Νέες Εποχές

Θα μπορούσε το 2022 να είναι μία χρονιά «επιστροφής στην κανονικότητα», ευχή που δεν πραγματοποιήθηκε το 2021; Η αρθρογραφία και οι εκτιμήσεις, επιστημόνων, φιλοσόφων, κοινωνιολόγων, οδηγούν σε ένα συμπέρασμα: είναι δύσκολο να είμαστε αισιόδοξοι για τη νέα χρονιά, που μπορεί να αποδειχθεί πιο δύσκολη από την προηγούμενη. Η πανδημία δεν έχει τελειώσει. Η Ομικρον μπορεί […]

Ενα γνωστό ανέκδοτο στην τέως ΕΣΣΔ, όπου σε κάθε φάση ξαναγραφόταν η ιστορία της, ήταν πως δυσκολότερο είναι να προβλέψει κανείς το παρελθόν παρά το μέλλον. Οξύμωρο μεν, ακριβές δε. Κάθε παρόν εμπεριέχει ρητά ή άδηλα μια προβολή στο μέλλον, η οποία συμπεριλαμβάνει και το παρελθόν, δηλαδή τη διαχρονική πορεία. Οταν κυριαρχεί η αισιοδοξία, θεωρούμε […]

Οι έκτακτες συνθήκες της πανδημίας επέβαλαν έναν αναγκαστικό μινιμαλισμό στον εορτασμό της μεγάλης επετείου των διακοσίων ετών από την έναρξη του Αγώνα της Ανεξαρτησίας. Οι υγειονομικοί περιορισμοί οδήγησαν σε έναν οργανωτικά λιτό εορτασμό, με λιγότερα τετριμμένα και κοινότοπα στοιχεία. Εναν εορτασμό περισσότερο εσωτερικό αλλά όχι εσωστρεφή. Βεβαίως, όταν κινούμαστε στο κοινό πεδίο της δημόσιας και […]

Ηεπανάσταση του 1821 κατέχει εμβληματική θέση στη νεότερη ελληνική ιστορία. Η επέτειος των 200 ετών από την έναρξή της προκάλεσε το ενδιαφέρον της πολιτικής ηγεσίας και διαφόρων φορέων στον χώρο της επιστημονικής έρευνας, της εκπαίδευσης, της πολιτισμικής διαχείρισης, της τοπικής αυτοδιοίκησης. Οι σχεδιασμοί για τους εορτασμούς της επετείου κάλυψαν διαφορετικά πεδία, με έμφαση τόσο στην […]

Οι άνθρωποι μετριόμαστε με τον εαυτό μας και με την εποχή μας. Ιδιοι εαυτοί σε άλλες εποχές είναι μια αφύσικη συνθήκη, ένα πείραμα που δεν μπορεί να βγάλει κάποιο χρήσιμο συμπέρασμα. Για τον άνθρωπο στην Ελλάδα το 2022 πολλά από εκείνα για τα οποία καμαρώνουμε – Αρχαία Ελλάδα για παράδειγμα – είναι ένα σύμπαν που δημιουργήθηκε από […]

Ο καθηγητής Φιλοσοφίας Δικαίου και Θεωρίας Θεσμών μιλά για μια μεγάλη σύνθεση γύρω από το 1821 γραμμένη με γνώμονα το ευρύ κοινό, τους πρωταγωνιστές του Αγώνα και την πρόσφατη ιστορική έρευνα

Οταν αναγγέλθηκε για πρώτη φορά ο εορτασμός των 200 ετών από την Επανάσταση και εκλήθη η κυρία Αγγελοπούλου στο Μέγαρο Μαξίμου, αισθάνθηκα ρίγη στην πλάτη μου. Τότε, αυθόρμητα, έγραψα ένα μελλοντολογικό σατιρικό κείμενο που συνόψιζε τα χειρότερα που προοιωνιζόμουνα με τίτλο: «Πώς θα γλιτώσω το νέο 21;» όπου συνόψιζα όλες μου τις σκοτεινές προβλέψεις. Είχα […]

Πάνε χρόνια πολλά, ημερολόγιό μου. Παραμονή Χριστουγέννων χιόνιζε ελαφρά, είχε αρχίσει να με πιάνει αγωνία – όχι από το χιόνι, από τις μαύρες σκέψεις της μοναξιάς, της ανασφάλειας πως είσαι μόνος και κανείς δεν σε αγαπά, τις σκέψεις που κάνουν τις γιορτές άχαρες. Είχα φύγει από τη Χριστουγεννιάτικη Αγορά του Πεδίου Αρεως και ανέβαινα προς το […]

Για την επέτειο των 200 χρόνων της Επανάστασης ειπώθηκαν πολλά και γράφτηκαν ακόμη περισσότερα. Αν μη τι άλλο, η επέτειος παρήγαγε άφθονο λόγο. Πανεπιστημιακά ιδρύματα και ποικιλώνυμοι φορείς διοργάνωσαν συνέδρια και εκδηλώσεις, πολίτες ενεργοποιήθηκαν ατομικά και συλλογικά, νέες εκδόσεις κυκλοφόρησαν, ο Τύπος φιλοξένησε πλήθος άρθρων. Τι ήταν όμως αυτός ο λόγος; Το τέλος της χρονιάς […]

Xάνει κανείς το μέτρημα των όσων συντελέστηκαν μέσα στον χρόνο με αφορμή, γύρω ή για την Επανάσταση του 1821 και την εμπειρία των 200 χρόνων. Βιβλία, τόμοι, άρθρα, αφιερώματα σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα συγκεφαλαίωσαν υποθέσεις και, σπανιότερα, δοκίμασαν νέες προσεγγίσεις. Για όσους δεν είμαστε ιστορικοί, και μάλιστα ειδικοί στην ελληνική ιστορία των πρώτων δεκαετιών […]

«Νιώθω πως τα καταφέραμε» εκτιμά η πρόεδρος της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» κάνοντας τον απολογισμό του έργου που συντελέστηκε, τονίζει ότι «αυτό που επιδιώξαμε ήταν να ερεθίσουμε το μυαλό και την ψυχή του Ελληνα» και θεωρεί ότι «αφήσαμε μια παρακαταθήκη για την επόμενη ημέρα»

Οέχων τα πάντα «εν σοφία ποιήσει» μάς έστειλε πρώτο τον κορωνοϊό (ή COVID-19). Κάτι κακό θα είχαμε κάνει και θέλησε να μας τιμωρήσει. Αφού πέθαναν μερικές εκατοντάδες χιλιάδες, οι επιστήμονες κατάφεραν (με χίλιους κόπους) και βρήκαν το εμβόλιο. Αμέσως εξαπέστειλε την παραλλαγή Δέλτα να καλύψει το κενό. Και πριν τα βρούμε με τη Δέλτα, να […]

Ο Robert Winter, o literary editor του «Independent», αναρωτιέται: Πώς μπορούμε να απολαμβάνουμε τα απομνημονεύματα, πιστεύοντας ότι είναι αληθινά, όταν τίποτα, όπως όλοι γνωρίζουν, δεν είναι τόσο αναξιόπιστο όσο η μνήμη; Πολλά απομνημονεύματα έχουν το χαρακτηριστικό να φαίνονται ανοχύρωτα, χωρίς ψιμύθια και λογοτεχνικότητες. Οταν μιλάμε για παρελθόν, η πραγματικότητα (μια άλλη παράξενη λέξη η οποία […]

Συζητείται ευρύτερα, κατά την εφετινή τηλεοπτική χρονιά, ότι τόσο στη δημόσια όσο και στην ιδιωτική τηλεόραση προβάλλονται πολλές τηλεοπτικές σειρές που βασίζονται σε ανάλογη μυθοπλασία, προκαλώντας το μεγαλύτερο ή το μικρότερο, αντίστοιχα, ενδιαφέρον των τηλεθεατών. Η αξιολόγηση των συγκεκριμένων τηλεοπτικών σειρών αφορά τους τηλεκριτικούς και τους πλέον ειδικούς, παρόλο που για κάποιες από αυτές δεν […]

Το σύνδρομο της επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας (AIDS) ταυτοποιήθηκε για πρώτη φορά πριν από 40 έτη στις ΗΠΑ προκαλώντας μέχρι σήμερα τον θάνατο σε περίπου 36,3 εκατομμύρια άτομα, ενώ ο συνολικός αριθμός ανθρώπων που ζουν με HIV εκτιμάται παγκοσμίως σε 37,7 εκατομμύρια. Η νόσος που προκαλείται από τον ιό HIV έχει χαρακτηριστεί ως μάστιγα του αιώνα, […]

Τα Χριστούγεννα είναι η γιορτή των επιθυμιών. Των πρώτων που διαμορφώθηκαν στη ζωή μας, όταν περιμέναμε τα δώρα στην ηλικία που τα ζητούσαμε και δεν παίρναμε ό,τι μας έφερναν. Οταν άρχισαν να λιγοστεύουν τα ρούχα, ξεκίνησαν τα παιχνίδια. Ισως αυτό είναι το ορόσημο της έναρξης της ενσυνείδητης ζωής μας. Συγκεκριμένα πράγματα σημαίνει συγκεκριμένες επιθυμίες. Πολύ […]

Στο ΠαΣοΚ/ΚΙΝΑΛ πάνε καλά: όχι μόνο βρήκαν πρόεδρο την περασμένη Κυριακή αλλά και δυνητικούς ψηφοφόρους: 11% δίνει δημοσκόπηση της Kάπα Research – από το 2012 έχουν να δουν στη Χαριλάου Τρικούπη ποσοστό πάνω από 10%. Και το πρώτο ποσοστό του ΠαΣοΚ του Ανδρέα Παπανδρέου ήταν 13,6% – για «νέο ξεκίνημα» λοιπόν, καλό είναι. Το θέμα βέβαια είναι […]

Ηεπίκληση του Συντάγματος δεν μπορεί να οδηγεί στον ευτελισμό του. Το Σύνταγμα δεν είναι ένα νομικό κέλυφος που καλύπτει τα πάντα: τους φόβους, τις ανασφάλειες και τις προσδοκίες ή, κατά μείζονα λόγο, τις αυταπάτες, τις φαντασιώσεις, τους παραλογισμούς όποιου το επικαλείται. Το Σύνταγμα είναι προϊόν της Ιστορίας. Είναι το ευρύχωρο αλλά σαφές θεσμικό πλαίσιο μέσα […]

Τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα βρίσκονταν μεταπολεμικά στο επίκεντρο της πολιτικής ζωής στην Ευρώπη και οι θέσεις τους είχαν υψηλή απήχηση στους ψηφοφόρους. Ωστόσο, η απήχησή τους αυτή μειώθηκε σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίες, καθώς πολλά από αυτά έχασαν σημαντικό μέρος των επί δεκαετίες ψηφοφόρων τους. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν η Γαλλία και η Ολλανδία, όπου τα εκλογικά τους […]

Ας ξεκινήσουμε με μερικά βασικά δεδομένα. Το 85% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει ήδη επηρεαστεί από τις κλιματικές αλλαγές, έχοντας βιώσει καιρικά φαινόμενα που επιδεινώθηκαν από τις επιπτώσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας στο περιβάλλον. Η κλιματική αλλαγή έχει ήδη επηρεάσει πάνω από το 80% της χερσαίας έκτασης του πλανήτη. Ο,τι αποφασίζεται από εδώ και πέρα αφορά στην […]