Βιβλία

Ψυχαναλυτές, ελληνιστές και πανεπιστημιακοί, από τη Γαλλία και την Ελλάδα, παρουσιάζουν οκτώ γυναικείες μορφές της αρχαιότητας αναδεικνύοντας το θήλυ και την ανατρεπτική λειτουργία του στο πλαίσιο της αρχαιοελληνικής κοινωνίας.

Με τα μυθιστορήματά της Απόψε δεν έχουμε φίλους (2010) και Χορεύουν οι ελέφαντες (2012), η Σοφία Νικολαΐδου μένει μισή στη σύγχρονη πραγματικότητα και μισή στα ιστορικά της προανακρούσματα, στρώνοντας τον δρόμο για ένα αντικαθρέφτισμα των δύο πόλων, που θα έχει ως κυρίαρχο στοιχείο του τον έντονο σκεπτικισμό και την πικρή αίσθηση της διαχρονικής ματαίωσης - μιας πανηγυρικής διάψευσης του παρόντος και του παρελθόντος η οποία είναι έτοιμη να εισβάλει παντοιοτρόπως και στο μέλλον.

Η Κάρεν Βαν Ντάικ, καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στο Τμήμα Κλασικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Columbia στη Νέα Υόρκη, τούτη την περίοδο είναι σε εκπαιδευτική άδεια. Λίγες ώρες προτού επιβιβαστεί στο αεροπλάνο για τη Θεσσαλονίκη, βρεθήκαμε στους ατμοσφαιρικούς χώρους της Γενναδείου Βιβλιοθήκης και στη συνέχεια ήπιαμε έναν καφέ στο Κολωνάκι.

Αυστριακός συγγραφέας μού έλεγε πέρυσι πως η κατάκοιτη μητέρα του περιστοιχιζόταν από 100 τόμους μυθιστορημάτων που τα είχε γράψει ένας και μόνον συγγραφέας: ο Ζορζ Σιμενόν.

Ο Φράνκλιν Ντελάνο Ρούζβελτ ορκίστηκε ως 32ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής στις 4 Μαρτίου 1933.

Το βιβλίο του καθηγητή καρδιολογίας Δημήτρη Κρεμαστινού «Τώρα νικάμε τις καρδιοπάθειες» από τον εκδοτικό οίκο Λιβάνη, παρουσιάζεται σήμερα, Πέμπτη, στις 19.00, στην μεγάλη αίθουσα του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (Πανεπιστημίου 30, κεντρικό κτίριο).

Η τεχνολογία της γραφής είχε ανέκαθεν στενή σχέση με την ίδια τη γραφή και καθόριζε τη διαδικασία της.

«Κάθε φορά που διαβάζω τα Ορφικά Ασματα, δεν μπορώ να μην αναρωτηθώ τι σχέση έχει ο ποιητής Ντίνο Καμπάνα, συγγραφέας εκείνου του απερίγραπτου, ενός και μοναδικού μικρού βιβλίου, με εκείνον τον φουκαρά με το ίδιο όνομα, ενοχλητικό επισκέπτη φρενοκομείων, νοσοκομείων και φυλακών, καταγραμμένο στα μητρώα των αστυνομικών τμημάτων της μισής Ιταλίας ως παράνομο.

Διακεκριμένο στέλεχος της δημόσιας διοίκησης, καθολικός το θρήσκευμα, κοσμοπολίτης αλλά και εραστής της ασκητείας και του μοναχισμού, ο Τ. Κ. Παπατσώνης (1895-1976) μπορεί σήμερα με ασφάλεια να διεκδικήσει την παραδοχή ότι ετέθη επικεφαλής της Γενιάς του 1930 (τουλάχιστον από την άποψη της τεχνοτροπίας) αφού ήταν ο πρώτος που εφάρμοσε τον ελεύθερο στίχο, εισάγοντας την ελληνική ποίηση του Μεσοπολέμου στην επικράτεια του μοντερνισμού.

Το 1960, όταν ο Αλμπέρ Καμύ στα 47 του χρόνια σκοτώθηκε σε αυτοκινητικό ατύχημα στο Πτι Βιλμπλεβέν (Ιόν, Βουργουνδία), βρέθηκε μέσα στην τσάντα του, που την είχε μαζί του, το χειρόγραφο του τελευταίου του μυθιστορήματος με τίτλο Ο πρώτος άνθρωπος, που δεν πρόλαβε να του δώσει τελική μορφή.

Δύο είναι οι προσφορότεροι τρόποι να γραφτεί μια σύντομη εισαγωγή σε ένα ιστορικό θέμα, η γραμμική καταγραφή των γεγονοτολογικών πτυχών του και η πλαισίωση του ιστορικού σχεδιάσματος από τις κοινωνικές, ιδεολογικές, ιστοριογραφικές του όψεις.

Ολα αρχίζουν με μια επίπονη σκηνή, μια φλεβαριάτικη ημέρα του 1933, σε κάποια απομακρυσμένη γωνιά των Αυστριακών Αλπεων, εκεί όπου «η αιώνια παγωνιά ροκανίζει τα πάντα».

«Οι ερμηνείες των λέξεων / σκίζονται σε μέρη / που στερούν το νόημα» γράφει σε ένα από τα ποιήματα της τελευταίας του συλλογής ο Βασίλης Κουγέας.

Ο κανόνας λέει ότι η πεζογραφία προϋποθέτει την εμπειρία και ότι οι πεζογράφοι γράφουν τα καλύτερα έργα τους σε ώριμη ηλικία.

Η αναζήτηση μιας αυθεντικότερης υπόστασης των πραγμάτων (σε συνάρτηση με τη βαθμιαία ανακάλυψη δυνατοτήτων του εαυτού οι οποίες λανθάνουν) είναι ένα μοτίβο που διαπερνά όλη τη μυθιστορηματική παραγωγή του Αλέξη Σταμάτη.

Διαπιστώνουμε - καθώς διαβάζουμε το νέο μυθιστόρημα της 87χρονης Εντνα Ο'Μπράιαν - ότι η πεζογραφία αυτής της μεγάλης κυρίας της σύγχρονης αγγλόφωνης λογοτεχνίας δεν έχει χάσει τίποτα από το νεύρο και την ορμητικότητά της.

Ο Μόνταγκ ο πυρονόμος χαιρόταν να βάζει φωτιά σε βιβλία. Ηταν η δουλειά του.

Μέχρι σχετικά πρόσφατα το ιστοριογραφικό τοπίο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας όριζε ένα εξελικτικό μοντέλο ανόδου, ακμής, παρακμής και πτώσης κωδικοποιημένο στην κλασικότερη ίσως μορφή του στο έργο του μεγάλου βρετανού ιστορικού του 18ου αιώνα Εντουαρντ Γκίμπον.

ΗΘεσσαλονικιά Εφη Καλλιφατίδη έφυγε νωρίς από τη ζωή, την Πρωτοχρονιά, σε ηλικία 63 ετών, ύστερα από πολύχρονη μάχη με τον καρκίνο.

Με μέγιστες διαστάσεις 12x28 χλμ. και έκταση περίπου 280 τετρ. χλμ. η Ιμβρος, λίγο μικρότερη της Λευκάδας, περίπου ίση με την Κω ή τα Κύθηρα και κάπως μεγαλύτερη από την Ικαρία, απέχει μόλις δέκα ναυτικά μίλια από την είσοδο του Ελλησπόντου και διαθέτει ικανά καλλιεργήσιμα εδάφη, χάρις στην εν γένει ηφαιστειακή γη της και σε μια για τα ελληνικά δεδομένα ευνοϊκή αναλογία ημιορεινού (μέγιστο περίπου 650 μ. από στάθμη θαλάσσης) και λοφώδους - πεδινού αναγλύφου.