το ποιοτικό προϊόν. Το 2011 τα χαλυβουργικά προϊόντα ήταν μαζί με τα προϊόντα αλουμινίου τα πρώτα σε αξία εξαγώγιμα αγαθά –έφθασαν τα 650 εκατ. ευρώ -, αλλά η φορολογική καταιγίδα που ακολούθησε και επιβάρυνε τις τιμές του ρεύματος και του φυσικού αερίου κατέστησε τις εξαγωγές ζημιογόνες, αφού για να βρουν θέση τα ελληνικά προϊόντα στις διεθνείς αγορές έπρεπε να πωλούνται κάτω του κόστους. Με 80 ευρώ κόστος τη μεγαβατώρα δεν μπορούσαν οι εγχώριοι σιδεράδες να ανταγωνιστούν τους ξένους συναδέλφους τους, όχι μόνο από την Κίνα, αλλά και από την Ευρώπη, όπου η μέση τιμή του ρεύματος κινείται στα 35 ευρώ η μεγαβατώρα. Αντίστοιχα και στις τιμές του φυσικού αερίου είμαστε πρωταθλητές μεταξύ των «27» της Ευρωπαϊκης Ενωσης με 47 ευρώ τη μεγαβατώρα έναντι 30-35 που είναι η μέση τιμή στην ΕΕ.
Τα εργοστάσια όμως έπρεπε να λειτουργούν, γι’ αυτό και επελέγη η συνέχιση των «εξαγωγών ανάγκης» με την ελπίδα να ανακάμψει σύντομα η εγχώρια ζήτηση και να βελτιωθούν τα περιθώρια κέρδους. Παράλληλα η Πολιτεία είχε δώσει υποσχέσεις σε συνεργασία με τη διοίκηση της ΔΕΗ και τη ΡΑΕ για να επανεξετάσει τις χρεώσεις του ρεύματος.
Τίποτε από τα παραπάνω δεν συνέβη και οι χαλυβουργίες υποχρεώθηκαν να διακόψουν και τις ζημιογόνες εξαγωγές.
To εργοστάσιο της Χαλυβουργίας Ελλάδος στον Ασπρόπυργο ύστερα από την απεργία διαρκείας εννέα μηνών λειτούργησε μόνο δύο μήνες και από τότε βρίσκεται σε καθεστώς ψυχρής εφεδρείας.
Ο όρος «ψυχρή εφεδρεία» σημαίνει ότι το χαλυβουργείο όπου λιώνει το σκραπ για να παραχθεί η μπιγέτα έχει πάψει να λειτουργεί. Απλώς γίνονται εργασίες συντήρησης και διορθώσεις, ώστε όταν κρίνει η διοίκηση να είναι σε θέση οι φούρνοι να επαναλειτουργήσουν άμεσα, χωρίς να χρειαστούν πολλές ημέρες προετοιμασίας. Στην ψυχρή εφεδρεία ασκείται κυρίως εμπορική δραστηριότητα από τα αποθέματα που υπάρχουν.
Σε καθεστώς ψυχρής εφεδρείας βρισκόταν και το εργοστάσιο της Χαλυβουργικής στην Ελευσίνα, το οποίο πρόσφατα έβαλε πάλι μπροστά.
Ούτε όμως και στη Σιδενόρ, τη μεγαλύτερη χαλυβουργία της Ελλάδας, οι συνθήκες είναι καλύτερες.
Τα εργοστάσια σε Θεσσαλονίκη και Βόλο (Sovel) λειτουργούν λίγες ημέρες την εβδομάδα, ενώ τον Μάρτιο η μονάδα της Sovel είχε τεθεί σε διαθεσιμότητα.
Οι εργαζόμενοι και στις πέντε χαλυβουργικές μονάδες (δύο της Σιδενόρ, δύο της Χαλυβουργίας Ελλάδος και μία της Χαλυβουργικής) προσέρχονται κανονικά στην εργασία τους και πληρώνονται σύμφωνα με ελαστικά προγράμματα που καθορίζονται από τις διοικήσεις και τα σωματεία και τα οποία ανάλογα με τις συνθήκες αλλάζουν κάθε μήνα.
Βεβαίως το μοντέλο να υπολειτουργείς, διατηρώντας το προσωπικό έστω και με ελαστικούς όρους εργασίας, έχει ημερομηνία λήξης.
Από την κρίση δεν έχει ξεφύγει και το εργοστάσιο της Hellenic Steel στη Θεσσαλονίκη. Η εταιρεία είναι θυγατρική της ιταλικής Riva, η οποία αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα. Η Hellenic Steel δεν διαθέτει χαλυβουργείο (παίρνει πρώτη ύλη από τη μητρική) αλλά μόνο ελασματουργείο, όπου η μπιγέτα γίνεται τελικό προϊόν.
Το κόστος της μεγαβατώρας που πληρώνουν οι χαλυβουργίες, όπως προαναφέρθηκε, είναι πάνω από 80 ευρώ αν δουλεύουν επτά ημέρες την εβδομάδα, 24 ώρες το 24ωρο.
Ετσι επιλέγουν να δουλεύουν Σαββατοκύριακα, νύχτα με μία βάρδια, ώστε να πέφτει το κόστος στα 60-65 ευρώ. Οχι γιατί δεν έχουν παραγγελίες –από το εξωτερικό η ζήτηση πάντα υπάρχει –αλλά γιατί μόνο με περιορισμένη παραγωγή δεν βουλιάζουν στις ζημιές, εξ ου και οι ελαστικές μορφές εργασίας που υφίσταται το προσωπικό.
Μοναδική ελπίδα κυρίως των χαλυβουργιών αλλά και των τσιμεντοβιομηχανιών είναι η επανέναρξη των μεγάλων οδικών έργων το αμέσως επόμενο διάστημα, εφόσον στα έργα αυτά η ζήτηση για χάλυβα είναι ισχυρή καθώς η κατασκευή περιλαμβάνει γέφυρες και τούνελ.

Υποσχέσεις από τη ΔΕΗ για μειώσεις τιμολογίων
  • Προ ημερών στην ετήσια συνέλευση των μετόχων της ΔΕΗ έπειτα από έντονες και επαναλαμβανόμενες ερωτήσεις δημοσιογράφων ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της επιχείρησης κ. Αρθούρος Ζερβός δήλωσε ότι η ΔΕΗ είναι έτοιμη να προχωρήσει σε μειώσεις τιμολογίων.
  • Από τη βιομηχανία αν δεν δουν τους λογαριασμούς με μειωμένα τιμολόγια δεν πιστεύουν τίποτε και προς το παρόν έχουν εναποθέσει τις ελπίδες τους στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας η οποία συνεχίζει να εκδίδει αποφάσεις έπειτα από προσφυγές βιομηχανιών με τις οποίες καλεί τη ΔΕΗ να προσέλθει σε διαπραγματεύσεις για τον καθορισμό των όρων των συμβολαίων. Βεβαίως αυτή την περίοδο αναμένονται και οι νομοθετικές ρυθμίσεις για την εφαρμογή των μέτρων που θα συμβάλουν στη μείωση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας στη βιομηχανία και ήδη οι διαβουλεύσεις μεταξύ ΥΠΕΚΑ και ΔΕΗ έχουν κορυφωθεί.
Εκτακτες χρεώσεις απογείωσαν το ρεύμα
«Αν δεν ληφθούν μέτρα, θα υπάρξουν ηχηρά λουκέτα» υποστηρίζουν οι βιομήχανοι
Στην Ελλάδα τα τιμολόγια της υψηλής τάσης απελευθερώθηκαν το 2008 και η ΔΕΗ αμέσως, χωρίς να διαβουλευθεί με τους πελάτες της, προχώρησε σε αυξήσεις 10%. Το ίδιο έγινε με την απελευθέρωση της αγοράς στη μέση τάση τον Φεβρουάριο του 2008, όταν και εκεί αυθαίρετα η ΔΕΗ αύξησε τα τιμολόγια κατά 20%.
Το δυστύχημα όμως για τις βιομηχανίες που λειτουργούν στη μέση και υψηλή τάση ήταν ότι από το 2010 επεβλήθη σειρά φόρων πάνω στις ήδη αυξημένες τιμές του ρεύματος, ώστε να κλείσουν τρύπες του προϋπολογισμού και του ελλείμματος στο σύστημα ενέργειας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνον οι έκτακτοι φόροι που ενσωματώνονται στην τελική τιμή που πληρώνουν οι έλληνες βιομήχανοι αγγίζουν την τελική τιμή που πληρώνει ο γάλλος συνάδελφός τους. Αναλυτικά η υψηλή τάση πληρώνει Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης 2,5 ευρώ, τέλη ΑΠΕ 3,5 ευρώ, τέλη CO2 3,5 ευρώ και Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) 4 ευρώ. Στη μέση τάση οι χρεώσεις είναι διπλάσιες. Για ΕΦΚ καταβάλλουν 5 ευρώ, για τέλη ΑΠΕ 8 ευρώ, για τέλη CO2 5 ευρώ και για ΥΚΩ 7,5 ευρώ.
Σύμφωνα με μελέτη της Ενωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ) το ετήσιο όφελος της Πολιτείας από τους έκτακτους αυτούς φόρους ανέρχεται σε 50-60 εκατ. ευρώ ετησίως.
Για το ποσό αυτό η βαριά βιομηχανία στην Ελλάδα, σε συνδυασμό με τα υψηλά τιμολόγια της ΔΕΗ, χάνει την ανταγωνιστικότητά της, μειώνει την παραγωγή της, κόβει μισθούς και συχνά-πυκνά το τελευταίο διάστημα μπαίνουν και «λουκέτα», όπως στη μονάδα της κλωστοϋφαντουργίας Επίλεκτος στη Λιβαδειά.
Οπως χαρακτηριστικά τονίζει γνωστός βιομήχανος, «ζητούμε μια ελάφρυνση της τάξεως των 60 εκατ. ευρώ που θα μας δώσει μια μικρή ανάσα, δηλαδή το 1/5 από την ετήσια συνδρομή των 300 εκατ. ευρώ που πληρώνουν οι έλληνες πολίτες στην ΕΡΤ».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ