Νέες Εποχές

«Η Ιστορία γράφεται από τους νικητές» Ναπολέων Βοναπάρτης Σε λίγες ημέρες η Πολωνία θα εκλέξει τον νέο πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ο σημερινός πρόεδρος Αντρέι Ντούντα εκπροσωπεί το κόμμα Τάξη και Νόμος, το οποίο κυβερνά με ισχυρή πλειοψηφία από το 2015. Ομως εδώ και λίγες εβδομάδες οι δύο αντίπαλοί του, Τζασκόφσκι και Καλίνσκι, φαίνεται να κερδίζουν […]

Πέραν των υπαρκτών ήδη οικονομικών επιπτώσεων, η πανδημία γίνεται καταλύτης για την ενίσχυση τάσεων στα πολιτικά συστήματα που προϋπήρχαν. Διακρίνονται τρεις μεγάλοι κίνδυνοι που μπορεί να απειλήσουν τις δημοκρατίες. Πρώτον, η επιστήμη και η διανόηση να εγκαταλείψουν τα όπλα τους, που είναι η κριτική των πεπραγμένων των κυβερνήσεων πρωτίστως και των αντιπολιτεύσεων κατά δεύτερο λόγο […]

Την άνοιξη του 1920 τα πολωνικά στρατεύματα, σε συνεννόηση και με την τοπική κυβέρνηση του Πετλιούρα, είχαν μπει στο Κίεβο, την ιστορική πρωτεύουσα της Ουκρανίας. Στις 5 Ιουνίου ο Κόκκινος Στρατός, υπό την ηγεσία του Τουχατσέφσκι, εξαπέλυσε την αντεπίθεσή του. Η σαρωτική προέλαση των σοβιετικών στρατευμάτων θα ανάγκαζε τον πολωνό πρόεδρο Πιλσούντσκι (πιο σωστά, Πιουσούντσκι, […]

Σε ένα κομμάτι της κοινής γνώμης έχει σχηματιστεί η εντύπωση μίας ακόμη διαμάχης για συντεχνιακούς και στενά επαγγελματικούς λόγους. Μια άλλη μερίδα των πολιτών ακούει για τον εξοβελισμό των κοινωνικών επιστημών και σπεύδει να δει κάποιο γενικότερο σχέδιο της κυβέρνησης να εξορίσει κάθε «εστία αμφισβήτησης και κριτικής». Αλλοι, τέλος, από τον συντηρητικό και τον φιλελεύθερο […]

Ελλάς – Βουλγαρία Ακούω πολλά και διαβάζω πολλά, αλλά εγώ πιστεύω πως μια χαρά χώρα είμαστε, ημερολόγιό μου: στη Βουλγαρία φωτογραφίες από την κρεβατοκάμαρα του πρωθυπουργού Μπόικο Μπορίσοφ τον δείχνουν να κοιμάται μακαρίως, με συντροφιά πιστόλι, πεντακοσάευρα και ράβδους χρυσού. Ο Μπορίσοφ κατήγγειλε ότι για τη φωτογράφισή του ευθύνεται ο πρόεδρος της Βουλγαρικής Δημοκρατίας Ρούμεν […]

Θερινό ηλιοστάσιο Από κηπευτικών άρξασθαι: δεν πάμε καλά, ημερολόγιό μου· πενιχρή σοδειά από αγγουράκια και κολοκυθάκια σήμερα – αύριο θα γευτώ και μελιτζάνες -, οι ντομάτες όμως με περιφρονούν βαθύτατα, καμία σημασία στις περιποιήσεις μου, στα χάδια, στα τραγούδια, στις κρέμες που τους βάζω και τα αρώματα. Ετσι, ελάχιστη χειρονομία καλής θέλησης να κάνουν, θα […]

Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ως συνέχεια της γαλλογερμανικής πρωτοβουλίας για το σχέδιο ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ενωσης, είναι ιστορικής σημασίας, όχι μόνο για την εσωτερική ισχύ της, αλλά και για τη γεωπολιτική παρουσία της σε αυτή τη νέα περίοδο. Η υποχώρηση της Αμερικής και το μη αποδεκτό υπόδειγμα του κινεζικού καθεστώτος ωθούν την Ευρώπη προς […]

Η συμφωνία για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών με την Ιταλία είναι μια μεγάλη επιτυχία της ελληνικής κυβέρνησης και του κ. Δένδια προσωπικά. Πετύχαμε εκεί που εδώ και χρόνια αποτυγχάναμε. Το κλειδί απ’ ό,τι φαίνεται ήταν η ρεαλιστική αντιμετώπιση του ζητήματος των δικαιωμάτων αλιείας των ιταλικών σκαφών. Και οι δύο χώρες βγαίνουν μακροπρόθεσμα κερδισμένες από τον […]

Αν υπάρχει ένα βασικό πρόβλημα στην ελληνική εξωτερική πολιτική, είναι η αδυναμία ή αδιαφορία κατανόησης των διεθνών συσχετισμών. Η εμμονή στην ελληνοκεντρική θεώρηση των πραγμάτων εμποδίζει τη συνολική αξιολόγησή τους και δημιουργεί ψευδαισθήσεις. Oι ελληνοτουρκικές σχέσεις δεν αποτελούν για άλλες χώρες προτεραιότητα. Το Ισραήλ, για παράδειγμα, στο οποίο μετέβη ο έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μέσα […]

Η Ελλάδα συνεχίζει να υπολείπεται των δυνατοτήτων της αλλά και των προσδοκιών των βαλκάνιων γειτόνων της. Οι ελληνικές κυβερνήσεις, συστηματικά τα τελευταία 30 χρόνια, υπερεκτιμούν τον ρόλο της Ελλάδας, μεταφράζοντας αυτόματα τη συμμετοχή σε διεθνείς οργανισμούς, την παράδοση δημοκρατικών θεσμών και την οικονομική ισχύ σε πραγματική επιρροή. Πρόκειται βέβαια για κεφαλαιώδες σφάλμα γιατί τα συγκεκριμένα […]

Από τη συνολική απουσία πληροφοριών σχετικά με την εσωτερική κατάσταση στην Τουρκία σε κοινωνικοπολιτικό αλλά και οικονομικό επίπεδο των προηγούμενων δεκαετιών στη δημόσια σφαίρα έχουμε περάσει πλέον στην ακατάσχετη παροχή πληροφοριών δίχως όμως σύνδεση αυτών με το διεθνοπολιτικό γίγνεσθαι. Το διεθνές σύστημα βρίσκεται σε φάση νέων μεταβλητών αλλά όχι σε φάση αλλαγής των υφιστάμενων πολικοτήτων […]

Η Τουρκία είναι μια χώρα η οποία μετασχηματίζεται όταν έχουμε αλλαγή του διεθνούς περιβάλλοντος. Λόγου χάρη, η τουρκική δημοκρατία ιδρύθηκε ως κράτος το 1923 ως αποτέλεσμα των ζυμώσεων του διεθνούς περιβάλλοντος για τη δημιουργία των εθνών-κρατών, με αποτέλεσμα να ενεργοποιηθούν οι εσωτερικές εκείνες δυναμικές που ήταν σύμφωνες με τη λογική του έθνους-κράτους. Στο πλαίσιο αυτό […]

Ο τούρκος πρόεδρος θέλει να ανασυστήσει έναν άξονα επιρροής, με αναφορές στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Προς τούτο, επιχειρεί να προσεταιριστεί μουσουλμανικές και τουρκικές μειονότητες απανταχού, αναζητεί ερείσματα σε περιοχές με οθωμανικό παρελθόν, ενώ, παρότι το εγχείρημα δημιουργίας μιας οθωμανικής κοινοπολιτείας με φίλα προσκείμενα καθεστώτα, στον απόηχο των αραβικών εξεγέρσεων, απέτυχε, δεν το βάζει κάτω. Επιδιώκει την […]

Διάβασα πριν από δύο εβδομάδες ένα άρθρο του ιστορικού Γιώργου Θ. Μαυρογορδάτου, στο οποίο πρότεινε να διδάσκεται στα σχολεία μας η καθαρεύουσα. Με την πρόταση αυτή συμφώνησε, σε δικό του άρθρο, και ο συγγραφέας Τάκης Θεοδωρόπουλος. Θεωρώ την πρόταση αυτή ολέθρια και επικίνδυνη. Αν εφαρμοζόταν θα ήταν σαν να ανασταινόταν ξαφνικά η διγλωσσία. Θα προκαλούσε […]

O άνθρωπος είναι φτιαγμένος για να προσαρμόζεται στις συνθήκες. Ευτυχώς. Αν δεν είχαμε αυτή την προγραμματική οδηγία στον μηχανισμό μας είναι πιθανό να είχαμε ήδη αποχαιρετίσει τον πλανήτη. Το ένστικτο της επιβίωσης είναι ενεργό και ισχυρό. Οπως και η επινοητικότητα. Οι δεξιότητες αλλάζουν και πολλές φορές κληθήκαμε να φτιάξουμε οι ίδιοι με τα χεράκια μας […]

Η Ελλάδα στη Μεσόγειο έχει θεμιτό συμφέρον, αυτό της κατοχύρωσης κυριαρχικών δικαιωμάτων σε θαλάσσιες ζώνες και με αφορμή το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Η σημασία της οριοθέτησης ως προς την άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων είναι το μείζον. Ερμηνεύοντας τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας γίνεται αντιληπτό ότι με βάση την προβολή των ακτών, τα παράκτια κράτη διεκδικούν […]

Για κάθε προσεκτικό παρατηρητή είναι εμφανές ότι η Τουρκία επιχειρεί αυτή την περίοδο μια κάποια αναπροσαρμογή / διόρθωση του εξωτερικού της προσανατολισμού, με αβέβαιη έκβαση βεβαίως. Παράλληλα με την απομάκρυνση του αρχιτέκτονα της «Γαλάζιας Πατρίδας», υποναυάρχου Τζιχάτ Γιαϊτζί, επιχειρεί να αποκαταστήσει τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ, τη Δύση γενικότερα, το Ισραήλ, την Αίγυπτο κ.ά. […]

Οταν η κυβέρνηση μιας χώρας έχει καταφέρει να μετατρέψει το ενδεχόμενο σύγκρουσης με μια άλλη σε εκπλήρωση εθνικού χρέους, τότε η εσωτερική νομιμοποίηση που της παρέχεται από την κοινωνία της είναι και κρίσιμη και αυτοπαγιδευτική. Αυτοπαγιδευτική γιατί η τελευταία, η κυβέρνηση, δεν μπορεί να προδώσει την αίσθηση δίκαιου μιας κοινής γνώμης, της δικής της, στην […]

Στενοχώριες Πού είχαμε μείνει; Α, ναι: ότι τα κηπευτικά «περισσότερο και από λιπάσματα, ποτίσματα, φουσκιά και σκαλίσματα, παρέα και χάδια θέλουν για να ευδοκιμήσουν». Ε, λάθος είχα: οι ντομάτες μου δεν ευδοκιμούν με τίποτα, ημερολόγιό μου. Τις προσέχω, τις νταντεύω, τις περιποιούμαι, τους τραγουδάω καραοκέ άριες από Βέρντι και Βάγκνερ – τίποτα. Τα καλά μου αγγουράκια […]

Παρά τα αναπόφευκτα επιμέρους προβλήματα, διαχρονικά, η σταδιακή οικονομική και πολιτική ολοκλήρωση της ΕΕ έχει πετύχει εξαιρετικά αποτελέσματα. Ποτέ η ήπειρός μας δεν γνώρισε τόσο μεγάλο διάστημα χωρίς σημαντικές πολεμικές συρράξεις, ενώ η ΕΕ αναδείχθηκε σε φάρο δημοκρατίας και, τουλάχιστον μέχρι την κρίση χρέους, η ευημερία των πολιτών της βελτιωνόταν διαρκώς, ενώ το ευρωπαϊκό κράτος […]