Νέες Εποχές

«Εάν οι Αραβες αφήσουν τα όπλα, τότε δεν θα υπάρχει πόλεμος – εάν οι Ισραηλινοί αφήσουν τα όπλα, τότε δεν θα υπάρχει Ισραήλ». Η ρήση αυτή αποδίδεται στην Γκόλντα Μέιρ, την πρώτη γυναίκα πρωθυπουργό του Ισραήλ, όταν το εβραϊκό κράτος ήταν περικυκλωμένο από αραβικά κράτη που επιδίωκαν την καταστροφή του, με αλλεπάλληλους πολέμους που είχαν διεξαγάγει […]

-Ε,  τον φάγαμε τον γάιδαρο! Είπε ο φίλος. – Μας μένει η ουρά… είπα, παραδοσιακά, εγώ. Είχαμε μόλις κάνει χρήση των νέων «ελευθεριών» μας. Είχαμε καθίσει σε ένα τραπεζάκι, στο πεζοδρόμιο, κάτω από την τέντα ενός παραδοσιακού καφέ, και είχαμε καταναλώσει: αναψυκτικό ο φίλος και τσάι εγώ. Μεγάλη υπόθεση! Μήνες και μήνες ονειρευόμασταν μία τέτοια […]

Η καταδίκη του αστυνομικού δολοφόνου του Τζορτζ Φλόιντ έδωσε μια ανάσα στην αμερικανική Δημοκρατία. Οι Δυτικές Δημοκρατίες όμως βρίσκονται ακόμη στην εντατική και χρειάζονται πολλά ακόμη για να αρχίσουν να αναπνέουν χωρίς μηχανική υποστήριξη. Οι αναπνευστικές δυσλειτουργίες των δημοκρατιών είχαν ξεκινήσει πολύ πριν από τον κορωνοϊό και εντάθηκαν με αυτόν, δεν οφείλονται όμως μόνο σε […]

Σαν διπλόχορδο ή τριπλόχορδο όργανο μουσικό ήταν πάντα η ζωή σου Η μία χορδή ποτέ δεν σου ήταν αρκετή Νίκος Παυλίδης, «Κορωνοϊού συνέχεια» Το έχω γράψει πολλές φορές και σε κάθε ευκαιρία. Η βία και η ανομία έχουν μπει στην καθημερινότητά μας. Δεν έχει πλέον τόσο νόημα να βρούμε τον πατέρα και τη μητέρα τους […]

Δικαστικές ποινές, ιατρικές διαγνώσεις, ασφαλιστικές προσφορές. Πρόκειται για αποφάσεις κρίσεως που οι άνθρωποι παίρνουν κάθε μέρα. Πώς όμως παίρνονται αυτές οι αποφάσεις; Με ατελή τρόπο, καταλήγει ένας κορυφαίος σύγχρονος επιστήμονας. Ακουσα ένα podcast στη σειρά «Sway» με καλεσμένο τον γλυκύτατο, 87χρονο πλέον, βραβευμένο με Νομπέλ Οικονομικών Επιστημών οικονομολόγο και ψυχολόγο Daniel Kahneman. Το μέσον τού […]

Ο πρώην πρόεδρος της Κομισιόν και πρώην πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου μιλάει για τα 40 χρόνια της Ελλάδας στην ΕΕ, για το μέλλον της Ενωσης, ενώ τάσσεται υπέρ της αλλαγής Συνθηκών και ενός πιο ευέλικτου Συμφώνου Σταθερότητας

Οσο δύσκολο, δημαγωγικό και επικίνδυνο είναι να φαντασθούμε την Ελλάδα εκτός Ευρώπης και ευρώ, άλλο τόσο δύσκολο και επικίνδυνο είναι να φαντασθούμε μια μααστριχτική Ευρώπη, με διευρυνόμενες κοινωνικές ανισότητες, γεωπολιτικά ανίσχυρη, εντός της οποίας η Ελλάδα θα αντιπροσωπεύει έναν τουριστικό θύλακα. Μια επόμενη κρίση στις σχέσεις μεταξύ της Ενωσης και της Ελλάδας το πιθανότερο είναι […]

Αν θα έπρεπε να συνοψίσω σε τέσσερις αρχές τις προϋποθέσεις για επιτυχή συμμετοχή μιας χώρας στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, θα πρότεινα επιγραμματικά (και κατ’ ανάγκη αξιωματικά) τις παρακάτω: l Η ενεργητική στάση είναι πάντοτε αποδοτικότερη επιλογή από την παθητική/αμυντική στάση. l Το μεγαλύτερο όπλο μιας χώρας δεν είναι η δυνατή φωνή, αλλά η αξιοπιστία […]

Η επέτειος των 40 χρόνων από την ένταξη της χώρας μας στις ΕΚ συμπίπτει με μια ιστορικών διαστάσεων καμπή στην πορεία της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Η ανάγκη αντιμετώπισης της πανδημίας δεν άφησε σχεδόν τίποτε ανέγγιχτο στη λειτουργία της ΕΕ, ούτε καν ακρογωνιαίους λίθους της, όπως η πολιτική ανταγωνισμού και το σύμφωνο σταθερότητας. Η κορυφαία όμως πράξη […]

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αναλύει τις απόψεις του για το μέλλον και τις προκλήσεις της Ενωσης, λέγοντας ότι «εισερχόμαστε σε ένα νέο οικονομικό και κοινωνικό παράδειγμα», μιλάει για τις σχέσεις με ΗΠΑ και Ρωσία, ενώ σε ό,τι αφορά την Τουρκία υπογραμμίζει: «Είμαστε σαφείς και όχι αφελείς»

Γιορτάζοντας τα 40 χρόνια συμμετοχής της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή οικογένεια, ανατρέχουμε σε αυτήν τη συναρπαστική διαδρομή, εξάγοντας συμπεράσματα από όσα δοκιμάστηκαν, κρίθηκαν, αλλά και κερδήθηκαν στη διάρκειά της. Γιατί, για τη χώρα μας, η Ευρώπη υπήρξε ταυτόχρονα ασφαλές λιμάνι και πολυκύμαντο ταξίδι. Η αφετηρία αυτής της πορείας θα φέρει για πάντα τη σφραγίδα της σοφής […]

Κατά κανόνα, οι επέτειοι παρέχουν την ευκαιρία για αναστοχασμό, συλλογικό και ατομικό. Η τεσσαρακοστή επέτειος της ένταξης της Ελλάδας στην τότε Ευρωπαϊκή Κοινότητα, και πλέον Ευρωπαϊκή Ενωση, αποτελεί αναμφισβήτητα μια τέτοια ευκαιρία. Με όρους των ιστορικά προσανατολισμένων κοινωνικών επιστημών, η ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα/Ενωση αποτελεί κλασικό παράδειγμα μιας «κρίσιμης διασταύρωσης». Ως αναλυτικό εργαλείο, […]

Σαράντα χρόνια μετά και παρά τις αντιφάσεις και τις δυσκολίες, αποτελεί σχεδόν αδιαμφισβήτητη διαπίστωση ότι η ένταξη της χώρας μας στην ΕΟΚ/ΕΕ συνέβαλε στην εδραίωση των δημοκρατικών θεσμών, ενίσχυσε τη γεωπολιτική μας θέση και εξασφάλισε κρίσιμους οικονομικούς πόρους για ανάπτυξη υπό συνθήκες οικονομικής παγκοσμιοποίησης. Ωστόσο η ΕΕ, καθοδηγούμενη από τις κυρίαρχες ευρωπαϊκές νεοφιλελεύθερες και συντηρητικές […]

Είναι η δική μου γενιά, του Ζαππείου, που στο πρόσωπο του –  συνήθως λιτού σε εκφράσεις – Καραμανλή να υπογράφει περιχαρής την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρώπη έβλεπε έναν νέο κόσμο να αναδύεται γεμάτο προκλήσεις και ευκαιρίες. Η γενιά των εφήβων του 1979 αδημονούσε να συναντήσει την ευρωπαϊκή μοίρα ενός έθνους και μιας κοινωνίας που είχε δει […]

Το παρόν και μέλλον της Ελλάδας είναι συνυφασμένο με την Ευρωπαϊκή Ενωση. Στα σαράντα χρόνια συμμετοχής η Ελλάδα ενίσχυσε τη γεωπολιτική της θέση και άντλησε σημαντικά οικονομικά και πολιτικά οφέλη με την είσοδό της στην ΟΝΕ. Παράλληλα συνεισέφερε στην προώθηση της Ευρωπαϊκής ενοποίησης με ποικίλους τρόπους, από τη διαμόρφωση της διαρθρωτικής πολιτικής συνοχής και αλληλεγγύης […]

Στη διάρκεια των σαράντα χρόνων από την ένταξη της Ελλάδας στην τότε ΕΟΚ βιώσαμε γεγονότα και περιόδους ευρωπαϊκών κρίσεων που αμφισβήτησαν την ίδια την ιδέα της ενωμένης Ευρώπης, η οποία δυσκολεύτηκε – και ακόμη δυσκολεύεται – να δώσει ικανοποιητικές λύσεις σε ευρωπαϊκά προβλήματα, όπως η οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας, που στην Ελλάδα τη βιώσαμε δραματικότερα από […]

Είναι δυνατόν να έχει κανείς δύο πατρίδες; Είναι. Αν η μία είναι μέρος της άλλης. Π.χ. ένας Eλληνας από την Κρήτη μπορεί να είναι ταυτόχρονα Κρητικός και Eλληνας – μια και η Κρήτη είναι μέρος της Ελλάδας. Και η Ελλάδα είναι μέρος της Ευρώπης. Είχα τη μεγάλη τύχη – και μακαρίζω τους γονιούς μου γι’ αυτό – να […]

Πριν από 42 χρόνια, στις 28 Μαΐου 1979, ήμουν στο Ζάππειο στην τελετή υπογραφής της Πράξης Προσχώρησης της Ελλάδας στην τότε Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ), σημερινή Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ),  από την ευρωπαική ηγεσία και τον πρωθυπουργό Κ. Καραμανλή. Ως σύμβουλος του ΥΠΕΞ – στενός συνεργάτης του επικεφαλής της ενταξιακής διαπραγμάτευσης, πρέσβεως Β. Θεοδωρόπουλου, αισθανόμουν τη […]

Κλείσαμε λοιπόν 40 χρόνια ως μέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας. Και με τη βούλα. Ομως, η ευρωπαϊκή μας σχέση δεν υπήρξε διόλου ανέφελη. Αντίθετα, ήταν γεμάτη κρίσεις. Κοιτώντας πίσω, μπορούμε πλέον να βγάλουμε μερικά χρήσιμα συμπεράσματα για το μέλλον. Αλλωστε, σε αυτό δεν χρησιμεύουν κυρίως οι επέτειοι; Να θυμόμαστε και να μαθαίνουμε. Το πρώτο συμπέρασμα που […]