Στον θαυμάσιο πίνακα «Η πτώση του Ικαρου» του Πίτερ Μπρέγκελ, ο μυθικός ήρωας μόλις διακρίνεται στο δεξί μέρος του πίνακα, καίτοι πρωταγωνιστής του. Στην πραγματικότητα φαίνονται μόνο τα πόδια του, τη στιγμή που το σώμα του βυθίζεται στη θάλασσα. Γύρω, όμως, από τον Ικαρο η ζωή συνεχίζεται σαν να μη συμβαίνει τίποτε: ο αγρότης δουλεύει […]
Χρειάζεται πολλή μυωπία για να μην το βλέπει κανένας. Αυτό το αίσθημα της μεγάλης ανησυχίας που μας έχει προικίσει η αναπάντεχη εισβολή του ιού. Αυτή η «αγωνία» για την οποία πολύς λόγος θα γίνει ευθύς αύθις μετά την αποδρομή του. Τι θα απογίνουμε τώρα; ρωτούν οι άνθρωποι. Αλλά ρωτά επίσης με άγχος και ο νευρωτικός, […]
Είναι σύνηθες στην ελληνική πολιτική ζωή η αντιπαράθεση να γίνεται άλλοτε με στερεότυπα, άλλοτε με έκφραση ιδεοληψιών που προσπαθούν να επιβάλουν με επιμονή απόψεις ασύμβατες με την πραγματικότητα. Ετσι συμβαίνει, εν μέσω της πανδημίας COVID-19. Η πολιτική ανάγει την κατάσταση των υπηρεσιών υγείας σε πρωτεύον ζήτημα, ενώ είχε να ασχοληθεί με αυτές από το 2013. […]
Η λαίλαπα του κορωνοϊού που πλήττει με ιδιαίτερη σφοδρότητα την Ευρώπη (και τον πλανήτη) κλονίζει πολλά απ’ αυτά που οικοδομήσαμε όχι μόνο στην κοινωνία και στην οικονομία αλλά και στις διανοητικές μας κατασκευές. Κλονίζει μεταξύ άλλων, πρώτον, την πίστη μας σε ορισμένες βεβαιότητες που είχαμε αναπτύξει και, δεύτερον, την πεποίθησή μας ότι μπορούμε να προβλέψουμε […]
Η λέξη εισέβαλε απροσδόκητα. Μια ζωή ανέμελη, στην τρέχουσα ροή της, ίσως κενή, ίσως μόνο με τη μηχανική μέριμνα να την ορίζει, ανατρέπεται. Ο ρυθμός αλλάζει, οι απαιτήσεις παίρνουν νέα διάσταση. Η επανάληψη ακούει καθαρά τον ήχο της. Δεν πρόκειται για επιλογή πνευματικής άσκησης. Είναι αποτέλεσμα κυβερνητικών αποφάσεων που κρίνονται αναγκαίες για την προστασία του […]
Καμιά φορά το ποίημα μολύνει το χαρτί κι αγάλλεται ο ιός της Ποίησης για το φαρμάκι και της μελάνης τη βαριά σκιά. Τότε, να, ενδημικά απλώνεται στον άνθρωπο, ταχύτατα, αδικαιολόγητη χαρά που γράφει και βλέπει το «ως πότε» του, να γίνεται επιτέλους «τώρα». Κι η αόρατη αιτία του – κρυμμένη χρόνια στις γραμμές στη δύσπνοια του […]
Δεν πρόκειται για το ωραίο τραγούδι του Μάνου Χατζιδάκι (που έγραψε ειδικά για την παράσταση του έργου «Απόψε αυτοσχεδιάζουμε» του Πιραντέλο, από τον θίασο Μυράτ) αλλά για τον ταχυδρομικό διανομέα της περιοχής μου, που έχω πολύ καιρό να τον δω. Γνωρίζω πως τα ΕΛΤΑ βρίσκονται σε άθλια κατάσταση, πως τα χρέη τους είναι υπέρογκα και […]
Οι κρίσεις του κορωνοϊού και του Μεταναστευτικού-Προσφυγικού ανέδειξαν τις δυνατότητες που έχει το πολιτικο-διοικητικό σύστημά μας να ενεργοποιεί ορισμένα χαρίσματα της φυλής μας, δεξιότητες και κοινωνικές αξίες που είναι κρυμμένες σε ομαλές περιόδους: την έγκαιρη πρόβλεψη, την ταχύτητα στη λήψη των αποφάσεων, την αποτελεσματικότητα, την πολιτική ομοψυχία και την κοινωνική αλληλεγγύη. Από ό,τι φαίνεται, η […]
Καθώς πλησιάζουν οι αμερικανικές προεδρικές εκλογές, ξεκαθάρισε το τοπίο στους Δημοκρατικούς μετά την ανακοίνωση του Mπέρνι Σάντερς ότι αποσύρεται από την κούρσα του χρίσματος. Ο βέβαιος πλέον υποψήφιος των Δημοκρατικών, πρώην αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν έχει τη στήριξη των φιλελεύθερων Αμερικανών -αναμενόμενο – αλλά από τη στιγμή που ο Ομπάμα στήριξε τον αντιπρόεδρό του φανερά […]
Τα κοσμογονικά αλγεινά γεγονότα που βιώνει η ανθρωπότητα εξαιτίας του βιολογικού πολέμου ταλανίζουν τον νου να βρει την αιτία και να ανακαλύψει τη θεραπεία μιας απροσδόκητης και ανεξήγητης λαίλαπας, του Covid-19. Η σοφία των διανοητών προγόνων μας, όσο και αν το πνεύμα των νεοτέρων καλπάζει και προσπαθεί με όλα τα θαυμαστά μέσα της τεχνολογίας να […]
Θέλεις να κοιτάξεις κάπου. Να δεις, να ακούσεις, να κρατηθείς. Έχουν αλλάξει οι περισσότερες αναφορές σου τους τελευταίους μήνες. Χρειάζεσαι λιγότερους αλλά πιο σημαντικούς ανθρώπους. Εκείνους που έχουν να πουν. Σκορπίστηκες και έκαψες πολύ χρόνο σε δηλώσεις, κείμενα, σκέψεις, εικόνες, που δεν είχαν τίποτα να σου δώσουν, μόνο να σκοτώσουν ενεργά κύτταρα ενός πολύτιμου χρόνου. […]
Παλιά η διάκριση Βορρά – Νότου ήταν κυρίως γεωγραφική. Και μόνο μέσα από μεταφορικούς, αμόρφωτους υπαινιγμούς, αφήναμε άλλες αντιλήψεις να διαρρέουν. Ομως, από καιρό τώρα, η διάκριση κατέστη ηθική. Και όσο και αν η γενίκευση αδικεί, και ενοχλεί, είμαστε υποχρεωμένοι – ναι, υποχρεωμένοι – σαν τέτοια να την καταγράψουμε: ως διάσταση ανάμεσα σε έναν τρόπο σκέψης […]
Δεν αρκεί να λέμε – ή να ψελλίζουμε – ότι με την πανδημία βρισκόμαστε σε πόλεμο. Χρειάζεται να δούμε από πιο κοντά την κατάσταση, να βρούμε τι ζητεί από μας και αν είμαστε ικανοί να το δώσουμε. Η ιδιομορφία της κατάστασης προσδιορίζεται από δύο συνθήκες. Πρώτον, ότι ο εχθρός είναι αόρατος και κυκλοφορεί ανάμεσα στις […]
4 ΑΝΟΙΞΗ ΒΟΡΕΙΟ ΗΜΙΣΦΑΙΡΙΟ Οπως ακριβώς το είχε προβλέψει η Ιζαμπώ: μόλις πέρασαν 14 ημέρες από την άφιξή της με την ισημερία (20 Μαρτίου, 05.49), η άνοιξη βγήκε από την καραντίνα και, πολύ προσεκτικά, άρχισε να κόβει βόλτες εδώ και εκεί. Κάθε τόσο στέλνει βέβαια το αναγκαίο μήνυμα στο 13033: 4 ΑΝΟΙΞΗ ΒΟΡΕΙΟ ΗΜΙΣΦΑΙΡΙΟ. Και […]
Αέναα ηλιοβασιλέματα Ανάμεσα σε μένα και στη Ζάκυνθο απλώνεται γαλήνιο το Ιόνιο· ο ήλιος ετοιμάζεται να χαθεί πίσω από το βόρειο άκρο του σολωμικού νησιού· μέρα τη μέρα, το σημείο της δύσης θα μετακινείται σιγά-σιγά όλο και βορειότερα, θα διασχίσει το στενό Ζακύνθου – Κεφαλλονιάς, θα καβαλήσει το νησί του Λασκαράτου και τέλη Ιουνίου, στο […]
H ζωή δεν έχει πατήσει pause. Aυτές οι μέρες μας δεν είναι χαμένες. Οπως δεν υπάρχει και χαμένη γενιά, η γενιά της κρίσης. Είναι το μόνο που είναι στο χέρι μας, όταν οι συγκυρίες δεν είναι. Η ζωή συνεχίζεται πάντα, με άλλους όρους, σε συνθήκες που δεν θα τις επέλεγες ποτέ, αλλά ποτέ δεν τις […]
Ο Απρίλης είναι ο μήνας ο σκληρός, γεννώντας Μες απ’ την πεθαμένη γη τις πασχαλιές, σμίγοντας Θύμηση κι επιθυμία, ταράζοντας Με τη βροχή της άνοιξης ρίζες οκνές. T.S. Eliot «Ερημη Χώρα» Πρόσφατα στους «Financial Times» δημοσιεύθηκε ένα άρθρο του διάσημου ισραηλινού ιστορικού και στοχαστή Γιουβάλ Νώε Χαράρι για την πανδημία του κορωνοϊού. Ο Χαράρι τόνισε […]
Γνωστή η κρατούσα αντίληψη. Οι αντικειμενικές συνθήκες διατηρούν το πρωτείο, μας λένε στερεοτυπικά. Τα πρόσωπα είναι έρμαια της ροής, εκφραστές απλοί της δυναμικής της, όργανα της νομοτέλειας. Η ιστορία δίνει παραδείγματα για κάθε πλάνη. Τα προκατασκευασμένα σχήματα βρίσκουν αφορμές δικαίωσής τους. Αυτές τις μέρες τού «μένουμε σπίτι» , ένα πρόσωπο «κερδίζει» τις συνθήκες. Πρόκειται για […]
Ηπανδημία φαίνεται πως ξαναφέρνει στην επιφάνεια παλιούς «προφήτες»: Αυτούς της επιστροφής στο έθνος-κράτος και του κρατισμού. Πληθαίνουν φωνές όπως των καθηγητών Χένρι Φάρελ και Αβραάμ Νιούμαν, που έγραφαν στο «Foreign Affairs» ότι «καθώς κρίσιμες αλυσίδες προσφοράς καταρρέουν και τα κράτη συσσωρεύουν ιατρικές προμήθειες και τρέχουν να περιορίσουν τα ταξίδια, η κρίση πιέζει προς μια μείζονα […]
1Εύλογο είναι το δίλημμα περί της βέλτιστης στρατηγικής ενώπιον του ιού. Ας επιτραπεί μία (έστω ερασιτεχνική) υπενθύμιση των προς τούτο δύο διαθέσιμων στρατηγικών: Α) Στόχος είναι η μέγιστη δυνατή περιστολή της διασποράς (δηλαδή η μέγιστη δυνατή επιβράδυνση της αύξησης του πλήθους των προσβαλλομένων), λαμβάνοντας πολύ δραστικά μέτρα απομόνωσης των πολιτών· με τα ακόλουθα προσδοκώμενα αποτελέσματα. […]