Κάθε φορά που μια κρίση μας χτυπάει την πόρτα, τα θεμελιώδη επανέρχονται. Κατά κάποιον τρόπο μέσα στις κρίσεις οι κοινωνίες «ανακαλύπτουν το χαμένο τους πρόσωπο». Και αυτό που ως τότε παρέμενε ανυποψίαστο, πιθανόν να γίνει αντικείμενο ελέγχου και κατανόησης. Από τη λειτουργία του λεγόμενου πολιτικού συστήματος, μέχρι το σύνορο με τη φύση. Η αστραπή της […]
Εχουν μείνει πίσω οι πετρωμένες μέρες της πανδημίας. Και οι μηχανικές ανακοινώσεις που επαναλαμβάνονται στα δελτία, όσο και αν υπενθυμίζουν την απειλή, αυτή χάνεται στην ορμή του καθημερινού. Εκεί που αυθεντικά μιλάει η εποχή για τον εαυτό της και οι άνθρωποι για τον δικό τους. Συνηθίζεται – με χρησιμότητα ομολογώ – εκδοτικοί οίκοι να αφιερώνουν βιβλία για […]
Περνάνε οι μήνες, τα χρόνια και ο καιρός. Και η απλή παρατήρηση βεβαιώνει ότι εμείς εξακολουθούμε να στεκόμαστε αμήχανοι και αδρανείς στη μεθόριο των πραγμάτων, χωρίς κάτι ουσιαστικό να κάνουμε για να αφήσουμε πίσω μας μια κατάσταση, που όλα δείχνουν ότι ούτε η ίδια δεν αντέχει τον παλαιό εαυτό της. Το κυβερνητικό διαχειριστικό άγχος των […]
Δεν λέει να τελειώσει αυτή η συζήτηση για την πανδημία. Και χάνει κάθε μέρα νόημα αυτή η αισιόδοξη ματιά στη μεταπανδημική περίοδο, όπου όλα θα είχαν κάπως τακτοποιηθεί και η εμπειρία της απειλής θα έδινε τη θέση της στην ελπιδοφόρα ανάπτυξη. Οχι μόνο δεν τελειώνει η συζήτηση, αλλά η απειλή επανέρχεται μόλις η πρώτη μικρή […]
Αυτό που συμβαίνει και ζούμε στον καθημερινό δημόσιο και κοινωνικό βίο είναι μια διαρκής σκηνοθεσία. Αν μπορούσε κανείς νοητά να απομακρυνθεί και να παρατηρήσει το κοινωνικό και πολιτικό γεγονός, θα έβλεπε ένα συναρπαστικό θεατρικό έργο σε εξέλιξη. Μικρές και μεγάλες πράξεις σκηνοθεσίας και αυτοσκηνοθεσίας των «παιχτών» συντηρούν με πάθος το ενδιαφέρον και ανατρέπουν κάθε υπόθεση […]
Ολα τα συνοδεύει τις μέρες αυτές μια αμφιβολία. Δεν πρόκειται για ερευνητικό βήμα αναζήτησης ή έκφραση απορίας. Είναι αμφιβολία άρνησης. Είναι άρνηση της εμπιστοσύνης. Πέρα από δημοσκοπικές βεβαιότητες και στιγμιαίες καταγραφές, ένα υπόγειο ρεύμα αμφιβολίας διαβρώνει αθόρυβα το κοινό θεμέλιο και καθιστά ευάλωτο κάθε στόχο άμεσης επιδίωξης ή εφαρμογής. Η αμφιβολία διάσπαρτη αγγίζει πρόσωπα και […]
Κάθε πολιτική δράση που αναφέρεται σε μια συγκεκριμένη κοινότητα ανθρώπων είναι αδιαίρετη. Αδιάφορο αν μιλάμε για την Κυβέρνηση ή την Αντιπολίτευση, ένας έσω δεσμός συνέχει την πολιτική περίσταση. Αυτό που συνηθίζουμε να ονομάζουμε πολιτικό γίγνεσθαι. Μέσα σε αυτό το ενοποιημένο και αδιαίρετο γίγνεσθαι αναπτύσσεται η πολιτική δυναμική του παρόντος, που άλλοτε εκφράζει με μια γνησιότητα […]
Είναι γνωστή η παραβολή των ταλάντων. Στο κατά Ματθαίον (κε’, 3-19) αποδίδεται με λιτή αυστηρότητα. Σε ελεύθερη απόδοση. Ο Κύριος αφήνει πριν αναχωρήσει για ταξίδι στους δούλους του τα υπάρχοντά του. Στον έναν δίνει πέντε τάλαντα, στον δεύτερο δύο, στον τρίτο ένα. Ο πρώτος εργάστηκε και τα διπλασίασε. Το ίδιο και ο δεύτερος. Ο τρίτος, […]
Μέσα στην ορμή των τρεχόντων γεγονότων «χάσαμε» την ιστορία. Δεν αναφέρομαι στην έννοια της διαδοχής που την συγκροτεί. Ο λόγος για την Ιστορία με κεφαλαίο, που στην πενταετή διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ επανερχόταν μεγαλοπρεπώς στον λόγο του, κάτι σαν θεία πηγή φωτός, σαν έσχατη στάση, σαν μεγάλος σκοπός που ζητούσε να υπηρετηθεί. Το έχουμε ξεχάσει, αλλά το […]
Καθώς έχει ήδη κλείσει ένας μακρύς και κουραστικός κύκλος και οι φραγμοί στις δραστηριότητες και στην κίνηση έχουν αρθεί, ένα μεσοδιάστημα, προς την επόμενη φάση και πριν από την έλευσή της, προσωρινά θα εγκατασταθεί. Αν οι άνθρωποι αιφνιδιάστηκαν και φοβήθηκαν σε εκείνον τον πρώτο Μάρτιο της πανδημίας, τώρα στέκουν με μια αμήχανη αδημονία στη νέα […]
Μέσα στη σταδιακή άρση των μέτρων, σκιρτά το πνεύμα της πόλης. Η πόλη, αν και ως τόπος ισχύος θα της αρκούσαν η βουή και ο θόρυβος, η οικονομική συναλλαγή και η άμορφη συνάθροιση, βρίσκει τον αληθινό εαυτό της στις διασταυρώσεις των βλεμμάτων. Εκεί ανθεί η γοητεία της. Στην αμέριμνη συνάντηση των ανθρώπων. Εκεί που ο […]
Οβραδύς ρυθμός της καθημερινότητας έσπαγε μαγικά τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας. Μια κινητικότητα αθόρυβη διαπερνούσε τον μικρό τόπο, που έμοιαζε να τον απομακρύνει από τον συνηθισμένο περίκλειστο εαυτό του. Αν και εξωτερικά μια παύση κέρδιζε την ατμόσφαιρα, η έντονη συνομιλία μεταξύ των ανθρώπων δυνάμωνε, σαν ζωηρός λόγος επισκεπτών που πλησίαζαν. Η Κυριακή των Βαΐων σήμαινε […]
Ενα σύννεφο αμηχανίας μάς αγκαλιάζει. Αν κανείς θελήσει να αποτυπώσει τα χαρακτηριστικά και το πνεύμα των ημερών, λίγο πριν από το Πάσχα, θα συναντηθεί μαζί της. Τόσο που παρασύρει ακόμη και την περιγραφή της. Η αμηχανία είναι μια εγκατεστημένη επιφύλαξη, μια αδυναμία διευκρίνισης, μια διαρκής αναστολή μπροστά στην ανάγκη της σταθερής απόφασης περί του πρακτέου. […]
Υπάρχουν γεγονότα που δεν ρωτάνε τη μνήμη. Εγκαθίστανται στην καρδιά της και μένουν ακίνητα στον χρόνο και αμετακίνητα από φθορά και μεταβολές. Ο απαγχονισμός του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε’, τέτοιες μέρες του 1821, ανήκει στα απαράγραπτα της μνήμης. Οπως και αν διαβάσει κανείς το γεγονός, σε όποια ερμηνεία και αν προσχωρήσει, όποια θέση για τα δεδομένα […]
Είναι δύσκολο να αποτυπώσει κανείς κάθε φορά την κατάσταση των πραγμάτων. Ενώ τόσα μάς έχει αφήσει, ως πλούτο, η ιστορική εμπειρία, δεν υπάρχει ούτε οδηγός ούτε πρότυπο περιγραφής. Μέσα στη μεγάλη κίνηση, εκεί που μικρές και μεγάλες διαλεκτικές ροές διασταυρώνονται, η κατάσταση των πραγμάτων δεν είναι πάντα αναγνώσιμη. Το επίκαιρο, εντυπωσιακό πάντα και θορυβώδες, παραπλανά […]
Η σύγχυση επιστρέφει. Αν και η απειλή της σε μια κοινωνία δεν διαγράφεται ποτέ, συχνά περνάει ηττημένη στο περιθώριο. Σήμερα, εκεί που νόμιζες ότι η σύγχυση έμεινε πίσω και ένας δρόμος διαύγειας έμοιαζε ανοιχτός, μετά από τόσα χρόνια μάχης και την εμπειρία σύμμαχο, αυτή επιστρέφει και ανεμπόδιστα απλώνει τη σκιά της. Η παγκόσμια περιδίνηση που […]
Αργά κυλάει αυτός ο Μάρτιος. Θα μπορούσε να είναι φορτωμένος με τα 200 χρόνια από τη μεγάλη Ελληνική Επανάσταση. Και να γονιμοποιεί και να θυμίζει. Κάθε άλλο παρά εορταστικός μοιάζει. Είναι φορτωμένος με τα προβλήματα της εποχής, τα αδιέξοδα των ημερών και το βάρος της στασιμότητας και των χρόνων. Ολα έρχονται στο φως αυτόν τον […]
Η εμπιστοσύνη στην πολιτική είναι θρυλική λέξη. Πρόκειται για το υψηλό βάθρο που πάνω του ίσταται το «άγαλμα» της εξουσίας στην πολυπρόσωπη εκδοχή της. Θα την βρούμε στα συνθήματα. Θα τη συναντήσουμε να υπογράφει μεγαλεπήβολες διακηρύξεις. Να στέκει στο ύψος της υπόσχεσης ενός μελλοντικού συμβολαίου ευτυχίας. Από τα πρώτα βήματα του ανθρώπου, τις πρώτες ώρες […]
Οπως και να περιγράψεις την παρακμή, αυτή θα σου ξεφεύγει. Εχει καταλάβει κάθε τόπο, κάθε σημείο. Δεν είναι κάπου, είναι παντού. Δεν αρκεί να γνωρίσεις το μέρος της, πρέπει να καταλάβεις το όλον της. Μέσα στα πολλά πρόσωπα, χάνεται το πρόσωπό της. Και όμως, δεν είναι μυστήριο, είναι μπροστά μας. Παρελαύνει στις τηλεοπτικές οθόνες. Πρώτα […]
Αδελφή της υπομονής, η πολιτική αναπτύσσεται στον χρόνο. Δοκιμάζεται στη μεγάλη διαδρομή. Εκεί καθημερινά ζυγίζεται. Και δείχνει την αντοχή της ή χάνεται στην απρόβλεπτη και επικίνδυνη διαδοχή των γεγονότων. Ετσι όπως εξελίσσονται τα πράγματα, όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και στην παγκόσμια σκηνή, τα δύσκολα της πολιτικής πράξης επανέρχονται και θυμίζουν την αλήθεια για […]