Νέες Εποχές

«Το Βήμα» παρουσιάζει σήμερα σε προδημοσίευση ένα απόσπασμα από το νέο βιβλίο του κορυφαίου ιταλού συγγραφέα, δοκιμιογράφου και μελετητή της ευρωπαϊκής κουλτούρας Κλαούντιο Μάγκρις με τίτλο «Ενα ατέλειωτο ταξίδι» (εκδ. Καστανιώτη), καρπό μιας τριακονταετίας ταξιδιών ανά την Ευρώπη

Τζιότο Μπιτσαρίνι(6 Ιουνίου 1926 – 13 Μαΐου 2023) Η Ιταλία της δεκαετίας του ’50, χώρα του νεορεαλισμού και της αργής εξόδου από την εικοσαετία του φασισμού, βίωσε το δικό της «οικονομικό θαύμα». Ενας από τα εκατομμύρια Ιταλών που μετανάστευσαν εσωτερικά κατευθυνόμενοι στο «βιομηχανικό τρίγωνο» Μιλάνου – Τορίνου – Γένοβας ήταν ο Τζιότο Μπιτσαρίνι, γιος γαιοκτήμονα […]

Κένεθ Ανγκερ(3 Φεβρουαρίου 1927 – 11 Μαΐου 2023) Μυστικιστικές τελετουργίες, συναυλίες των Rolling Stones, αλεξιπτωτιστές που πηδούν από ελικόπτερα στο Βιετνάμ, ιπτάμενοι δίσκοι πάνω από τον ναό του Λούξορ, μοτοσικλετιστές με δερμάτινα κατά τη διάρκεια ενός οργίου, πολλές εμφανίσεις του Εωσφόρου. Οι μικρού μήκους ταινίες του Κένεθ Ανγκερ, θαυμαστή του Σεργκέι Αϊζενστάιν και του άγγλου […]

Ρόζμαρι Κραμπ(6 Μαΐου 1929 – 27 Απριλίου 2023) Η Ρόζμαρι Κραμπ, κατά δική της δήλωση, έγινε αρχαιολόγος στο αγρόκτημα της οικογένειάς της στο Λέστερσαϊρ. Εκεί, σε ηλικία 12 ετών, ανακάλυψε μαζί με την αδελφή της μερικά ρωμαϊκά πλακίδια τα οποία αναγνώρισε με τη βοήθεια μιας παιδικής εγκυκλοπαίδειας. Με εφηβική άγνοια κινδύνου έγραψε στην αρχαιολόγο Κάθλιν […]

Τριήμερα στο Διάστημα Τριήμερο Πεντηκοστής· η άσφαλτος των εθνικών οδών υποφέρει, οι θάλασσες χαρακώνονται άγρια από προπέλες, οι ουρανοί από έλικες: αυτό απαιτεί η κανονικότητα της επαυξημένης σχόλης. Ηταν από τη δεκαετία του 1980 όνειρο η τετραήμερη εβδομάδα που θα έκανε τα τριήμερα κανονικότητα για όλα τα σαββατοκύριακα του χρόνου: η αύξηση της παραγωγικότητας από […]

Από την εποχή του Ηροδότου και του Παυσανία, του Μάρκο Πόλο και των περιηγητών, μέχρι τη νεωτερική περίοδο και τη διάδοση του ταξιδιού ως τρόπου αναψυχής για τους πολλούς, η γραπτή αποτύπωσή του αποτέλεσε ένα διακριτό γραμματειακό είδος. Ημερολόγια και δοκίμια, ανταποκρίσεις σε εφημερίδες και ταξιδιωτικές εντυπώσεις εντοπίζονται στο έργο πλήθους μεγάλων λογοτεχνών τόσο διαφορετικών […]

Της Αννίτας Π. Παναρέτου «Νομάδες γεννηθήκαμε, νομάδες παραμένουμε πάντα» είχε γράψει ο Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, από τους θεμελιωτές της ελληνικής ταξιδιωτικής λογοτεχνίας.  Η αρχέγονη τάση, υπαγορευμένη από τον αγώνα για επιβίωση, εξελίχθηκε μαζί με το ανθρώπινο είδος: όταν παγιώθηκε η μόνιμη εγκατάσταση σ’ έναν τόπο, ο νομαδισμός έγινε ταξίδι – που επί πολλούς αιώνες εξυπηρετούσε αποκλειστικά συγκεκριμένους […]

Των Πολ Λόνγκλεϊ Αρθουρ, Τομ βαν Νούενεν Η ιδιαίτερα αυξημένη ανθρώπινη κινητικότητα και η διάδοση της πληροφορίας διά των ψηφιακών μέσων αποτελούν εκδηλώσεις της παγκοσμιοποίησης του 21ου αιώνα. Από τις κρατήσεις και την αναζήτηση πληροφοριών ως την καταγραφή και την ανάμνηση τα περισσότερα στάδια της διαδρομής ενός σημερινού ταξιδιώτη εγγράφονται στο ψηφιακό περιβάλλον. Για πολλούς ο φυσικός […]

Πρόσφατα έπεσε στα χέρια μου το νέο λεύκωμα του σπουδαίου αμερικανού φωτογράφου Ρόμπερτ Μακ Κέιμπ με τίτλο Η Ελλάδα μετά τον πόλεμο. Τα χρόνια της ελπίδας. Πρόκειται για το εκδοτικό (υπο)στήριγμα δύο εκθέσεων που πρόκειται να εγκαινιαστούν στους Δελφούς σε λίγες ημέρες και το έχουν επιμεληθεί ο Παναγιώτης Ροϊλός και η Κατερίνα Λυμπεροπούλου. Δεν προτίθεμαι […]

Οδός Δημοκρατίας εδώ, οδός Δημοκρατίας πιο κάτω, σε όλες τις πόλεις. Σε τι άραγε αναφέρεται η ονομασία αυτή; Στην Ελληνική Δημοκρατία, δηλαδή στο ελληνικό κράτος; Στο αβασίλευτο πολίτευμα του κράτους αυτού; Στη φιλελεύθερη συνταγματική δομή του; Μάλλον όχι στο τελευταίο, αν κρίνουμε από τα «επαναστατικά» πάθη που συνταράζουν τον «λαό μας». Ολοι εχθρεύονται το «σύστημα» […]

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1978. Είναι καθηγητής Επιγενετικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Γκέτινγκεν· παράλληλα γράφει και μεταφράζει λογοτεχνία. Το πιο πρόσφατο βιβλίο του με τίτλο «bildungsroman» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κίχλη

Δικαιοσύνη παντού Ουφ, ανακουφίστηκα· έφυγε μεγάλο βάρος από πάνω μου, ημερολόγιό μου. Οχι καινούργιο, παμπάλαιο βάρος: δεν είναι δυνατόν η ιστορία να μας φορτώνει τους τυχοδιώκτες, αυτούς που κυνηγούν την τύχη τους. Εντάξει, ας βρουν χρυσάφι, ας γίνουν πλούσιοι και ισχυροί, ας κερδίσουν πολέμους, ας κουρσέψουν καράβια και λιμάνια, ας κατακτήσουν λαούς, ας φτιάξουν αυτοκρατορίες […]

Ας φανταστούμε μια κοινότητα όπου όλοι ψεύδονται. Τότε στην κοινότητα αυτή δεν υπάρχει ψεύδος, γιατί κανείς δεν θα πίστευε κανέναν για τίποτα. «Ο Επιμενίδης ο Κρης λέει ότι όλοι οι Κρήτες είναι ψεύτες». Θα πιστεύατε τον Επιμενίδη; Το ψευδολογείν δεν είναι δυνατόν να γίνει καθολικός νόμος. Ψεύδος υπάρχει όταν σε μια κοινωνία η γενική αρχή […]

«Ευτυχώς που δεν πάθαμε και τίποτα» θα μπορούσε να είναι η επωδός από το γνωστό ανέκδοτο του πολυτραυματία στην αποτίμηση της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του 2008. Οι δυτικές δημοκρατίες που βασίζονται στην οικονομία της αγοράς έκαναν τα πάντα για να πείσουν τους πολίτες ότι δεν αποτέλεσε ορόσημο. Επέμειναν ότι η κρίση ήταν παροδική και έπληξε […]

Γεννήθηκα το 1973. Ο Μάης του ’68 δεν υπήρχε για μένα ούτε ως απόηχος, μέχρι που έφτασα στην εφηβεία και άρχισα να έρχομαι σε επαφή με παρέες και ανθρώπους αριστερότερα του κεντρώου φάσματος, με το οποίο ήμουν εξοικειωμένος από το οικογενειακό μου περιβάλλον. Καθηγητές από το ΚΚΕ-ΜΛ, συμμαθητές από τον Ρήγα και τα αναρχικά γκρουπούσκουλα, […]