Νέες Εποχές

Η αρχή πολέμου διαρκείας Η παρέλαση τελείωσε άδοξα: κανείς δεν χειροκρότησε τους παρελαύνοντες, οι μουσικές μπάντες λάκισαν φοβισμένες, οι επίσημοι δεν ήξεραν πού να κρυφτούν, οι στρατιώτες άρχισαν να πυροβολούν κατά του πλήθους για να σωθούν – όλο το ρωσικό επιθετικό σχέδιο κατά της Ουκρανίας τινάχθηκε στον αέρα, η «ειδική αποστολή» αποδείχθηκε άκρως επικίνδυνη αποστολή. Η […]

Θα επιβιώσει η Ευρωπαϊκή Ενωση ως στρατηγικά αυτόνομο πολιτικό σχέδιο ή θα «εντοιχιστεί» σε ΝΑΤΟ/ΗΠΑ/Δύση με ό,τι αυτό συνεπάγεται; Ο ουρανός έχει σκοτεινιάσει βαριά πάνω από την Ευρώπη. Δεν είναι μόνο ο απεχθής πόλεμος και τα «εγκλήματα πολέμου» που διαπράττονται στην Ουκρανία. Είναι και το γεγονός ότι δύο αυταρχικοί ηγέτες, υποστηρικτές του προέδρου Πούτιν, ο […]

To Συμβούλιο της Ευρώπης συνενώνει τα 47 κράτη-μέλη του γύρω από τις αξίες της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η εμπροσθοφυλακή του μεγάλου όγκου των πολυμερών συμφωνιών και θεσμών, που συγκεκριμενοποιούν αυτή την ομοσπονδιακή συσπείρωση των ευρωπαϊκών κρατών, είναι η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων […]

Διαβάζοντας κανείς τις αναλύσεις όσων αγωνίζονται φιλότιμα να ξεπλύνουν τη ρωσική εισβολή, δικαιολογώντας την γεωπολιτικά και ιστορικά, αναρωτιέται για πολλά πράγματα, αλλά ένα από αυτά είναι και το εξής: Ποια είναι, στην πραγματικότητα, η εικόνα που έχουν αυτοί οι σύγχρονοι Μετερνίχοι για τη Ρωσία και την Ανατολική Ευρώπη γενικά; Είναι ανατριχιαστικό αλλά συχνά, διαβάζοντας τα […]

Οπόλεμος στην Ουκρανία αναπόφευκτα ξυπνά μνήμες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, και ειδικά της μοιραίας εμπειρίας του στο Ανατολικό Μέτωπο. Αυτό το μικρό απόσπασμα από το βιβλίο «Η Ανατολή» του σπουδαίου πολωνού συγγραφέα Αντζεϊ Στάσιουκ (Andrzej Stasiuk) συμβολικά συνδέει αυτές τις μνήμες με όσα συμβαίνουν στην ουκρανική γη σήμερα. […] Η μητέρα μου είδε Ρώσους το […]

Οι αντιπαραθέσεις που προκάλεσαν πρόσφατα οι κουτοπόνηρα ουδέτερες αναφορές στην ειρήνη, έτσι γενικώς, χωρίς να διευκρινίζεται καν ποιος είναι ο εισβολέας και ποιοι οι αμυνόμενοι, ξανάφεραν στην επικαιρότητα μια συζήτηση που αργά ή γρήγορα ήταν σκόπιμο να γίνει: ποιοι ήταν οι αυθεντικά ειρηνόφιλοι και ποιοι οι ειρηνοκάπηλοι, που πίσω από τη λέξη ειρήνη έκρυβαν άλλες […]

Ο πρώτος άνθρωπος που με αποκάλεσε «Ευρωπαίο» ήταν ένας καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου. Παράλληλα με τα διδακτικά του καθήκοντα ήταν διευθυντής στην υπηρεσία ξένων φοιτητών του Πανεπιστημίου (Auslandstelle) όπου είχα εργαστεί και εγώ για λίγους μήνες (χαρτζιλίκι). Η δουλειά μας ήταν να βοηθάμε τους ξένους φοιτητές στα προβλήματά τους (καταλύματα, εγγραφές, κ.λπ.). Οι έλληνες […]

Eχοντας συμμετάσχει επανειλημμένα στο παρελθόν σε φιλειρηνικές εκδηλώσεις, θα ήθελα ευθύς εξαρχής να επαναλάβω αυτό που είχα τονίσει πριν από μερικές δεκαετίες, όταν κυριαρχούσαν ο Ψυχρός Πόλεμος και οι εξοπλισμοί, μιλώντας σε εκδήλωση μιας οργάνωσης της οποίας ήμουν πρόεδρος και η οποία ονομαζόταν «Εκκληση της Ακρόπολης για τη ζωή, την ειρήνη, τον πολιτισμό». Είχα πει: […]

Είχαμε τον πόλεμο. Είχαμε την πανδημία. Να σου τώρα και τα χελιδόνια! Ο πόλεμος και η πανδημία πήγαιναν μαζί. Σκότωναν ανθρώπους. Αλλά η άνοιξη – τι δουλειά έχει μαζί τους; Οσο κρατούσε ο Μάρτης ήμασταν κι εμείς εδώ μία παγωμένη Ουκρανία. Με θύματα, καταστροφές και άφθονο χιόνι. Δεν θυμάμαι στα χρόνια μου να κρύωσα τόσο πολύ. […]

Οπόλεμος είναι τόσο αρχαίος όσο και η ανθρώπινη ιστορία. Η ζωή στον πλανήτη Γη από τα παλιά χρόνια έως σήμερα υπήρξε μια ατελείωτη σχοινοβασία ανάμεσα στον πόλεμο και την ειρήνη. Είναι μια καθολική, προγονική πτυχή της ανθρώπινης φύσης.       Σε ένα έξοχο άρθρο του στον «New Yorker» ο Peter Schjeldahl μιλάει για μια παμπάλαια σχέση. Εκείνη […]

Οσο και αν οι επαναλαμβανόμενες δηλώσεις του Πρωθυπουργού – οφείλουμε να αποδεχόμαστε την ειλικρίνειά τους – απομακρύνουν τις εκλογές προς το τυπικό συνταγματικά όριό τους, η εκλογική συζήτηση δεν θα υποχωρήσει και τα σχετικά ερωτήματα θα συνοδεύσουν την πολιτική περίοδο, η οποία ούτως ή άλλως μηχανικά ακολουθεί τον χρόνο και τα γεγονότα του. Προς τις επόμενες εκλογές […]

«Είναι πάντα αδύνατο να διαβάσεις την ανάγνωση» Πωλ ντε Μαν Ανακυκλώνοντας εδώ ένα κείμενό μου που δημοσιεύτηκε στις 29.5.1999 στα «ΝΕΑ» – διότι το χαρτί επιστρέφει σε αυτό που κυκλώνει ο αναγνώστης διαβάζοντας με το μολύβι στο χέρι – κατάλαβα όχι μόνο τι ήθελε τότε να πει ο Ντεριντά για τον πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία, αλλά και γιατί […]

Με το άρθρο 18 Ν. 4777/2021, που αφορά μεταξύ άλλων την προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας και την αναβάθμιση του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος, καθιερώνεται για πρώτη φορά στη μεταπολιτευτική μας ιστορία ο θεσμός των Ομάδων Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων (ΟΠΠΙ), οι οποίες συγκροτούνται από αστυνομικό προσωπικό και ειδικούς φρουρούς που προσλαμβάνονται για την προστασία και ασφάλεια τόσο των […]

Ο πρόσφατος νόμος του Μαΐου 2021 για τη διεξαγωγή των αρχιτεκτονικών διαγωνισμών, με την υπογραφή του υφυπουργού Περιβάλλοντος, επιχειρεί την επικαιροποίηση αυτού του σπουδαίου θεσμού σύμφωνα με νεότερα δεδομένα. Ενα από αυτά είναι και η διευθέτηση της επιθυμητής κατά τα άλλα συμμετοχής των ιδιωτών στη στήριξη του θεσμού. Εως εδώ όλα καλά. Δεν χρειάζεται να […]

Εχοντας αφιερώσει την τελευταία περίοδο της ζωής μου – οπωσδήποτε δε την τελευταία περίοδο της συγγραφικής ζωής μου – στην έρευνα που οδήγησε σε ένα βιβλίο για τον Εθνικό Διχασμό και τη «δικοφανή» κορύφωσή του, την, κακώς επονομασθείσα, Δίκη των Εξι, είδα με διαφορετικό μάτι την προσωπικότητα του ηγέτη του Κόμματος των Φιλελευθέρων. Διαφορετικό απ’ ό,τι την […]

Είμαστε ένας λαός με μεγάλους καημούς. Οχι γενικά, έχουμε καημούς με ανθρώπους. Δεν πολυχωνεύουμε τους περισσότερους και τα social media μας έδωσαν την ευκαιρία να τους το πούμε δημόσια, στα μούτρα, φροντίζοντας να το εκφράσουμε είτε με κάποιον εξυπνούλη τρόπο για να δείξουμε πνεύμα είτε με τον πλέον χυδαίο τρόπο που κάνει και την ντροπή […]

Πέφτω από τα σύννεφα βαθιά στον Αδη, ημερολόγιό μου· εδώ και ημέρες πολλές σκεπτόμουν πως είναι ντροπή αυτό που συμβαίνει, νέα μητέρα στην Πάτρα να κατηγορείται ρητά με φωτογραφίες, διευθύνσεις και ονοματεπώνυμα ότι δολοφόνησε τα τρία της παιδιά. Εχω την ανωμαλία κάθε πρωί να βλέπω στο frontpages.gr τα πρωτοσέλιδα των αθηναϊκών εφημερίδων· κάθε πρωί ντρέπομαι […]

Κάθε μεγάλος πόλεμος άλλαζε την ιδέα της Ευρώπης, γιατί η συζήτηση για τα γεωγραφικά της όρια αφορούσε την ευρωπαϊκή Ιστορία και τον πολιτισμό, με σαφείς πολιτικές συνεπαγωγές. Από τον 18ο αιώνα, το ανατολικό μέρος της ηπείρου ήταν το καθαρτήριο της ευρωπαϊκής Ιστορίας. Πού βρίσκονται τα όρια της Ευρώπης; Ποιος ανήκει στον ευρωπαϊκό πολιτισμό; Ο Α’ […]

Ας αρχίσω με δύο κοινοτοπίες: Ουδείς μπορεί να μένει ασυγκίνητος μπροστά στο δράμα της Ουκρανίας. Και ουδείς μπορεί να μην καταδικάζει την εισβολή της Ρωσίας σε μίαν ανεξάρτητη χώρα. Ως εκ τούτου, οι αυστηρές οικονομικές κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία ήταν απαραίτητες, αλλά παρόμοιες θα έπρεπε να επιβληθούν πολύ νωρίτερα, αμέσως μετά την προσάρτηση […]

Παρά τα πρώτα θετικά μηνύματα από τις συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη, συμπληρώνονται σήμερα τριάντα εννέα μέρες από την εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία Συνεχίζεται το έγκλημα του Πούτιν και της Ρωσίας του και όχι του ΝΑΤΟ, των ΗΠΑ και της ΕΕ, όπως κάποιοι εμπαθείς αντιδυτικοί διατείνονται. Τις πρώτες μέρες της εισβολής Πούτιν στην Ουκρανία το ΚΚΕ […]