Διαβάζοντας, ακούγοντας, παρακολουθώντας, βλέποντας ταινίες, σερφάροντας για την ελληνική επανάσταση διαπιστώνει κανείς ότι το 1821 διαθέτει πολλαπλές εκδοχές, ανάμεσα στις οποίες κυριαρχούν δύο κατηγορίες. Η πρώτη έχει επίκεντρο την ιστορική έρευνα και τις ιστορικές σπουδές κυρίως από τη Μεταπολίτευση και μετά. Παρά τους διαφορετικούς φακούς μέσα από τους οποίους οι θαμώνες της βλέπουν τον Αγώνα […]
Η Μεγάλη Ελληνική Επανάσταση του 1821 ήταν μια Επανάσταση με εθνικό και θρησκευτικό χαρακτήρα. Οπως έγραψε και ο σαμιώτης ποιητής και αγωνιστής του 1821 Γεώργιος Κλεάνθης, οι πρόγονοί μας αγωνίστηκαν «για του Χριστού την Πίστη την Αγία / Και της Πατρίδος την Ελευθερία». Από τον Οκτώβριο του 1820 η Φιλική Εταιρεία είχε ορίσει την εξέγερση […]
Με τη λέξη «επέτειο» χαρακτηρίζουμε την πανηγυρική ανάκληση γεγονότων με την οποία επιθυμούμε να «βεβαιώσουμε», δημόσια, για μια ακόμα φορά, τη διάχυτη συμφωνία για τη σημασία που αποδίδουμε σε αυτά. Μια επέτειος, έτσι οριζόμενη, δείχνει να έχει ως προέχουσα «αποστολή» μια περισσότερο ή λιγότερο δοξολογική αναπαράσταση των γεγονότων, μέσω της οποίας επιδιώκεται ο εγκοινωνισμός μας […]
Η «Βίβλος Ψηφιακού Μετασχηματισμού 2020-2025», με τα περισσότερα από 400 συγκεκριμένα έργα ψηφιακής αναβάθμισης της χώρας, έχει πλέον ανακοινωθεί. Είμαι υπερήφανος για την ομάδα μου και πολύ ικανοποιημένος από τη συνεργασία με τα υπόλοιπα υπουργεία, τους φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και τους εμπειρογνώμονες από την ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα με τους οποίους εργαστήκαμε […]
Η έναρξη των εμβολιασμών στα περισσότερα σημεία του πλανήτη χαρακτηρίστηκε ως μια ιστορική μέρα. Με όλη τη βιασύνη που μαρτυράει μια τέτοια φράση – με την έννοια πως η ιστορικότητα κάποιας στιγμής συνήθως αποδίδεται αρκετά αργότερα και όχι τη στιγμή που συμβαίνει – είναι μια σχετικά ασφαλής εκτίμηση. Ο,τι και να μας περιμένει από εδώ και πέρα, […]
Ανθρωπότητα, Ιότητα, Ισότητα Πάει ο παλιός ο χρόνος / ας γιορτάσουμε παιδιά / και του χωρισμού ο πόνος / ας κοιμάται στην καρδιά… /καλή χρονιά, καλή χρονιά, / χαρούμενη χρυσή Πρωτοχρονιά! «Του χωρισμού ο πόνος»; Ο μόνος γλυκός πόνος που ελπίζουμε να μας μείνει στην καρδιά από αυτή τη χρονιά είναι το ελαφρύ τσίμπημα της […]
Ο παραλογισμός. Η ανθρωπότητα συνολικά αντιμετωπίζει τη φονικότερη απειλή εδώ και 100 χρόνια περίπου – την πανδημία COVID-19 με την απώλεια εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπινων ζωών, την αποσάθρωση των κοινωνιών, την κατάρρευση των οικονομιών, την εκτόξευση της ανεργίας, την αύξηση της φτώχειας, την όξυνση των κοινωνικών ανισοτήτων και πολλά άλλα. Διαπιστώθηκε έτσι με τον πλέον τραγικό τρόπο […]
Εχουμε πρόβλημα στην αφήγηση. Ενα εμφανέστατο έλλειμμα στο να πούμε μια ιστορία. Είμαστε πολύ καλοί στη μικρή φόρμα, που δεν απαιτεί ανάπτυξη και χτίσιμο χαρακτήρων, αλλά δυνατές αποτυπώσεις της στιγμής, του επίκαιρου αισθήματος. Δεν είναι καθόλου λίγο, αλλά είναι διαφορετικό. Το συναντάμε στην τέχνη μας, που έχουμε σπουδαία δείγματα μικρής φόρμας (τραγούδια, ποίηση, διηγήματα) αλλά […]
Οι τρεις μάγοι Τα πιο παράξενα Χριστούγεννα της ζωής μου· χωρίς κάλαντα, χωρίς επισκέψεις, χωρίς ρεβεγιόν, χωρίς ψώνια – ευτυχώς, ευχές από το τηλέφωνο και το Ιντερνετ μπορούμε να λέμε: ο ιός δεν έχει μάθει ακόμα να ταξιδεύει μέσα από τα καλώδια. Μπορεί να είναι και τα χειρότερα Χριστούγεννα από την εποχή του Ηρώδη, με τη […]
Η πανδημία ως συλλογικό τραύμα σημάδεψε το 2020. Τραύμα: από το ρήμα «τιτρώσκω» διαπερνώ, που υπαινίσσεται ότι μια σοβαρή βλάβη διαπερνά το προστατευτικό περίβλημα του ψυχισμού. Τραύμα: να χάνεις έναν οικείο, μητρικό τόπο που ίσως φαντασίωνες ότι έχεις. Να εξορίζεσαι από μια πατρίδα. Ο κόσμος σου να μεταμορφώνεται σε έναν άγνωστο κι επικίνδυνο τόπο. Πόσοι […]
Είμαι χαζομπαμπάς! Δεν πρωτοτυπώ. Από την πρώτη στιγμή που αντίκρισα την κόρη μου στο γύρισμα της νύχτας εκείνου του μαγικού καλοκαιριού αποδέχτηκα την πλέον γλυκιά ήττα στη ζωή μου. Κάνω αυτόν τον πρόλογο, σπεύδοντας να ομολογήσω πως η ιδιότητα του χαζομπαμπά δεν έχει σε τίποτα να κάνει με το ότι είμαι ιδιαίτερα υπερήφανος για την […]
Μιλούν πολλοί σήμερα για την αδυναμία της Ευρωπαϊκής Ενωσης να έχει πραγματική κοινή οικονομική πολιτική, για τη μη εφαρμογή ενός δημοσιονομικού συντονισμού που δεν θα οδηγεί στην ασφυξία την πραγματική οικονομία, τη μη Αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας, τη μη υπογραφή ενός δεσμευτικού Συμφώνου για την Απασχόληση, τη μη διαμόρφωση ενός πλαισίου ελέγχου της λειτουργίας των […]
Ο καλούμενος «συμβιβασμός» έλαβε λοιπόν χώρα. Η Συμφωνία για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ 2021-2027) και το Ταμείο Ανασυγκρότησης από τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού επετεύχθη τελικά στη Σύνοδο Κορυφής και εγκρίθηκε και από τα 27 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η επίσημη, «εύπεπτη» εκδοχή ομιλεί για «κάμψη των αντιρρήσεων της Ουγγαρίας και της Πολωνίας» […]
Τώρα οι μέρες αρχίζουν να μεγαλώνουν. Εμείς επίσης. Γράφω στις 21 Δεκεμβρίου – χειμερινό ηλιοστάσιο. Στο πλανητικό μας σύστημα γίνονται παράξενα πράγματα – μόνο που αυτά είναι προβλέψιμα. Εξηγεί ο σύγχρονος παντογνώστης, η Google: «Την επίσημη έναρξη του χειμώνα και το σπάνιο «πάντρεμα» των Δία και Κρόνου στον ουρανό της Γης τιμά η Google με το σημερινό […]
Τελευταία, στον χώρο του βιβλίου εμφανίστηκε ένας καινούργιος όρος προερχόμενος από την Αμερική. Περιγράφει μια νέα ειδικότητα που προέκυψε ως ανάγκη στις προηγμένες χώρες, όπου η βιβλιαγορά αποτελεί μια σοβαρή υπόθεση και τίποτα δεν αφήνεται στην τύχη. Ο όρος αυτός είναι: Sensitivity Reader. Η μετάφραση στα καθ’ ημάς δεν είναι εύκολη, διότι η ίδια η […]
Πες με συντηρητικό, Διόδωρε· όμως, μετά τα lockdown, rapid tests, drive through και click away, βάλσαμο γλωσσικής αισθητικής η ελληνικότατη «μετάλλαξη». ΣΤΑΥΡΟΣ, ΓΛΩΣΣΗΣ ΑΜΥΝΤΩΡ O κ. Κακλαμάνης αντέδρασε στη λέξη «επιδειξίας» από αμαθή βουλευτίνα του ΣΥΡΙΖΑ διορθώνοντάς τη με συνώνυμη, επιβαρυμένη μάλιστα με τον όρο «μανία»: «επιδειξιομανία» (επιδειξίας μετά μανίας)! Οι λέξεις είναι εκδικητικές στην […]
Ο γιατρός Λη είχε μείνει πάλι άυπνος. Δεν το χωρούσε το μυαλό του. Τον βασάνιζε η αμφιβολία. Ενιωθε πως εκείνη η πρώτη αναλαμπή, η πρώτη σκέψη που ήρθε και τάραξε την ήρεμη ζωή του, είχε γίνει κάτι σαν χιονοστιβάδα. Μια συνειρμική χιονοστιβάδα, μια αλυσιδωτή χημική αντίδραση που απλώθηκε και πλημύρισε και το τελευταίο εγκεφαλικό του […]
Τα Χριστούγεννα κατέχουν μια τόσο ιδιαίτερη, μια τόσο απολύτως ξεχωριστή θέση στο μαγευτικό πανόραμα των εορτών. Πέρα από τη συνηθισμένη και συμβατική, θρησκευτικού τύπου εκδοχή τους, η γέννηση του Θεανθρώπου αποτελεί δίκαιη αφορμή κορύφωσης του εορτασμού. Φέτος, λόγω της πανδημίας, διασπάται ο ειρμός του εορταστικού ρυθμού. Μπροστά μας ο κίνδυνος να χαθεί η γοητεία του. […]
Εναν χρόνο μετά τη γνωριμία μας με τον COVID-19, παρά το πλήθος των συζητήσεων, η επιστημονική κοινότητα δεν έχει προλάβει να κάνει την αποτίμηση του ιού στο περιβάλλον. Οι καταγεγραμμένες απόψεις είναι μάλλον αντιφατικές και η ρευστότητα της συνθήκης δεν μας επιτρέπει να βγάλουμε συμπεράσματα ούτε, πολύ περισσότερο, να σχεδιάσουμε την επόμενη μέρα. Θα θυμάστε, […]
Από τα Χριστούγεννα της ζωής μου, τρία έχουν αποτυπωθεί στη μνήμη μου. Αυτά τα τρία είναι σχεδόν ίδια και συμπυκνώνουν όλη την ουσία της γιορτής, όπως την είχα φανταστεί και όπως ήθελα να τη ζήσω. Τα υπόλοιπα ήταν από συμπαθητικά ως αδιάφορα. Φυσικά τα πρώτα δέκα δεν τα συζητάμε. Βρέφος ήμουν όταν πέρασε η πρώτη […]