Οι εξετάσεις για το Πιστοποιητικό Επάρκειας Γνώσεων για Πολιτογράφηση, που έγιναν εφέτος πρώτη φορά, δίνουν την ευκαιρία να αποτιμήσουμε τον ρόλο τους σε κοινωνικοϊστορική πλαισίωση. Παρά τους ενδοιασμούς που διατυπώθηκαν για το περιεχόμενό τους, εκλαμβάνονται από την κοινή γνώμη ως αναγκαίες. Σήμερα κυριαρχεί άλλωστε η αντίληψη ότι η ιδιότητα του πολίτη παρέχεται στη βάση ειδικών […]
Αυτό που δύσκολα θα καταλάβουν οι πολιτικά ορθώς δημοσιολογούντες φίλοι είναι πως οι «ανορθολογικά» (εντός πολλών εισαγωγικών) σκεπτόμενοι – και είναι πολλοί – θα επιμένουν να παρεισφρέουν και να ενοχλούν, παρότι κι αυτοί, την ίδια στιγμή, είναι εξαντλημένοι από τον πανόπτη νεοφιλελευθερισμό και το δέλεαρ της εξουσίας. Είμαι κι εγώ της γνώμης ότι δεν είναι ούτε λογικά […]
Αλφα, βήτα, γάμα, δέλτα / όλα τα βιβλία φέρ’ τα / και μολύβι και χαρτί / για να γράφω κάθε τι, θυμάμαι να διαβάζω στο αναγνωστικό της γιαγιάς που το είχε επιστρατεύσει να με διδάξει την αλφαβήτα γιατί θεωρούσε πως τα νεότερα δεν μας δίδασκαν σωστά τα γράμματα. Και να τώρα, κρέμεται πάνω από το […]
Φαινομενικά ήταν ο τέλειος σύζυγος. Δεν ήταν ο «άλλος», ο ξένος, ο «αλλοδαπός», ο κοινός εγκληματίας, ο διαφορετικός από εμάς. Η περίπτωση του Μπάμπη Αναγνωστόπουλου απέδειξε για άλλη μια φορά ότι δεν χρειάζεται να δημιουργούμε θεωρίες συνωμοσίας περί τεράτων. Το πραγματικό κακό μπορεί να βρίσκεται δίπλα μας, να παίρνει το πρόσωπο του καλού παιδιού, του […]
Φοβάμαι ότι ένας από τους λόγους που η πιο πρόσφατη γυναικοκτονία απασχολεί τόσο έντονα τις συζητήσεις δεν έχει να κάνει μόνο με την επιβεβαίωση της δύναμης μιας πατριαρχικής κοινωνίας όπου ο άντρας αφέντης θεωρεί τη γυναίκα του ιδιοκτησία του (πολλές οι αντίστοιχες περιπτώσεις που δεν συζητήθηκαν εξίσου), αλλά κυρίως με τη διάψευση ενός ρομαντικού ιδεώδους. […]
Κρίμα που οι φοιτητές του Πρίνσετον θα πάψουν να μαθαίνουν Αρχαία Ελληνικά – διότι αυτοί τα μάθαιναν σωστά. Αν επικρατήσει η μόδα αυτή και πάψουν να τα μαθαίνουν και στην Οξφόρδη ή στη Σορβόννη, σε μερικά χρόνια θα ξεχαστούν τα αρχαία από όλον τον κόσμο! Ποιος θα επιμελείται πια τις κριτικές εκδόσεις των αρχαίων κειμένων από […]
Οι πολιτικές μεταβολές στο Ισραήλ και στο Ιράν προκαλούν, όπως είναι φυσικό, παγκόσμιο ενδιαφέρον. Οι δυο χώρες παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην ισορροπία δυνάμεων στη Μέση Ανατολή. Σε ό,τι αφορά το Ισραήλ, η πολυκομματική συμμαχία εκτείνεται από την Ακρα Δεξιά μέχρι την Αριστερά και για πρώτη φορά περιλαμβάνει στους κόλπους της και κόμμα ισραηλινών Αράβων. Στηρίχθηκε […]
Που βέβαια για μένα δεν είναι Κυριακή – είναι Τρίτη ή Τετάρτη. Τα μέσα της εβδομάδας είναι η προθεσμία μου για να παραδώσω το κείμενό μου στη σύνταξη του «Βήματος». Δημοσιεύεται κάθε Κυριακή εδώ και τριάμισι χρόνια. Ούτε διακοπές, ούτε άδειες. Και πριν από το «Βήμα» ήταν το «Πρόταγκον» – για τρία χρόνια -, η «Lifo» – για […]
Σε ένα παλαιότερο άρθρο του στον «Guardian», ο κοινωνιολόγος Keith Kahn-Harris έγραφε: «Ολοι θα αρνηθούμε, όλοι θα αποκρύψουμε, τουλάχιστον μερικές φορές. Αναπόσπαστο στοιχείο της συνύπαρξης σε μια κοινωνία με άλλους ανθρώπους είναι το να βρίσκεις τρόπους να εκφράσεις αλλά και να αποκρύψεις τα συναισθήματά σου. Από την πιο εξελιγμένη διπλωματική γλώσσα έως το πιο εξόφθαλμο […]
«Η λογοτεχνία, αν κάποτε οι άνθρωποι την πάρουν στα σοβαρά, είναι μία ανθεκτική αξία – μπορεί ακόμα και να παράγει αξίες». Γιώργος Χειμωνάς Διαβάζοντας στο προηγούμενο κυριακάτικο «Βήμα» το κείμενό μου, σαν αποτύπωμα στο χαρτί, δοξάζοντας ακόμα μια φορά τη θνήσκουσα τυπογραφία που με έθρεψε με το μαύρο γάλα της μελάνης και που, τώρα, με […]
Η Επανάσταση των Ελλήνων το 1821, με την ηρωική αντιμετώπιση της κατακτητικής μανίας των Οθωμανών, αποτελεί σταθμό στην ιστορία της Ευρώπης και ο ήρωας στρατηγός Μακρυγιάννης αποτελεί την ανεπανάληπτη προσωπικότητα αυτού του αγώνα. Η Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος εξέδωσε το 2010 ένα ιδιαίτερα καλαίσθητο βιβλίο με τίτλο «Ιστορικά προσωπεία – Η συλλογή του […]
Mε σφιγμένο στομάχι – ποδοσφαιρόφιλοι και μη – παρακολουθήσαμε την περιπέτεια του Κρίστιαν Ερικσεν στον αγώνα της Δανίας με τη Φινλανδία. Ενας εξαιρετικός και ιδιαίτερα συμπαθής παίκτης «έφυγε» και «γύρισε» μέσα σε λίγα λεπτά. Τα ρεπορτάζ σε όλα σχεδόν τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης ανά τον κόσμο ταυτίστηκαν σε έναν τίτλο: «Πάγωσε ο πλανήτης». Σωστά, έτσι έγινε. Εκατομμύρια […]
Ουρανοί που ανοίγουν Τη Δευτέρα έχουμε θερινό ηλιοστάσιο, τη φωτεινότερη ημέρα του χρόνου και τη μικρότερη νύχτα του χρόνου· δύο ημέρες μετά έρχεται η νύχτα που ανοίγουν οι ουρανοί, η νύχτα της παραμονής του Κλήδονα, του Αϊ-Γιάννη Λαμπαδάρη, και αν είσαι ξύπνιος και τους δεις να ανοίγουν, ό,τι ζητήσεις γίνεται – αν προλάβεις να πεις την […]
Το δημογραφικό «πρόβλημα» είναι πολυπαραγοντικό πρόβλημα, καθόλου εγχώριο, αφού αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο. Η υπογεννητικότητα σχετίζεται, μεταξύ άλλων, με κοινωνικούς και οικονομικούς παράγοντες, γι’ αυτό και στον δημόσιο διάλογο δεν μπορούμε να την προσεγγίζουμε μονοδιάστατα. Τρία διαφορετικά ζητήματα συνθέτουν το «πρόβλημα»: Το πρώτο είναι το φαινόμενο της υπογεννητικότητας. Η συνειδητή επιλογή των ζευγαριών να κάνουν λιγότερα […]
Την εβδομάδα που μας πέρασε ξεκίνησαν οι πανελλαδικές εξετάσεις. Χιλιάδες νέοι και νέες ρίχτηκαν στη μάχη διεκδικώντας όμορφα «χρονοβόρα» όνειρα που έχουν να κάνουν με σπουδές και καριέρες. Την ίδια στιγμή ένα life style συνέδριο «γονιμότητας» – λέξη κι αυτή! – που ακυρώθηκε μετά και τη βαρύγδουπη άρση της αιγίδας και τα γρήγορα αντανακλαστικά της ΠτΔ κυρίας […]
Με αφορμή την πρόσφατη συζήτηση σχετικά με τη διαφημιστική καμπάνια ενός συνεδρίου γονιμότητας, καλό θα ήταν να ανοίξει η συζήτηση για ένα πρόβλημα πολύ ευρύτερο από εκείνο της υπογονιμότητας, αυτό της υπογεννητικότητας. Με τον όρο υπογεννητικότητα εννοούμε τον μειωμένο αριθμό γεννήσεων, ιδιαίτερα δε εάν αυτός είναι μικρότερος αυτού των θανάτων. Ο ολικός δείκτης γονιμότητας, δηλαδή […]
Η λογική της οργάνωσης και της διάχυσης της πληροφορίας του αντικειμένου του πανελληνίου συνέδριου για τη γονιμότητα και την αναπαραγωγική αυτονομία, όπως και ο σάλος που προκάλεσε, συνέβαλαν, αντικειμενικά, στη συνειδητοποίηση πως, παραδόξως, δεν μπορούμε να κατανοήσουμε τις αλλαγές που έχουν επέλθει τόσο στην κατάσταση των γυναικών όσο και στις σχέσεις μεταξύ των φύλων, παρά […]
Χαλάσανε και οι άνδρες, Διόδωρε. Κάποτε, οι παλιάς κοπής βλέπανε Θρύλο· τώρα τους εξιτάρει το τένις. Από τις αλάνες, στα σαλόνια. ΣΤΑΥΡΟΣ, ΕΜΠΑΙΝΕ ΓΙΟΥΤΣΟ! Μπράβο στη Μαρία και τον Στέφανο. Σπουδαίες εμφανίσεις στο Roland Garros. Ευτυχώς που δεν πρώτευσαν, γλίτωσαν τη ρετσινιά που θα τους ακολουθούσε μια ζωή, αν αρίστευαν. Παρά τις σπουδαίες επιτυχίες τους, […]
Τις τελευταίες δεκαετίες σημαντικές αλλαγές έχουν καταγραφεί στην πορεία της θνησιμότητας, της γονιμότητας και της μετανάστευσης (εσωτερικής και εξωτερικής) στην Ελλάδα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να είμαστε σήμερα εξαιρετικά άνισα κατανεμημένοι στον χώρο, πολύ πιο γερασμένοι απ’ ό,τι τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες, να ζούμε περισσότερα χρόνια και να κάνουμε λιγότερα παιδιά και λιγότερους γάμους, να […]
Η διοργάνωση συνεδρίου με αυτόν τον προσανατολισμό δεν έπρεπε καν να υπάρξει και η ακύρωσή του δεν θα πρέπει να μας κάνει να εφησυχάσουμε. Πέρα από το «επιχειρείν» που είναι κυρίαρχο και την απουσία άλλων σημαντικών θεματικών, με πρόσχημα την υπογεννητικότητα αναδύεται μια υπερσυντηρητική ατζέντα με στόχο την περιστολή των αναπαραγωγικών δικαιωμάτων των γυναικών. Κάτι […]