Νέες Εποχές

Στη Σουηδία η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση έχασε για πρώτη φορά ψήφο εμπιστοσύνης, στη Γαλλία η Κεντροδεξιά είναι η ουσιαστικά κερδισμένη των περιφερειακών εκλογών, στη Γερμανία το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα έχει κατρακυλήσει στην τρίτη θέση, στη Βρετανία παραδοσιακά εκλογικά κάστρα του Εργατικού Κόμματος πέρασαν στο Συντηρητικό Κόμμα. Ετσι «οι ιδέες ανθούν, τα κόμματα φθίνουν». Κάπως έτσι θα μπορούσε […]

Ηπρόσφατη συνάντηση Μπάιντεν – Ερντογάν στην έδρα του ΝΑΤΟ διέψευσε τη φιλολογία γύρω από την πρόθεση της Τουρκίας να επιλύσει τον γόρδιο δεσμό του ζητήματος των S-400 προτείνοντας μια σειρά από εναλλακτικές για την ανάπτυξη/χρήση ή μεταφορά του συστήματος σε κάποια τουρκική βάση στο εξωτερικό. Εκείνοι οι αναλυτές που θεωρούν βάσιμα αυτά τα σενάρια άρσης […]

Η «επιστροφή» της Ελλάδας στα Βαλκάνια περνάει μέσα από την επίπονη αλλά τελικά απαραίτητη συμφιλίωση με γειτονικές χώρες, όπως η Βόρεια Μακεδονία, η Αλβανία και το Κόσοβο. Στο πλαίσιο αυτό, οι παράλληλες έρευνες κοινής γνώμης σε Ελλάδα και Αλβανία, που διεξήχθησαν από το Πρόγραμμα Νοτιοανατολικής Ευρώπης του ΕΛΙΑΜΕΠ και το Ιδρυμα για την Ανοιχτή Κοινωνία […]

Οι αντιπαραθέσεις που παρατηρούνται εδώ και καιρό στο εσωτερικό της Ενωσης Δικαστών και Εισαγγελέων, με αφορμή δημόσιες τοποθετήσεις μελών της, λειτουργούν μάλλον ως κατ’ ευφημισμόν στρατηγικές των συγκρούσεων που μαίνονται στο εσωτερικό της πολιτικής και ποινικής δικαιοσύνης. Προϊόντα μιας σειράς κοινωνικών μετασχηματισμών που πλήττουν τον χώρο της δικαιοσύνης, οι συγκρούσεις αυτές έχουν ως διακύβευμα τον […]

Στις 3 Απριλίου του 2016, και πάλι στις «Εποχές» του «Βήματος της Κυριακής», είχε δημοσιευτεί κείμενό μου με τον τίτλο «Μέρες του ’56;». Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε σχετικά πρόσφατα τότε εκλεγεί αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας. Ποια ήταν τα δεδομένα και τα συμφραζόμενα; α) Το εσωκομματικό έδαφος κάθε άλλο παρά στέρεο ήταν κάτω από τα πόδια […]

Είναι αναμφισβήτητο και κοινώς αποδεκτό ότι η παιδεία και οι φορείς όλων των βαθμίδων αυτής αποτελούν τη βασική κινητήριο δύναμη της προόδου και της κοινωνικής ευημερίας. Η αποστολή τους δεν περιορίζεται μόνο στην απόκτηση γνώσεων και επαγγελματικών δεξιοτήτων από τους εκπαιδευόμενους. Ταυτόχρονα, συνίσταται στην ανάπτυξη των αξιών και της κοινωνικής κουλτούρας που απαιτούν η κοινωνική […]

«Στη βάση κάθε συζήτησης εξυπακούεται ένα σιωπηρό συμβόλαιο. Χωρίς αυτό έχουμε ίσως πολλούς παράλληλους μονολόγους, αλλά δεν έχουμε διάλογο. Για την ώρα, είμαστε η χώρα των παράλληλων μονολόγων». Γιώργος Σεφέρης «Εισαγωγή στον Θ. Σ. Ελιοτ» (1936) Τα τελευταία χρόνια η (παρα)φιλολογία γύρω από το «brain regain» ή το «brain retain» βρίσκει γόνιμο έδαφος στα εσωτερικά […]

Ανάμεσα στις πολλές προβλέψεις για το πώς θα βγούμε από την πανδημία, τι άνθρωποι θα είμαστε, ποιες αλλαγές θα είναι μόνιμες, εκείνη που δείχνει να βγάζει πρώτη κεφάλι είναι κάποια που δεν είχε υπολογιστεί επαρκώς. Η βία. Σκάει από παντού και το πλέον ανησυχητικό είναι πως σκάει στους εφήβους. Το δελτίο είναι συχνά γεμάτο από […]

Πριν από πεντακόσια εκατομμύρια χρόνια, ένα μικροσκοπικό θαλάσσιο πλάσμα άλλαξε την πορεία της ιστορίας, λέει η νευροβιολόγος Lisa Feldman Barrett. Με κάποιον τρόπο αισθάνθηκε την παρουσία ενός άλλου πλάσματος κοντά, άλλαξε την πορεία του προς την κατεύθυνσή του και το έφαγε σκόπιμα. Εγινε ο πρώτος θηρευτής. Η νέα δραστηριότητα, το κυνήγι, ξεκίνησε μια εξελικτική κούρσα […]

Το πλήθος και η ποικιλία των εκδόσεων που σχετίζονται με την Ελληνική Επανάσταση τη φετινή χρονιά καταδεικνύει με τον πιο πειστικό τρόπο τη σπουδαιότητα και τη διεθνή εμβέλεια του κινήματος για την ελληνική ανεξαρτησία, το οποίο ακόμα και μετά από 200 χρόνια συνεχίζει να εμπνέει, να συναρπάζει, να ακτινοβολεί. Το βιβλίο του κ. Ντούσαν Σπασόγιεβιτς, […]

Το πώς θα το βαφτίσουμε είναι δευτερεύον. Γυναικοκτονία, συζυγοκτονία, ή σκέτο δολοφονία. Αναγνωρίζω πως η κάθε μία έννοια φέρει και ένα διαφορετικό ειδικό βάρος, που τη συνδέει με κοινωνικές δομές και αντιλήψεις και σε εκείνες εστιάζει ο κάθε χαρακτηρισμός. Παρ’ όλα αυτά είναι δευτερεύουσες. Πρωτεύον είναι κάτι που δεν έχει να κάνει τόσο με την […]

Ηελληνική κοινωνία βγαίνει δειλά-δειλά από μια πολυεπίπεδη κρίση και στην αρχή της ανάκαμψης συγκλονίζεται από μια φρικιαστική γυναικοκτονία. Η αρχική συμπάθεια προς τον αυτοθυματοποιημένο δράστη μετατρέπεται σε οργή μετά την αποκάλυψη της πράξης του. Ενα αίσθημα ανοίκειου σε σχέση με την ανθρώπινη φύση. Είναι απαραβίαστη δεοντολογική αρχή να μη διατυπώνονται στον δημόσιο διάλογο διαγνώσεις και […]

Πολύς λόγος γίνεται πρόσφατα για το έγκλημα, την εγκληματικότητα, τους δράστες και τα θύματα. Η πρόσφατη μνήμη μας επικεντρώνεται στο έγκλημα στα Γλυκά Νερά, οπισθοδρομεί προς τα εγκλήματα κατά της γενετήσιας αξιοπρέπειας και τη διαμόρφωση του κινήματος me-too στην Ελλάδα, και δυστυχώς αρχίζει να εξασθενεί για την ανθρωποκτονία της Τοπαλούδη.   Ι. Αρχικά, πρέπει να […]

Από την πρώτη στιγμή που άρχισαν να γίνονται γνωστές οι λεπτομέρειες τις φερόμενης «ληστείας» μετά φόνου στα Γλυκά Νερά, το δημοσιογραφικό ένστικτο αλλά και η ψηφιακή διαίσθηση της κοινής γνώμης, όπως αποτυπώθηκε στους σχολιασμούς στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, εστίασαν – παράλληλα με το ειδεχθές της δολοφονίας μιας εικοσάχρονης μητέρας δίπλα στο μωρό της – και στο αποτρόπαιο […]

Η απόφαση του Τμήματος Κλασικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Πρίνστον να δέχεται στο προπτυχιακό του πρόγραμμα φοιτητές χωρίς γνώσεις Αρχαίων Ελληνικών και Λατινικών προκάλεσε αρκετές συζητήσεις και αντιδράσεις, ιδιαίτερα στην Ελλάδα. Δεν πρέπει όμως να μας διαφεύγει ότι η πρακτική αυτή ξεκίνησε εδώ και αρκετά χρόνια από άλλα τμήματα κλασικών σπουδών αγγλόφωνων πανεπιστημίων και τώρα […]

Οι πολιτικές μεταβολές στο Ισραήλ και στο Ιράν προκαλούν, όπως είναι φυσικό, παγκόσμιο ενδιαφέρον. Οι δυο χώρες παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην ισορροπία δυνάμεων στη Μέση Ανατολή. Σε ό,τι αφορά το Ισραήλ, η πολυκομματική συμμαχία εκτείνεται από την Ακρα Δεξιά μέχρι την Αριστερά και για πρώτη φορά περιλαμβάνει στους κόλπους της και κόμμα ισραηλινών Αράβων. Στηρίχθηκε […]

«Πριν από την κατάρρευση της ιδέας της προόδου, το αύριο ήταν πάντα φωτεινό». Ετσι ξεκινούσε το θέμα των πανελλαδικών εξετάσεων στη νεοελληνική γλώσσα και λογοτεχνία. Με δεδομένη την κατάρρευση της προόδου το ερώτημα αφορούσε το αν επαληθεύεται ή διαψεύδεται το ότι στο παρελθόν «οι άνθρωποι έβλεπαν με αισιοδοξία το μέλλον». Για το παρόν ούτε κουβέντα. […]

Οι εξετάσεις για το Πιστοποιητικό Επάρκειας Γνώσεων για Πολιτογράφηση, που έγιναν εφέτος πρώτη φορά, δίνουν την ευκαιρία να αποτιμήσουμε τον ρόλο τους σε κοινωνικοϊστορική πλαισίωση. Παρά τους ενδοιασμούς που διατυπώθηκαν για το περιεχόμενό τους, εκλαμβάνονται από την κοινή γνώμη ως αναγκαίες. Σήμερα κυριαρχεί άλλωστε η αντίληψη ότι η ιδιότητα του πολίτη παρέχεται στη βάση ειδικών […]

Αυτό που δύσκολα θα καταλάβουν οι πολιτικά ορθώς δημοσιολογούντες φίλοι είναι πως οι  «ανορθολογικά» (εντός πολλών εισαγωγικών) σκεπτόμενοι – και είναι πολλοί – θα επιμένουν να παρεισφρέουν και να ενοχλούν, παρότι κι αυτοί, την ίδια στιγμή, είναι εξαντλημένοι από τον πανόπτη νεοφιλελευθερισμό και το δέλεαρ της εξουσίας. Είμαι κι εγώ της γνώμης ότι δεν είναι ούτε λογικά […]

Αλφα, βήτα, γάμα, δέλτα / όλα τα βιβλία φέρ’ τα / και μολύβι και χαρτί / για να γράφω κάθε τι, θυμάμαι να διαβάζω στο αναγνωστικό της γιαγιάς που το είχε επιστρατεύσει να με διδάξει την αλφαβήτα γιατί θεωρούσε πως τα νεότερα δεν μας δίδασκαν σωστά τα γράμματα. Και να τώρα, κρέμεται πάνω από το […]