Η επίσκεψη του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο Παρίσι δεν είχε καμία ομοιότητα με την επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον πριν από ακριβώς ένα μήνα, όταν διώχτηκε κακήν κακώς από τον Λευκό Οίκο από έναν εξαγριωμένο Ντόναλντ Τραμπ.
Σε επίπεδο εικόνας, σε αντιδιαστολή με τον αμερικανικό κυνισμό, η γαλατική ευγένεια και ευρύτερα η ευρωπαϊκή κουλτούρα και αλληλεγγύη εκφράστηκαν σθεναρά από τον οικοδεσπότη Εμανουέλ Μακρόν στο Ελιζέ καθώς και από τους ηγέτες του «συνασπισμού των προθύμων» στη σύνοδο για την υποστήριξη της Ουκρανίας.
Όμως το τι θα συμβεί από εδώ και πέρα, το πώς θα γίνει πράξη αυτή η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη που συνδέεται άμεσα με την άμυνα των ίδιων των Ευρωπαίων, αποτελεί μια δύσκολη εξίσωση με βασικό συντελεστή πάλι τον Αμερικανό πρόεδρο. Και αυτό γιατί παρά τις επικρίσεις και τις προσβολές που εκτοξεύονται από τη μια πλευρά του Ατλαντικού προς την άλλη, οι ΗΠΑ εξακολουθούν να κρατούν το κλειδί της ευρωπαϊκής άμυνας απέναντι στη Ρωσία με την οποία διαπραγματεύονται απευθείας για το ουκρανικό. Και θα το κρατούν για πολύ καιρό ακόμη, θεωρητικά τουλάχιστον για τα επόμενα 5-10 χρόνια, μέχρι να εδραιωθεί μια ευρωπαϊκή αμυντική δομή η οποία σήμερα δεν υπάρχει ούτε στα χαρτιά. Την ίδια στιγμή το Κρεμλίνο δελεάζει τον Τραμπ με συμφωνίες για την Αρκτική μέσω… Γροιλανδίας.
Πρόθυμοι για κυρώσεις, όχι για στρατεύματα
Όπως ανακοίνωσε ο πρόεδρος Μακρόν, Γάλλοι και Βρετανοί επιτελείς θα μεταβούν στην Ουκρανία για να διαπιστώσουν τις ανάγκες της χώρας, ώστε να εξεταστεί στη συνέχεια τι θα μπορούσαν να κάνουν οι «πρόθυμοι» ώστε να την στηρίξουν στο μέλλον. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι στρατηγικοί εγκέφαλοι στο Παρίσι, το Λονδίνο και το Βερολίνο εγκατέλειψαν τον όρο «ειρηνευτική δύναμη» (peacekeeping force) και αναφέρονται πλέον σε δυνάμεις που θα μπορούσαν να διασφαλίσουν και να καθησυχάσουν τους Ουκρανούς (reassurance force).
Αντίθετα από τις ειρηνευτικές δυνάμεις υπό την αιγίδα του ΟΗΕ (που είναι αμερόληπτες, λειτουργούν με τη συναίνεση των εμπολέμων και κάνουν χρήση βίας μόνο σε αυτοάμυνα), η δύναμη υπό συζήτηση μεταξύ των «προθύμων» θα είναι στο πλευρό της κυβέρνησης του Κιέβου και θα έχει ως αποστολή την παροχή υποστήριξης στον ουκρανικό στρατό για την αντιμετώπιση περαιτέρω ρωσικής επιθετικότητας, δηλαδή για την αποτροπή μελλοντικών επιθέσεων, όχι για την επιβολή της ειρήνης, πόσο μάλλον για την ανατροπή των τετελεσμένων στα μέτωπα. Κατά συνέπεια, η ανάπτυξη π.χ. 15.000 έως 20.000 στρατιωτών από «πρόθυμους», όπως η Γαλλία και η Βρετανία, δεν θα ανέτρεπε την ισορροπία στη γραμμή του μετώπου με αριθμητικούς όρους (καθώς η Ουκρανία έχει κινητοποιήσει περίπου ένα εκατομμύριο στρατιώτες και η Ρωσία ακόμα περισσότερους), αλλά θα γινόταν στα μετόπισθεν, δηλαδή σε πόλεις, αεροδρόμια και λιμάνια, χωρίς άμεση επαφή με το ρωσικό στρατό.
Τι θα γινόταν όμως αν μια μονάδα ξένων στρατιωτών από ευρωπαϊκή χώρα μέλος του ΝΑΤΟ δεχόταν ρωσικό πλήγμα επί ουκρανικού εδάφους, εσκεμμένα ή από λάθος; Ποιες εγγυήσεις θα υπάρχουν για να αποφευχθεί μια κλιμάκωση της σύγκρουσης με απρόβλεπτες συνέπειες; Προς το παρόν η Ρωσία απορρίπτει ρητά την ανάπτυξη οιασδήποτε στρατιωτικής δύναμης από χώρα του ΝΑΤΟ ή της Ευρώπης κάτω από οποιαδήποτε ταμπέλα ενώ οι ΗΠΑ αρνούνται να δώσουν εγγυήσεις ασφαλείας όχι μόνο στους Ουκρανούς αλλά και σε νατοϊκούς συμμάχους, ακόμα και στην περίπτωση που επιτευχθεί μια συμφωνία με τους Ρώσους για συνολική κατάπαυση του πυρός.
Τα Ηνωμένα Έθνη βρίσκονται προς το παρόν στο περιθώριο ενώ αρκετές από τις «πρόθυμες» χώρες που παραμένουν στη γραμμή των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, δεν είναι καθόλου πρόθυμες να στείλουν δικούς τους στρατιώτες στην Ουκρανία, ανάμεσά τους η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία κ.α.
Η Ουάσιγκτον αντιμετωπίζει υποτιμητικά τις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες, αξιώνοντας παράλληλα από το Κίεβο μια συμφωνία συνεκμετάλλευσης του ουκρανικού ορυκτού πλούτου και υποστηρίζοντας δια στόματος Τραμπ ότι αρκεί η παρουσία Αμερικανών εργαζομένων για να αποτραπεί η ρωσική επιθετικότητα. Ο Ζελένσκι αποκάλυψε στο Παρίσι ότι οι Αμερικανοί τον πιέζουν να συναινέσει σε συμφωνία για το ορυκτά με επαχθέστερους όρους, ενώ ο Μακρόν- που επιχειρεί να ενισχύσει το κύρος της Γαλλίας και στο εξωτερικό και τη δική του εικόνα στο εσωτερικό- λέει ότι διατηρεί ελπίδες πως στο τέλος ο Τραμπ θα αντιληφθεί πως ο Πούτιν χρονοτριβεί και δεν διαπραγματεύεται με καλή πίστη.
Πούτιν: Δεν μας αφορά η Γροιλανδία
Διόλου τυχαία, την ώρα που διεξαγόταν η σύνοδος στο Παρίσι, ο Βλαντιμίρ Πούτιν ταξίδεψε στο Μουρμάνσκ, τη μεγαλύτερη πόλη βόρεια του Αρκτικού Κύκλου, και «έκλεισε το μάτι» στον Τραμπ που έχει απειλήσει ακόμα και με αμερικανική εισβολή στη Γροιλανδία (η οποία ανήκει στη Δανία, χώρα του ΝΑΤΟ και της ΕΕ).
«Τα σχέδια της Αμερικής για τη Γροιλανδία είναι σοβαρά, έχουν βαθιές ιστορικές ρίζες. Είναι σαφές πως οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να προωθούν τα γεωστρατηγικά, στρατιωτικά, πολιτικά και οικονομικά συμφέροντά τους στην Αρκτική. Η Γροιλανδία είναι θέμα που αφορά δυο συγκεκριμένες χώρες, όχι εμάς» είπε ο Ρώσος πρόεδρος. Ο σύμβουλος του Πούτιν για θέματα ξένων επενδύσεων, Κιριλ Ντμιτρίεφ ήταν ακόμη πιο σαφής όταν εξήγησε με τη γλώσσα που καταλαβαίνει καλά ο επιχειρηματικός νους του Τραμπ, ότι η Ρωσία «είναι ανοιχτή στο να εξετάσει διάφορες επενδυτικές ευκαιρίες που θα μπορούσαμε να αναλάβουμε από κοινού με τις ΗΠΑ, όμως για να γίνουν οι συμφωνίες θα πρέπει να σταματήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία».
