Νέες Εποχές

(Η λογοπαικτική πλευρά του ουκρανικού προβλήματος)   Υπήρξε κάποτε ένας ψυχρός και αδηφάγος ηγέτης, που η μόνη του επιθυμία ήταν να αποκτήσει γαίες και τόπους που η χώρα του είχε χάσει όταν διαλύθηκε. Ο λαός του δεν καλοπερνούσε αλλά ήταν συνηθισμένος – εβδομήντα χρόνια ήδη πεινούσε και καταπιεζόταν. Ισα-ίσα που η καινούργια πείνα και καταπίεση, ήταν […]

Στις κρίσεις, δηλαδή στις συγκυρίες εκείνες κατά τις οποίες επιδεινώνονται καταστάσεις και κορυφώνονται αρνητικές εξελίξεις, οι βεβαιότητες υποχωρούν και υπαρξιακά ζητήματα βρίσκουν πρόσφορο έδαφος να αναπτυχθούν. Ενας εσωτερικός κλονισμός  των ατόμων που βιώνουν τις συνέπειες της κρίσης ή απειλούνται από αυτές λειτουργεί ως επιταχυντής αρνητικών συναισθημάτων όπως είναι ο φόβος, ο θυμός, η απογοήτευση, η […]

Σε φάσεις κρίσης φανερώνονται όλα. Επιλογές, αντιλήψεις, πεποιθήσεις, δυνατότητες, αντοχές  και όρια. Ενας διάσημος γάλλος φιλόσοφος έχει ευρύτερα γίνει γνωστός με την πρότασή του «η κόλαση είναι οι άλλοι». Μικρή έχει σημασία ότι αυτό είναι σε γνώση των ανθρώπων από καταβολής κόσμου. Ολοι οι αφορισμοί διεκδικούν πρωτοτυπία. Υπουργοί της κυβέρνησης μοιάζει να ασπάζονται αυτή τη […]

Δεν είναι καινούργια η ανησυχία για την πορεία των φιλελευθέρων δημοκρατιών. Πολλά βιβλία και άρθρα έχουν αναφερθεί στο θέμα. Και οι απειλές δεν προέρχονται μόνο από τις ανελεύθερες δημοκρατίες και τις δικτατορίες, αλλά και από την αδράνεια των δημοκρατικών χωρών καθώς και από το εσωτερικό τους. Το ζούμε στην Ευρώπη, το ζήσαμε και στην Αμερική […]

Σε προηγούμενο άρθρο μου στο «Βήμα της Κυριακής», στις 5 Δεκεμβρίου 2021, επεσήμανα την ανάγκη εκσυγχρονισμού του θεσμικού πλαισίου του ελληνικού Πανεπιστημίου μπροστά στις καταιγιστικές αλλαγές του 21ου αιώνα, εστιάζοντας στον πρώτο από τους βασικούς πυλώνες αυτού του πλαισίου, δηλαδή τη διοίκηση και οργάνωση του Πανεπιστημίου. Πρότεινα την υιοθέτηση μιας διακριτής διττής δομής διακυβέρνησης, με […]

«Ο κ. Ε. Βενιζέλος δεν ηδυνήθη περισσότερον των τριών εβδομάδων ν’ ανεχθεί τον Ελληνικόν λαόν αναπνέοντα. Η αναπνοή του παρουσιάσθη προ των δεσποτικών του ομμάτων ως νέα πνοή «των ασκών του Αιόλου» ετοίμη να ανατρέψει εν μία νυκτί και μόνη το σύμπαν και το καθεστώς. Ο κ. Ε. Βενιζέλος δεν εννοεί να επιτρέψει εις τον […]

Εξ απαλών ονύχων, παρατηρούσα με μεγάλη περιέργεια ό,τι συνέβαινε γύρω μου, όχι τόσο τα μεγάλα γεγονότα, αλλά τα μικρά, τα ελάχιστα, τον μικρόκοσμο. Παρατηρούσα ένα φύλλο επί ώρα, για παράδειγμα. Με ενδιέφερε το γιατί σε αυτήντη γωνία σκάει έτσι το φως. Πράγματα που ήταν δεδομένα για τους άλλους ανθρώπους, τα οποία ποτέ κανείς δεν θα […]

Πώς να ‘ναι στην πραγματικότητα η πραγματικότητα; Αντώνης Σιμιτζής, «Οι απαγορευμένοι καρποί μας» Νομίζει κάποιος απλός αναγνώστης των γεγονότων της επικαιρότητας ότι στον πολιτικό βίο οι νεκροί καθορίζουν το πεπρωμένο των ζωντανών, ότι οι παρόντες θαυμάζουν περισσότερο τους απόντες από τους εαυτούς τους, ότι η μιμητική [συμψηφιστική λογιστική;] της βίας επιχειρεί να υποκαταστήσει την πολιτική […]

Πριν από λίγες ημέρες πήραμε ένα μήνυμα ιδιαίτερης χρησιμότητας από τον πρύτανη του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Μελέτιο-Αθανάσιο Δημόπουλο. Μάθαμε ότι διοργανώνεται για την κλιματική κρίση μια διπλή παρέμβαση. Η πρώτη αφορά ένα πολυθεματικό συνέδριο και η δεύτερη  δράσεις ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ κοινωνικής συμμετοχής. Αν δεν ξεχνά κανείς, ούτε στιγμή, ότι η κλιματική αποδιοργάνωση της […]

Αν μπλοκάρεις στο κακό, αν αποφασίσεις να απομονωθείς στο περίκλειστο σύμπαν των κακών ειδήσεων, πιστεύεις πως η φρίκη το έχει στρώσει για τα καλά. Ισχύει ό,τι ισχύει για τα πάντα στη ζωή, πες μου προς τα πού κοιτάς να σου πω τι βλέπεις. Δεν είναι πάντα θέμα επιλογής το πού κοιτάς, αλλά ούτε και κάποιος […]

Ξεθεώθηκα, εξουθενώθηκα – για τούτο δεν συμπλήρωσα τις σελίδες σου την περασμένη Κυριακή, ημερολόγιό μου. «Φέρνω τη βιβλιοθήκη μου από το Πεδίον του Αρεως» ανακοίνωσε ο Μπούφος – εγώ απόρησα, ούτε που ήξερα ότι είχε βιβλιοθήκη έξω από το σπίτι μας. «Σαχλαμάρες του Μπούφου» σκέφθηκα. Οχι όμως: για νύχτες πολλές, δεκάδες κουκουβάγιες έφθαναν στο Νιοχώρι, κάθονταν σε […]

Δεν υπάρχει ασφαλής εκτίμηση για το πώς θα τελειώσει η κρίση στην Ουκρανία. Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές επικρατεί σύγχυση. Κάποιες μονάδες των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων φαίνεται να έχουν αποχωρήσει με κατεύθυνση την ρωσική ενδοχώρα στέλνοντας ένα μήνυμα μετριοπάθειας. Δεν έχει υπάρξει ανεξάρτητη επιβεβαίωση. Πέρα από τη μικρή ανακούφιση που προκάλεσε αυτή η […]

Εφέτος κλείνουν ουσιαστικά 50 χρόνια κρίσης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Η κρίση ξεκίνησε το 1973, αν και οι απαρχές της βρίσκονται στο 1955, όταν κυρίως λόγω Κυπριακού και τουρκικών αγριοτήτων στην Κωνσταντινούπολη τερματίστηκε η ελληνοτουρκική φιλία που εγκαθίδρυσαν οι Ελ. Βενιζέλος, Κ. Ατατούρκ και Ι. Ινονού από το 1930. Από το 1973 και μέχρι σήμερα δεν […]

Δεν υπήρξαν πολλοί λόγοι για γεωπολιτική αισιοδοξία το 2021 και η ζοφερή αυτή τάση συνεχίζεται στην αρχή του 2022. Σχεδόν κάθε μήνα τα τελευταία δύο χρόνια μια νέα επείγουσα κατάσταση κυριαρχεί στην ειδησεογραφία, συμβάλλοντας στην αίσθηση ενός αυξανόμενου κύματος κρίσεων που απειλεί να μας κατακλύσει. Ο κόσμος πασχίζει να αντεπεξέλθει συγχρόνως στην πανδημία της Covid-19 […]

Τι θα γίνει με τις Δημοκρατίες μετά την πανδημία; Θα εξακολουθήσει να κυριαρχεί η σημερινή άποψη πως οι σύγχρονες δυτικές κοινωνίες χωρίζονται πλέον μόνο σε φίλους και εχθρούς της Δημοκρατίας; Θα εξακολουθήσει να θεωρείται ξεπερασμένη η αντίθεση Αριστεράς – Δεξιάς; Οι πιο «φωτισμένοι» εκ των υποστηρικτών αυτής της άποψης τη μόνη παραχώρηση που επιτρέπουν είναι […]

Η ερώτηση ακούστηκε στη Βουλή των Ελλήνων, στην πρόσφατη συζήτηση για τα εξοπλιστικά, με ένταση μεγάλη και ύφος δραματικό. Αντιγράφω σεμνά από τη «Θουκυδίδη Ιστορία» (εκδόσεις Πόλις, σε υπέροχη μετάφραση του Ν. Μ. Σκουτερόπουλου). Είπε ο  Περικλής του Ξανθίππου, μπροστά στους πρώτους νεκρούς του Πελοποννησιακού πολέμου: «…Ωστόσο εγώ τα πολεμικά κατορθώματα με τα οποία αποκτήθηκε […]

Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης συζήτησης στη Βουλή σχετικά με την πρόταση δυσπιστίας, ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ εμφανίστηκε ως θεματοφύλακας της μνήμης του Δημοκρατικού Στρατού, χρησιμοποιώντας, μεταξύ άλλων, μια προσβλητική παραφθορά του ονόματος του καθηγητή Σεργκέι Ραντσένκο. Ο Ραντσένκο, κατά το προηγούμενο διάστημα, είχε δημοσιεύσει μέσω Τwitter μερικά ντοκουμέντα από τα αρχεία της Ρωσίας, […]

Αυτό καταντήσαμε: Κουβαλάμε την αρχαία κληρονομιά ως περιττό, εγκεφαλικό βάρος κι όχι σαν τα φτερά που θα μπορούσαν να μας απογειώσουν. Επειδή μελετάμε τους κλασικούς όχι για να πάρουμε απλώς θέση ως προς το ιστορικό παρελθόν τους, όπως έχει υποστηριχθεί, αλλά για να κατανοήσουμε εμείς το, μάλλον ανιστόρητο όσο και εγωπαθές, παρόν μας. Εμπλουτίζοντάς το […]