Η επέτειος ενός εμβληματικού γεγονότος, όπως η Επανάσταση του 1821, είναι πολυδιάστατη διαδικασία. Περιλαμβάνει πολλές επιστροφές, μέσα από πολλές διαδρομές, σε ένα παρελθόν που έθεσε τον θεμέλιο λίθο της νεότερης Ελλάδας. Καθεμία από αυτές τις επιστροφές δίνει την ευκαιρία να δούμε διαφορετικές όψεις του 1821. Στον ύστερο 20ό αιώνα, η ιστορική έρευνα και η ιστοριογραφία […]
Η Ελλάδα θα γιορτάσει σε μερικές μέρες τα διακόσια χρόνια από την εξέγερσή της ενάντια στην οθωμανική αυτοκρατορία. Στο Παρίσι, το μουσείο του Λούβρου, από τις 30 Σεπτεμβρίου 2021 έως τις 7 Φεβρουαρίου 2022, θα παρουσιάσει μια μεγάλη έκθεση για τη γέννηση της σύγχρονης Ελλάδας. Επίσης, το «Ελληνικό Σπίτι» θα εκθέσει εξαιρετικούς γεωγραφικούς χάρτες του […]
ΗΡωσική Αυτοκρατορία ως μία από τις Μεγάλες Δυνάμεις έπαιξε καθαριστικό ρόλο στην Ελληνική Επανάσταση σε όλα τα στάδιά της, από την προετοιμασία έως την αναγνώριση της Ελλάδας από την Οθωμανική Πύλη ως ανεξάρτητου κράτους. Το 1770 κατά τον ρωσοτουρκικό πόλεμο του 1768-1774 η Αυτοκράτειρα Αικατερίνη η Μεγάλη έστειλε στο Αιγαίο την πρώτη αρχιπελαγική αποστολή του […]
Οταν αναγγέλθηκε ο εορτασμός των 200 χρόνων από την Επανάσταση του ’21, είχα δημοσιεύσει σε αυτή τη στήλη ένα κείμενο που σχολιάστηκε – κυρίως αρνητικά. Εγραφα: «Το είχα ήδη μυριστεί από καιρό – δεν θα ήταν δυνατόν οι Ελληνες να αποφύγουν αυτή την επέτειο. Διακόσια στρογγυλά χρόνια είναι μεγάλος πειρασμός για μία ή και πολλές εθνικές φιέστες. […]
Τα γενέθλια δεν είναι μια ευκαιρία μόνο αναψηλάφησης του παρελθόντος αλλά και στοχοθέτησης του μέλλοντος. Ιδίως όταν το παρελθόν έχει δημιουργήσει πολλά και σημαντικά ανολοκλήρωτα σημεία οντολογικής διάστασης. Το ελληνικό έθνος-κράτος εορτάζει τα 200 χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ενα χρονικό σημείο ανάτασης ως συνειδητή επιλογή έναρξης της πορείας […]
Με τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου, η Ελλάδα μπαίνει συμβολικά και ουσιαστικά στην τρίτη εκατονταετία του βίου της ως ανεξάρτητη, ελεύθερη οντότητα. Η διαδικασία που ξεκίνησε πριν από 200 χρόνια βρίσκει την Ελλάδα σε ένα κομβικό σημείο. Στις δύο πρώτες εκατονταετίες η χώρα κατάφερε πολλά και σημαντικά. Εγινε μια ελεύθερη, ανεξάρτητη χώρα, πρότυπο ανάπτυξης, δημοκρατίας […]
Πριν από χρόνια ένας άγγλος βυζαντινολόγος έθετε συχνά το ερώτημα σε φοιτητές: «Ποιος κέρδισε τον ελληνικό αγώνα ανεξαρτησίας;». Οσο και το ερώτημα να φαίνεται απλοϊκό και η απάντηση προφανής (αν και δεν είναι), θα έλεγα ότι η αρχαιότητα κέρδισε τον πόλεμο για τους Ελληνες. Μπορεί να μιλούμε για την καθοριστική επέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων και […]
Κάποτε λέγαμε «μέγκλα» (Made in England) για την άριστη ποιότητα ενός αγαθού· φτάσαμε τώρα να αμφιβάλλουμε ακόμη και για ένα γιατρικό της πανεπιστήμονος Οξφόρδης; STAURUS OXONIENSIS Τον νου σου, Διόδωρε! Οχι μόνο επιβεβαίωση μετακίνησης! Και like στις δημοσιεύσεις του Πρωθυπουργού για παν ενδεχόμενο. ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΙΟΥΤΣΟΣ, ΕΞ ΑΘΗΝΩΝ Οσο καθυστερούν ο κυματοθραύστης του εμβολιασμού και […]
(Το κείμενο που ακολουθεί δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο «Βήμα» πριν από τριάντα επτά χρόνια. Αλλά η σκηνή που περιγράφει πάει άλλα σαράντα χρόνια πιο πίσω, μέσα στην Κατοχή. Ο Μαύρος Αετός υπήρξε και στοίχειωσε τα παιδικά μου χρόνια. Με άλλη μορφή υπάρχει ακόμα και πάντα). Υπάρχουν πολλοί τρόποι να επικοινωνείς με τον Θεό. Ενας από […]
Από τη μαθητική μας ηλικία μαθαίνουμε ότι το μηδέν δεν έχει αξία ή ότι η τιμή ενός μετρήσιμου μεγέθους μπορεί να είναι μηδέν, δηλαδή τίποτα. Επίσης, ύστερα από αρκετά χρόνια με την εξοικείωσή μας με τα μαθηματικά διαπιστώνουμε ότι τα μαθηματικά λένε αλήθειες που βασίζονται σε αξιωματικές προτάσεις που έχουν γίνει εκ των προτέρων αποδεκτές, […]
Υπάρχει προοδευτική και πατριωτική προσέγγιση στις επιλογές του Ταμείου Ανάκαμψης για Πράσινη (και Εξυπνη) Ανάπτυξη; Η απάντησή μου στο ερώτημα αυτό είναι, προφανώς, ΝΑΙ! Από τις εκατοντάδες εναλλακτικές δράσεις, που έχουν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες και που οδηγούν στην ενεργειακή μετάβαση με μείωση εκπομπών άνθρακα, εμείς οφείλουμε να επιλέξουμε το μείγμα αυτών που ωφελούν περισσότερο […]
Αργά κυλάει αυτός ο Μάρτιος. Θα μπορούσε να είναι φορτωμένος με τα 200 χρόνια από τη μεγάλη Ελληνική Επανάσταση. Και να γονιμοποιεί και να θυμίζει. Κάθε άλλο παρά εορταστικός μοιάζει. Είναι φορτωμένος με τα προβλήματα της εποχής, τα αδιέξοδα των ημερών και το βάρος της στασιμότητας και των χρόνων. Ολα έρχονται στο φως αυτόν τον […]
Το «ΜeToo» είναι αγγλική έκφραση που καθιερώθηκε… δεν ξέρω αν ο εθνικός μας γλωσσολόγος και Δάσκαλός μου Γιώργος Μπαμπινιώτης θα συμφωνούσε με την ελληνική απόδοση, που αναζητώ πάντα, κατά τις συμβουλές του: «κι εγώ επίσης» ή «συνέβη και σ’ εμένα». Η έκφραση καθιερώθηκε, όπως πληροφορούμαι, από το πρώτο θύμα βιασμού, μια ακτιβίστρια, που τη χρησιμοποίησε […]
Στο «Βήμα της Κυριακής» της προηγούμενης εβδομάδας (7.3.2021) ο καθηγητής κ. Σούρλας μου έκανε την τιμή μιας κριτικής επισκόπησης του κειμένου μου της 21.2.2021 όπου προσπάθησα να προσδιορίσω τη φύση της Ιατρικής και να αναλύσω την ιδιάζουσα και προβληματική σχέση της με το σύστημα λήψεως πολιτικών αποφάσεων στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της πανδημίας. Η βασική […]
Στο ξεκίνημα του πρώτου lockdown, ακριβώς έναν χρόνο πριν, έγραψα σε αυτή τη στήλη πως η ζωή δεν έχει πατήσει pause. Δεν θα σταματήσει λόγω μιας στραβής που έκατσε στον καιρό μας. Οφείλει να συνεχίσει, με άλλους όρους, για κάποιο μικρό διάστημα, και σίγουρα όχι με χειρότερους όρους από εκείνους με τους οποίους αναγκάστηκαν να […]
Μετά την αποκάλυψη του «Βήματος» της 28ης Φεβρουαρίου γράφτηκαν και ακούστηκαν πολλά αναφορικά με τις οδεύσεις που ενδεχομένως να συνδέσουν την Ανατολική Μεσόγειο με την ευρωπαϊκή αγορά. Χρήσιμο είναι, λοιπόν, να ταξινομήσουμε τα projects που βρίσκονται πάνω στο τραπέζι, ώστε να εκτιμήσουμε τις πιθανότητες υλοποίησής τους, πρωτίστως βάσει των αναγκών της αγοράς. Αναγκαίες σε αυτή […]
ΗΕλλάδα έχει σοβαρότατο πρόβλημα προστασίας του κράτους δικαίου. Η αστυνομία και τα δικαστήρια δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους. Δεν προστατεύουν τους κατοίκους της Ελλάδας από την παράνομη και αυθαίρετη κρατική βία. Η βία είναι συχνά αποτέλεσμα ρατσιστικών προκαταλήψεων από τα όργανα της τάξης. Αστυνομικοί και δικαστικοί παρέχουν συνήθως στους θύτες σκανδαλώδη και παράνομη ατιμωρησία. […]
Ονειροκτόνοι ρακοσυλλέκτες αναμνήσεων Σπ. Ζαχαράτος, Ανασκαφές Αλληλοεγκλωβίζονται στα ιδεολογήματά τους και αλληλοκαταστρέφονται. Οι προαιώνιοι [;] εχθροί δεν κονταροχτυπιούνται για το δίκαιο, το ηθικό, το νόμιμο, αλλά για το «ποιανού θα περάσει», αδιαφορώντας αν με αυτές τις κορόνες και τις κοτρόνες μίσους διχάζουν την κοινωνία. Μοιάζει σαν να ζουν στη σκιά της Ιστορίας κι έχουν συμφωνήσει […]
Ησυζήτηση που ξεκίνησε πρόσφατα για το χρέος της πανδημίας διεξάγεται με κακοφωνία και με παράλληλους μονολόγους. Πολλά συμβάλλουν σε αυτό. Για παράδειγμα: είναι τελείως άστοχο και άγονο να ερωτώνται κεντρικοί τραπεζίτες εάν «συμφωνούν» να διαγραφεί δημόσιο χρέος που κατακρατούν οι οργανισμοί τους. Οι τραπεζίτες έχουν μία δεδομένη εντολή εργασίας με προσδιορισμένα καθήκοντα. Αν δήλωναν ότι […]
Τώρα η αρρώστια / έχει ανθρώπινα μάτια / σαν τον μυστικό Αμνό του Βαν Αϊκ Τον προσκυνάμε όλοι μαζί με το κρύο στις πλάτες μας / και μια χαρακιά ήλιου στα χαρτιά μας O ιός του Θεού, / ο αίρων τας αμαρτίας του κόσμου «Ο Αμνός», Γιώργος Βέλτσος (2020) «Δεν ξέρω πώς να το θέσω, […]