Νέες Εποχές

Ο Γιάννης Μαρίνος γράφει για την πολυετή συνεργασία του με τον Χρήστο Λαμπράκη. Η ακεραιότητα, η τόλμη και η ανθρωπιά αποτέλεσαν κάποια από τα ξεχωριστά χαρακτηριστικά του.

Ο Χρήστος Λαμπράκης συγκαθόρισε την εποχή της μεταπολεμικής και μετεμφυλιακής Ελλάδας, πολιτικά, εκδοτικά, πολιτιστικά και αισθητικά.

Ανοιχτό πνεύμα, ισχυρές απόψεις. Ο Γιάννης Πρετεντέρης γράφει για τον ευπατρίδη εκδότη, με αφορμή τη συμπλήρωση 90 χρόνων από τη γέννησή του.

Tο επταήμερο του Διόδωρου.

Η Ελλάδα είναι ανάμεσα στις χώρες που διαχειρίστηκαν με αμηχανία το Ολοκαύτωμα και τον χαμό των Εβραίων.

Πέρα ωστόσο από τη μνημόνευση και την επεξεργασία του Ολοκαυτώματος ως γεγονότος της ελληνικής ιστορίας, αλλά και ως δείγματος αυτογνωσίας, ο αναστοχασμός του αποτελεί χρέος προς την ίδια την ανθρωπότητα.

Εάν η μνήμη του Ολοκαυτώματος δεν αξιοποιηθεί προκειμένου να ασκηθεί μια ριζοσπαστική κριτική των αδικιών του παρελθόντος και παρόντος, τότε θα ευτελιστεί σε μια λιτανεία βασάνων και σε μια ποιμαντική αποστολή αποκλειστικά διδακτικής φύσης.

Στην Ελλάδα η ιστορία της μνήμης του Ολοκαυτώματος καθυστέρησε δύο δεκαετίες ακόμη σε σχέση με άλλες δυτικές κοινωνίες.

Η πόλωση στο εσωτερικό της αμερικανικής κοινωνίας είναι τέτοια ώστε το φάσμα ενός «εμφυλίου πολέμου» να συζητείται ακόμη και εκτός εισαγωγικών έπειτα από την 6η Ιανουαρίου 2021 και την επίθεση των οπαδών του Τραμπ στο Καπιτώλιο.

Ο καλύτερος δρόμος για την πραγμάτωση του εγωιστικού συμφέροντος είναι η εναρμόνισή του με τα θεμιτά συμφέροντα όλων.

Η ρευστότητα διαιρεί όσους μπορεί να την επιλέγουν από θέση ισχύος από εκείνους που υφίστανται τις συνέπειές της.

Οι εκλογές του 2024 για τις ΗΠΑ ενδέχεται να σηματοδοτήσουν το τέλος του θεσμικού συστήματος που διαμορφώθηκε το 1787 στη Φιλαδέλφεια.

Η μετριοπάθεια δεν ήταν ποτέ το φόρτε της αμερικανικής δημοκρατίας. Το ίδιο το πολιτικό σύστημα, που ενισχύει τις πλουτοκρατικές και θεοκρατικές τάσεις, όχι μόνο εμποδίζει τη συναίνεση, αλλά ευνοεί την αύξηση της πραγματικής ή της αντιληπτής πόλωσης

Μπροστά στις εκλογές του 2024 ο Ντόναλντ Τραμπ δεν αποτελεί συγκυριακό φαινόμενο, αλλά έχει βαθύτερα χαρακτηριστικά: αποτελεί συνέχεια και έκφραση του συντηρητισμού μερίδων της κοινωνίας των ΗΠΑ ήδη από τη δεκαετία του 1960, προσαρμοσμένος στις αντιφάσεις της σημερινής συγκυρίας.

Αν και υπάρχουν αξιόλογες δευτεροβάθμιες οργανώσεις και δίκτυα σπανίζουν οι διαθεματικές συνεργασίες ενώ η διαβούλευση με δημόσιους φορείς παραμένει αδύναμη.

Ποιος όμως είναι ο Σεφέρης που προσλαμβάνουμε σήμερα από τη δική μας σκοπιά; Οι όψεις από τις οποίες οι εποχές κοιτούν τα πρόσωπα αλλάζουν και στο δικό του πρόσωπο συγκεντρώνεται πλήθος ιδιοτήτων.

Ο Σεφέρης με το συνολικό του έργο μας απασχολεί πρωτίστως ως κριτική συνείδηση του καιρού του για τους προβληματισμούς που έθεσε σε σχέση με την ελληνική κοινωνία όσον αφορά την παράδοση και την ανεστιότητα.

Η ποίηση του Σεφέρη, βαθιά ανθρωπιστική και ανθρώπινη, βρίσκεται, και θα βρίσκεται εκεί, έτοιμη να μας παρηγορήσει, να φωτίσει κομμάτια του κόσμου μας που δεν τα ξέρουμε ή τα ξεχνάμε, μας έχει δοθεί για να τη χρησιμοποιήσουμε όπως θέλουμε, ως μαξιλάρι, δεκανίκι, εφαλτήριο, ως προσευχή που λέμε μόνοι μας τις νύχτες για να παίρνουμε κουράγιο, ως τραγούδι.

Ο Σεφέρης, πιστός στο κάλεσμά του, να γίνει αυτό που ήθελε να γίνει, κατασκεύασε την υστεροφημία του. Δεν είναι ο επίτομος ποιητής, αλλά το έργο του έχει το βάθος και την έκταση που δικαιολογεί την επικράτησή του στον ελληνικό λογοτεχνικό κανόνα, 60 χρόνια μετά το Νόμπελ.

Δημοσιεύματα των Νέων Εποχών από το Ιστορικό Αρχείο της εφημερίδας «ΤΟ ΒΗΜΑ»