Για κάποιους Ελληνες το2011 δεν θα µείνει στη µνήµη µόνο ως µια πολύ δύσκολη χρονιάαλλά και ως µια χρονιά µε προσωπικές επιτυχίες. Ο σκηνοθέτης Φίλιππος Τσίτος ανήκει σε αυτούς. Πριν από µία εβδοµάδα η τρίτη µεγάλου µήκους ταινία µυθοπλασίας του 45χρονου σκηνοθέτη, ο «Αδικος κόσµος», απέσπασε όχι ένα αλλά δύο βραβεία στο κινηµατογραφικό Φεστιβάλ του Σαν Σεµπαστιάν στην Ισπανία. Ο πρωταγωνιστής της ταινίας Αντώνης Καφετζόπουλος κέρδισε το Αργυρό Οστρακο (Silver Shell) ανδρικής ερµηνείας και ο ίδιος ο Τσίτος της σκηνοθεσίας. «Μου άρεσε που οι ισπανικές εφηµερίδες αναφέρθηκαν στην ελληνική διπλή έκπληξη όταν παίχτηκε η ταινία, γιατί στην αρχή όλα έδειχναν ότι ήµασταν το απόλυτο αουτσάιντερ» είπε στο «Βήµα» ο Φίλιππος Τσίτος την περασµένη ∆ευτέρα, δύο ηµέρες µετά τη λήξη του φεστιβάλ και ενώ προετοιµαζόταν για τη βάπτιση της τρίχρονης κόρης που έχει µε τη σκηνοθέτιδα Εύα Στεφανή. Φαίνεται ότι η χηµεία του µε τον Καφετζόπουλο λειτουργεί πολύ καλά αφού δύο χρόνια πριν ο ίδιος ηθοποιός, και πάλι για ταινία του Τσίτου, την «Ακαδηµία Πλάτωνος», είχε αποσπάσει το βραβείο ανδρικής ερµηνείας στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο.
Η εµπειρία του Σαν Σεµπαστιάν ήταν τεράστια για τον Τσίτο. Ενα από τα πράγµατα που του έκαναν εντύπωση ήταν ότι στις δύο συνεντεύξεις Τύπου που έδωσε για την ταινία (µία µετά την προβολή και µία µετά τη βράβευση) ουδείς δηµοσιογράφος ρώτησε για την κρίση στη χώρα µας. «Ανταλλάξαµε αυτή την αγωνία µε τον Αντώνη προσπαθώντας να σκεφτούµε τι θα απαντούσαµε σε τέτοιες ερωτήσεις, αλλά οι ερωτήσεις δεν έγιναν ποτέ. Μόνο στις κριτικές και στα σχόλια για την ταινία αναφέρθηκε η κρίση στη χώρα µας. Ακριβώς επειδή ο “Αδικος κόσµος” πραγµατεύεται θέµατα όπως η ηθική, το χρήµα και η αξιοπρέπεια».
Από τις φωτογραφίες και τη σύνοψη του «Αδικου κόσµου» αντιλαµβάνεσαι ότι η τρίτη ταινία του σκηνοθέτη, αισθητικά τουλάχιστον, δεν έχει και τόσο µεγάλη σχέση µε τις δύο προηγούµενές του, το «My sweet home» (2000) και την «Ακαδηµία Πλάτωνος» (2009). Είναι όντως έτσι; «Στην Ελλάδα δεν έχουµε τη δυνατότητα να κάνουµε πολλές ταινίες και, κακά τα ψέµατα, για να ανακαλύψεις τον εαυτό σου και το στυλ σου πρέπει να δουλέψεις, δηλαδή να κάνεις ταινίες» λέει ο Τσίτος.
«Από το 1999 ως σήµερα έχω κάνει µόνο τρεις ταινίες, δηλαδή αδιανόητα λίγες. Ως εκ τούτου φαίνεται περίεργο που νιώθω ότι από τη µία ταινία στην άλλη είναι σαν να κάνω ένα καλλιτεχνικό ζιγκ-ζαγκ.
Στην πραγµατικότητα, δεν κάνω τίποτε παραπάνω από το να ψάχνω να βρω τον κόσµο που µου ταιριάζει. Αυτό που σίγουρα υπάρχει παντού είναι η “παρέα” της κωµωδίας µε την τραγωδία: σε όλες µου τις δουλειές πάνε µαζί». Ενα άλλο στοιχείο που ενώνει και τις τρεις ταινίες – όπως και τις µικρού µήκους του Τσίτου – είναι ότι έχουν βασικούς ήρωες ανθρώπους άνω των 40 οι οποίοι φθάνουν στο σηµείο να κάνουν κάτι µε τη ζωή τους ούτως ώστε να µη δυστυχήσουν περισσότερο.
Πώς ερµηνεύει ο Φίλιππος Τσίτος την άνοδο του ελληνικού κινηµατογράφου µε τις απανωτές συµµετοχές και διακρίσεις στα φεστιβάλ του εξωτερικού; Πιστεύει ότι ένα µεγάλο ξένο φεστιβάλ ενδεχοµένως να αντιµετωπίζει µε συµπάθεια την κινηµατογραφία µιας χώρας που βρίσκεται σε κρίση, πέραν του βασικού κριτηρίου που είναι η αξία της ίδιας της ταινίας; «∆εν νοµίζω ότι ισχύει κάτι τέτοιο» λέει ο Τσίτος. «Στα πέντε-έξι µεγάλα φεστιβάλ του κόσµου είναι τόσο µεγάλα τα συµφέροντα και τόσο εύθραυστες οι ισορροπίες που πρέπει να τηρηθούν ώστε η συµπάθεια δεν πρέπει να παίζει ρόλο. Από την άλλη, όπως στο καθετί, έτσι και στο σινεµά τα πράγµατα δεν προχωρούν απαραιτήτως µέσα από ένα σύστηµα. Γίνονται τυχαία. Υπήρξε ποτέ µια σχολή κινηµατογράφου που να έβγαλε φουρνιές; Οχι. Βγήκε ποτέ στην Ελλάδα ένα σύστηµα παραγωγής κινηµατογράφου που να στηρίζει πλήρως µια ταινία έτσι ώστε να υπάρχει µια παραγωγή 15 ταινιών ετησίως; Ούτε. Αρα έτυχε. Εσπασε ο διάολος το ποδάρι του. Το ίδιο τυχαίο ήταν και αυτό που έγινε µε τα φεστιβάλ. Αυτό είναι όλο».
Παραδέχεται άλλωστε ότι όλοι οι σκηνοθέτες ξέρουν πολύ καλά πως η τύχη παίζει µεγάλο ρόλο ακόµη και στη δηµιουργία µιας ταινίας. Μια φίλη του σοκαρίστηκε όταν έµαθε ότι πολλά πράγµατα που της άρεσαν στην «Ακαδηµία Πλάτωνος» µπήκαν τυχαία στην ταινία επειδή ο Τσίτος ήταν απλώς εκεί.
Τα τελευταία χρόνια η βάση του Φίλιππου Τσίτου είναι η Ελλάδα και η Γερµανία µαζί.
Στη Γερµανία πήγε όταν ήταν 25 ετών και ουσιαστικά εκεί έµαθε όσα γνωρίζει. Σήµερα τρεις-τέσσερις µήνες του χρόνου τους περνάει στη Γερµανία κάνοντας δουλειές για την τηλεόραση. «Μετά το σίριαλ “Αµυνα ζώνης” και την “Ακαδηµία Πλάτωνος” γλυκάθηκα που δούλεψα στη γλώσσα µου και µε Ελληνες» λέει. «∆ιαπίστωσα µια πολύ διαφορετική χαρά για µένα, επειδή η επικοινωνία είναι για όλους πιο απλή αλλά και πιο βαθιά, χωρίς τη θολούρα της γλώσσας και της διαφορετικής κουλτούρας. Στην ουσία ζω από αυτά που κάνω εκεί αλλά ό,τι είµαι έγινε εδώ».
Θέλει δεν θέλει, είναι ένας freelancer σε µια εποχή που «τα πάντα είναι στον αέρα. Ως σήµερα όµως το πράγµα έχει λειτουργήσει». Ηδη γράφει το σενάριο της επόµενης ταινίας του και µάλιστα θα ήθελα πολύ να είναι µιούζικαλ!
Ο «Αδικος κόσμος», σε σενάριο του Φίλιππου Τσίτου και της Δώρας Μασκλαβάνου, είναι η ιστορία του Σωτήρη (Αντώνης Καφετζόπουλος), προανακριτή της Αστυνομίας, ο οποίος μια μέρα αποφασίζει να γίνει δίκαιος αθωώνοντας όλους όσοι έπεσαν στο έγκλημα επειδή δεν είχαν στον ήλιο μοίρα. Στην προσπάθειά του να σώσει ακόμη έναν αθώο σκοτώνει κατά λάθος έναν άνθρωπο. Μόνο που σε αυτή την περίπτωση υπάρχει μάρτυρας, η Δώρα (Θεοδώρα Τζήμου). Τώρα ο Σωτήρης είναι που χρειάζεται βοήθεια. Ωστόσο η Δώρα δεν έχει περίσσια συμπόνια.
H ταινία «Αδικος Κόσμος» θα διανεμηθεί στην Ελλάδα αρχές του 2012
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
