Η αναγνώριση της Αυτοκεφαλίας της Ουκρανικής Εκκλησίας από το Οικουμενικό Πατριαρχείο το 2018, μετά από αίτημα της ουκρανικής κυβέρνησης και του κλήρου και λαού της ανεξάρτητης και κυρίαρχης αυτής χώρας, υπήρξε η θρυαλλίδα για να ξεσπάσει ανοικτά η από δεκαετιών σοβούσα κρίση
Μπορεί ο μεταρρυθμιστικός οίστρος της στην Παιδεία να εξαντλήθηκε σε ρηχά νερά και με τομές αμφίβολης προτεραιότητας, αμφιλεγόμενης δε αποτελεσματικότητας… Μπορεί η ρηξικέλευθη διάθεσή της στον χώρο της πολύπαθης και εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσης Δικαιοσύνης να αναζητείται ακόμη… Μπορεί στα κοινωνικά να επέδειξε ταξική προκατάληψη αντίστροφου προσήμου από αυτήν του κ. Τσακαλώτου, διευκολύνοντας την αφορολόγητη […]
Το Επταήμερο του Διόδωρου
Η αδυναμία διαχωρισμού της ουσίας από το επιφαινόμενο, του σημαντικού από το δευτερεύον στην αντιμετώπιση ενός προβλήματος συνιστά μία ιδεολογική και πνευματική μορφή καχεξίας που, σε μεγάλο βαθμό, βρίσκεται στη βάση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα. Και αυτό, βέβαια, δεν συμβαίνει από μόνο του. Ενισχύεται και υποστηρίζεται με κάθε τρόπο από εκείνους τους διαμορφωτές […]
Η δημοκρατία ή είναι αντιπροσωπευτική ή δεν υπάρχει ιστορικά. Η δημοκρατία ή είναι φιλελεύθερη, δηλαδή συνυφασμένη με τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου, ή κινδυνεύει να διολισθήσει σε έναν πλειοψηφικό αυταρχισμό. Η δημοκρατία ή μπορεί να είναι μαχητική αξιακά και μαχόμενη θεσμικά ώστε να αυτοπροστατεύεται ή κινδυνεύει ξανά να αυτοκτονήσει, όπως συνέβη ιστορικά στον […]
Τον τελευταίο καιρό ο όρος «επιτελικό κράτος» εμφανίζεται ως μομφή ή συνοδεύεται από ειρωνικά σχόλια. Πρόκειται για κατ’ εξοχήν παράδειγμα του αντιπαραγωγικού τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίζουμε κρίσιμα και ουσιαστικά ζητήματα της κρατικής λειτουργίας. Φαίνεται να αγνοείται όχι μόνο η σημασία του εγχειρήματος αλλά και το ίδιο το πρόβλημα στο οποίο επιχειρεί να απαντήσει, το […]
Πριν προχωρήσω στη συγγραφή αυτού του άρθρου πρέπει να ξεκαθαρίσω μερικά πράγματα για μένα. Από την πρώτη στιγμή που ασχολήθηκα με την πολιτική ήμουν κεντρώος, που στην ευρωπαϊκή ορολογία σήμαινε «σοσιαλδημοκράτης». Μετά τη Δικτατορία, συνεργάστηκα με την Ενωση Κέντρου – Νέες Δυνάμεις στις πρώτες εκλογές μετά τη Χούντα, αναλαμβάνοντας (αμισθί) την ευθύνη της διαφημιστικής εκστρατείας, […]
Το 1974 αποτελεί έτος-τομή στην ελληνική Ιστορία. Και θα ήταν απορίας άξιο γιατί ουδείς προετοιμάζεται για τα πεντηκοστά γενέθλια αυτής της καινοφανούς δημοκρατικής πορείας ευημερίας και ειρήνης αν δεν είχαν προηγηθεί οι αριστερές ιαχές περί «χούντας που δεν τελείωσε το 1973» και η δεξιά κατεδαφιστική κριτική στη μαζική κοινωνική άνοδο που συντελέστηκε από τότε έως […]
Ετοιμάζοντας το κείμενο αυτό, σκέφτηκα να ξαναδιαβάσω την περίφημη «Διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη», την ιδρυτική πράξη του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος. Ομολογώ πως η πρώτη μου αντίδραση ήταν να συνειδητοποιήσω τα στερεότυπα με τα οποία η χώρα πορεύτηκε τα τελευταία σχεδόν πενήντα χρόνια και κυρίως την απίστευτη ξενοφοβία και εσωστρέφεια που μας χαρακτηρίζει, όπως επίσης […]
Τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης, ο πατέρας μου αντιπαθούσε πολιτικά τον Ανδρέα Παπανδρέου. Τον απέρριπτε εντελώς, κρίνοντάς τον όχι από τα δεξιά. Ούτε από τα αριστερά. Αλλά ως παιδί της Κατοχής που είχε υποφέρει εξ απαλών ονύχων, όπως ολόκληρη η γενιά του, τα δεινά του Εμφυλίου και της μετεμφυλιακής καχεκτικής δημοκρατίας. Για τον πατέρα μου, […]
Απόσπαμα από άρθρο του Κωνσταντίνου Τσουκαλά που δημοσιεύτηκε στο Βήμα στις 28 Νοεμβρίου 1999
Η εσπευσμένη έναρξη των κοινοβουλευτικών εργασιών την τρέχουσα εβδομάδα φέρνει και πάλι το κομβικό για τις πολιτικές εξελίξεις ερώτημα: είναι οι αποκαλύψεις για το ζήτημα των υποκλοπών το μοιραίο χτύπημα για την κυβέρνηση Μητσοτάκη; Της απάντησης σε ένα τέτοιο ερώτημα πρέπει να προηγηθεί η διευκρίνιση ότι η επίδραση ενός συμβάντος ή μιας πολιτικής απόφασης μπορεί […]
Εάν το γεγονός των τηλεφωνικών υποκλοπών που κυριαρχεί αυτές τις μέρες αναδεικνύει υπολείμματα «βαλκανικής Ελλάδας», ο στόχος-αίτημα δεν μπορεί να είναι άλλος παρά μια «πιο ευρωπαϊκή Ελλάδα». Η έξοδος της χώρας από το καθεστώς της «ενισχυμένης εποπτείας» (enhanced surveillance) στις 20 Αυγούστου – μετά τον τερματισμό της περιόδου των μνημονίων το 2018 – κλείνει ένα επώδυνο ιστορικό […]
Μη δίνετε και πολύ βάρος στα «από την πρώτη στιγμή η αντίθεση και η αντίσταση του ελληνικού λαού στη δικτατορία ήταν ολόψυχη και καθολική». Αυτά ήταν μεταγενέστερες, μεταδικτατορικές επινοήσεις, που βόλευαν όλους, σβήνοντας συλλογικές ή ατομικές ενοχές και αμηχανίες. Με ελάχιστες ηρωικές εξαιρέσεις, «φύλλο δεν κουνιόταν» τον πρώτο χρόνο. Ωστόσο, το δεύτερο καλοκαίρι της χούντας, […]
Νέα παιδιά με είχαν περιτριγυρίσει μετά τον γάμο και το πάρτι. Κάποιος μου έκανε μια ερώτηση για την ποίηση: «Δεν είναι αλήθεια πως οι Ελληνες είναι πρώτοι στην ποίηση;» ρώτησε. «Εχουμε πάρει και δύο Νόμπελ!» συμπλήρωσε ένας άλλος. «Αν πάμε με τα Νόμπελ, χάσαμε» απάντησα. «Πρώτα πρέπει να σκεφθούμε την αναλογία πληθυσμού. Υπάρχουν μικρά και […]
«Ω, πες, κυματίζει ακόμα εκείνη η αστερόεσσα σημαία, πάνω από τη γη των ελευθέρων και την πατρίδα των γενναίων;». Από τον αμερικανικό Εθνικό Υμνο Καθώς πλησιάζουν οι εκλογές του Νοεμβρίου στις ΗΠΑ για τη μερική ανανέωση του Κογκρέσου, το ενδιαφέρον εστιάζεται στους εκπροσώπους των Ρεπουμπλικανών. Οι υποψήφιοι που υποστηρίζονται από τον πρώην πρόεδρο Τραμπ έχουν […]
Για κάποιους είναι ένα εύκολο άλλοθι, για άλλους μία απόφαση μετά από ώριμη σκέψη. Η φράση «σε τι κόσμο θα φέρω και θα μεγαλώσω τα παιδιά μου» ζωηρεύει στους καθημερινούς διαλόγους κάθε φορά που τα πράγματα δείχνει να σκοτεινιάζουν επικίνδυνα. Φυσικά υπάρχουν πολλά αντεπιχειρήματα – εδώ γεννούσαν παιδιά μέσα στην Κατοχή, δίχως να υπάρχει ορίζοντας πότε […]
Είναι κάποια θέματα που έχουν καταλήξει πια να είναι μοτίβα. Τα γράφουμε και τα ξαναγράφουμε σε συγκεκριμένες περιόδους, προσθέτοντας κάθε χρόνο δυο-τρεις νέες διαπιστώσεις που στην ουσία επιβεβαιώνουν τις προηγούμενες. Το ελληνικό καλοκαίρι όπως το ξέραμε έχει τελειώσει. Λογικό, θα μου πεις, αλλάζουν οι εποχές, μένουν μόνο οι γκρίνιες όσων μεγαλώνουν και παραξενεύουν, νοσταλγώντας εικόνες […]
Είναι κάπως αμήχανο να συναντάς ανθρώπους για τους οποίους ξέρεις πολλά από πριν. Πόσω μάλλον συγγραφείς, το έργο των οποίων έχει γράψει μέσα σου. Ενας από τους αγαπημένους μου πεζογράφους υπήρξε ανέκαθεν ο Πολ Οστερ. Την άνοιξη του 2003, σε ένα Φεστιβάλ Λογοτεχνίας στο Μόντρεαλ γνώρισα τη σύζυγό του, την πολύ καλή επίσης συγγραφέα Σίρι […]
Η Ελλάδα, που πλήττεται από τη λιτότητα χρόνων και την πρωτοφανή πανδημία απροσδιόριστης διάρκειας, βρίσκεται και πάλι στο έλεος του καύσωνα και πολλαπλών πύρινων μετώπων. Συμπολίτες μας βλέπουν να καίγεται το σπιτικό τους, να καταστρέφεται σε δευτερόλεπτα η περιουσία τους και να αυτοκτονούν ακόμη από απόγνωση… Αλλοι, έγκλειστοι εξαιτίας της επικινδυνότητας της ατμόσφαιρας, παρακολουθούν αποχαυνωμένοι […]