Οταν εμφανίστηκε η υγειονομική κρίση της πανδημίας μιλούσαμε για έναν αόρατο εχθρό που απειλούσε την παγκόσμια υγεία. Οι «New York Times» το αποκάλεσαν «το ακιδωτό σφαιρίδιο που κάνει τον γύρο του κόσμου». Τον Ιανουάριο του 2020 στο Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών των ΗΠΑ ανέλαβαν να δημιουργήσουν μια απεικόνιση του νέου κορωνοϊού. Αυτό που έφτιαξαν […]
Εχοντας μόλις επιστρέψει από το Κίεβο, ο Σλαβόμιρ Σιερακόφσκι από το German Council on Foreign Relations μιλά με την Ιρίνα Γκρουτζίνσκα Γκρος, από την Πολωνική Ακαδημία Επιστημών, για τους πολιτισμικούς και ιδεολογικούς παράγοντες που καθοδηγούν τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία και την ευρύτερη αντιπαράθεση της Ρωσίας με τη Δύση. Ιρίνα Γκρουτζίνσκα Γκρος: Ποιοι είναι […]
Τρεις εβδομάδες μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία αρχίζει να γίνεται συνείδηση η τεράστια αλλαγή στη διεθνή πολιτική. Και δεν πρόκειται για μια ευθύγραμμη διαδικασία. Δεν είναι εύκολο να αποδεχθεί κανείς ότι ελάχιστα πράγματα είναι ίδια με πριν. Η νέα εποχή αναζητεί ιστορικές αναφορές στον Ψυχρό Πόλεμο αλλά πέρα από την αναθεωρητική απειλή […]
Αν μπορούσε να σταθεί κανείς σε απόσταση από την επικαιρότητα και να παρατηρήσει την ελληνική κοινωνία, θα διαπίστωνε ότι αυτή βρίσκεται σε κατάσταση αναμονής. Ενα κοινωνικό σώμα, που μοιάζει να αναμένει κάτι σημαντικό, κάτι που θα άλλαζε τη συνθήκη, θα προκαλούσε μια κίνηση. Μια αφηρημένη προσδοκία μοιάζει να το γοητεύει. Αν ήταν ζωντανό θα έθετε […]
Οι πολίτες της Ουκρανίας έχουν πάρει τα όπλα για να υπερασπίσουν την πατρίδα τους απέναντι στον ανελέητο και αναίτιο πόλεμο που έχει εξαπολύσει εναντίον τους το καθεστώς του Πούτιν που κυβερνά τη Ρωσία. Η κυβέρνηση της Ουκρανίας, από τη μεριά της, κραδαίνει εναντίον των δραστών της στρατιωτικής επίθεσης στο ένα χέρι το όπλο της διπλωματικής […]
Το ότι οι εκλογές θα διεξαχθούν πριν από το καλοκαίρι, αυτό – ακόμη και αν ήταν απόλυτα ειλικρινής ο Μητσοτάκης όσο διαβεβαίωνε για την πρόθεσή του να εξαντλήσει την τετραετία – το καθιστούν πιθανότατο, έως αναπόφευκτο, οι πρόσφατες διεθνοπολιτικές εξελίξεις (και οι δεδομένες οικονομικές επιπτώσεις τους): Με περίπου προεξοφλημένο έναν επερχόμενο οικονομικό Αρμαγεδδώνα, που θα πλήξει βίαια […]
«Φθόνος: ζήλια και μίσος που αισθάνεται κάποιος, λόγω της υπεροχής, της ευημερίας ή των επιτευγμάτων άλλου προσώπου». Επειδή δεν ήμουν σίγουρος για τον ορισμό της λέξης «φθόνος» κατέφυγα στο χρηστικό λεξικό της Ακαδημίας. Η φράση που παραθέτω είναι κατά λέξιν ο επίσημος ορισμός. Ενας άνθρωπος που εκτιμώ και διαβάζω από χρόνια (ο Ανδρέας Δρυμιώτης, σύμβουλος […]
Το παρόν αυτό γράφεται πέντε μέρες πριν τη δημοσίευσή του. Σ’ έναν κόσμο που αλλάζει τόσο επιθετικά μπορεί η απόσταση να αποδειχθεί και πέντε βδομάδες (με το παλιό ημερολόγιο δημιουργίας γεγονότων μείζονος σημασίας)… Αφορμή, ένα άρθρο της της Clare Malone στους «New York Times», η οποία υποστηρίζει πως το να παρακολουθείς έναν πόλεμο το 2022 […]
Σε προηγούμενη επιφυλλίδα μου (9 Ιανουαρίου), μιλώντας για τις χρήσεις του όρου «εθνικός ποιητής» και για την υποτιθέμενη ανυπαρξία αυτού του όρου στη λογοτεχνική κριτική μας πριν από το 1859 (έτος της συγκεντρωτικής έκδοσης των σολωμικών ποιημάτων), έθετα το θέμα τού κατά πόσο μπορούμε να μιλάμε για εθνική ποίηση στα καθ’ ημάς και πριν από […]
Mικροί, παίζαμε πόλεμο. Πολύ πόλεμο, σε όλες τις δυνατές εκδοχές του και με μεγάλη γκάμα ως προς την ευρηματικότητα. Με σπαθιά, με όπλα, με στρατιωτάκια, με συναρμολογούμενα μαχητικά αεροπλάνα. Ανεξάρτητα από το τι συστήνουν οι παιδοψυχολόγοι – δεν έχω καμία επάρκεια να τους αμφισβητήσω – κρίνοντας από την προσωπική μου πείρα και μόνο, δεν πάθαμε και τίποτα. […]
Η Δικαιοσύνη είναι τυφλή, λένε όσοι έχουν μια απομακρυσμένη ιδέα του πώς λειτουργούν τα ελληνικά δικαστήρια. Τα δικαστήρια δεν απονέμουν δικαιοσύνη αλλά επιλύουν διαφορές με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, λένε εκείνοι που γνωρίζουν εκ των έσω πώς λειτουργεί το δικαστικό σύστημα στην Ελλάδα. Δυστυχώς, από την πείρα που έχω αποκτήσει σερνόμενη επί χρόνια […]
(Στη μνήμη όσων έφτιαξαν τις εικόνες της πραγματικής πατρίδας, αυτής που ζει ασχέτως επετείων, κομμάτων, επικοινωνιακής λίγδας ή χυδαιότητας) Εν συντομία: Πολιτισμό καλούμε το υλικό ή πνευματικό αποτύπωμα των δράσεων ενός συγκεκριμένου, κοινωνικού συνόλου. Τέχνη, πάλι, το ατομικό αποτύπωμα το οποίο, υπό προϋποθέσεις, επηρεάζει έμμεσα ή άμεσα το ανωτέρω κοινωνικό σύνολο. Σκέφτομαι πως κάθε φορά […]
Το πώς αποφασίζει ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν από το να κηρύξει έναν πόλεμο σε μια ανεξάρτητη ειρηνική χώρα – Ουκρανία – μέχρι το να θέσει σε κατάσταση υψηλού συναγερμού το πυρηνικό οπλοστάσιο της Ρωσίας και να απειλεί εμμέσως τη Δύση με πυρηνικό ολοκαύτωμα είναι ένα κρίσιμο ερώτημα. Πριν από χρόνια σε ένα δοκίμιό μου προσπάθησα να δείξω […]
Μετά το 1945, στον δυτικό κόσμο ξεκινάει μια νέα εποχή. Ενα κύμα αισιοδοξίας και μια ελπίδα σταθερής ειρηνικής εξέλιξης και ανάπτυξης γίνεται κάτι σαν θρησκευτική πίστη. Ηδη η πεποίθηση της εγγυημένης γραμμικής εξέλιξης έρχεται από μακριά. Ηδη από τη Γαλλική Επανάσταση οι άνθρωποι επιχείρησαν να μετρήσουν από την αρχή τον «αναγεννημένο» με τις ιδέες τους […]
Το διαβάσαμε πολλές φορές αυτές τις μέρες, το θυμηθήκαμε ξανά, συμφωνήσαμε για άλλη μια φορά. «Το πρώτο πράγμα που πεθαίνει σε έναν πόλεμο είναι η αλήθεια». Εννοώντας όχι την αλήθεια στην ηθική ή φιλοσοφική της διάσταση – αυτή πεθαίνει έτσι κι αλλιώς – αλλά την πληροφορία. Την ψεύτικη είδηση, την παραποιημένη φωτογραφία, το στημένο ρεπορτάζ, την επιβολή […]
Και ο πόλεμος συνεχίζεται· μέσα στα χιόνια, σε θερμοκρασίες κάτω από το μηδέν, μέσα σε λασπωμένα χωράφια, σε αγριεμένες πόλεις που έχουν χάσει κάθε ανθρωπιά. Βομβαρδισμοί, αεροπλάνα, κανόνια, τανκς, καλάσνικοφ, όλα τα σύνεργα του θανάτου δουλεύουν ασταμάτητα. Οι άνθρωποι αποκτηνώνονται· άλλοι σκοτώνοντας, άλλοι προσπαθώντας να ξεφύγουν από τον θάνατο – και έχεις τον σοφό Ηράκλειτο να […]
Το όντως υφιστάμενο και σημαντικότατο πρόβλημα της ταχύτητας της απονομής δικαιοσύνης στη χώρα μας επανέρχεται εκ νέου για πολλοστή φορά στη δημόσια συζήτηση με αφορμή το νομοσχέδιο για τον νέο Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών που παρουσίασε στο Υπουργικό Συμβούλιο ο υπουργός Δικαιοσύνης. Το εν λόγω υπαρκτό ζήτημα δεν προσφέρεται για ωραιοποιήσεις – η […]
Ημεταπολεμική εμπέδωση του κράτους δικαίου και η χρυσή εποχή των δικαιωμάτων συνδέθηκαν στενά με τον δικαστικό έλεγχο του νομοθέτη και τη δέσμευσή του από κανόνες αυξημένης τυπικής ισχύος. Η τήρηση του Συντάγματος δεν επαφίεται στην καλή πρόθεση των κυβερνώντων, αλλά στο πιο ανθεκτικό θεσμικό τους αντίβαρο, τη δικαστική εξουσία. Στην απαιτητική αυτή αντίληψη της δημοκρατίας, […]
Σε σχέση με όλα τα ποικίλα και ανομοιογενή συστήματα και τους κανόνες οργάνωσης του δικαστικού συστήματος που ισχύουν στα δημοκρατικά καθεστώτα, το καθεστώς της υπηρεσιακής κατάστασης των δικαστικών λειτουργών στην Ελλάδα έχει ιδιαιτερότητες. Πάντως, φαίνεται ότι δεν έχει κατακτηθεί η αναγκαία ισορροπία μεταξύ των θεσμικών ρυθμίσεων και της πρακτικής εφαρμογής τους. Η οργάνωση και λειτουργία […]
Αντίθετα στην εικόνα που αποτυπώνεται γι’ αυτή, συνήθως ερήμην της, στον δημόσιο διάλογο, στον οποίο συχνά παρατηρείται η μηχανική αναπαραγωγή στερεοτύπων, ακόμα και από επίσημα χείλη, η Διοικητική Δικαιοσύνη είναι πολύ κοντά στο να παρουσιάσει την εικόνα μιας μεταμόρφωσης, η οποία ολοκληρώνεται σιωπηλά και χωρίς τη δημοσιότητα που ίσως θα της άξιζε. Από τις αρχές […]