Βιβλία

Αν η λογοτεχνία ήταν ένα γήπεδο ποδοσφαίρου, αυτός, ως παίκτης, θα μπορούσε να καλύψει τις περισσότερες θέσεις. Γιατί είναι το «πολυεργαλείο» των σύγχρονων μεξικανικών γραμμάτων.

«Η Ρωσική Επανάσταση του 1917, αναμφισβήτητη τομή στην Ιστορία, ίσως αξιολογηθεί από τους ιστορικούς του μέλλοντος ως το μέγιστο γεγονός του 20ού αιώνα».

Το Δανειστικό Τμήμα είναι η πιο διαφημισμένη από όλες τις νέες υπηρεσίες που θα προσφέρει η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος (ΕΒΕ) όταν μεταφερθεί στο νέο της κτίριο, στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ).

Ενα ασυνήθιστο και εξαιρετικά γοητευτικό μυθιστόρημα μας έρχεται από την Πολωνία. Και η συγγραφέας του Ολγκα Τοκάρτσουκ μας προετοιμάζει γι' αυτό από την αρχή: «Το Αρχέγονο» λέει «βρίσκεται στο κέντρο του σύμπαντος». «Αρχέγονο» είναι το όνομα ενός χωριού στην Πολωνία, όπου εκτυλίσσεται η υπόθεση αυτού του θαυμάσιου μυθιστορήματος, όπου σε μόλις 272 σελίδες η Τοκάρτσουκ μάς εξιστορεί τη ζωή δύο οικογενειών, των Νιεμπίσκι και των Μπόσκι, καλύπτοντας τρεις γενιές - και μια χρονική περίοδο που αρχίζει το 1914 και τελειώνει τη δεκαετία του 1980 με το κίνημα της «Αλληλεγγύης».

Εποχή Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Με κέντρο το σανατόριο του Πηλίου, που ο χαρισματικός και ιδεαλιστής γιατρός Γιώργος Καραμάνης, πιστός στον όρκο του Ιπποκράτη, το μεταβάλλει στο μοναδικό ουδέτερο έδαφος της Ελλάδας, οι συγγραφείς δημιουργούν ένα ιστορικό μυθιστόρημα που απλώνεται όπως τα σύννεφα του πολέμου, από το Αλβανικό μέτωπο μέχρι τις Θερμοπύλες, το Στάλινγκραντ, τη Βόρεια Αφρική, το Αιγαίο, τον Γοργοπόταμο και το Ρίμινι.

Το βιβλίο του Σωτήρη Ντάλη «Η "Δύσκολη" Ευρώπη. Σε Αναζήτηση της Νέας Ευρωπαϊκής Αλληλεγγύης» αποτελεί μια εξαιρετικά χρήσιμη, επίκαιρη και διεισδυτική συμβολή στην κατανόηση της ευρωπαϊκής πραγματικότητας όπως έχει διαμορφωθεί ιδιαίτερα μετά τις εκλογικές αναμετρήσεις σε Αυστρία, Ολλανδία, Γαλλία (και βεβαίως πιο πρόσφατα στο Ηνωμένο Βασίλειο).

Ο συγκεκριμένος συγγραφέας, εκτός από αυθεντικός γραφιάς, είναι και ένας ευγενικός άνθρωπος. Και υπήρξε όχι μόνο συνεπής αλλά και φιλικός στη συνομιλία του με «Το Βήμα». Ο 72χρονος Τομπάιας Γουλφ δεν είναι άγνωστος στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό. Το 2008 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πόλις το ημιαυτοβιογραφικό μυθιστόρημά του Το παλιό σχολείο - αλησμόνητο εκείνο το πορτρέτο του ποιητή Ρόμπερτ Φροστ μεταξύ των άλλων! - και έναν χρόνο αργότερα η υπέροχη νουβέλα Ο κλέφτης του στρατοπέδου με την οποία ο ίδιος είχε αποσπάσει, το 1985, το σημαντικό βραβείο Pen/Faulkner.

Μαζί με την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008, το όνομα ενός βρετανού οικονομολόγου, καθοριστικού για το πρώτο μισό του 20ού αιώνα αλλά παροπλισμένου από τη δεκαετία του 1970 και μετά, ήρθε στην καθημερινότητα του δημόσιου λόγου: Τζον Μέιναρντ Κέινς (1883-1946).

Ο Λευτέρης Ζεύγος ή Ευγένιος Ζιρντό, γέννημα-θρέμμα της Θεσσαλονίκης και άνθρωπος που θα λατρέψει από τα νιάτα μέχρι και τα βαθιά γηρατειά του το χρήμα, αποτελεί ένα πρόσωπο το οποίο βγαίνει από την καρδιά του 20ού αιώνα.

H περιλάλητη Waste Land του Ελιοτ (Ερημη χώρα, κατά μετάφραση Γ. Σεφέρη) χαρακτηρίζεται συχνά από την κριτική ως το εμβληματικότερο ποίημα του 20ού αιώνα. Αν μη τι άλλο, σηματοδοτεί την έναρξη του μοντερνισμού μαζί με τον ομόχρονο (1922) Οδυσσέα του Τζόις: ποίηση και πρόζα αναπροσανατολίζουν τους πλόες τους επιχειρώντας να αποδώσουν το ιδιόμορφο κράμα της σύγχυσης, της κρίσης και της αναρχίας που καλύπτει τo μεσοπολεμικό τοπίο.

Κανένα έκτακτο δελτίο καιρού δεν προοιωνίζεται αγαθές ειδήσεις. Aυτό ακριβώς ισχύει και για το τελευταίο ποιητικό βιβλίο του Κώστα Γ. Παπαγεωργίου (Κ.Γ.Π.) με τον τίτλο Εκτακτο δελτίο καιρού. Ούτως ή άλλως η λογοτεχνία, και ειδικότερα η κοσμική ποίηση, δεν αποτυπώνει την ανθρώπινη ευτυχία. Ετσι κι εδώ.

Δημοσιεύθηκε πρόσφατα το βιβλίο του Τάκη Παπανικολάου «Στο Λυκόφως του Λαϊκισμού», ένα πολιτικό δοκίμιο στο οποίο ο ίδιος ο συγγραφέας δίνει τον υπότιτλο «Περίγραμμα μιας ιδεολογικής φυσιογνωμίας της κεντροδεξιάς παρατάξεως και του πορτραίτου ενός ιδανικού αρχηγού της

Η Ευρώπη και οι ΗΠΑ έζησαν την τελευταία διετία στον αστερισμό του λαϊκισμού. Το βρετανικό δημοψήφισμα για το Brexit, οι αμερικανικές προεδρικές εκλογές, οι ολλανδικές βουλευτικές εκλογές, οι γαλλικές προεδρικές εκλογές σηματοδότησαν μια σειρά σκληρών πολιτικών αντιπαραθέσεων που επανέφεραν δυναμικά στο προσκήνιο τον όρο όχι μεμονωμένα και διάσπαρτα αλλά ταυτόχρονα και σε ευρύτατα γεωγραφικά πεδία.

Μια συγγραφέας κι ένας οινοπαραγωγός: δυο εραστές με μεγάλο πάθος αλλά και με εκατέρωθεν συμβατικές υποχρεώσεις που δεν θέλουν σε καμία περίπτωση να διαρρήξουν. Οι ήρωες συναντιούνται μόνο στα διάκενα της υπερδραστηριότητάς τους (υπερδραστηριότητα που επιβάλλει συνεχή ταξίδια στο εξωτερικό) και το e-mail ή το viber θα γίνουν κατ' αυτόν τον τρόπο το καταφύγιο της καθημερινής τους ανταλλαγής.

Η ειλημμένη απόφαση να ζητήσεις διαζύγιο από το έτερόν σου ήμισυ δεν είναι το ίδιο πράγμα με το να προχωρήσεις επισήμως σ' αυτή την πράξη. Κάθε άλλο, είναι μια υπόθεση που μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά σύνθετη στο μεσοδιάστημα, ιδίως αν είσαι η σύζυγος ενός γοητευτικού κατά συρροήν γυναικά και η πεθερά σου είναι κάπως πληθωρική.

Μια φωνή σώπασε... Ο θάνατος του Λιου Σιαομπό, του γνωστότερου κινέζου αντιφρονούντος, την περασμένη εβδομάδα προκάλεσε πλήθος δημοσιευμάτων στον ελληνικό και διεθνή Τύπο. Ηταν αναμενόμενος, αφού ο Λιου Σιαομπό έπασχε από καρκίνο του ήπατος που βρισκόταν στο τελευταίο στάδιο.

Η πολυσυζητημένη γενιά του 1970 ξεκίνησε το ποιητικό της στάδιο μέσα στο κλίμα του Μάη του 1968: ριζοσπαστική αμφισβήτηση κάθε μορφής εξουσίας, σεξουαλική απελευθέρωση, μεγάλες κινητοποιήσεις στους δρόμους και στα πανεπιστήμια καθώς και καλλιτεχνικές πρωτοβουλίες που υπερέβαιναν τον κατεστημένο ορίζοντα.

Τέλος του περασμένου Απριλίου, ο Κώστας Μουρσελάς με κάλεσε ένα μεσημέρι στο σπίτι του. «Ελα για να τα πούμε λίγο». Μου είχε προσφέρει την ευκαιρία να βρεθούμε αρκετές φορές στο σπίτι του, και πολλές φορές σε αρκετά άλλα μέρη. Είχε έρθει στον BHMAfm, είχαμε βρεθεί με ακροατές του σταθμού στον πολυχώρο Αλεξάνδρεια, όπου παίζονταν επιλογές κειμένων από το «Εκείνος κι Εκείνος», είχε έρθει καλεσμένος σε συναντήσεις με συγγραφείς σε διάφορους χώρους.

Χερσόνησος του Σινά. Στο μεταίχμιο μεταξύ Αφρικής και Ασίας, μεταξύ Μεσογείου και Ερυθράς Θάλασσας. Ενας οριακός τόπος που συμπυκνώνεται πάνω του η Ιστορία. Το πολύωρο σιωπηλό ταξίδι στην έρημο είναι ένα μακρύ ταξίδι του παρόντος μέσα στο παρελθόν.

Ο Μάικλ Φελπς μίλησε στο «Βήμα» για δύο από τα παλίμψηστα. Ο χειρόγραφος κώδικας Arabic NF 8 αποτελείται από 128 φύλλα, γραμμένα και από τις δύο πλευρές, συνολικά 256 σελίδες. «Μικρή εγκυκλοπαίδεια αρχαιοελληνικών ιατρικών κειμένων» χαρακτήρισε το υποκείμενο χειρόγραφο άγνωστου αντιγραφέα ο Μάικλ Φελπς, όχι μόνο για τα γνωστά κείμενα από το ιπποκρατικό corpus αλλά […]