Βιβλία

Το σύμπαν του Χόγκουαρτς πρόκειται να επεκταθεί με άλλα δύο νέα βιβλία του Χάρι Πότερ, που θα κυκλοφορήσουν τον Οκτώβριο. Η κυκλοφορία τους θα συμπέσει με έκθεση της βρετανικής Βιβλιοθήκης που διοργανώνεται με αφορμή τον εορτασμό της 20ης επετείου των μυθιστορημάτων φαντασίας της Τζ. Κ. Ρόουλινγκ.

H Αννα Κάθριν Γκριν είναι μάλλον άγνωστη στην Ελλάδα κι ας υπήρξε πρωτοπόρος στην αστυνομική λογοτεχνία, μία από τις πρώτες γυναίκες που έγραψαν αστυνομικό μυθιστόρημα.

Τα πρόσωπα στην πεζογραφία της Νίκης Τρουλλινού αποτελούν απότοκα της εποχής και της κοινωνίας τους, με τα όνειρα και τις προσδοκίες τους να διαφεύγουν συνεχώς από την οθόνη και με τα μείζονα ιστορικά και πολιτικά γεγονότα να διαμελίζουν τις προσδοκίες τους.

Ο Ιερώνυμος Λύκαρης (ψευδώνυμο), ο οποίος γεννήθηκε στην Αθήνα μάλλον στα τέλη της δεκαετίας του '40 ή στις αρχές του '50 , είναι από τους σημαντικότερους έλληνες συγγραφείς αστυνομικής λογοτεχνίας.

Πολιτική καταστολή, μονοκομματικό κράτος, καλλιέργεια λόγου μίσους, πόλεμοι με εσωτερικούς και εξωτερικούς εχθρούς. Ο τίτλος της επίκαιρης, τολμηρής και ασυμβίβαστης μαρτυρίας της Ετζέ Τεμελκουράν είναι σαφής και ξεκάθαρος: η σημερινή Τουρκία πορεύεται μεταξύ παραφροσύνης και μελαγχολίας.

Με μια πρώτη ματιά, από το κατάστρωμα ενός πλοίου που ταξιδεύει στις Νότιες Θάλασσες, το σκηνικό φαντάζει ειδυλλιακό. «Τη λεπτή λωρίδα της ασημένιας αμμουδιάς διαδέχονταν γοργά λόφοι στεφανωμένοι με οργιώδη βλάστηση.

Βρισκόμαστε στα 1930, δύο χρόνια πριν από την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία. Η τεράστια οικονομική κρίση στη Γερμανία, συνοδευόμενη από την υψηλή ανεργία και τον ανεξέλεγκτο πληθωρισμό, έχει προλεταριοποιήσει μεγάλο τμήμα της μεσαίας τάξης της χώρας.

Είναι ένα μυθιστόρημα με υπνωτιστικές ιδιότητες, γραμμένο από έναν σαραντάρη ισλανδό συγγραφέα

Λαμόγιο, σύμφωνα με το Χρηστικό Λεξικό της Νεοελληνικής Γλώσσας της Ακαδημίας Αθηνών, είναι ο απατεώνας, ο κομπιναδόρος. Επομένως, το αστυνομικό μυθιστόρημα Εντιμότατα λαμόγια του Θάνου Δραγούμη, δηλαδή του Θοδωρή Παπαθεοδώρου, γνωστού από τα ιστορικά και παιδικά του βιβλία, δεν αναφέρεται στην «πιάτσα» αλλά στα ανώτερα στρώματα της κοινωνίας.

Πλάσμα κοινωνικό, κατασκευασμένος έτσι ώστε να μπορεί να εκφέρει αρθρωμένους ήχους, ο άνθρωπος χρησιμοποιεί τη γλώσσα για να επικοινωνεί στη συντροφιά των ομοίων του.

Ο γαλλοπρωσικός πόλεμος και η παρισινή Κομμούνα του 1771, η ίδρυση της Β' Διεθνούς από τους μαρξιστές και η αναθεωρητική τάση των ποσιμπιλιστών, η κομμουνιστική αντιπαλότητα με τον Μπακούνιν και οι ακάματες σοσιαλιστικές κινητοποιήσεις, οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις και η στροφή της τέχνης στον μοντερνισμό (ο ιμπρεσιονισμός του Εντουάρ Μανέ ή ο αισθητικός ρεαλισμός του Φλομπέρ), η τεράστια οικονομική και κοινωνική εξαθλίωση των εργατικών στρωμάτων και τα υψηλά ποσοστά της παιδικής θνησιμότητας προτού εμφανιστεί ο Παστέρ, αλλά και ο Ζολά, ο Ουγκό και ο Ρεμπό: αυτός είναι ο κόσμος που ξεπηδά από τις σελίδες του μυθιστορήματος του Αρη Μαραγκόπουλου, ένας κόσμος που ονομάστηκε και Belle Époque προς τιμήν του αισιόδοξου πνεύματος (της ανυποχώρητης πρόσβλεψης στο μέλλον) το οποίο κατά τα άλλα τον διέκρινε

Πριν από λίγο καιρό παρουσιάσαμε στο «Βήμα» την πρωτοβουλία των «Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας» (ΑΣΚΙ) να ψηφιοποιήσουν την Επιθεώρηση Τέχνης, εμβληματικό περιοδικό μιας πάλαι ποτέ Αριστεράς, και να την αποδώσουν στους μελετητές. Παλαιούς και νεότερους.

Ο David Armitage, καθηγητής της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Harvard, είναι σήμερα ένας από τους πρωταγωνιστές της συγγραφής μιας νέας μορφής «παγκόσμιας ιστορίας», δηλαδή της δημιουργίας ιστορικών αφηγήσεων που να διακρίνονται από καθολικότητα, υπερβαίνοντας την καθήλωση μέσα στα εθνικά όρια που επέβαλλε μια συμβατικότερη ιστοριογραφική αντίληψη.

Υστερα από τέσσερις ώρες ταξιδιού προς τα βορειοανατολικά της Συρίας, 200 χιλιόμετρα από τη Δαμασκό, και ενώ ο σημερινός επισκέπτης βρίσκεται κοντά σε μια κωμόπολη - αίφνης! - αναδύεται και φράζει τον ορίζοντά του «ένα εκπληκτικό συναρμολογούμενο παιχνίδι» μισογκρεμισμένων κατασκευών.

«Το κτίριό μας είναι περικυκλωμένο απ' την αστυνομία και το γραφείο μου έχει δύο παράθυρα. Το ένα βλέπει στο δικαστήριο και τ' άλλο σ' ένα κοιμητήριο. Αυτά είναι τα δύο μέρη που επισκέπτονται πιο συχνά οι τούρκοι δημοσιογράφοι...»

Ο Χριστόφορος Μηλιώνης (1932-2017) ανήκει σε μια λογοτεχνική γενιά που ένιωσε σε απόσταση αναπνοής την καυτή ανάσα της Ιστορίας, χωρίς ωστόσο να προλάβει να έλθει σε γυμνή επαφή με τα γεγονότα τα οποία σημάδεψαν τους προκατόχους της.

Ο Jesper Svenbro (1944) είναι μέλος της Σουηδικής Ακαδημίας, ελληνιστής, ποιητής και δοκιμιογράφος. Γνωστό είναι το βιβλίο του (η διδακτορική διατριβή του) La parole et le marble.

Με τον Σαρ συστηθήκαμε μέσω Σεμπρούν. Μου τον σύστησε εκείνος με όλη την ορμή και το πάθος του εικοσάχρονου που φωνάζει στίχους του αγαπημένου του ποιητή στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μπούχενβαλντ για να δημιουργήσει απόσταση ανάμεσα στον εαυτό του και στον θάνατο (Χόρχε Σεμπρούν, Γραφή ή ζωή, μτφ. Βασίλης Τομανάς, Εξάντας, 1996)

Προτού αναφερθούμε στο μυθιστόρημα Οι μυημένοι του Τομά Μπρονέκ,

Δεν πρωτοτυπεί ασφαλώς κανείς λέγοντας πως ο Κλάουντιο Μάγκρις είναι σπουδαίος συγγραφέας. Αρκεί μόνο η ανάγνωση του εξαίσιου χρονικού του Δούναβης και των γοητευτικών Μικρόκοσμων (και τα δύο βιβλία έχουν εκδοθεί στα ελληνικά) για να διαπιστώσει το αυτονόητο.