Η χθεσινή πρώτη μέρα του φόρουμ των Δελφών είχε έντονο το άρωμα της Κεντροαριστεράς. Της δυνατότητας που είχε, κάποτε, να αλλάζει τη χώρα και να την οδηγεί ένα βήμα προς τα εμπρός, έχοντας όραμα και σχέδιο δράσης. Και της σημερινής της αδυναμίας να πείσει ότι μπορεί να αναλάβει ξανά το τιμόνι της χώρας.
Δε θα σταθώ τόσο στην «εποχή Σημίτη». Τα είπαν όλα οι συμμετέχοντες στο πάνελ της συζήτησης στη μνήμη του πολιτικού που, όπως τόνισε ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, έβαλε την Ελλάδα στην πρώτη σειρά των καθισμάτων της ΕΕ. «Κανείς δεν ξέρει τι μας επιφυλάσσει το… παρελθόν», έλεγε ο μεγάλος Μάνος Ελευθερίου, αλλά το ζητούμενο, σε αυτή τη φάση, είναι τι μπορεί να φέρει το μέλλον.
Από τις τοποθετήσεις τόσο του Νίκου Ανδρουλάκη και του Σωκράτη Φάμελλου φαίνεται ότι οι στρατηγικές που ακολουθούν το ΠαΣοΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκονται αντιμέτωπες με ένα «κενό αέρος» που, αν δεν αλλάξει κάτι το επόμενο διάστημα, απειλεί με σημαντικές αναταράξεις και τα δύο κόμματα. Γιατί; Γιατί είναι στρατηγικές που στηρίζονται περισσότερο στην αισιοδοξία για καλύτερες μέρες, παρά στην πραγματικότητα, στα δεδομένα που υπάρχουν αυτή τη στιγμή.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης επιμένει (όπως και η συντριπτική πλειοψηφία των στελεχών του ΠαΣοΚ) στην στρατηγική της αυτόνομης πορείας. Σε απλά ελληνικά, αυτό σημαίνει ότι το ΠαΣοΚ εκτιμά ότι μπορεί να κόψει πρώτο το νήμα των επόμενων εθνικών εκλογών και αμέσως μετά, προφανώς με τη σύμπραξη άλλων κομμάτων του κεντροαριστερού χώρου, να σχηματίσει μια κυβέρνηση που θα οδηγήσει στην «προοδευτική σελίδα» της χώρας.
Ωστόσο, το αφήγημα της πρωτιάς στις εκλογές αποδυναμώνεται από την εικόνα που εμφανίζει η Χαριλάου Τρικούπη στις δημοσκοπήσεις. Είναι άλλο να βρίσκεσαι στη δεύτερη θέση, με ποσοστά που κινούνται στη σφαίρα του 18-20% και τη διαφορά με τη ΝΔ να είναι μονοψήφια και άλλο να βλέπεις την πλάτη της Ζωής Κωνσταντοπούλου, υποχωρώντας σε ποσοστά ανάμεσα στο 12-14%. Πώς βρέθηκε η Ζωή στη δεύτερη θέση; Πάντως όχι γιατί έχουν συνωμοτήσει όλες οι εταιρίες μετρήσεων για να την αναδείξουν σε αντίπαλο της κυβέρνησης, επειδή αυτό βολεύει τον Μητσοτάκη.
Σε πρόσφατη τηλεοπτική της συνέντευξη, η Άννα Διαμαντοπούλου «διαμαρτυρήθηκε» επειδή οι δημοσιογράφοι (και έχει μεγάλη δόση αλήθειας αυτό) ασχολούμαστε με τις δημοσκοπικές επιδόσεις του ΠαΣοΚ και όχι με τις προτάσεις που, πράγματι, ξεδιπλώνει η Χαριλάου Τρικούπη στις περιφερειακές συνδιασκέψεις, οι οποίες πραγματοποιούνται αυτή την περίοδο. Αλλά, μάλλον αποτελεί πλάνη το να πιστεύει κανείς ότι, αν τα ΜΜΕ προβάλλουν 24 ώρες το 24ωρο τις θέσεις του ΠαΣοΚ, θα δημιουργηθεί αέρας νίκης.
Όσο το ΠαΣοΚ δεν καταφέρνει να συμπυκνώσει το μήνυμά του σε μια λέξη (Αλλαγή, Εκσυγχρονισμός) και όσο δε μεταδίδει μια εικόνα πανστρατιάς, κανένας άνεμος δεν πρόκειται να φυσήξει. Και όσο η προοπτική της πρωτιάς δε δείχνει να κινείται στη σφαίρα της πραγματικότητας, η ακολουθούμενη στρατηγική θα αντιμετωπίσει πρόβλημα και θα αμφισβητηθεί με ότι αυτό μπορεί να συνεπάγεται.
Η στρατηγική που σκοπεύει να ακολουθήσει ο ΣΥΡΙΖΑ, σύμφωνα με τα λεγόμενα του Σωκράτη Φάμελλου, βασίζεται, στην επιθυμία παρά στην πραγματικότητα. Το «σχέδιο» του κ. Φάμελλου, πράγματι, μοιάζει να έχει μια λογική βάση. Από τη στιγμή που κανένα σχήμα της Κεντροαριστεράς και της Αριστεράς δεν μπορεί να διεκδικήσει από μόνο του τη διακυβέρνηση της χώρας, ε, ας μαζευτούμε όλοι μαζί να δούμε τι θα κάνουμε.
Δεν πρόκειται για κάνα καινούργιο σχέδιο. Είναι του Τσίπρα όταν, στην πτώση του, δήλωνε πρόθυμος να συνεργαστεί με κόμματα (ΠαΣοΚ) τα οποία επιχείρησε, κατά την άνοδο του, να σβήσει από τον πολιτικό χάρτη, ελεεινολογώντας τα. Αλλά ακόμα και αν υποθέσουμε ότι έχουν ξεπεραστεί οι «λεπτομέρειες» του παρελθόντος, πόσο εύκολο είναι να υπάρξει ένα κοινό ψηφοδέλτιο των «προοδευτικών δυνάμεων»; Ποιος, ποντάρει σε αυτή την προοπτική έστω και ένα ευρώ;
Είναι βέβαιο ότι όσο το ΠαΣοΚ παραμένει καθηλωμένο δημοσκοπικά, τόσο ο κ. Φάμελλος θα επιμείνει στο αφήγημα του. Και η συζήτηση, για το αν μπορεί να ξανακυβερνήσει και με ποιο σχήμα η Κεντροαριστερά, δεν θα ξεφύγει από το πλαίσιο που ορίζει η λαϊκή ρήση «τι είχες Γιάννη,τι είχα πάντα». Αδιέξοδο, και διέξοδος δεν φαίνεται τουλάχιστον στο άμεσο μέλλον.
