Νέες Εποχές

Στο βιβλίο του «Η εξάπλωση του Χριστιανισμού», που κυκλοφόρησε σε ελληνική μετάφραση το 2005 από τις εκδόσεις του ιδρύματος «Αρτος Ζωής», ο Rodney Stark εξηγεί ότι ένας κρίσιμος παράγοντας για την εξάπλωση του Χριστιανισμού ήταν το υψηλό ποσοστό επιβίωσης των μελών των χριστιανικών κοινοτήτων κατά τη διάρκεια των μεγάλων και θανατηφόρων επιδημιών της εποχής. Αυτό […]

Δεν υπάρχει τίποτα πιο ενθαρρυντικό από τα γεγονότα. Απρόβλεπτα, ανυπότακτα, απαιτητικά. Ερχονται ορμητικά, σαν χειμερινό ποτάμι, να ανατρέψουν καταστάσεις και να διαγράψουν βεβαιότητες. Οι άνθρωποι το έχουν ζήσει πολλές φορές στη μεγάλη διαδρομή και πολλές φορές θα το ξαναζήσουν. Είναι κατανοητό να προτιμούν την απόκρουσή του, να αρνούνται το ενδεχόμενο, να επιλέγουν τον εφησυχασμό. Είναι […]

Τι θα γίνει με την Εκκλησία μας; Δύο χιλιάδες χρόνια πέρασαν από την παρουσία του ιδρυτή της (και δεν εννοώ τόσο τον Ιησού Χριστό όσο τον Απόστολο Παύλο) και παραμένει ακλόνητη, δογματική, παραδοσιακή και πεισματικά αντίθετη σε κάθε μεταρρύθμιση ή ανανέωση. Αλλες χριστιανικές Εκκλησίες είχαν τους ανανεωτές τους, υιοθέτησαν καινοτομίες, τροποποίησαν τα δόγματά τους, αφουγκράστηκαν […]

Πολλοί μέμφονται την ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία γιατί δεν πήρε θέση που να αποτρέπει τους πιστούς από τη Θεία Κοινωνία. Προ τριετίας η ίδια Εκκλησία  αντιτάχθηκε με σφοδρότητα στη νομική κατοχύρωση του δικαιώματος των διεμφυλικών ατόμων να ορίζουν – χωρίς χειρουργική επέμβαση – το φύλο τους. Με τον ίδιο, ίσως και μεγαλύτερο, ζήλο η Καθολική Εκκλησία […]

Είναι πλέον τετριμμένη η διαπίστωση ότι ζούμε μια πρωτόγνωρη κατάσταση λόγω της κρίσης του κορωνοϊού. Ασφαλώς, αυτό που πρωτεύει είναι να προστατευθούν οι ανθρώπινες ζωές και οι απώλειες να είναι οι μικρότερες δυνατές. Η επιβάρυνση των συστημάτων υγείας είναι τεράστια και οι δυνατότητες/αδυναμίες ποικίλλουν ανάλογα με τη χώρα και την ήπειρο. Το Κράτος Πρόνοιας θα […]

Το κείμενο αυτό γράφεται την Τετάρτη, 18 Μαρτίου. Το επισημαίνω, γιατί πλέον κάθε μέρα είναι και μια άλλη σελίδα στην Ιστορία, όχι μόνο της χώρας, αλλά του πλανήτη. Πρόσφατα, χάσαμε τον μεγάλο ηθοποιό Μαξ φον Σίντοφ. Ο πιο διάσημος ρόλος του ήταν εκείνος του ιππότη Αντόνιους Μπλοκ, στο αριστούργημα του Ινγκμαρ Μπέργκμαν «Η έβδομη σφραγίδα». […]

Είμαστε η γενιά που μας αποκαλούσαν «τυχερή», γιατί γεννηθήκαμε σε μια εποχή που τα ζητούμενα άλλων γενεών θεωρούνταν για εμάς αυτονόητα. Αυτονόητα θεωρούσαμε: – Την ειρήνη, γιατί ξεχάσαμε γρήγορα τους πολέμους και την προσφυγιά που έζησαν οι παππούδες μας. – Την εθνική συμφιλίωση, γιατί λησμονήσαμε τους εθνικούς διχασμούς που βίωσε ο Ελληνισμός. – Την ελευθερία, […]

Τον απελθόντα προσφάτως Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Προκόπη Παυλόπουλο ουδέποτε ψήφισα ενόσω ήταν μέλος της Νέας Δημοκρατίας. Αλλωστε τα χρόνια εκείνα, εμείς οι αυτοπροσδιοριζόμενοι ευρωπαϊστές, σοσιαλιστές κ.λπ. είχαμε εναποθέσει τις ελπίδες μας στον λεγόμενο Συνασπισμό της Αριστεράς και της Προόδου. Τα οψώνια αυτής της πολιτικής αμαρτίας, δηλαδή της λανθασμένης, παραστρατημένης πολιτικής συμπεριφοράς μας, τα […]

ΤΟ ΒΗΜΑ PROJECT SYNDICATE Τον Σεπτέμβριο του 1923, ισχυρός σεισμός κατέστρεψε μεγάλα τμήματα του Τόκιο, κυρίως λόγω πυρκαγιών. Κυκλοφόρησαν φήμες που κατηγορούσαν τους Κορεάτες, μια περιφρονημένη και φτωχή μειονότητα, ότι σχεδίαζαν να εκμεταλλευτούν την καταστροφή για να ξεκινήσουν βίαιη εξέγερση. Ιάπωνες οπλισμένοι με σπαθιά, βέλη από μπαμπού, ακόμη και όπλα, επιτέθηκαν σε όποιον έμοιαζε ή […]

Ποτέ δεν είχα φανταστεί ότι θα ζούσα μέσα σε μία ταινία επιστημονικής φαντασίας. Που δεν θα συνέβαινε στη φαντασία μου (ούτε καν του σεναριογράφου) αλλά θα ήταν μία καθημερινή πραγματικότητα. Και τα θύματα της ταινίας δεν θα ήταν ηθοποιοί που μετά το γύρισμα θα επέστρεφαν στα σπίτια τους – αλλά άνθρωποι πάσχοντες, που θα υπέφεραν πραγματικά […]

Πίστη και επιστήμη δεν είχαν ποτέ αγαστές σχέσεις. Από την άλλη πλευρά ατομισμός και ισχυρογνωμοσύνη αποτελούν θεμελιώδη γνωρίσματα του χαρακτήρα μας και το δυσπειθάρχητο διακρίνει τον περιούσιο λαό μας. Γι’ αυτό παρατηρείται τις τελευταίες ημέρες η σύγχυση με επιστήμονες να δογματίζουν ως πιστοί και απλούς πιστούς να τοποθετούνται ως επιστήμονες!.. Ο λόγος για τη μετάδοση […]

Η πανδημία του νέου κορωνοϊού, η οποία ξεκίνησε από την Κίνα και σε μικρό χρονικό διάστημα εξαπλώθηκε σε περισσότερες από 110 χώρες, ανέδειξε, μεταξύ άλλων, μια σειρά από «νέα δεδομένα, μιας νέας εποχής». Συγκεκριμένα, οι ανθρώπινες ροές στο υπερεθνικό οικονομικό περιβάλλον, το οποίο έχει διαμορφωθεί εδώ και δεκαετίες, είναι τόσο εντατικές, που ο έλεγχός τους […]

Δεκαήμερο στο Φιέζολε Πρέπει να γίνει πηγή έμπνευσης, δημιουργική δύναμη ο λοιμός που ζούμε, επέμενε ο Βοκκάκιος: ο προ-προ-προ-πάππος μου Τζοβάνι Βοκκάκιο έγραψε το «Δεκαήμερο» με αφορμή τη Μαύρη Πανώλη του 1348· όχι μόνο δεν ήταν ένα από τα εκατό εκατομμύρια θύματά της, αλλά κέρδισε την αθανασία // Nevermore, Nevermore, άρχισε τον χαβά του ο […]

Μαζί με τις ανθρωποβόρες φυσικές καταστροφές, οι επιδημίες τροφοδότησαν ανέκαθεν θεολογικό και ηθικό προβληματισμό γύρω από το ζήτημα που μπορεί να επιγραφεί ως «Ο Θεός και το Κακό». Τον συλλογιστικό χορό τον άνοιξε πρώτος ο Επίκουρος: Επιθυμεί ο Θεός να αποτρέψει το Κακό αλλά δεν μπορεί; Τότε δεν είναι Παντοδύναμος. Μπορεί αλλά δεν επιθυμεί; Τότε […]

Αυτό που μας επεφύλαξε η εξελισσόμενη επιδημία, αλλά και η ενημερω-επιδημία (infodemic) του κορωνοϊού, στην εποχή του – κατά McLuhan – «παγκόσμιου χωριού», είναι η περαιτέρω καχυποψία και αμφισβήτηση των βασικών κατακτήσεων της επιστήμης από μια ολοένα και μεγαλύτερη ομάδα του πληθυσμού, ακόμα και από μέρος του επιστημονικού κόσμου. Από τα σημαντικότερα ζητήματα που έχουν αναδειχθεί τις […]

«Ογνωστός ιός με «επισκέφθηκε» και θεώρησα υποχρέωσή μου να το δημοσιοποιήσω. Νιώθω καλά καθώς λαμβάνω όλα τα μέτρα και πειθαρχώ στις οδηγίες των γιατρών και το ίδιο συνιστώ στους συμπολίτες μου. Περαστικά σε όλους μας». Με αυτή τη λιτή και σαφή ανακοίνωση ο κ. Μαρινάκης, ιδιοκτήτης του «Βήματος», μιας ανεξάρτητης και φιλελεύθερης εφημερίδας με την […]

Το γεγονός ότι ο εκβιασμός που επιχείρησε ο Ερντογάν απέναντι στην Ευρώπη με το άνοιγμα των συνόρων (Εβρος) για πρόσφυγες και μετανάστες δεν πέρασε – και δεν έπρεπε να περάσει – είναι σημαντικό. Ελλάδα και Ευρώπη αντέδρασαν λίγο-πολύ σωστά στον εκβιασμό αυτόν (αν και η αναστολή ασύλου και κλειστά σύνορα σε μια ανοιχτή Ευρώπη – Σένγκεν δεν […]

Το θέμα της αναβληθείσας εξαιτίας του κορωνοϊού «16ης Διεθνούς Επιστημονικής Συνάντησης» του Τμήματος Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, που επρόκειτο να διεξαχθεί από τις 20 έως τις 22 Μαρτίου, είναι ίσως το πλέον ενδιαφέρον από τα θέματα των προηγούμενων δεκαπέντε ανάλογων «Συναντήσεων». Ο τίτλος του συνεδρίου («Η πένα και το ξίφος») και ο υπότιτλός του («Η […]

Η επιστημονική φαντασία μάς έχει χτυπήσει την πόρτα και ψάχνουμε να βρούμε ποια κάμερα μας παίρνει. Οπως γίνεται συνήθως υπάρχει εκείνη η μερίδα που προσπαθεί να διατηρήσει την ψυχραιμία της, φιλοσοφημένη, που έχει αποδεχθεί πως κανείς δεν μας υποσχέθηκε πως θα ζήσουμε σε έναν κόσμο χωρίς σοβαρά ατυχήματα, κι εκείνοι που θρηνούν για το κακό […]

Ηλέξη ήρθε στη δημόσια συζήτηση τις τελευταίες ημέρες. Την έφερε, κατά τρόπο παράδοξο και για κάποιους ίσως τραγικό, ο κορωνοϊός. Την ακούσαμε και την ακούμε από τα χείλη γιατρών, που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αυτής της μάχης. Η λέξη έχει, δεκαετίες τώρα, εξοβελιστεί από τον πολιτικό λόγο. Σπάνια βρίσκει θέση στην πολιτική αντιπαράθεση. Ωσάν να […]