Ηδεκαετία που φεύγει θα μείνει στα βιβλία της Ιστορίας ως η εποχή του υποβιβασμού. Ούτε λίγο ούτε πολύ, η χώρα «έπεσε κατηγορία». Η απόσταση που τη χωρίζει από την υπόλοιπη Δυτική Ευρώπη μεγάλωσε κατά δυόμισι φορές. Το 2019 το μέσο εισόδημα στην Ελλάδα (λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις διαφορές στο κόστος ζωής) ήταν 36% χαμηλότερο από […]
Η οικονομική κρίση χτύπησε ασύμμετρα και δυσανάλογα την Ελλάδα. Επληξε οικονομικά όλες τις κοινωνικές τάξεις, κλόνισε την εμπιστοσύνη των πολιτών στο κράτος και στο πολιτικό σύστημα και έγινε η αιτία της αιματηρής διαρροής στο εξωτερικό σημαντικού ανθρώπινου κεφαλαίου υψηλού επιπέδου. Κυρίως, όμως, επηρέασε την ίδια την αυτοπεποίθησή μας και την πίστη μας στη συλλογική ικανότητα […]
Την περίοδο 2000-2007 η Ελλάδα γνώρισε ευνοϊκές μακροοικονομικές συνθήκες που χαρακτηρίζονταν από υψηλούς ρυθμούς ανόδου του ΑΕΠ (αρκετά πάνω από τον μέσο όρο της ζώνης του ευρώ), σχετικά σταθερό πληθωρισμό και σταδιακά μειούμενο ποσοστό ανεργίας. Η οικονομική μεγέθυνση στηρίχθηκε από την ταχεία πιστωτική επέκταση και το χαμηλό κόστος δανεισμού μετά την απελευθέρωση του χρηματοπιστωτικού συστήματος […]
Οεμπορικός πόλεμος του Ντόναλντ Τραμπ κατά της Κίνας πρόσθεσε δυσοίωνα σύννεφα αβεβαιότητας στη διεθνή οικονομία το 2019, φέρνοντας κοντά την προοπτική μιας σοβαρής παγκόσμιας επιβράδυνσης. Το ασταθές και πομπώδες στυλ του αμερικανού προέδρου επιδείνωσε μια ήδη άσχημη κατάσταση. Αλλά ο εμπορικός πόλεμος είναι ένα σύμπτωμα ενός προβλήματος πολύ βαθύτερου από τις αταβιστικές πολιτικές του Τραμπ. […]
Η δεκαετία πίσω μας κατέληξε να πλήξει με βίαιο τρόπο άτομα, εμπεδωμένες ισορροπίες, αντιλήψεις και ιδεολογήματα και να διασπάσει την κοινωνία και υποσύνολά της. Σήμερα βρισκόμαστε σε μια φάση σταθεροποίησης και ελαφριάς ανάκαμψης που σκιάζεται από τις προκλητικές διεκδικήσεις μιας Τουρκίας που αγωνίζεται σπασμωδικά να ανατρέψει θεσμούς και κανόνες του Διεθνούς Δικαίου. Τα όσα βλέπουμε […]
Ετήσιος απολογισμός Πώς να βάλεις σε τάξη ολόκληρο χρόνο, 12 μήνες, 365 ημέρες, άπειρες ώρες, λεπτά, δευτερόλεπτα; Πώς να κάνεις απολογισμό και να πεις αν το 2019 ήταν καλό, κακό, μέτριο; Αν θα το θυμάσαι με νοσταλγία ή με φρίκη; Το βέβαιο είναι, ημερολόγιό μου, ότι με φρίκη θυμάμαι την τετραετία που έκλεισε με τις […]
Η Ελλάδα υστερεί. Είναι μια διαπίστωση που λίγοι θα αμφισβητήσουν. Οι αιτίες της υστέρησης όμως δεν συνειδητοποιούνται. Στη δημόσια συζήτηση κυριαρχούν οι πολιτικές διαμάχες, οι προσωπικές αντιπαλότητες, οι αλληλοκατηγορίες
Υπάρχουν πολλών ειδών Χριστούγεννα. Των πιστών και των αγοραστών. Τα κοσμικά και τα οικογενειακά. Τα φωτεινά και τα μελαγχολικά. Υπάρχουν διάφορα τοπία για Χριστούγεννα. Τα βόρεια – με πάγο και χιόνι – και τα νότια – με φοινικιές και αστέρια. Υπάρχει ξεχωριστό ύφος Χριστουγέννων. Του Dickens ή του Παπαδιαμάντη. Των παραμυθιών ή των Ευαγγελιστών. Ο κάθε άνθρωπος, κάθε […]
H ενσυναίσθηση είναι ένα από τα σημαντικότερα προτερήματα. Είναι μέρος του οπλισμού ενός ανθρώπου για να κατανοήσει τους άλλους και κατ’ επέκταση τον εαυτό του. Σε προφυλάσσει από φανατισμούς, αδεξιότητες, άδικες κρίσεις και κυρίως σε κρατάει μέσα στη δυνατότητα να ερμηνεύεις τον κόσμο. Για το πεδίο των διαπροσωπικών σχέσεων, αυτά είναι αυτονόητα και αργά ή […]
Η κυβέρνηση με εξαγγελία του Πρωθυπουργού στο Ζάππειο αποφάσισε, λανθασμένα αλλά ίσως δικαιολογημένα, να γιορτάσει την επέτειο των 2.500 χρόνων από τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας (Σεπτέμβριος 480 π.Χ.) και τη Μάχη των Θερμοπυλών (Ιούλιος ή Αύγουστος 480 π.Χ.) το 2020. Λανθασμένα, γιατί τα 2.500 χρόνια συμπληρώνονται το 2021, και όχι το 2020, δεδομένου ότι η […]
Μετά την κατάκτηση της πολυπόθητης μεγάλης πλειοψηφίας από το Συντηρητικό Κόμμα υπό τον πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον είναι πλέον βέβαιο ότι το Brexit, η έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ενωση, γίνεται πραγματικότητα το αργότερο μέχρι την 31η Ιανουαρίου 2020. Η Συμφωνία Αποχώρησης θα επικυρωθεί από τη Βουλή των Κοινοτήτων και θα ακολουθήσει η έξοδος. […]
Ανθρωπο κίνησα να πλάσω και πήρα τον πηλό στα χέρια Πάντως, με τους θεούς δεν συνεβρέθηκα Μ. Φρονιμάδη-Ματίτση, Κυοφορώντας την Ελπίδα Οι ιστορικές ταυτότητες του Ελληνισμού έχουν αλλοιωθεί τόσο που μόνον η ζελατίνα έχει απομείνει. Οι ευρωπαϊκοί πολυμορφισμοί, οι θεωρητικοί μονόδρομοι των ...-ισμών και οι εθνικοί «πολυθεϊσμοί» των χαρισματικών ηγετών προκαλούν άλλοτε ιδεολογική αμνησία, άλλοτε […]
Στον σημερινό κόσμο η δημαγωγία, η λογική των εύκολων λύσεων, στρέφεται κυρίως προς τα δεξιά, προς την περιοχή ενός ευέλικτου, αφομοιωτικού και απρόβλεπτου συντηρητισμού. Η νέα Δεξιά δεν πρωτοτυπεί τόσο με καινούργιες ιδέες όσο με την ελεύθερη ενσωμάτωση στοιχείων από όλες τις άλλες παραδόσεις και «ατζέντες». Για παράδειγμα, ο Μπόρις Τζόνσον μίλησε τη ριζοσπαστική γλώσσα […]
Η Ελλάδα υστερεί. Είναι μια διαπίστωση που λίγοι θα αμφισβητήσουν. Οι αιτίες της υστέρησης όμως δεν συνειδητοποιούνται. Στη δημόσια συζήτηση κυριαρχούν οι πολιτικές διαμάχες, οι προσωπικές αντιπαλότητες, οι αλληλοκατηγορίες. Βασική αρχή κάθε συζήτησης είναι «οι άλλοι φταίνε». Παράδειγμα είναι η πρόσφατη ομιλία του κ. Τσίπρα στο Παρίσι. Υποστήριξε ότι η αιτία της κρίσης στην Ελλάδα […]
Η Ναυμαχία της Σαλαμίνας πάντα ήταν τυλιγμένη με μυστήριο και πολλά αναπάντητα ερωτήματα. Αν και έχουν περάσει 2.500 χρόνια, κανείς δεν έχει ακόμα εξηγήσει πώς παρασύρθηκαν οι Πέρσες και εγκλώβισαν τον στόλο τους σε έναν στενό κόλπο. Γιατί ο Ξέρξης έμεινε τόσο μακριά από τα πλοία του και δεν πήρε καμία πρωτοβουλία όταν τα έβλεπε […]
Υποσημείωση, όχι κεφάλαιο Ποιος θα το περίμενε; Τούτη την Κυριακή, έχουμε ηλιοστάσιο, σταματά να μικραίνει η ημέρα και από τη Δευτέρα αρχίζει να μεγαλώνει – τι καλύτερο δώρο να περιμένουμε από τη διάψευση του φόβου ότι θα νυχτώσει για πάντα; Εντάξει, μελομακάρονα καλά ζυμωμένα, καλά πλασμένα, καλά ψημένα, καλά μελωμένα, καλά πασπαλισμένα με καρύδι, είναι ακόμα […]
Γεννηθήκαμε τον ίδιο χρόνο, το 1934, Φεβρουάριο εκείνος, Απρίλιο εγώ. Το 1957, μετά τον θάνατο του πατέρα του θα αναλάβει το βαρύ φορτίο της διαχείρισης του ιστορικού Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη. Το 1958 θα ανεβώ τις σκάλες του Συγκροτήματος με την ελπίδα ότι θα γίνω δεκτός και θα συνεχίσω τη δημοσιογραφία, την οποία είχα αρχίσει το […]
Οι εκδότες εφημερίδων και οι διευθυντές είναι φοβερά ενδιαφέροντες τύποι. Αν μάλιστα συμπέσουν η ιδιοκτησία και το διευθυντηλίκι, τότε μιλάμε για κατάσταση που δεν μπορείς να αντιμετωπίσεις παρά μόνο όρθιος και σιωπών. Ακούς, δηλαδή, βγάζεις τον σκασμό και πας να κάνεις ό,τι σου είπαν ή πας σπίτι σου. Με τον Χρήστο Λαμπράκη είχε επινοηθεί μάλιστα […]
Οι δρόμοι μας διασταυρώθηκαν στη σκοτεινή εποχή που επιμέναμε να ελπίζουμε: στα χρόνια της Χούντας. Μέσα σε μια ακίνητη χώρα, με πολίτες χωρίς δικαιώματα και με τους ανιστόρητους εξουσιαστές που ήθελαν να πιστεύουν πως η «επανάσταση» είναι μια στρατιωτική επιχείρηση ερήμην του λαού, τη «σωτηρία» του οποίου διά της βίας υπολάμβαναν σαν suprema lex. Αιτία […]
Δεν βαριόμαστε ποτέ. Είμαστε καθημερινά μέσα σε όλες τις μικρές διαφωνίες και τις μεγάλες «μάχες» που προκύπτουν, κυρίως μέσα στα social media. Ετοιμοπόλεμοι ανά πάσα στιγμή και με εμπεριστατωμένη άποψη η οποία προλαβαίνει και σφυρηλατείται και γίνεται και απόλυτη μέσα στα τρία με τέσσερα λεπτά. Τόσο μας παίρνει συνήθως γιατί πρέπει να προλάβουμε να πάρουμε […]